17. Hafta Gebelik

17. hafta hamilelik ile ilgili size harika bir yazı hazırladık. ? Şimdiden tüm anne adaylarına keyifli okumalar diliyoruz.

Gebe olduğunuzu öğrendiğiniz an daha dün gibi gelse de haftalar hızla ilerliyor. Bebeğiniz son süratle büyümeye, gelişmeye ve değişmeye devam ediyor. Zaten bunu aynaya bakıp gördüğünüz yansımadan bile fark etmek mümkün. Aklınızda “Ne?”, “Nasıl?”, “Ne kadar?” ile başlayan yüzlerce soru… Dilerseniz gebeliğin 17. haftası sizi ve bebeğinizi neler beklediğine dair aklınızdaki bütün soruları birlikte cevaplayalım, üstelik hiçbir detayı atlamadan.

17 Haftada Bebek

Bir hafta normal şartlarda bizim için çok uzun bir süre değilken gebelikte çok şey ifade eder. Geçen haftadan bu yana o minik fetüs çok yol aldı. İşte 17 haftalık bebek ile ilgili bilmeniz gerekenler…

Bebeğin Ne Kadar Büyüdü?

Döllenmeyle birlikte tek bir hücreden oluşan zigot haftalardır seri mitoz bölünmeler geçirerek hızla hücre sayısını arttırıyor. Bu da 17 haftalık bebeğin kilosu ve boyunda artışa sebep olur. Bebeğin neredeyse bir nar büyüklüğünde. Bulunduğu hafta içerisinde olması beklenen fetal uzunluk ve kütle tablosu aşağıdaki gibidir.

Gebelik Yaşı (Hafta)	Kütle (g)	Uzunluk (cm)
17. hafta	100- 150	11- 13

Gelişimde daima bireysel farklılıklar vardır ve bu değerler kesinlikle her bebekte aynı olmak zorunda değildir. Özellikle gebeliğin 1. ve 2. haftaları döllenmenin gerçekleştiği zaman aralığıdır ve bazıları kadınlarda döllenme tahmin edilen ortalama süreden daha geç gerçekleşmiştir.

Bu da doğal olarak kayıtlarda bebek 17 haftalık olsa da gerçekte biraz daha küçük olduğu anlamına gelir. Bu nedenle boy ve kütle değerleri aralığın biraz altında ise endişe edecek bir durum yoktur. Burada referansınız bebeğin gelecek haftalarda büyümeye devam edip etmediği olmalıdır.

Sistemlerinin Gelişimi ve Yeni Kazanılan Beceriler

Gebeliğin ilk oluştuğu anda minik yavrunuz zigot adı verilen tek bir hücreden oluşuyordu. Zigot döllenmeden bu yana bölünerek 17 haftalık bebeği oluşturdu. Gebelik süresince hücre sayısı artmaya hızla devam edecek. Hücreler dokuları, dokular organları, organlar sistemleri, sistemlerin tamamı da organizmayı yani bebeği oluşturacak. Peki 17 haftalık bebeğin organ ve sistem gelişimi ne durumda?

• Sinir Sistemi

Kafatasının büyümesiyle birlikte beyin de büyüme ve gelişmesi için kendisine yeterli alanı bulur, hızla büyümeye devam eder. Beynin gelişmesi ile bebek artık beyin ile dış ortam arasında bağlantı kurarak vücuttaki uyarılara cevap vermeye başlar. Omuriliğin gelişmeye devam etmesiyle birlikte bebekte emme, yutma gibi refleksler de gelişmesini sürdürür. Bu refleksler doğumdan sonra bebeğin beslenmesi ve hayatta kalması için gerekli olan davranışlardır.

• Dolaşım Sistemi

Kalp kanı damarlara pompalamakla ilgili işlevini başarıyla gerçekleştirir. Dakikada yaklaşık 140- 150 defa atar. Bu tempoda günde 30- 40 litre kan pompalayabilir.

