Çevrenizde şu gibi sözleri duydunuz mu?
- Ben hamileyken ağzıma balık sokmazdım, bebeğim de balık yemiyor.
- Ben tatlıyı yemeyi çok severim, şimdi bebeğim hep tatlı besinler istiyor.
Benim bebeğim sebze yemeklerini yemiyor diye üzülen bir anne aslında kendi de gebelik ve emzirme dönemi süresince sebze yemeği yememiş olabilir mi?
Bebeklerin Damak Tadı Nasıl Oluşur?
Dilimizdeki tat almamızı sağlayan tat tomurcukları hamileliğin 4. ayından itibaren gelişmeye başlar. Bu küçük tat tomurcukları sayesinde anne karnındaki bebek yavaş yavaş annenin yediklerine bağlı olarak farklı tatları ayırt etmeyi öğrenir. Annenin gebelik sürecindeki besin tercihleri, amniyon sıvısının tadını oluşturur. Amniyon sıvısından beslenen bebekler de 4. Aydan itibaren annelerinin yedikleri yemeklerinin tatlarını öğrenmeye başlarlar.
Gebelik süreci bitti, bebeğimiz dünyaya gözlerini açtı. Damak zevki hafızasıyla dünyaya gelen bebeğimiz, emzirme sürecinde de annesinin yediklerinin lezzetini anne sütü aracılığı ile almaya devam ediyor. Anne farklı besinler tükettikçe sütün tadı değişiyor ve besin hafızası gelişmeye devam ediyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisine göre ilk 6 ay sadece anne sütü, 6. aydan itibaren ayına uygun ek gıdalara başlanmasını öneriyoruz.
Ek gıdaya başlandığında ise lezzet deneyimleri, tamamlayıcı besinler ile tanışılması haline geliyor. 6. Ayından itibaren ek gıdaya başlayan bebekler bu sefer kendileri deneyimleyerek damak zevklerinin oluşmasına yön veriyorlar.
6 aylık bebek beslenmesi makalemizi incelemek için tıklayın: https://www.bebek.com/6-aylik-bebek-beslenmesi/
Bebekler Neden Bazı Besinleri Reddediyor Olabilir?
Besin tercihleri bireysel ve çevresel faktörlerden etkilenebilmektedir. Ek gıdaya başlama sürecinde bebekler bazen bazı besinleri daha fazla tüketirken bazı besinleri kesinlikle reddetme şeklinde davranış sergileyebilirler. Yaşamın erken dönemlerinde (anne karnı + emzirme dönemi) besinlerle ile ilgili yaşanan lezzet deneyimleri, ilerleyen dönemlerde çocukların besin tercihlerini ve beslenme alışkanlıklarını etkileyebilir.
Gebelik Döneminde Besin Tercihleri ile Bebeğin Damak Tadının Oluşması
Yapılan çalışmalara baktığımızda, doğumdan önce annenin yedikleri ile bebeklerde oluşan lezzet hafızasının bebeklerin ileriki yaşamlarında karşımıza gelen besin reddetme sebepleri ilgili oldukları görülmüş.
Hamileyken çok sık çikolata yiyen bir annenin çocuğunda çikolata yeme eğilimi daha yüksek olabiliyor veya hamileyken sebze yemeğini yemeyen bir annenin çocuğu ek gıdaya başladığında sebze yemeklerini reddetme ihtimali daha yüksek olabiliyor.
Yani hamilelik döneminde tükettiğiniz farklı besinler, bebeğiniz ek gıdaya geçerken ve büyüyüp kocaman olduğunda dahi besin seçimlerinde, besini reddetmelerinde etkili oluyor.
Gebelik Sürecinde Nelere Dikkat Etmelisiniz?
- Sebze, meyve, süt grubu, et grubu, yağlı tohum ve kurubaklagil gruplarının hepsinden dengeli şekilde tüketmeye çalışın.
- Beslenmenize mevsim sebze ve meyvelerini ekleyin, devamlı aynı besinleri tüketmektense çeşitlilik sağlamaya çalışın.
- Hamilelik sürecinde aşermeler ile kısa dönemli sağlıksız öğünler beslenmenize dahil olabilir. Fakat bu süreci kalıcı kılmamaya dikkat edin, genel beslenme örüntünüzü dengeli ve sağlıklı tutmaya çalışın.
