23. Hafta Gebelik

Bebeğin Sistemlerinin Gelişimi ve Yeni Kazanılan Beceriler

Doğuma yaklaştıkça bebeğin iç organları da kendi kendine çalışabilecek düzeye ulaşmaya başlar. Normal şartlarda 23 haftalık bebeğin organ ve sistem gelişimi düzeyinin aşağıdaki gibi olması beklenir.

• Sinir Sistemi

Beyin ilk haftalardan itibaren büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Ancak yine de 23 haftalık bebeğin beyni hâlâ kıvrımsız ve düz yapıda. Çok yakında o eşsiz kıvrımlarını oluşturacak ve küçük dâhiniz gelecekte o kıvrımlardaki sinaptik ağlarla büyük işler başaracak.

Bebek döngü hâlinde uyuyor ve uyanık kalıyor. Miniğiniz gün içerisinde neredeyse 12-14 saat uyuyor olacağından hareketsiz saatlerde korkuya kapılmayın ve ilerleyen saatlerde hareket edip etmeyeceğini takip edin.

Metabolizması anneden daha hızlı çalıştığı için vücut sıcaklığı da sizinkinden daha yüksektir.

• Dolaşım Sistemi

Kalp atışları anne karnına bir stetoskop dayandığında duyulabilecek kadar güçlü. Sizin kalp atışınız ile onunkini ayırt etmek ise çok kolay. Bir yetişkinin kalbi dakikada 60-100 kadar atarken, 23 haftalık bebek kalbi 100-150 defa atar. Yanı hızlı ritimde duyduğunuz ses miniğinizin…

• Sindirim Sistemi

Ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın bağırsak yapısal olarak oluşumunu tamamlamıştır. 23. haftalık gebelikte bebek sindirim pratikleri yaparak bu sistemi olgunlaştırmaya devam edecek.

Amniyotik sıvıyı her yuttuğunda yemek yemiş gibi sindirim sistemini çalıştırıyor. Tek fark; anne karnında iken kaka yapmıyor, bunun yerine kakasını azar azar bağırsaklarda biriktiriyor olmasıdır.

• Solunum Sistemi

Alveoller ve kan damarları arasındaki bariyer inceliyor. Bu incelmeyle beraber bir de damarlarda akan kan miktarının artması, bariyeri daha da zorlayacak ve doğumdan sonra oksijen ve karbondioksit geçişine izin verecektir. Yani bebek bu vesile ile soluk alıp verebilecek.

• Destek ve Hareket Sistemi

Bu zamana kadar baş, bedenin diğer kısımlarından bariz bir şekilde büyüktü. Ancak hamileliğin 23. haftası itibari ile birlikte artık tüm vücut iskeleti oransal olarak denge hâlinde. Vücudun tamamı baş, gövde ve bacaklar şeklinde ele alınırsa hepsi ayrı ayrı vücudun üçte biri kadar.

• Boşaltım Sistemi

Böbreklerde nefronlar ve havuzcuk oluştu. Bu yapılar kanı süzerek idrarı oluşturur. İdrar bebeğin idrar borusundan (üreter), mesaneye gidiyor ve mesanede kısa bir süre bekliyor. Ardından idrar kanalı (üretra) ile amniyotik sıvı içerisine atılıyor. Bebek amniyotik sıvı ile beraber attığı idrarı yeniden yutarak aynı işlemleri tekrar tekrar yapıyor

• Üreme Sistemi

İnsanlarda üreme sistemi dışındaki bütün sistemler kadın ve erkekte aynıdır. Gebeliğin 23. haftası itibariyle kız ve erkek bebekler hem iç üreme sistemi organları hem de dış üreme sistemi organları bakımından belirgin farklılıkları gösteriyorlar.

Kızlarda vajina, uterus (rahim) ve fallop tüpleri zaten oluşmuştu, bu hafta gelişmeye, olgunlaşmaya ve büyümeye devam ediyor. Erkeklerde ise testisler vücut içerisinde kasıkların iç tarafından vücut dışına doğru çıkmaya başlar.