• Sindirim Sistemi

Sindirim sistemini oluşturan yapı ve organlar önceki haftalarda oluşmuştu, bu hafta işlevlerini en iyi şekilde yerine getirmek için hızla olgunlaşmaya devam ediyor.

Yutma refleksi gelişen bebek amniyotik sıvıyı yutarak sindirim kanalı boyunca bağırsaklara iletir. Amniyotik sıvı içerisinde bulunan üre, protein, laktik asit, sitrik asit benzeri maddelerin yutulması ve sindirilmesi sonucu bağırsaklarda atık birikmeye başlar. Mekonyum adı verilen bu atık doğuma kadar birikmeye devam edecek ve doğumdan sonra bebeğin ilk kakası olacak.

• Solunum Sistemi

Solunum sistemi gelişimini en son tamamlayacak olan sistemdir ve gebeliğin 17. haftası o bile artık çalışma pratikleri yapmaya başlamıştır. Akciğerler büyür ve içerisinde bronşçuklar oluşmaya başlar. Akciğerler hava yerine amniyotik sıvı ile dolup taşar. Bunun sonucu olarak göğüs artık inip kalkarak soluk alıp- verme hareketi yapıyor.

• Destek ve Hareket Sistemi

İskelet sisteminin büyük bir kısmı henüz kıkırdak yapıda. Bebek annenin yediklerinden, anne beslenmesi yetmediğinde ise anne adayının rezervlerinden faydalanarak kalsiyum biriktirmeye başlar. Bu da kıkırdak yapıların yavaş yavaş kemikleşme sürecine girdiği anlamına gelir.

Kaslar gelişmeye devam ettikçe bağlı olduğu organlar da işlevlerini daha kolay yerine getirir. Yüz kaslarının gelişmesi ile bebek artık farklı mimikler yapabilir, ağzını açıp kapatır, gözlerini yuvaları içerisinde hareket ettirir.

• Boşaltım Sistemi

Fetal taramada böbrekler ve böbreklerin üzerinde yer alan adrenal bezler (böbreküstü bezleri) görüntülenir. Böbrek içerisinde yer alan ve glomerulus adı verilen yapılar kanı süzerek fetal idrar oluşturur.

• Üreme Sistemi

Erkek ve kız bebeklerde dış üreme sistemi organları artık yeteri kadar belirginleşmiştir. Bu da hemen “17 haftalık bebeğin cinsiyeti belli olur mu?” sorusunu akla getirir.  Önümüzdeki birkaç hafta bu sorunun cevabı sürprizdir. Ultrason muayenesi esnasında bebek utangaçlık yapmadan uygun bir pozisyona gelirse doktorunuz bebeğin cinsel organını görerek kız mı erkek mi olduğu ile ilgili yorum yapabilir.

Kızlarda vajina, fallop tüpleri ve rahim oluşmaya başlar. Erkeklerde testisler olgunlaşmıştır ancak henüz karnın üst tarafındadır ve skrotuma inmemiştir.

• Bağışıklık Sistemi

Bebek 14 haftadan itibaren dendritik hücreler üreterek yabancı maddelere karşı savunma geliştirmeye başlar. İlerleyen haftalarda annenin antikorları plasenta aracılığı ile bebeğe geçerek bebeğin savunma sistemini güçlendirecektir.

Bebeğin bir diğer bağışıklık sistemi yardımcısı da verniks kazeozadır. Bu tabaka amniyon sıvısının deriye temasını engelleyerek bebeğin deri yoluyla amniyotik sıvıdan herhangi bir enfeksiyon kapmasını engeller.

17 Haftalık Bebek Hareketleri

Bebeğin boyu ile içerisinde bulunduğu plasentanın genişliği karşılaştırıldığında, rahatça hareket edebilmesi için yeteri kadar alan mevcut. Yani bebek taklalar atıp, döner, tekmeler savurur… Ancak 17 haftalık bebek hareketleri henüz hissedebileceğiniz şiddette değil. İlerleyen haftalarda kemik ve kas gelişimiyle birlikte hareketler de hissedilir düzeye ulaşacaktır.