Ay Ay Gebelikte Beslenme makalelerimizi incelemek için tıklayın: https://www.bebek.com/ay-ay-gebelikte-beslenme/
Ek Gıda Döneminde Bebeğin Besinleri Reddetmesi
Bebeklerin besinleri reddetmesi genellikle 6. Aydan itibaren ek gıdaya geçiş süreci ile başlamaktadır. Bebeklerin ek gıdayı reddetmesi birçok anneyi endişelendiren ve yoran bir sorundur.
Ek gıdaya geçiş döneminde bebekler yeni lezzetlere ve deneyimlere açık olup yeni besinleri kabul etmeye isteklidirler. Ama bu süreçte, bebekler birçok farklı sebepten besinleri reddedebilir. Bazen büyük bir sabır isteyen bu süreçte birçok farklı yöntem denemek gerekebilir.
Bebeğinizin Besinleri Reddetmesi ile İlgili Neler Yapabilirsiniz?
Anneler nasılsa “Bebeğim bu besini sevmiyor!” diye bebeklerin veya çocukların beğenmedikleri ve tüketmeyi reddettikleri besinleri tekrar tekrar vermekten genellikle kaçınırlar. Tam tersi olarak “Bu besin çok faydalı bunu yemesi lazım!” diyerek bebeklerine zorla o besini yedirmeye çalışabilirler. Sırtınızı yaslayın, kendinize güvenin, gelin bakalım neler yapabiliriz.
- Pes etmeyin, sabırlı olun. Bebeklerin yeni besinlerin lezzetine alışmalarını sağlamak uzun bir zaman alsa da annelerimiz pes etmeden bebeklerinin sevmediği besinleri belirli aralıklar ile tekrar bebeğe denetmelidir.
- Bebeğinizin aç olduğundan emin olun.
- Bebeğinizle inatlaşmayın. İnatlaşmanın sonunda mutlaka bebekler galip gelir. Siz ona yeni tatlar tattırmak, besleyici besinler vermek istiyorsunuz. Evet çok haklısınız ama bebeklerin bu süreçte besinlere alışması için tekrar tekrar besinler ile tanışması gerekebilmektedir. Yapılan bir çalışmada bebeklerin taze fasulyeyi sevme süreci ortalama 8. denemelerinde olmuş. Bebekler besinlere genellikle 5-20 arası denemede alışmaya başlıyor. Yani burada annelerimizin sabrı çok önemli ve değerli. 😊
- Yemek pişirme yöntemlerinde farklılık yaratın. Örneğin bebeğiniz haşlanmış yumurta yemeyi sevmemişse siz ona yumurtayı omlet, krep şeklinde sunabilir ya da çorbalara ekleyebilirsiniz.
- Ek gıdalara geçerken bebeğinizi kaşık ile sınırlandırmayın. Bebek Önderliğinde Beslenme yöntemine (BLW) göz atın.
BLW Yöntemi (Baby-Led Weaning) Hakkında Her Şey – https://www.bebek.com/blw-yontemi/
- Bebeğinizin yemek saatlerini oyunlaştırın. Sevimli tabaklarla yemek saatlerini eğlenceli hale getirin.
- Bebeğinizle birlikte aynı yemeklerden yemeye özen gösterin: Örneğin, siz fastfood tüketip sebze yemeyi sevmezken bebeğinizden haşlanmış sebze yemesini beklemeyin. Beslenme alışkanlıklarınıza göz atın.
Sonuç olarak bebeklerin damak tadının oluşması, annenin hamile kalması ile başlamakta, anne sütü ve tamamlayıcı besinler ile devam etmektedir. İlk süreçte anneden bebeğe ve anne sütüne geçen tatlar bebeklikten başlayarak hayat sürecindeki besin kabulünü ve tercihini çok fazla etkileyebilmektedir.
Bu nedenle gebelik ve emziklilik süresince annelerimizin diyetinde sağlıklı besinlerden oluşan besinlerle çeşitliliğin sağlanması ve ek gıdaya geçişte bebeğinizin reddettiği besinleri tekrar tekrar denemek besin redlerinin önüne geçmenize yardımcı olacaktır.
Aklınıza takılanları yorum olarak iletebilirsiniz.
Sevgiler.
Diyetisyen İrem Beyza Saraç
Instagram: https://www.instagram.com/dyt.irembsarac/
