Down sendromsuz bireylere oranlara fiziksel ve mental olarak daha farklı zorluklardan geçebilirler.

Gelişen tıp dünyasıyla bireyler daha uzun ve daha sağlıklı hayat koşullarına sahip olabilmektedir.

Bugün en yaygın görülen kromozomal hastalıklardan Down sendromunu inceleyeceğiz. Down sendromu nedir? Komplikasyonları nedir? Belirtileri nedir? Neden olur? Tipleri nelerdir Tedavisi ve nedenleri nelerdir? diyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.

Down Sendromu Nedir?

Down sendromu genlerle aktarılan bir rahatsızlıktır. Down sendromuna sahip olmayan bireylerde toplam 46 kromozom vardır. Fakat Down sendromuna sahip bireylerin 47 kromozomu bulunur. Fazla olan kromozoma Trizomi 21 denir. Bu rahatsızlık en yaygın görülen kromozomal hastalıktır.

Down sendromlu çocukların en sık yaşadığı sorun öğrenme güçlüğü ve zeka geriliğidir.

Down sendromunun kişiden kişiye farklılık gösteren semptomları bulunur. Bu rahatsızlığın şiddeti de her bireyde farklıdır. Kimi birey için zor geçse de kimileri kolayca hayata adapte olabilir. Genel olarak, topluma oranla entelektüel açıdan yetersiz kalırlar.

Bireyler akranlarına oranla fiziksel ve mental olarak gelişim seviyelerinin altında kalabilirler. Sindirim sistemlerinde ve iç organlarında da birtakım problemler yaşayabilirler.

Ayrıca ailelere de birtakım görevler düşüyor. Hastalığı genetiği ve gelişimi hakkında oldukça bilgi sahibi olmalıdır. Down rahatsızlığı olan bireyi eğitimden mahrum bırakmayarak gelişmelerine destek olmalıdırlar.

Dünyanın her yerinde ve tüm insan ırklarında Down Sendromu mevcuttur ve zamanla ortaya çıkan bir durum değildir. Down Sendromlu insanların, insanoğlunun oluşumundan beri var olduğu düşünülmektedir.

Down Sendromunun Belirtileri Nedir?

Down sendromuna sahip insanların birçok ortak ve farklı özellikleri vardır. Kişiden kişiye farklılık gösteren bu rahatsızlık hafif-orta-ileri olarak derecelendirilebilir.

Ortak Fiziksel Belirtiler

• Çekik göz yapısı
• Kısa boyun yapısı
• Düz giden yüz yapısı
• Küçük el ve ayak yapısı
• Kuvvetsiz kas ve eklem yapısı
• Düz burun yapısı
• Ellerinin içinde bulunan Simian çizgisi
• Ömür boyu kısa boyluluk

Ortak Mental ve Davranışsal Belirtiler

• Sürdürülebilir olmayan dikkat becerisi
• Öğrenme güçlüğü
• Dürtüsel hareket etme
• Yargılama kabiliyeti zorluğu
• Konuşma becerisi zorluğu
• Uyku problemleri
• Geç edinilen tuvalet eğitimi
• Geç emekleme ve yürüme
• İnatçı ve öfkeli bir yapı

Bu belirtilere ek olarak da sosyal becerilerinde zorluk yaşadıkları görülür.

Down Sendromu Nasıl Anlaşılır? – Amniyosentez Testi Nasıl Yapılır?

Ebeveynler sadece çocuklarını gözlemleme fırsatı buldukları için kendi çocuklarını diğer çocuklardan farklı görürler. Şüphesiz ki her çocuk farklıdır. Üstün zekalı kişilerin ise bebeklik döneminden itibaren bir takım yaş gruplarından farklılıkları vardır. Peki, bebeklerde üstün zekâ belirtileri nelerdir? Üstün zekâlı bebek nasıl anlaşılır?

Bebeklerde Üstün Zekâ Belirtileri Nelerdir?

Anne ve babalar çocuklarını kendi yaş gruplarıyla karşılaştırdığında bazı durumlarda bebeklerinin gelişimlerini yaşıtlarına göre daha erken tamamladıkları görülebilir. Bebekler arasında 1-2 aylık gelişim bile büyük farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar zekâ belirtileri arasında yer alabilir. 

• Aşırı Hareketlilik

Bebekler dünyaya gelmelerinin ardından gelişimleri daha hızlı ilerler. 3 aya gelmelerinin ardından artık kendilerinin yataktan bağımsız bir varlık olduklarını anlarlar ve bu keşfi el kol hareketleri ile kavrarlar. Bazı bebeklerde bu hareketler daha fazladır. İlgisini çekecek, hareket etmesini sağlayacak bir obje görmeseler bile günlük hareketleri oldukça fazladır. Sürekli olarak elleri, kolları, bacakları hareket halindedir. Yaş gruplarına göre yatak veya düz zeminde sağa sola bel hareketleri gerçekleştirebilirler.

• Erken Emekleme

Her bebeğin oturma ve emekleme dönemleri farklıdır. Bazı bebekler 5 aylık olduklarında oturmaya başlarken bazı bebekler ise 7 aylık olduklarında oturmaya başlayabilir. Yavrunuzun oturması desteğiniz sayesinde gelişebilecekken emeklemeye başlaması kendi çabası sonucunda gözlemlenebilecek bir durumdur. Üstün zekaya sahip bebekler bu emekleme dönemlerine daha erken girebilmektedirler. Yaş grupları henüz emeklemezken onlar emeklerler. 

• Aile Bireylerini Erken Tanıma

Bebeklerin yabancı kişilere verdikleri tepki ile sürekli gördükleri anne, baba ve kardeşlerine verdikleri tepkiler aynı değildir. Fakat bu tepkileri görmek ve keşfetmek için belirli gelişim aşamasını tamamlamaları gerekmektedir. Üstün zekalı bebekler bu aşamayı çabuk yakalarlar. Aile gruplarını gördüklerindeki tepkileri yaş gruplarından farklıdır. Aile gruplarından birini gördüklerinde onu tanıdığını, zekasında yer ettiğini mimikleri ve el kol hareketleri ile belli ederler. Anneyi gördüklerinde heyecanlanırlar. 

• Uzun Süreli Odaklanma

Bebeğiniz sizi gördüğünde tepki verse de kısa süre sonucunda size bakmayıp başka şeylerle ilgilenecektir. Belli bir gelişimi tamamlamasının ardından bebeğiniz objelere uzun süre odaklanabilirler. Bu aşamaya yaşıtlarından önce gelmesi bebeğinizin üstün zekalı olabileceğinin belirtilerindendir. 

