Uyku, bebeklerin gelişimi için oldukça önemlidir. Hem fiziksel hem de zihinsel gelişimlerine katkı sağlamak açısından, düzenli ve sağlıklı bir uyku gibisi yoktur. Ebeveynler, bebeklerini uyutabilmek farklı metotlar denerler. Bu yöntemlerden biri de onları sallayarak uyutmaktır. Peki bebeği sallayarak uyutmak doğru mu?
Sallayarak Uyutma Yöntemi
Ebeveynler bu yöntemi kullandıkları zaman, bebeklerinin uyuduğunu gözlemlediklerinde, bir sonraki uyutma evresinde, tekrardan aynı metodu kullanırlar. Bu yöntem, bebeklerin uyumasını sağlar. Fakat uykuya geçiş aşamasının sağlıklı olduğunu göstermez. Aksine, sonrasında çocuğunuzda huzursuzluk ve uykusuzluk sorunu doğuracaktır. Çünkü bebekleri sallayarak uyutmak, onların derin ve sağlıklı bir uykuya geçişlerini engeller. Hafif uyuyarak, geceleri de uyanmalarına sebep olur. Anneler bu yöntemle bebeklerinin çabuk ve rahat uykuya geçtiklerini düşünse de aslında bu sallanma çocuklarda baş dönmesi hissi yaratarak, onu sersem hale getirir.
Bebeği Sallayarak Uyutmak Zararlı mı?
Bu soru, aynı zamanda akıllara başka bir konuyu daha getirebilir. Bebeği sallamak beyine zarar verir mi? Uzmanların bu soruya cevabı maalesef ‘’evet verebilir’’ olmuştur. Bebekleri beşikte, kucakta veya bacakta sallayarak uyutmak, onlar için tehlike yaratabilir. Nedenini şu şekilde açıklarsak; iç kulak içerisinde ‘’vestibüler labirent’’ adı verilen ve dengeyi sağlayan bir bölüm vardır. Bu kontrol mekanizmasının içi sıvı ile doludur.
Bebekler sallanılmaya başlandığında, vestibüler labirent alarm verir ve çocuklarda baş dönmesi hissi oluşur. Bu sayede bebekler uykuya geçer. Ebeveynler için uyku zannedilen bu olay, aslında bebeklerin yaşadığı hafif bayılma durumudur. Bu yöntemin zararları şunlardır:
- Bebekleri sallayarak uyutmak, onlarda bağımlılık yaratır ve artık çocuğunuz hep bu şekilde uyumak isteyecektir. Bu problem hem sizin hem de bebeğiniz için huzursuzluğa neden olabilir.
- Bu metot, bir alışkanlık haline dönüştüğünde, çocuğunuz için ileriki yaşlarda, büyük bir sorun halini alabilir. Örneğin; büyüdüğünde de sallanarak uyutulmayı isteyebilir hatta bu alışkanlığı, erişkinlik dönemine kadar tercih edebilir. Bu da çocuğunuzda psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.
- Bebeklerde beyin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir ve beyne birtakım zararlar verebilir. Bebeği şiddetli sallama eğilimi, beyinde küçük kanamalara, travmalara ya da epilepsi gibi hastalıklara sebep olabilir.
Sarsılmış Bebek Sendromu
Bu sendrom ani hareketlerden kaynaklanan sarsılmalardan dolayı, bebeğin zarar görmesi durumudur. Çocuğun uyumasını sağlamak için, şiddetli bir şekilde ve zorla sallamanın sonucunda görülebilen beyin hasarıdır. Genellikle bir yaşına girmemiş bebeklerde meydana gelebilen bir rahatsızlıktır. Sarsılmış bebek sendromu problemi sonucunda, çocukta oluşabilecek tehlikeler şunlardır:
- Bebeğin gözlerinde, olumsuz etkilere sebep olabilir ve görme merkezinde sıkıntılar yaratabilir.
- Çocuğun ileri geri sallanması, ani beyin sarsılmaları yaratabilir. Çünkü bebeklerdeki boyun kasları zayıf olduğu için, bu sarsılmalar onun hassas beyninde şişme ya da morarma gibi sorunlar doğurabilir.
- Beyin dokularında zedelenme veya beyin gelişiminde problemler oluşturabilir. Bununla beraber beyinde kanamalara yol açabilir ve aynı zamanda bu kanamalara bağlı olarak, epilepsi hastalığının da görülmesine neden olabilir.
- Çocuğun gelişiminde, davranışlarında ya da öğrenme gücünde bozukluklara sebebiyet verebilir.
Sağlıklı Bir Uykuya Hazırlık Nasıl Olmalı?
- Eğer bebeğiniz, sizinle aynı odayı paylaşacaksa, beşiğini yatağınızın yanına yerleştirin. Böylelikle gece uyandığında, onu rahatlıkla besleyebilir ve gözlemleyebilirsiniz.
- Uyuyacağı yatağın sert olmasına dikkat edin ve yatağın etrafına oyuncak, yastık, yorgan gibi eşyalar koymayın. Ayrıca, bebeğinizi, yastık kullanmadan yatırmaya özen gösterin.
- Gün içinde bebeğinizle oyunlar oynamak, onun yorulmasına ve var olan enerjisini tüketmesini sağlar. Böylelikle rahat bir uyku çekmesine yardımcı olur. Bununla birlikte, çocuğunuzu açık ve güneşli havalarda gezdirmek de uyku düzeni için oldukça önemlidir.