Vajina ve penis ultrasondan kolayca ayırt edilebilecek kadar belirginleşti. Bu nedenle geçen ayki muayenede cinsiyeti öğrenmediyseniz 23 haftalık bebeğin cinsiyeti kolayca belli olacaktır.

• Bağışıklık Sistemi

Anne adayı kendi vücudunda ürettiği IgG antikorlarını plasenta aracılığı ile bebeğe veriyor. Bebeğin kanında dolaşan bu antikorlar doğum sonrasındaki ilk 3 aya kadar bebeğin savunma sisteminin en güçlü elemanlarından biri olacak.

23 Haftalık Bebek Hareketleri

Destek ve hareket sistemi her geçen gün kuvvetlenen yavrunuzun hareketlerini geçen haftaya nazaran bile daha net hissettiğinizi görmek sizi şaşırtacak. Bu hafta itibariyle nihayet baba adayı da 23 haftalık bebeğin hareketlerini hissedilebilecek.

Anne adayı tekme, dönme, kayma, hıçkırık ve benzeri hareketleri kolayca hissedebilir. Bazı günler çok hareketli olan 23 haftalık bebek bazı günler biraz durgun olabilir. Hatta gün içerisinde belli bir süre hiç hareket etmediğini fark edebilirsiniz.  Bu durum sizi hemen korkutmasın. Bebeğin artık anne karnındayken bile bir uyku düzeni var. Hareket yoğunluğundan yola çıkarak uyuduğunu ya da uyanık olduğunu anlayabilirsiniz. Ancak yine de sürece hâkim olmak ve gün içerisinde hareketlendiği bir zaman aralığının olup olmadığını iyi takip etmek gerekir.

23 Haftalık Bebekte Duyu Organları ve Gelişim Özellikleri

Her geçen hafta duyu organları ve algıları gelişen bebeğinizde hamileliğin 23. haftası neler olduğunu merak ettiğinizi biliyoruz. Dilerseniz her bir duyu ve duyu organına detaylıca değinelim.

• Göz ve Görme Duyusu

Göz kapakları tamamen oluştu ama hâlâ açılıp kapanmıyor. Gözde sarı leke adı verilen ve görme reseptörlerinin bulunduğu yerde hücre sayısı arttıkça bebeğin görme yetisi gelişiyor. Kapalı göz kapaklarına rağmen karanlık bir ortamda karnınıza bir el feneri tuttuğunuzda bebek bunu algılayacak, hatta hareket ederek size tepki bile verecek.

• Kulak ve İşitme Duyusu

İç kulakta yer alan ve hem işitmeye hem de dengeye yardımcı olan minik kemikler sertleşmesini sürdürüyor. Böylece bebeğin vücut dengesi ve işitme duyusu da gelişmeye devam ediyor.

İşitmeye özelleşmiş sinir hücreleri sayısını arttırıyor. Bazı bebekler hâlâ bir yetişkinin duyamayacağı frekanstaki sesleri duyabilirken bazıları annesinin konuşmalarını, kalp atışlarını, karın gurultularını duyabilecek kadar gelişti. Siz iyisi mi bebeğinizin sizi duyuyor olma ihtimaline karşı şimdiden ona tatlı sesinizle güzel hikâyeler anlatmaya, ninniler söylemeye başlayın.

• Deri ve Dokunma Duyusu

Deri 23 haftalık bebekte esasen hâlâ iç organları gösterecek kadar şeffaf. Ancak damarların deri altından görünmeye başlaması nedeniyle teni şimdilerde kırmızıya yakın tonlarda. Yağ depolamaya devam ettikçe derisi dolgunlaşacak ve bir bebek cildinin pembeliğine döner.

Saç derisi üzerinde beliren saçlar daha da belirginleşir.

Deri üzerindeki verniks kazeoza tabakası ve lanugo tüyleri hâlâ baskın bir şekilde varlığını sürdürüyor.