• Ses Duyarlılığı

Bebekler yeni doğduğunda seslerden bir yetişkin kadar etkilenmez ve hatırlamaz. Ancak büyüdükçe seslere karşı olan duyarlılığı artacaktır. Bebeklerde üstün zekâ belirtileri arasında seslere karşı duyarlılıklarının yaşıtlarına karşı erken gelişmiş olması vardır.

• Hafıza 

Bebekler gördükleri, duydukları ve gözlemledikleri şeyleri belirli bir süre sonunda unutabilirler. Onlara daha önce gördükleri şeyleri tekrar tekrar hatırlatmak gerekebilir. Bebeğinize çıngırak verdiğinizde onun sesini algılar ancak bir süre sonra tekrar verdiğinizde onu yeniden keşfeder. Üstün zekâlı bebeklerin ise akılda tutma becerileri çok yüksektir. Buna bağlı olarak uzaktan farklı bir ses çıkardığınızda çıngırağın sesinin oyuncağı olduğunu ayırt ederek tepki verirler.

• Aşırı Soru Sorma

Bebekler gelişim dönemlerinde dış dünyada neler olup bittiğini anlayabilmek ve kavramak için sürekli büyüklerine “Bu ne?” sorusunu sorarlar. Boş olan zihinlerine her öğrendikleri yeni bilgiyi atarlar. Soru sorma yaşı 3-4 yaş aralığındadır. Üstün zekâlı bebekler ise yaş gruplarına göre bilgiye daha meraklı açıktırlar. Yaş gruplarından daha erken olarak soru sormaya başlarlar. Her şeyi bilmek ve öğrenmek isterler. 

• Konuşma

İlk konuşmalar anlamsız ve ses çıkarma üzerine kurulan kelimelerle başlar. Konuşma gelişiminin yaşıtlarından önce başlaması bebeklerde üstün zekâ belirtileri arasındadır. Üstün zekâlı bebekler ilk kelimeyi çıkartmalarından itibaren konuşmak için çabalar. Üstün zekâlı bebekler konuşma serüvenine erken girdikleri için konuşmayı daha erken geliştirerek uzun cümleler kurmaya devam eder. Yaşıtlarından farklı olarak kurdukları cümlelerin uzunlukları daha fazladır.

• Hareketlilik 

Miniklerimizin her zaman bitmek tükenmek bilmeyen enerjileri vardır. Yeni şeyler öğrenme ve keşfetme ihtiyacı ile bir o yana bir bu yana sürekli hareket halindedirler. Bazı çocuklar her ne kadar hareket halinde olsalar da bu hareketlilik sonucunda yaptıkları eylemleri biliriz. Ancak üstün zekalı çocukların her an ne yapacağını tahmin edemez, kestiremeyiz. Asla bitmeyen enerjileriyle durmak bilmeden koşarlar. Üstün zekalı çocuklar sürekli enerjik, neşeli ve hareketlidirler. 

• Akran İlişkileri

Çocukların yeni bir ortama girdiklerinde ortamı ve ortam içindeki akranlarını tanımaları için alışma süreleri vardır. Bazı çocuklar bu süreci çok erken atlatırken bazı çocuklar oldukça zorlanabilirler. Bunda her ne kadar aile ve sosyal ilişkilerin etkisi olsa da üstün zekalı çocuklar bitmeyen coşkularıyla ve meraklarıyla hemen ortama uyum sağlarlar ve akranlarını yönetirler. 

Her ortamda olduğu gibi çocuklarımız arasında da yönetme ve yönetilme ilişkisi vardır. Bunu da ancak yaş grupları içerisinde gözlemleyebiliriz. Aile içerisinde her çocuk kendi annesini, babasını yönetebilmektedir. Ancak yaş gruplarında yönetim sağlayan çocuk üstün zekâlı olabilme eğilimindedir. Üstün zekalı çocuklar genellikle yaşıtlarıyla uzun süre anlaşamamaktadırlar. Üstün zekalı çocukların yaşıtlarından daha çok kendinden yaşça büyük olan kişilerle arkadaşlık kurdukları görülmektedir.

• Problem Çözme Becerisi

Her karakterin farklı olması gibi her çocuğun karşılaştığı problemlerle başa çıkma şekilleri başkadır. Yaş gruplarında bu durum önceden gözlemlense bile üstün zekalı çocukların problem çözme becerileri daha yüksektir. Karşılaştığı sorunları yaşının ötesinde çözüm yoluna kavuşturabilmektedirler. 

• Hayal Gücü

Her çocuğun farklı hayalleri ve bilinçaltı vardır. Ancak bazı çocuklar fazla ilerlemiş hayal gücüne sahiptirler. Bu çocukların hep hayali arkadaşları vardır, uydurma hikayeleri vardır. Üstün zekalı çocukların hayal güçleri oldukça karmaşıktır. 

• Sanatçı Ruhuna Sahip Olma ve Sayılarla Aralarının İyi Olması

İyi çizim yetenekleri vardır ve yaptıkları çizimler karmaşık yapıda olabilmektedir. Üstün zekâlı çocuklar sayılar ve matematikle karşılaştıklarında yaşıtlarının zorlanabilecekleri problemleri pratik şekilde çözüme kavuşturabilmektedirler.

Bu yazımızda anne ve babaların en çok merak ettiği sorulardan biri olan bebeklerde üstün zekâ belirtileri nelerdir? Sorusunu ele aldık. Üstün zekâlı bebeklerin, nasıl farklılıklar ile kendilerini belli ettiklerini, erken konuşmanın bile üstün zekâ belirtisi olabileceğine değindik. Fakat bilmeliyiz ki bebeğinizin erken gelişim göstermesi, erken konuşması ya da erken yürümesi gibi gösterdiği gelişmeler kesinlikle bebeğinizin üstün zekâlı olduğunu göstermemektedir. Bu konuda en doğru cevabı alabileceğimiz kişiler alanında uzman olan kişilerdir.

Aklınıza takılanları yorum olarak yazabilirsiniz.

Sevgiler.

Otizm tanılı çocukların çoğuna zihinsel yetersizlikler de eşlik eder. Bazı çocuklarda ise dil kazanımı yoktur. Tedavisinde ise en etkin yöntem erken dönemde başlayan yoğun otizme özgül eğitsel yaklaşımlardır. Bu şekilde özet bir bilgi verdikten sonra Nisan ayı tüm dünyada “Otizm farkındalık ayı” ve özellikle “2 Nisan Otizm Farkındalık günü” olarak kabul edilmektedir.