- Bebeğinizi yatırmadan önce, ona hikayeler okumak, onunla müzik eşliğinde kucağınızdayken ayakta yavaş yavaş dans etmek ya da hafif aktiviteler yapmak, onun sağlıklı bir uykuya geçişinde yararlı olacaktır.
- Çocuğunuzun, uykudan önce bulunduğu ortamlara dikkat edin. Örneğin; televizyon, bilgisayar veya cep telefonunun bulunduğu odalar veya mekanlar bebekler için uyku öncesinde sakıncalıdır.
- Bebeğinizin uyuyacağı odanın sıcaklık derecesini, uyku düzenine göre ayarlamayı ihmal etmeyin. Ona çok kalın giysiler giydirmeyin. Çünkü kalın kıyafetler uyku sırasında terleterek, çocuğunuzu huzursuz edebilir.
- Çocuğunuza gece ile gündüz arasındaki farkı öğretmelisiniz. Özellikle yeni doğan bebekler, gündüz uykusunda, çok karanlık olmamak kaydıyla, loş bir ortamda uyutulmalıdır. Uyandığında, onunla göz temasına geçebilir ve onunla ilgilenebilirsiniz. Gece uykusunda ise karanlık bir ortam tercih edilmelidir. Eğer bebeğiniz gece uykusunda uyanırsa, onunla göz teması kurmaktan ya da iletişime geçmekten kaçının. Sadece ihtiyaçlarını anlayıp gidererek, tekrardan yatırın. Odanın içerisinde uzun vakit geçirmeyin ve sessiz hareket etmeye dikkat edin.
- Eğer, bebeğinizin huzursuz ya da hasta olduğunu gözlemliyorsanız, onu kendi yatağınıza getirmeden, sizin onun odasına giderek orada onunla uyumanız daha sağlıklı olacaktır.
- Çocuğunuzu yatırmadan önce, ona ılık bir banyo yaptırmak ve sonrasında onun hassas tenine zarar vermeyecek şekilde hafif hafif masaj uygulamak da yararlı yöntemlerdendir. Ayrıca bebeğinize masaj yaparken, badem ve lavanta gibi yağları da kullanabilirsiniz.
- Eğer bebeğiniz uyku halinde ise onu beslememeye özen gösterin.
- Bebeğinizi sallayarak uyutmak yerine, uyku eğitimi vermeyi de deneyebilirsiniz. Uyku eğitimi, bebeğin kendi kendine uyumasını öğrenmesi yöntemidir. Bunun için çok farklı metotlar vardır. Bu konu hakkında araştırma yapabilir veya konunun uzmanı kişilere danışabilirsiniz.
Sağlıklı Uyku Alışkanlıkları Nelerdir?
- Özellikle yeni doğan bebeklerde uyku yöntemi için, kucaklamak ve beslemek gibi yardımcı metotları kullanabilirsiniz. Bununla beraber, eğer çocuğunuz uyku öncesi huzursuz görünüyorsa, onu yatıştırmak için de kundaklama ve beyaz gürültü yöntemlerini de ayrıca tercih edebilirsiniz.
- Bebekler bazen uykuya dalmakta zorluk çekebilirler. Özellikle aşırı yorgun düştüklerinde, stres hormonları devreye girer ve uyumamak için hem kendilerinde hem de size direnebilirler. Böyle bir durumda, bebeğinizi uykuya geçirmek için zorlamadan sadece izleyin. Eğer esnediğini ya da gözlerini ovuşturduğunu gözlemlerseniz, bebeğiniz uykuya geçmek üzere hazır olduğunu size anlatıyor demektir.
- Çocuklar, onlara izin verdiğiniz takdirde kendi kendilerine de uykuya geçebilirler. Özellikle 3 aylıktan itibaren, onun bağımsız olarak kendi başına uykuya dalabilecek olması gerçekleşebilecek bir durumdur. Eğer çocuğunuz kendi kendine uykuya dalıyorsa, bu olumlu ve mutluluk verici bir olaydır. İleriki zamanlarda hem sizin hem de onun için büyük bir rahatlık olacaktır. Aynı zamanda olumsuz etki yaratabilecek, kronik uyku problemlerinin de önüne geçecektir.
Bebekler için uyku, fiziksel bir ihtiyaçtır ve en az beslenme kadar önemlidir. Özellikle sağlıklı bir uyku, çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel gelişimi açısından büyük öneme sahiptir. Eğer bebeğiniz uyandığında, sakin ve neşeli görünüyorsa, bu durum, uykusunu yeterince aldığının göstergesidir.
Uykunun bir diğer önemli tarafı da büyüme hormonuyla olan bağlantısıdır. Bebekler derin uykuya daldıklarında, bu hormonda vücutta salınır. Böylelikle büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunur. Tabi uyku evresinin, bebekler için önemi saymakla bitmez. Fakat önemli olan sağlıklı geçirilen uykudur. Bu yüzden uyku düzenini beslenme kadar önemsemek, gece ve gündüz uykusu arasındaki farkı öğretebilmek, sağlıklı uyutma yöntemleri kullanmak, iyi uyuyan, dinlenen ve büyüyen bir bebeğiniz olduğunun göstergesidir.
Dilerseniz aşağıdaki yazımızı inceleyebilirsiniz.
Bebeklerde Uyku Eğitimi Hakkında Her Şey! : https://www.bebek.com/bebeklerde-uyku-egitimi-hakkinda-her-sey/