• Dil ve Tatma Duyusu

Bebeğin tat alma duyusu gelişmiştir. Amniyotik sıvıyı yuttukça sizin yediğiniz besinlerin tatlarını alabilir.

• Burun ve Koklama Duyusu

Amniyotik sıvı bebeğin burnundan içeri girdikçe sarı bölgede yer alan koku almaçları uyarılır. Uyarılar beyne gider ve beyin vasıtası ile kokuyu algılar.

23 Haftalık Bebek Kaç Aylık Olur?

Gebelikte hangi ay içerisinde bulunduğunuzun takibi bazen tam bir muamma olabilir. Siz gebeliği ay olarak takip etseniz de doktorunuz süreci hafta olarak izler. Çünkü “5 aylık hamileyim.” Dediğiniz zaman 22 haftalık gebe de 5. ayın içerisindedir, 25 haftalık gebe de… Oysa bebeğiniz ve doktorunuz için 1 hafta bile çok değerlidir.

Öyle ise 23 hafta kaç ay olur dilerseniz birlikte hesaplayabiliriz.

23 hafta= 23×7 gün = 161 günlük

161/30= 5 ay 11 günlük

Yani 23 haftalık bebek klinik olarak yaklaşık 5,5 aylık.

23 Haftalık Gebelikte Anne

Bedeninizde bir canlı meydana getirmek ve onu büyütmek kolay bir iş değil. Hormon değerleriniz, bedeniniz, psikolojiniz hepsi alt üst olmuşken 23 haftalık hamilelikte anne adayını neler bekliyor?

Sindirim sistemi rahatsızlıkları:

Artan kilolar, gebelik hormonları, büyüyen ve genişleyen rahim… Hepsinin ortak çalışması sindirim sistemini etkilerken bakalım günlük hayatınızda neler değişiyor?

• Mide kasları daha yavaş çalışır. Bu yavaşlama sonucunda sindirim de yavaşlar ve hazımsızlık ortaya çıkar.
• Mide kapakçığının gevşemesi ve rahmin mideye baskı uygulaması sonucu kapakçık açılarak yemeklerin mideden çıkıp yemek borusunu ve ağza geri dönmesine sebep olur. Yani reflü dediğimiz sorun oluşur.
• Kalın bağırsaktaki kasların hareketliliğindeki azalma sonucu kabızlık oluşur. Üzerine bir de ağırlaşan rahmin baskısı eklenince bağırsak anüsten dışarı çıkar ve hemoroit meydana gelir.

Soluk alıp vermede zorlanma:

Bebek büyüdükçe, rahim genişledikçe ve anne kilo aldıkça annenin akciğerleri sıkışır ve soluk alıp verme olayı zorlaşır.

Sık tuvalete gitme:

Ağırlaşan uterus idrar kesesine baskı yaparak mesanenin kısa sürede dolasına ve tuvalete daha sık gitmeye sebep olur.

İdrar yolu enfeksiyonları:

Rahmin mesaneye yaptığı baskı bazen idrar kanallarını tıkar ve burada biriken idrarın enfeksiyon oluşturmasına sebep olur.

Ciltte koyu leke oluşumu:

Hamile olduğunuzun imzası olan işaretlerden biri ciltte oluşan koyu renkli lekelerdir. Özellikle burun, alın, yanakta görülse de vücudun başka bölgelerinde de görülen lekelerin sebebi gebelik hormonlarıdır. Doğumdan sonra kendiliğinden yok olacakları için merak edilecek bir durum değildir.

“Hamilelikte Oluşan Lekeler/Kremler” Konulun yazımızı okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.