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

bebekcom (@bebekcom)’in paylaştığı bir gönderi (2 Nis, 2020, 3:34öö PDT)

Salgın tehdidi nedeniyle evlerde kendimizi sosyal izolasyona soktuğumuz şu günlerde  biz sağlıklı erişkinler bile sorun yaşarken, özellikle otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve onların aileleri daha da zorlanmaktadır. Çünkü hijyen ile ilgili kurallara tam uyamadıkları için ve sürekli bakım ve destek gerektiği için özellikle ebeveynleri ve bakım verenleriyle sosyal mesafeyi koruyamayacaklardır. Bu da aslında otizmli çocuk ve gençlerin ve onların enfeksiyona yakalanma riskini arttırmaktadır.

Otizm tanılı çocuklarımıza salgını anlatacak mıyız?

Çocuğun gelişim dönemine göre bilgi verilmesi önemlidir. Başka yerden duyacağına güvendiği kişilerden duyması önemlidir. Neden evde kaldığını veya neden hijyen kurallarına daha dikkat edileceği için bir açıklama yapmak önemlidir. Resimler çizerek olayı felaketleştirmeyerek anlatmak gereklidir.

Hastalık, ölüm gibi kavramları algılamak veya empati yapmak ve hoşgörülü olmak bazen bu çocuklar için kolay olmaz. Çocuklarımızın kolay ulaşabileceği yere temizlik malzemeleri koyabilir ve hatırlatıcı panolar hazırlayabiliriz. Ne olursa olsun onun yanında olduğunuzu ve korumaya çalışacağınızı belirtin.

Bu süreçte otizmi olan çocuklarda ne gibi tepkiler görebiliriz?

Bu çocuklar için günlük düzenin ve rutinlerin önemi büyüktür. Bu nedenle eskiden gittikleri okul, eğitim merkezi, spor alanı veya kreş olmayınca uyum sağlamaları daha zor olacaktır. Bu dönemde öfke nöbetleri, ağlama krizleri ve huzursuzluk daha sık görülür.

Eğer çocuğun farkındalığı iyi, bilişsel kapasitesi ve hafif özellikleri varsa süreci anlayabilirler ve kaygı duyabilirler. Bu kaygı nedeniyle korkular, ağlamalar, ebeveynden ayrılmama ve uyku problemleri görülebilir.

Sosyal izolasyonda uyaranlar az olduğu için çökkün ruh hali, takıntı ve stereotipilerde artış görülebilir. Uyaran olsun diye verilen teknolojik aletlerin yoğun kullanımına bağlı bağımlılık riski artar.

Evde kardeşler varsa bu dönemde kardeşleriyle çatışmalar ve kavgalar artabilir. Aynı şekilde diğer kardeşin de otizm tanılı kardeşe zorbalığı olabilir.

Dikkat problemleri ve inat problemleri belirginse evdeki eğitime uyum sağlamayabilir. Bireysel eğitime ara verildiği ve evde de bunu telafi edemezse çocuklardaki kazanımlar duraklar hatta bazı beceriler tekrarlanıp pekiştirilmezse gerileyebilir.

Evde dikkat etmemiz gereken konular nelerdir?

• Öncelikle rutin oluşturmak önemlidir. Şekilli tablolar ve günlük planlamalar yardımcı olacaktır. Bu görselleri çocuğunuzun göreceği yerlere asıp her günü ve bazı iyi işlevsel çocuklarla birlikte planlayabilirsiniz.
• Uyku saatlerine dikkat etmek ve uyku düzenini korumak önemlidir. Zaten otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda uyku sorunları daha fazla görülmektedir bu nedenle gece-gündüz döngüsünün bozulmaması adına belirli saatlerde yatma ve kalkma ve yaşı küçük değilse gündüz uykularına izin vermemeye çalışın.
• Yeme problemleri de bu çocuklarda daha sık görülmektedir. Çocuğun yapısından veya kullandığı ilaçlar ve bu süreçte evdeki hareketsizlik nedeniyle kilo almaları olabilir. Bu nedenle belirli yemek saatleri olmalıdır, öğünler belirlenmelidir. Abur cubur vermekten uzak durmak gerekir. Sağlıklı ve dengeli beslenme sağlam bağışıklık için de gereklidir.
• Farklılıklar ve eğlendirici etkinlikler de oluşturun. Salonu park veya parkur gibi düzenlemek, yaratıcı oyunlar oynamak, birlikte yemek yapmak olabilir.
• Çocukların bu dönemde stres ve endişe takıntıları arttırabilir.
• Eğitimin ihmal edilmemesi gerekir. Çocuğun hali hazırda bir aldığı bireysel eğitim varsa o planın ve ev programının oluşturulması için çocuğun özel eğitimcisi ile iletişim kurabilirsiniz. Evde çok da katı olmayan ancak iletişim ve etkileşiminizi de bozmayacak günlük eğitsel çalışmalar yapın.
• Tedavisinin atlanmaması gerekir. Eğer çocuğunuz öncesinde bir ilaç tedavisi alıyorsa bunu zaten evde diye danışmadan kesmeniz doğru olmaz. Çocuktaki kaygı, öfke veya diğer problemler başlarsa bunlar evdeki izolasyondan mı ilaç kesiminden mi tam anlaşılamaz. Raporlu ilaçlarınızı reçetesiz eczaneden temin edebilirsiniz. Ayrıca zor davranışlarla uğraşmak sizi ebeveyn olarak tüketir, bu nedenle yardım almayı da ihmal etmeyin. Çocuğunuzu takip eden hekimle telefon veya internet aracılığıyla görüşün ve yeni bir tedavi önerisi olup olmadığını sorabilirsiniz. Acil durumlarda veya çok ciddi davranış bozulmaları olduğunda mutlaka takip eden çocuk psikiyatrisi uzmanına danışın.
• Sabırlı ve sakin olun. Hem kendinizi hem de çocuklarınızı hırpalamayın. Bakım verenin ruh sağlığı oldukça önemlidir. Belirsiz de olsa bu süreç de geçecek. Gerekirse psikolojik destek almaktan çekinmeyin.”Otizm Hakkında Her Şey!” Konulu makalemizi okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.
  https://www.bebek.com/otizm-hakkinda-her-sey/

Doç.Dr.Sevcan Karakoç DemirkayaÇocuk ve Genç Psikiyatrist

Fakat, onu anlayamıyorsanız ya da gerekli değişimi yaşayamadıysanız sonu doktorda biten ve muhtemelen hiperaktif teşhisi konulacak bir çocuğa sahipsiniz demektir. Bundan dolayı indigolara karşı duruşunuz önemli.

İndigolar, neyin kabul edilemez olduğuna dair sınırların açıkça çizildiği ama bu sınırlar içinde araştırıp keşfetmenin teşvik edildiği bir ortamda daha başarılı olurlar. Bu, ana-babaların, öğretmenlerin ve bakıcıların kesin sınırlar oluşturabilmeleri ve o sınırları korumaları, ama aynı zamanda bu sınırları çocuğun duygusal/zihinsel gelişimi için gerektiği yerde değiştirecek kadar esnek olmaları gerektiği anlamına gelir ve indigolar hızlı gelişirler.