17 Haftalık Bebekte Duyu Organları ve Gelişim Özellikleri

Duyu organları beynin kontrolünde çalışır. Göz, kulak, deri, burun ve dil üzerinde bulunan özelleşmiş reseptörler; dışarıdaki ses, tat, sıcaklık, basınç, ışık, koku benzeri uyarıları alarak sinirlerle beynin ilgili bölümüne iletir. Beyin, aldığı uyarıyı değerlendirerek bir cevap oluşturur ve yine sinirler aracılığı ile ilgili duyu organına iletir. Bu nedenle hamileliğin 17. haftası görme işitme, dokunma, tatma, koklama duyularının çalışması beynin ne kadar geliştiği ile ilgilidir.

Öyleyse bu süreçte bebeğinizin hangi duyu organı ne kadar gelişti?

• Göz ve Görme Duyusu

Gözler henüz baş üzerinde olması gereken yerini almamıştır. Birbirinden uzakta olan gözler yavaş yavaş birbirine yaklaşmaya ve yüz üzerinde olması gereken yere doğru gelmeye başlar. Göz kasları gözleri yuvaları içerisinde hareket ettirecek kadar gelişmiştir. Ancak göz kapakları hâlâ açılıp kapanabilme yetisi kazanmadı.

• Kulak ve İşitme Duyusu

Kulak kepçesi oluşmuştur ve kulaklar hâlâ baş üzerinde olması gereken yere gelmemiştir. İşitme reseptörleri gelişmeye devam ediyor ancak henüz annesinin sesini duyabilecek kadar değil.

• Deri ve Dokunma Duyusu

 

• Deri alt tabakasında yağ depolamaya devam ediyor. Zamanla şeffaf olan deri tabakası yağ miktarındaki artış ile tombullaşıp bebek cildini oluşturacak.
• Cilt altında birikmeye devam eden yağ tabakası ileriki zamanlarda hem bebeğe ısı yalıtımı yapacak hem de bebeğin bu yağ hücrelerini parçalayarak enerji ve ısı elde etmesini sağlayacak. Ancak henüz bu işlevleri yerine getirebilecek kadar birikim yok. Bu sebeple bebeğin vücudunda ısı yalıtımına yardımcı olmak amacıyla çıkan lanugo tüyleri miktarındaki artış devam edecektir.
• Avuç içleri, genital bölge, ayak tabanlarındaki deri üzerinde yer alan duyu reseptörleri geliştiği için bebek bu bölgelerdeki sıcaklık, basınç ve benzeri dokunma duyularını algılayabilir.

• Dil ve Tatma Duyusu

Gebeliğin 17. haftası dil üzerindeki tat tomurcukları amniyotik sıvı içerisindeki tatları alabilir. Amniyotik sıvının ne tadı olacak diyorsanız: sıvı içerisindeki pirüvik asit, laktik asit, kreatinin, üre proteinler ve annenin yediği besinler bu sıvıya karışarak tadını verir. Bebek sıvıyı her yuttuğunda artık bu maddelerin tatlarını da alır.

• Burun ve Koklama Duyusu

Bebeğin tat alma duyusu ile birlikte koklama duyusu da gelişir. Bebek ağzından ve burnundan giren sıvının tadıyla birlikte kokusunu da alır.

17 Haftalık Bebek Kaç Aylık Olur?

Gebelik, 40 hafta yani 9 ay 10 gün süren bir serüvendir. Doktorunuz her ne kadar gebelik takibini hafta üzerinden yapsa da sizler süreci genellikle ay üzerinden hesaplamak istersiniz. Bazen hangi haftanın hangi aya denk geldiği hususunda karışıklık yaşanabilir. 17 hafta kaç aydır diye merak ediyorsanız dilerseniz hesaplamasını birlikte yapalım.

17 hafta= 17×7 gün = 119 günlük

119/30= 3 ay 29 gün

Bebeğiniz klinik olarak neredeyse 4 aylık sayılır.