Her bebeveyn mutlu, huzurlu ve sağlıklı çocuklar yetiştirmek ister, bunun için de elinden geleni fazlasıyla yapmaya çalışır. Öyle ki iyi olup olmadığını kontrol etmek için gece defalarca kalkıp çocuğunu uykuda bile kontrol eder. Ancak bazen bu kontroller huzursuzluk verebilir.
Bebeğin soluk alışveriş ritmi, şekli ya da süresi ebeveynleri solunum sistemi rahatsızlıkları ile ilgili bir problem olup olmadığına dair endişeye düşürebilir. Bu endişeler arasında en sık akla gelen ise bebeklerde nefes darlığı problemidir.
Nefes Darlığı Nedir?
Nefes darlığı genellikle göğüste sıkışma, nefes almada zorluk, hava almaya açlık ve benzeri durumlara yol açan bir solunum sistemi problemidir. Tıbbi adı “dispne” olan bu rahatsızlık, kişinin günlük rutin aktivitelerini yapmayı engelleyecek kadar yaşam kalitesini düşüren önemli bir sorundur.
Sorunu sadece solunum sistemine bağlamak yanlış olur. Çünkü soluk alıp verme solunum sistemi ve dolaşım sisteminin ortak çalışmasıdır.
Yediğimiz besinleri hücrelerimizde enerjiye çevirmek için oksijene ihtiyaç duyarız. Oksijen, solunum yoluyla havadan alınıp dolaşım sistemi ile vücuttaki bütün hücrelere taşınır. Hücreler oksijen ile besini parçalar ve ardından açığa karbondioksit gazı çıkarır.
Karbondioksit hücreler için zararlı bir atıktır ve derhal dolaşım sistemi ile akciğerlere taşınıp ardından soluk verme olayı ile vücuttan uzaklaştırılması gerekir.
Oksijenin yeterli alınmaması ya da karbondioksitin yeteri kadar dışarı atılamaması sonucunda ise soluk alma-verme ile ilgili sorunlar ortaya çıkar. Yani nefes darlığı probleminin altında solunum sistemi ile birlikte kalp ile ilgili sorunlar da yatabilir.
Dispne Belirtileri
Çocukların gün içinde alışık olduklarından fazla efor sarf ettikleri zamanlar ya da soğuk algınlığı, burun tıkanıklığı gibi durumlarda nefes almakta zorlanmaları genellikle normal bir durumdur. Ancak sebebi ister az önce saydığımız olası durumlar ister farklı bir problemden kaynaklı olsun bazı durumlarda soluk alma ve vermede zorluk yaşanması normal kabul edilmez ve nefes darlığı problemini akla getirir.
Aşağıdaki durumlar nefes darlığından şüphe duymanızı gerektirecek belirtiler arasındadır.
- Ayakta ve ayak bileklerinde ödem, şişme oluşur.
- Yüz, boyun, göz ve dudaklarda şişlik görülebilir.
- Solunum hızının normalden fazla olması önemli bir belirtidir. Bu durum vücudun yeteri kadar oksijen almadığını gösterir. Peki bebeğinizin normalden hızlı nefes alıp almadığını nasıl anlarsınız?
– 0-1 yaş; dakikada 50’den fazla
– 1-12 yaş; dakikada 40’dan fazla
– 12 yaş üzeri; dakikada 20’den fazla alınan nefes, hızlı nefes almak anlamına gelir. - Yine yeterli oksijen alamamaktan kaynaklı olarak kalp atışının normalden hızlı olması.
- Ciltte solgun görünüm, dudaklar, ağız çevresi ya da tırnaklarda grimsi-mavimsi renk oluşumu.
- Hırıltılı soluk alıp verme.
- Soluk alıp verme sesinin yanında eşlik eden, ıslığa benzer kaba ve yüksek frekanslı ek solunum.
- Normalden fazla salya akıtma.
- Ağzı açık soluk alıp verme.
- Uyku sırasında solunumun rahatsız edici sürelerde durması.
- Uyanıkken kesikli soluk alıp verme, nefeste sık sık görülen kısa duraklamalar.
- Konuşma esnasında bir cümleyi tamamen bitiremeyip aralarda sık sık nefes alma molaları verme.
- Nefes alırken burun deliklerinin belirgin bir şekilde açılıp kapanması, göğsün belirgin bir şekilde aşağı-yukarı inip çıkması.
- Nefes alırken boyun kaslarında belirgin kasılmaların fark edilmesi.
- Özellikle sırt üstü yattığı zamanlarda horlamak.
- Düşük oksijen alımı uyku kalitesini bozar. Bu da bebeğinizin gece boyunca sık sık uyanmasına ve uyandığında hâlâ yorgun olmasına sebep olur. Gün içinde de yorgun ve bitkin görünmeye devam eder.
- Yeşilimsi veya sarı renkli balgam çıkarma.