Nancy Ann Tappe İndigo Çocukları yetiştirirken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar olduğunu belirtiyor ve önerilerde bulunuyor:

• Sınırlar koyarken yaratıcı olun. Çocuğun gücünün sınırları zorlamasına izin verin, sınırların çocuğun gücünü zorlamasına değil.
• Bu çocuklara, yetişkin sorumlulukları vermeden, yetişkinlermiş ya da yaşıtlarınızmış gibi davranın. Onları büyüklük taslamadan ve küçümsemeden dinleyin, saygı gösterin.
• Eğer onları sevdiğinizi söyler, ama saygısızca davranırsanız, onlar size güvenmeyeceklerdir. Eğer onlara sevecen biçimde davranmazsanız, kendilerini sevdiğinize inanmayacaklardır.
• İndigo çocuklarla ilişki ve etkileşime girmek hem bir görev hem de bir ayrıcalıktır. İndigo çocukların birbirleriyle ilişki ve etkileşimlerini gözlemlemek için zaman ayırın; bundan öğrenilecek çok şey vardır.

Disiplin ve Ceza

Cezalandırma bu çocuklarda işe yarayan bir yöntem değil. Cezalandırma korkuyu getirir, yargılamayı gerektirir, kızgın niyetler yaratır ve daha fazla çatışmayı davet eder. Disiplin, çocuklara mantıklı ve gerçekçi sonuçlar sağlayarak rehberlik eder. Onlara neyi yanlış yaptıklarını gösterir, sorunu sahiplenmelerini sağlar, yarattıkları sorunu çözmenin yollarını sunar ve bu arada onurlarını kırmaz.

İndigoların çoğu emirlere iyi karşılık vermez. Sadece sözünü dinleten sert bir disiplinci olmaktansa, sevecen ve güvenilir bir sırdaş ve danışman olmak daha iyidir.

Cezasız sevecen bir disiplinin kuralları şunlardır:

• Çocuğu her zaman bilgilendirin ve işin içine katın.
• Basit açıklamalarla potansiyel yanlış anlamayı önleyin.
• Çocuğunuza tepkisel davranmayın.
• Emirler vermekten kaçının.
• Sözünüzü tutun.
• Bir durumu ortaya çıktığı anda çözüme kavuşturun.
• Çocuğunuza vurmayın ve kaba sözler söylemeyin.
• Sevginizi açıkça gösterin.
• Eğer ona bir ceza verecekseniz, bunu çocuğun boş olduğu bir zamanda yapın.
• Cezayı uyguladıktan sonra, sorunu çözmek için enine boyuna konuşun.
• Daha sonra mutlaka bir araya gelin ve her şeyin yoluna girip girmediğini anlamaya çalışın.

Çiğdem ŞANAL

GÜNÜMÜZ TEKNOLOJİSİ VE ÇOCUKLAR konulu makalemiz için aşağıdaki bağlantıya tıklayın!

GÜNÜMÜZ TEKNOLOJİSİ VE ÇOCUKLAR: https://www.bebek.com/gunumuz-teknolojisi-ve-cocuklar/

“Bir dizi yeni ve olağan dışı psikolojik nitelik sergileyen ve genelde daha önce belgelenmemiş bir davranış biçimi gösterip özel davranış şekilleriyle muamele gerektiren ve klasik eğitim düzenini yıkmayı amaçladıklarına inanılan çocuklar.” olarak tanımlanıyor.

1970’li yılların sonunda doğmaya başladıkları için bugün indigo özellikler taşıyan birçok yetişkin aramızda bulunuyor.

İndigo Çocukların En Belirgin Ortak Özellikleri Neler?

Lee Carroll & Jan Tober tarafından kaleme alınan “İndigo Çocuklar-Yeni Çocuklar Geldiler!” kitabına göre, İndigo çocuk nasıl anlaşılır sorusunun cevapları:

1. Onlar dünyaya bir asalet duygusuyla gelirler ve çoğunlukla da öyle davranırlar.
2. Burada olmayı hak ettiklerini hisseder ve başkalarının bu hissi paylaşmadıklarını görünce çok şaşırırlar.
3. Kendi değerlerini bilmek onlar için bir sorun değildir. Onlar, çoğunlukla “kim olduklarını” ana-babalarına söylerler.
4.  Mutlak otorite (bir açıklama ya da seçim sunmayan otorite) karşısında zorluk yaşarlar.
5. Belli şeyleri kesinlikle yapmazlar; örneğin, kuyrukta beklemek onlara zor gelir.
6. Ritüel, yönelimli ve yaratıcılık gerektirmeyen sistemler karşısında düş kırıklığı yaşarlar.
7.  Herhangi bir sisteme uyum sağlamazlar ve sistem yıkıcılar gibi görünürler.
8. Kendi türleriyle birlikte olmadıklarında anti-sosyal görünürler. Eğer çevrelerinde benzer bilinçte olan başkaları yoksa çoğunlukla, içlerine kapanır ve hiç kimsenin onları anlamadığı hissine kapanırlar. Okul sosyal olarak onlar için son derece zordur.
9.  “Suçluluk duygusu verilerek” disipline sokulmaya karşılık vermeyeceklerdir.
10. İhtiyaçlarını bildirmekten çekinmezler.

“İndigo” Kavramı Nasıl Doğdu?

İndigo kavramı ilk olarak 1982’de, metafizikçi Nancy Ann Tappe’ nin, “Yaşamınızı Renk Yoluyla Anlama” adlı kitabında ortaya kondu ve çocukların davranış kalıpları ilk kez bu kitapta tanımlandı. Tappe, insan auralarının renklerini, onların muhtemel anlamlarını ve üzerimizdeki etkilerini araştırıyordu.

1986 yılında danışman ve konuşmacı Lee Carroll ve Jan Tober ‘İndigo Child-The New Kids Have Arrived’ isimli kitaplarında bu çocukları anlattı. İndigo’nun geniş kitlelerce duyulması bu kitapla oldu. Bu kitaba göre de 1980’li yıllardan sonra dünyaya gelen çocukların birçoğu indigo niteliği taşıyor.