Hamilelikte Oluşan Lekeler/Kremler : https://www.bebek.com/hamilelikte-olusan-lekeler-kremler/

Deride çatlak:

Daha önceleri karın bölgesinde gördüğünüz pembe-mor, beyaz yırtılmaları artık göğüsler, kalçalar ve bacaklarda da görebilirsiniz. Çatlakların oluşma sebebi; cildin, annenin kilo artışı ve bebeğin büyüme hızına yetişebilecek esneklikte olmamasıdır. Bu izlerin gebelikten sonra geçmeyeceğini bilin ve ona göre çatlak oluştuktan sonra değil oluşmadan önce cilde esneklik özelliği kazandıracak önlemler alın.

Şimdiden evde kendi çatlak kreminizi yapmak için bu makaleyi kaçırmayın: https://www.bebek.com/en-iyi-6-catlak-kremi-tavsiyesi-ve-yorumlari/

Ayaklarda Büyüme:

Gebelik hormonları büyüyen bebeğin kalça üzerine sığabilmesi ve kolayca yerleşebilmesi için pelvisdeki eklem bağlarını gevşetir. Hormonlar pelvisle beraber ayak kemikleri arasındaki bağları da etkiler. Gevşeyen bağların üzerinde bir de gebelik kiloları yüklenince kemikler birbirinden uzaklaşarak ayağı genişletir. Bu genişleme doğumdan sonra azalsa da ayağınızın kalıcı olarak 1 numara büyümesine sebep olabilir.

Bel, sırt ve bacak ağrıları:

Hamilelikle beraber alınan kilolar ve miniğiniz bedenin ağırlık merkezini değiştirerek sizi ayakta tutan kemik ve kasları zorlar. Yeni kütleniz ve değişen ağırlık merkezi bel, sırt ve bacaklarda ağrıya sebep olur.

Burun tıkanıklığı ve burunda kanama:

Beta HCG hormonu kan hacmini arttırarak burundaki mukoza zarlarının şişmesine ve dolayısıyla burun tıkanıklığına sebep olur.  Şişen mukoza zarı üzerindeki kılcal damarlar hassaslaşır ve bazen çatlayarak az miktarda kanayabilir.

Baş dönmesi:

Ağırlaşan uterus kan damarlarına baskı yaparak beyne giden kan miktarını azaltır. Bunun sonucunda baş dönmesi, gözlerin kararması ve tansiyon düşmesi ortaya çıkabilir.

Uykusuzluk:

Büyüyen bebek, bel ve bacak ağrıları, hazımsızlık, mide yanması, reflü, gece sık sık tuvalete gitme… Bütün bunlar olurken uykusuzluk elbette kaçınılmazdır.   

Seni Rahatsız Eden Hamilelik Semptomlarını En Aza İndirecek İpuçları!

Doğuma 17 hafta kala anne adayında hamilelikten kaynaklı birçok değişim görülür. Basit tedbirlerle bu değişimleri en az zarar görecek şekilde yönetmek mümkün.

1. Ortalama olarak almanız gerekenden fazla kilo almayın. Sadece bu tedbir bile sizi rahatsız eden semptomların çoğunun etkisini azaltır.
2. Gebelikle birlikte ciltte oluşan çatlakların oluşumunu engellemek için deriye esneklik özelliği kazandırabilecek önlemler alın. Bununla ilgili doktorunuzdan fikir alarak uygun bir çatlak kremi ya da tatlı badem yağı, atkuyruğu bitkisi, kalendula yağı, aleo vera jeli, zeytinyağı gibi doğal ürünler kullanabilirsiniz.
3. Baş dönmesi ve tansiyon düşmesini engellemek için uzanırken ya da otururken aniden kalkmayın, uzun süre aç kalmayın, sıcak suyla banyo yapmayın.
4. Uykusuzluk ile baş edebilmek için;

• Gereksiz kilo almayın.
• Yatmadan önce su içmeyin.
• Geç saatte yemek yemeyin.
• Uyurken bel, karın ve bacakları yastıklarla destekleyin.
• Ilık bir duş alın.
• Ilık bir bardak süt için.