Bu belirtilerin bir ya da birden fazlasının görülmesi durumunda mutlaka uzman bir hekime götürülmeli ve bebeğiniz için gerekli test ve tahliller yapılmalıdır. Sorunun altında başka bir sebep olup olmadığı detaylı bir şekilde araştırılmalıdır.
Bebeklerde Nefes Darlığı Nedenleri
Bebeğinizin nefes alıp verirken zorlanmasının birçok nedeni olabilir. Aşağıdaki durumlar bebeklerde nefes darlığı nedenleri arasındaki en olası olan durumlardır.
-
Burun Akıntısı ya da Burunda Tıkanıklık:
Astım, saman nezlesi gibi alerjik rahatsızlıklar ve soğuk algınlığı; burun akıntısı veya burunda tıkanıklığa sebep olur. Bu tıkanıklık bebeklerde nefes almakta zorlanmaya sebep olabilir.
-
Öksürme ve Hapşırma:
Bazı enfeksiyon hastalıkları, soğuk algınlığı, grip gibi rahatsızlıklar öksürük ve hapşırığa sebep olur. Öksürme ve hapşırma sırasında bebeğin göğüs bölgesinde yer alan kaslar çok güçlü kasılır ve bu durum da bebeğin soluk almakta zorlanmasına neden olabilir.
-
Yüksek Ateş:
38 derecenin üzerindeki ateş nefes darlığına sebep olabilir. Böyle bir durumda bebeğin fazla kalın giydirilmemesi ve üzerinin kalın örtülerle örtülmemesi gerekir. Zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna götürmek ve ateşe sebep olan etkeni bularak gerekli önlemleri almak önemlidir.
-
Yorgunluk:
Bebeğiniz gün içerisinde alışık olduğundan fazla oynamış, çok gezmiş ve yorulmuşsa uykusu çok daha derin olacaktır. Derin uyku ve yorgunluk ise hırıltılı, hatta horlayarak uyumasına ve uyku esnasında solunumda zorluğa sebep olabilir.
-
Yetersiz Beslenme:
Besin biz canlıların enerji kaynağıdır. Yaşamsal faaliyetlerimizi gerçekleştirmek ve günlük hayatımızı devam ettirebilmek için dengeli ve yeterli beslenmemiz gerekir.
Bebekler de yeteri kadar beslenmezse küçücük bedenleri yorgun düşer ve nefes alırken bile zorlanırlar. Bu nedenle sorunla karşılaştığınızda altında başka sebep aramadan önce yavrunuzun yeteri kadar besleniyor olduğundan emin olmanız önemlidir.
-
Solunum Sistemi Rahatsızlıklar:
Bronşit, zatürre, amfizem, fibrozis (akciğer sertleşmesi) astım, grip, nezle gibi solunum sistemi hastalıkları ve boğaz ağrısı da bebeklerde nefes darlığına sebep olur.
-
Dolaşım Sistemi Rahatsızlıkları:
Kalp hastalıkları, düşük tansiyon, kalbin etrafında sıvı birikmesi, kalp yetmezliği, anemi gibi dolaşım sistemi rahatsızlıkları problemin görülmesine neden olabilir.
-
Tiroid Bozuklukları
Tiroit bezi vücuttaki metabolik faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli hormonları üreten bir iç salgı bezidir. Tiroit bezinin çalışmasında meydana gelen herhangi bir aksaklık metabolizmanın çalışmasını sekteye uğratarak problemin görülmesine sebep olabilir.
-
Düşük Oksijen Seviyeli Yüksek İritifa
Deniz seviyesinden uzaklaştıkça açık hava basıncı düşer ve oksijen miktarı azalır. Bebek, vücudunun alışık olmadığı bir yükseklikte alçak basınç ve düşük oksijene maruz kalırsa nefes darlığı yaşayabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Öncelikle sakin kalmalı, daha sonra çocuğun sakinleşmesi için yardımcı olmalısınız. Hemen üzerindeki fazla giysileri çıkarmalı ve rahatlamasını sağlamalısınız. Dik pozisyonda oturtmalı ve zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürmelisiniz.
Uzman hekiminiz sorunun tespiti için gerekli tahlil ve testleri yapacak ve ardından sorunun çözümü için uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.
Bebeği bir öğün az yemek yediğinde bile üzülen ebeveynler için öncelik daima sağlıktır. Bu nedenle bebekler büyüme ve gelişme sürecinde iyi takip edilmelidir.
Bebeklerde nefes darlığı olma ihtimalini akıllara getiren belirtilerle karşılaşıldığında uzman bir hekime danışmak ve sorunun kaynağını öğrenmek hayati önem taşımaktadır.
”Bebeklerde Ateşlenme Hakkında Bilmeniz Gerekenler” Konulu makalemizi aşağıdaki bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Bebeklerde Ateşlenme Hakkında Bilmeniz Gerekenler: https://www.bebek.com/bebeklerde-ateslenme-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/
Aklınıza takılanları yorum olarak iletebilirsiniz.
Sevgiler.