Carroll ve Tober kitabı yazma nedenlerini ise şöyle açıklıyorlar:

“Biz anne-babalardan yeni bir sorun türünü işitmeye başlamıştık. Zor ve garip yapıdaydılar. Onlar yetişkin ve çocuk rollerinde beklenmedik davranışlar gösteriyor ve kendi kuşağımızın deneyimlerine aykırı bir yer değiştirmeyi temsil ediyordu. Aynı şeyi uzmanlar da kendi aralarında konuşmaya başlamıştı. Sorunlu anne-babalar artık ne yapacağını şaşırmış durumdaydı. Bu çocukları incelemeye aldık. Çünkü anlaşılmaya ihtiyaçları vardı. Anlaşıldıkları takdirde de geleceğin en etkili bireyleri olacaklardı.”

Bir de size rehberlik edecek bir yazımız var ki bu yazı sizlere İndigo çocuklara nasıl davranmanız gerektiğini anlatıyor. Makalemize ulaşmak için bağlantıya tıklayın: https://www.bebek.com/indigo-cocuklara-nasil-davranilmali/

İndigo çocuklarla ilgili detaylı bilgi edinmek için videomuzu izleyebilirsiniz:

• Vakaların çoğunda(%95) anne ya da babadan gelen fazladan bir kromozom vardır. Çocuktaki kromozom sayısı 46 değil, 47’dir. 21 nolu kromozomda 3 tane kromozom vardır(Normalde biri anne ,diğeri babadan gelen 2 kromozom olmalıdır).
• Nadiren de (%4) translokasyon sonucu oluşur(Bu tipte anne yaşı önemli değildir).
• % de 1 mozaik tipdedir.

Hafif-çok şiddetli arasında değişen zeka geriliği, hastanın yüzündeki belirli özellikler (bazılarında daha belirgindir), aşırı büyük dil ve kısbir boyun gibi bir dizi belirtinin görüldüğü bir hastalıktır. Kafanın arka kısmı düz, kulaklar küçük( bazen yukarıda kıvrımlı), burun basık vegeniş olabilir. İşitme ve görme fonksiyonları zayıf olabilir, özellikle kalpte ve mide bağırsak kanalında olmak üzere çeşitli iç organkusurları mevcut bulunabilir. Down sendromlu çocuklar genelde kısa boyludur, kaslar gevşektir (büyümedeki gecikmenin birbölümünden sorumlu kusur.

Down sendromu olan çocukların ortalama doğum tartıları normal çocuklara oranla 100-600gr daha az, boyları 2-3 cm daha kısadır. Boykısalığı yaşam boyu devam eder. Büyüdükçe kemik olgunlaşmaları geri kalır.

Risk altındakiler ;

• Daha önce doğuştan kusurlu çocuğu olan anne-babaların çocukları
• Anne veya baba da kromozom kusuru varsa
• Anne yaşı 35 üzerinde bulunanlar( anne yaşı arttıkça risk artar). 35 yaşın üzerindeki annelerden doğan bebeklerin % 2 sinde görülür.

Genç annelerde (35 yaşın altında) trisomi 21 li bir bebekten sonra yineleme riski yaklaşık % 1 dir. 35 yaşından büyük annelerde ise burisk yaşla orantılıdır.

Beraberinde görülebilen diğer sorunlar şunlardır ;

• %50 sinde doğuştan kalp kusurları vardır.
• Diyabet
• Erken katarakt
• Epilepsi
• Diş sorunları
• İşitme ve görme fonksiyonlarının zayıf olması
• Mide-bağırsak sorunları
• Tiroit fonksiyon bozukluğu
• Erken yaşlanma
• Artmış Alzheimer hastalığı riski(40 yaş civarında)
• Artmış kanser riski(Lösemi vs)

Ağır kalp anomalisi olmayanlar 40-50, hatta daha ileri yaşlara kadar yaşayabilir. Bebeklik yaşlarında kalp anomalisi dışında en önemliölüm sebebi infeksiyonlar ve özellikle zatürredir.

TANI: Klinik olarak bu dış görünümü down sendromu tanımına uyan bebeklerde “sitogenetik incelemeler” yapılamalıdır. Kromozom testiile tanı kesinleşir.

Doğum öncesi teşhis mümkündür. Doğumdan sonra yapılacak ameliyatlarla eğer varsa kalpteki ve diğer sistemlerdeki anomalilerdüzeltilebilir. Hafif-orta derecede zeka geriliği olan Down sendromlu çocuklarda erkenden uygulanan özel eğitim programları , zeka katsayısını (IQ)yükseltebilir.

Eğitilebilir düzeyde zeka geriliği olan Down sendromlu hastalar geç de olsa konuşabilir, kendilerine bakabilecek düzeyde sosyal gelişmegösterir ve çevreye uyum sağlar.Genelde taklit, resim ve müzik yeteneği olan, mutlu, arkadaş canlısı çocuklardır. Az bir bölümündeemosyonel sorunlar vardır. Büyük çoğunluğu basit meslekler öğrenebilir, müzik aletleri çalabilirler.

Down Sendromlu Çocuklarda Bilişsel Gelişim:

Down sendromlu çocukların nörolojik sistemlerindeki yetersizliğin zihinsel süreci etkilemesi sonucu, çocuğun hareketleri, çevresini algılaması, çevresinde bulunan insanlarla iletişimi, öğrenmesi, ses çıkarması, koordinasyonu, konuşması gibi pek çok gelişimsel süreç olumsuz olarak etkilenebilmektedir. Down sendromlu bireylerin normal gelişim gösteren bebeklere göre daha pasif, gevşek, çevrelerine ilgisiz, sesiz ya da fazla huysuz olmalaroı söz konusu olabilmekteyse de, büyük çoğunluğu yaşamlarının ilk aylarında diğer bebeklerden farklı değillerdir.

Down sendromlu bebeklerin bilişsel gelişimi, normal gelişim gelişim gösteren çocuklarla aynı sırayı izlemesine karşın, gelişimsel hızları yaşıtlarına göre daha yavaş ve gecikmeli olmaktadır. Bu gerilik kimi çocukta daha az iken kimi çocukta çok ağır bir tabloyla karşılaşılabilmektedir. Yeni doğduğunda beslenme bozukluğu, tiroid ya da büyüme hormonu azlığı, ağır kalp sorunları ve benzeri problemler söz konusu olan Down sendromlu bebeğin fiziksel gelişimi (boyunun uzaması, kilo artışı vb.) de beklenenden daha yavaş olmaktadır. Bu yavaş büyüme, Down sendromlu çocuğun gelişimsel sürecindeki kazanımlarını da olumsuz yönde etkilemektedir. Çocukta görme ve işitmeyle ilgili bir problemin olması ve geç fark edilmesi, tedavisinin yapılmasındaki gecikme gibi nedenler de öğrenme sürecinde yetersizliklere neden olmaktadır.