1. Çok ayakta kalmayın ve bulduğunuz her fırsatta dinlenin. Böylece varis, ödem, bel ve bacak ağrıları şikayetleriniz belirgin şekilde azalacaktır.
2. Gebelik hormonlarından dolayı saç ve cilt tipinizin değişmesi durumunda organik ürünlerle bakım yapmayı ihmal etmeyin.

Kaç Kilo Almalısın?

Gebelikte gereğinden fazla alınan her kilonun size dönüşü ağır olabilir. Çünkü doğuma kadar yaşayacağınız sindirim, solunum, dolaşım problemlerinin çoğu bedenin alışık olmadığı fazla kilolar altında baskı görmesinden kaynaklanır. Bu sebeple 23 haftalık gebelikte kaç kilo aldığınız hem bugün hem de önümüzdeki 4 ay sağlık durumunuzu yakından etkileyecektir.

Doktorunuz şimdiye kadar 5.5-7,5 kilo almış olmanızı bekler. Bu aralığın alt ya da üst sınırını aşmak durumunda beslenme alışkanlıklarınız ve sağlık durumunuz yakından takip edilmelidir.

Fazla kilo almanız durumunda bir diyetisyenden yardım alabilir, ayrıca düşük tempolu yürüyüş, pilates, yoga, yüzme, hamile egzersizleri yapabilirsiniz.

23 Haftalık Gebelikte Beslenme Önerileri

• Dengeli ve düzenli beslenin. Her besinden yeteri kadar aldığınıza emin olun.
• Karnımda bir can daha taşıyorum diye iki kişilik yemeyin. Eski yediğinizden 300- 350 kalori fazlasını almak yeterli.
• Günde 3 ana, 3 ara öğün şeklinde beslenin.
• Günde en az 2 litre su için.
• Lifli gıdalar tüketin.
• Yağlı, baharatlı ve çok tuzlu yiyeceklerden uzak durun.
• İşlenmiş et, paketli ürünler ve alkol gibi bağımlılık yapan zararlı maddelerden uzak durun.
• Çiğ ve az pişmiş deniz ürünleri ile et ürünlerini yemeyin.
• Çiğ meyve ve sebzeleri iyice yıkamadan yemeyin.
• Kişisel hijyene ve ev hijyenine özen gösterin.
• Kalsiyum, magnezyum gibi kemikleri güçlendiren mineral içerikli besinler tüketin. Gerekirse doktorunuzun da önerisi ile besin takviyesi alın.

 23 Haftalık Gebelikte Kontrol Listesi

1. Bebeğinizi beklerken gerekli alışverişleri yapın. Odasını tasarlayın ve giysilerini hazırlayın.
2. Cinsiyeti öğrendiniz, öyleyse sırada artık isim araştırması var.
3. Çalışan bir anne iseniz doğum izni ve doğumdan sonra bebeğe kimin bakacağı konularında alternatif seçenekleri bulunan esnek bir plan oluşturun.
4. Bedeniniz daha fazla ağırlaşmadan baby shower yapmayı düşünüyorsanız şimdiden hazırlıklara başlayabilirsiniz.
5. Doğumu nerede yaptıracağınız, hangi doktoru tercih edeceğiniz konusunda seçenekleri iyi değerlendirin. Hâlâ kararsızsanız kısa zaman önce doğum yapmış yakınlarınızdan tavsiye alabilirsiniz.
6. Henüz yapabiliyorken sevdiklerinizle zaman geçirin, dışarı çıkın, gezin, film izleyin, kitap okuyun.
7. Bebek bakımı ve bebek gelişimi ile ilgili kitaplar okuyun.

Siz doğumun gerçekleşeceği gün için hazırlanırken, bebeğiniz de doğacağı dünyada sağlıklı bir şekilde hayatta kalabilmek için her detayı bir nakış ince ince dokuyor. Bu süreci her ikiniz için de en verimli şekilde geçirmek istiyorsanız gebeliğin 23. haftası ve sonrasında neler olduğuna bir göz atmak iyi olur.