Down Sendromu Çocuklarda Dil Gelişimi

Down sendromlu bebeklerin konuşma ve dil gelişimi yaşamın ilk yıllarından beri genellikle gecikme göstermektedir. Bu gecikme iştme kaybı, ağız ve dil kaslarındaki hipotoni (kas gevşekliği) ve çocuğun bilişsel gelişimindeki geriliğin etkisi sonucunda olabilmektedir. Araştırmalar, Down sendromlu bebeğin en çok dil alanında geri olduğunu, bu alandaki geriliğini çevresininin dille ilgili özellikleriyle de bağlantılı olduğunu ortaya koymaktadır. Normal gelişim gösteren çocuklar, ikinci yılın sonuna doğru sözcüklerin birbiri ile olan ilişkilerini anlamaya başlarken, bu süreç Down Sendromlu çocuklarda çok daha geç olmaktadır. Normal gelişim gösteren bebeklerde3. veya 4. aylarda çıkardıkları sesler artmakta daha sonra ilgisini konuşmaktan çok çevresine ve konuşulanlara çevirdiği için çıkardığı seslerde azalma görülmektedir. Down sendromlu bebeklerse daha geç olarak ses çıkarmaya başlamakta, çevrede konuşulanları dinlemediği ve dikkat etmediği için çıkardığı seslerde diğerlerindeki gibi azalma olmamakta, bu azalma daha sonra görülmektedir. Kas gevşekliği çocuğun beslenmesinin yanı sıra konuşma becerilerini de etkileyebilmektedir. Konuşmada ve yemek yemede aynı kaslar (yüz, ağız, omuz ve gövde kasları) kullanıldığı için, kaslardaki gevşeklik kelimelerin şekillendirilmesini ve yiyeceğin ağız içinde çevrilmesini zorlaştırmaktadır. Gövde kaslarındaki gevşeklik de konuşma sırasında nefesle ilgili gerekli desteği oluşturmada zorluklara neden olabilmektedir.

Down Sendromu Çocuklarda Kişisel ve Toplumsal Gelişim

Çocuğun çevresindekilerle ilk iletişimi ağlama yoluyla olmaktadır. Çalışmalar ilk yıla Down sendromlu bebeğin ağlamasının hem nicelik hem de nitelik açısından diğer çocuklardan farklı olduğunu, normal gelişim gösteren çocuklardan daha uzun ağladıklarını, daha fazla mızmızladıklarını ve daha az ses çıkardıklarını göstermektedir. Down sendromlu çocuklar altıncı aya kadar genellikle daha az ağladıkları için uslu bebekler olarak adlandırılabilmekte, bu da bebeğin yetişkinlerle daha az iletişime girmesine neden olmaktadır. Performansları oranında gecikmeli de olsa, normal gelişim gösteren çocukların yaptığı gibi Down sendromlu bebeklerde konuşulduğunda gülümseyerek ya da ses çıkararak yanıt vermekte, kucağa alınmak istediğini göstermekte, eğlenceli oyunlardan hoşlanmakta, diğer çocuklar gibi çevresinin dikkatini çekmek için bağırmaktadır. Yapılan çalışmalarda Down sendromlu çocuklarda görülen kalp hastalığı, kas gevşekliği gibi problemlerin , bu çocukları öz bakım becerilerini kazanmalarını olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Olanak tanındığında ve uygun eğitim verildiğinde bağımsız yaşam becerilerini kazanabildikleri ve yaşamlarını daha az bağımlı olarak sürdürmeyei başarabildikleri gözlenmiştir. Zihinsel engelli grup içinde Down sendromlu çocukların diğerlerine göre daha sosyal, mutlu, sevecen ve daha güler yüzlü oldukları bilinmektedir.

Genellikle Down Sendromlu çocuklar neşeli, sempatik, sevecen, sosyal, canlı, mutlu ve çevresiyle iyi ilişkiler kurabilen çocuklar olarak tanımlanmakla birlikte, bu çocuklarda duygusal ve davranışsal problemlere de rastlanabilmektedir. Bu problemlerin normel gelişim gösterenlere göre daha fazla olduğu,buna karşın diğer nedenlerle zihinsel engelli tanıs almış gruplara göre daha az olduğu görülmektedir. Down sendromlularda dikkat toplam, problem çözme ile ilgili yetersizliklerin yanı sıra hiperaktivite, stereotip (davranışın tekrarlanması) gibi bazı promler davranışlara da rstlanmaktadır. Bu davranışlar erken çocukluk döneminde çıkmadan önce ya da yerleşmeden önce anne ve babaların uygun yaklaşımları ile engellenebilmekte ya da en aza indirilebilmektedir.

KAYNAKÇA:

Uzm. Dr. Gönül Kobal, Ankara Üniveristesi. Down Sendromlu çocukların Gelişimsel Özellikleri (Çoluk Çocuk Dergisi, sayı: 35)

Prof. Dr. Bülent Üstündağ, 47. Kromozom. Yeni Asya Yayınları, İstanbul (1994).

Ira Lott & Ernest E. McCoy. Down Sydrome, Advances in Medical Care. Willeyless Publication, New York (2000)

Ayrıca bu çalışmanın gerçekleşmesinde fikirlerinden yaralandığımız “Artı Özel Eğitim Rehabilitasyon Merkezi Müdürü ve Çocuk Gelişimi Eğitimi Uzmanı Sayın Mustafa Ateş’e “teşekkür ederiz. Lütfen, Artı Özel Eğitim Rehabilitasyon Merkezi’nin internet sayfasını ziyaret edin. www.artiozelegitim.com

Acıbadem Maslak Hastanesi, Elektrofizyoloji Aritmi ve Kalp Pili Kliniği’nden Çocuk ve Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Alper Çeliker, ailelerinde ani ölüm ve bayılma öyküsü  olanlar başta olmak üzere, tüm anne ve babaların aritmi belirtilerine önem vermeleri gerektiğini belirtiyor.

Çocuk Hastalıkları Uzmanını Düzenli Olarak Ziyaret Etmek, Teşhisi Kolaylaştırıyor Mu?

Düzenli kontrollerde kalbin yavaş attığı fark edilebiliyor. Ancak ani atakla olan hızlı kalp atımları, doktor kontrolünde anlaşılmayabiliyor. Çünkü bu durum ani belirtiler gösteriyor ve atak, ancak muayene sırasında olursa fark ediliyor.

Çocuktaki Aritminin Fark Edilmemesi Hangi Sonuçları Doğuruyor?

Yavaş kalp atımları tedavi edilmezse, çocuk ani bayılmalar yaşıyor ve gelişme geriliği gösterebiliyor. Bu çocuklara kalıcı kalp pili takılması gerekiyor. Hızlı giden ritim bozukluklarında ise ataklar uzun sürerse, örneğin  8-10 saati geçerse kalp yetmezliği oluşabiliyor. Çarpıntı olduğu zaman kalp hızı 130-20’e kadar çıkabiliyor. Kalp hızıyla aylarca, hatta yıllarca yaşarsa kalbinde büyüme ve fonksiyon bozukluğu oluşuyor. Taşikardilerin bir diğer türü de kronik taşikardi. Örneğin, kalbi aslında dakikada 90 kez atması gereken bir çocuğun kalbi dakikada 130 atıyorsa, bu rakam çok yüksek görülmüyor. Çünkü çarpıntı olduğu zaman bu rakam 180-200’a kadar çıkabiliyor. Ancak, kronik taşikardide hasta 130 olan kalp atımıyla aylarca, hatta yıllarca yaşarsa kalbinde büyüme ve fonksiyon bozukluğu oluşuyor.

Anne-Babalar Çocuklarında Aritmi Olduğunu Nasıl Anlayabilir?

Kalbin yavaş atmasıyla ilgili ritim bozukluklarında; bayılma, büyüme geriliği ve gece idrar kaçırma görülüyor. Eğer ritim bozukluğu çarpıntı olarak geliyorsa, ataklar şeklinde ortaya çıkıyor. Atak olduğunda çocuk birden bire sararıyor, kusuyor, karnı ve göğsü ağrıyor, ani gelen terleme ile birlikte halsizlik hissediyor. Çok ciddi bir atakta bayılma da olabiliyor.

Aritmi Hangi Yaş Döneminde Daha Fazla Görülüyor?

En fazla ergenlik döneminde ortaya çıkan aritminin görülme sıklığı hem yaşla beraber artıyor, hem de çocuk şikâyetini daha rahat söyleyebildiği için hastalığın tanısı ergenlik çağında daha rahat konuyor.

Görülme Nedenleri Neler?

Çarpıntıya neden olan aritminin bilinen bir nedeni yok! Hastalığa anne karnındaki bir takım faktörler neden olabiliyor. Durum, anne karnındayken ya da çocuk doğduğunda anlaşılıyor. Eğer annenin diğer çocuklarında aritmi varsa, hamileliği sırasında mutlaka gerekli testleri yaptırması öneriliyor. Annede bağ dokusu hastalığı, özellikle lupus varsa, aritmisi olan bebek doğurma olasılığı yükseliyor. Ayrıca, genetik geçişli olan ve kalpte görülen iyon kanal hastalıklarında öldürücü ritim bozukluklarına rastlanabiliyor. Bu durum ailevi geçiş gösterdiği için çok dikkat etmek gerekiyor.

Aritminin Tanısı Nasıl Konuluyor?

Hızlı atımlardaki ataklarda EKG çekilmesi çok önemli. Çünkü atak bittiği zaman kalpte tamamen normal bir tablo oluşabiliyor. Bu durumda teşhis zorlaşıyor. Ayrıca 24 saatlik Holter EKG de tanı için kullanılan önemli bir başka yöntem. Holter EKG’de hastanın, vücuduna 24 saat taşıyacağı bir alet takılıyor ve bu sürenin sonunda bu aletin yaptığı kayıtlar inceleniyor.

Diğer yöntemler arasında efor testi ve şikâyetin nadir olarak ortaya çıktığı durumlarda uygulanan uzun süreli kaydediciler bulunuyor. 6 ayda bir ya da daha uzun sürede ortaya çıkan şikâyetleri tespit etmek için de cilt altına yerleştirilip 1-2 sene süreyle kalan cihazlar kullanılıyor. Bir başka yöntemde de burundan ve yemek borusundan girilerek çeşitli ölçümler yapılıyor.

Aritmi Çocuğu Nelerden Mahrum Bırakıyor?

Her türlü aritmide çocuğun hayat kalitesi düşüyor, tek başına sokağa çıkması ya da arkadaşlarıyla oynaması, bayılma ihtimali nedeniyle tehlikeli oluyor. Çocuk, tüm spor türlerinden mahrum kalıyor.  Çocuklarında yavaş kalp atımı rahatsızlığı olan bazı aileler “Pil takılmazsa ne olur?” diyorlar.  Eğer böyle bir rahatsızlığı olan çocuğa pil takılmazsa, çocuk hiçbir zaman hayatını normal olarak yaşayamıyor. Bu, psikolojik açıdan da çok fazla etkilenmesine neden oluyor. Zaten tedavilerin amacı yaşam kalitesini artırmak. Taşikardi için de aynı durum geçerli. Bu nedenle buluğ çağına gelen çocuklarda girişimin mutlaka yapılması öneriliyor.

Tedavilerin Ardından Çocuk Normal Yaşantısına Dönebiliyor Mu?

Kalp pili takılan ya da ilaç kullanan çocuklar kısa sürede normal yaşantısına dönebiliyor.

Aritminin Kesin Tedavisi Var Mı?

Kalp hızının yüksek seyrettiği ritim bozukluklarında iki tedavi seçeneği var. Bir tanesi ilaç kullanımı. Çarpıntının ne zaman geleceği belli olmadığı için her gün düzenli kullanılması gerekiyor. İkinci seçenek ise 1990’lı yıllardan beri kullanılan ve radyo frekans enerjisiyle uygulanan bir tedavi şekli. Bu tedavi şekline halk dilinde “yakma” deniliyor. Bir katater ile kasıktan girilerek kalpte çarpıntıya neden olan nokta bulunuyor, radyo frekans akımı verilerek yakılıyor. Tedavi ömür boyu kalıcı oluyor. Küçük çocuklarda hayatı tehdit eden bir durum yoksa, bu tedavi için genellikle 4-5 yaşını geçmesi bekleniyor. Operasyon 1,5 saat sürüyor. Benzer yöntemlerden biri olan  “Dondurarak yok etme”  tedavisi de son yıllarda gelişiyor. İyon kanal hastalıkları denilen genetik geçişli hastalıkta ise ilaç tedavisi uygulanıyor ve bazı durumlarda şok vererek çarpıntı engelleniyor. Yavaş atımlarda ise kalp pili kullanılıyor.

Aileler çocuğunun üstün zekâlı olduğunu nasıl anlayabilir?

• Sağlıklı, güçlü ve zengin bir iletişim diliyle konuşmak.
• Mümkün olduğunca akran zenginliği imkânı vermek, yani kendisi gibi farklı gelişim özellikleri taşıyan başka akranlarıyla eğitim ve sosyal ortamlarında bir arada bulunmalarını sağlamak. Özellikle çocukları üstünlere yönelik eğitim veren bir okulda değilse.
• Resim, müzik, spor gibi alanlarda çocuğun özel ilgi alanlarını saptayarak, çeşitli deneyimler kazanmalarını sağlamak.
• Çocuğun ilgi alanına giren çeşitli konularda birlikte düşünce alışverişi yapmak ve araştırmak.
• Zihninde geliştirdiği projelerle ilgili çalışma imkânı sunmak.
• Mantık bulmacaları, strateji ve akıl oyunları gibi ilgi çekici zihinsel aktiviteler yapmasını sağlamak.
• Günlük olaylar hakkında paylaşımlarda bulunmak.
• Dikkat oyunları, bellek oyunları, eşleştirme vb. gibi oyunlar oynamak.

Sinirli çocuklar için öneriler ve yapılması gerekenler:

Çocuğunuzla beraber parka gittiniz, çocuğunuz parktaki oyuncaklarla oynarken siz de kitabınızı okumaya başladınız ve bir süre sonra birden çocuğunuzun çığlığını duyup kafanızı kaldırdınız, çocuğunuz yine çok sinirlenmiş adeta sinir krizi geçiriyor. Oyun arkadaşlarına tekmeler atıyor, hoş olmayan sözler söylüyor ve ağlıyor. Ne yapardınız? İşte anne ve babaların çaresiz kaldığı an. Herkes size bakarken nasıl müdahale etmeniz gerektiğini bile bilmediğiniz böyle anlarda ne yapmanız gerektiğinizi sizler için araştırdık ve bazı öneriler derledik. Peki böyle anlarda neler yapabilirsiniz bir bakalım…

İlk olarak anne ve babalar çocuklarında olan sinir krizinin nedenini net bir biçimde anlamalı ve müdahalelerini ona göre şekillendirmemeliler. Yapılan birçok çalışmaya göre çocuğun yaşayabileceği sinir krizleri üç tipte olabilir: Manipulatif tip , sözel tip ve kişiliksel tip.

Manipulatif tipe göre çocuklar ilgi çekmek için sinir krizi geçirir ve saldırgan davranışa yönelirler. Çocuk saldırganlaşmaya başlayınca etrafındaki yetişkinlerden daha çok ilgi elde edeceğini düşünür ve bu ilgi ile istediğini yaptırabileceğini kurgulayıp bu durumu kullanır ve sık sık saldırgan davranış gösterir. Bu tip sorunlarla başa çıkmanın en önemli anahtarını uzmanlar “umursamamak” olarak gösteriyor. Örneğin çocuğunuz kardeşi ile oynarken bir anda saldırgan tavırlar göstermeye (kardeşini tekmelemek ya da onu dövmek, ısırmak gibi) başlarsa, böyle bir durumda yapmanız gereken şey olaya müdahale ederken saldırgan davranışı gösteren çocuğunuzla ilgilenmemek, onun yerine saldırgan davranışa maruz kalan diğer çocuğunuza bütün ilginizi vermek ve onun o anki duygularını anlamaya çalışmaktır. Böylece saldırgan davranışı gösteren çocuğunuz bu davranışı uyguladığında gördüğü muameleden hoşlanmayacak ve zamanla bu davranışını sonlandıracaktır.

Sözel tipe göre ise çocuk ne istediğini bilir ancak bunu ifade edebilecek düzeyde sözel kapasiteye sahip olmadığı için kriz yaşar. Böyle bir durumda çocuğu umursamamak ona çok fazla zarar verir, bu nedenle çocuğu anlamaya çalışmak ve duygularını ifade etmesine yardımcı olmak çok önemli.

Üçüncü tip kriz ise çocuğun karakteri ile yakından ilgilidir. Çocuk kendini ifade edemediği anlarda kriz geçirir. Bu tip çocuklar okulda ve diğer sosyal ortamlarda oldukça sorun yaşarlar. Çocuk sinirlendiğinde kontrolünü kaybeder, etrafına şiddetli biçimde zarar vermeye başlar. Böyle bir kriz çocukla iletişime geçmek oldukça zordur bu nedenle müdahale ederken anne ve babalar çok dikkatli ve sabırlı olmalıdırlar.

Neler Yapılabilir?

● öncelikle derin nefes alın ve sakin kalmaya çalışın
● çocuğunuzun derin nefes almasını sağlayın
● çocuğunuza sarılın ve onu sevdiğinizi ona hissettirin
● çocuğunuzun sinirlendiği anladığınızı ona ifade edin
● çocuğunuzu duygularını ifade etmesi için cesaretlendirin
● alternatif çözümler üretin ve çocuğunuza seçenekler sunun
● çocuğunuzun ilgisini başka noktalara çekmeye çalışın, örneğin bir kitaba ya da bir oyuncağa gibi
● çocuğunuzu ortamdan uzaklaştırın ve onu sakinleştirebilecek bir çözüm bulun, örneğin sıcak bir süt içmesini ya da battaniyesine sarılıp bir yerde oturmasını sağlayabilirsiniz.

Yararlanılan Kaynaklar:

Books to Read and Discuss with Children Crary. Dealing with Feeling Series: I’m Mad and I’m Frustrated. Parenting Press, 1992. 800 992-6657. (Two paperback books for ages 3 to 6.)

Preston. The Temper Tantrum Book. Viking, 1969. (Humorous book for toddlers and preschoolers.)

Beekman and Holmes. Battles, Hassles, Tantrums & Tears: Strategies for Coping with Conflict and Keeping Peace at Home. Hearst Books, 1993. (Chapter 1,3, and 11 deal with analysis and suggestions for helping children deal constructively with anger.)

Chess and Thomas. Know Your Child. Basic Books, 1987. (Landmark thirty year New York Longitudinal Study of children with specific temperamental characteristics.)

Eastman and Rozen. Taming the Dragon in Your Child: Solutions for Breaking the Cycle of Family Anger, From Toddler to Teen. John Wiley & sons, 1994. ( A little heavy on behavior mod, and I don’t recommend using food as a reward, but lots of good analysis and ideas.)

Kurcinka. Raising Your Spirited Child: A Guide for Parents Whose Child Is More Intense, Sensitive, Perceptive, Persistent, Energetic. Harper Perennial, 1991. ( A positive approach for dealing with children who are often labeled as “difficult”.)

McKay, etc. al. When Anger Hurts Your Kids: A Parent’s Guide. New Harbinger Publications, Inc., 1992. (Analysis of family anger problems, beliefs about anger, and coping techniques for parents.)

Samalin and Whitney. Love and Anger: The Parental Dilemma. Penguin Books, 1991. (Identifies hidden sparks that generate frustration and fury in even the most well-meaning parents, offering positive alternative techniques.)

İDİL SEDA AK

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Bebek gelişimi ile ilgili içerikler için tıklayın! https://www.bebek.com/bebek-gelisimi/ [/box]