Çocuk yetiştirme konusunda ebeveynlerin üzerine düşen birçok görev ve sorumluluk vardır. Bu bağlamda uğraş verdiğiniz ilk konular, genellikle çocukların beslenme ve uyku düzenleri ile ilgili olur.
Çünkü bir çocuğun büyüyüp gelişmesinde rol alan en büyük faktörler, iyi beslenme ve uyku kalitesidir. Bu nedenle çok küçük yaşlardan itibaren anne babalar, çocuklarının düzenli ve dengeli beslenmesini sağlarken, gelişimleri için gerekli olan gece uykusunu alabilmeleri için de çaba sarf ederler.
Ancak birçok çocuk, ilk bebeklik yıllarından başlayarak bazı uyku sorunları ile karşı karşıya gelebilir. Anne babanın yanında yatmaya alışmak, gece emmeden uykuya dalmamak, hatta geceleri her uyandığında emmek istemek bebeklik döneminden kalan sorunlar olarak ileri ki yıllarda daha büyük problemlere ve çocuğun kendi kendine uyuyamamasına sebep olabilir.
Bu sebeple uyku eğitimi, bebeklik döneminden başlayarak çocuğa verilerek iyi bir uyku alışkanlığı kazanması sağlanabilir.
Peki bebeklerde uyku eğitimi nasıl verilir? Bu amaçla uygulanan yöntemler nelerdir?
Bebeklerin Uyku Düzeni
Yeni doğum yapmış taze annelerin ilk dönemlerde en çok zorlandıkları konulardan biri, bebeklerinin uyku düzenidir.
Yenidoğanlar günün büyük bir kısmını uyuyarak geçirirler. Ancak sık sık emmeleri nedeniyle hem gece hem de gündüz uyanarak karınlarının doyurulmasını beklerler.
Özellikle uyandıktan sonra tekrar uykuya dalmada sorun yaşayan bebeklerin anneleri için bu süreç, oldukça yıpratıcı geçebilir. Bu nedenle bebek büyüdükçe yeni bir düzen kurmak istenebilir.
Oysa ki bebeklerde uyku düzeni, yetişkinlere kıyasla oldukça farklıdır. Uyku, REM ve derin uyku olarak iki aşamalıdır.
REM döneminin ardından derin uykuya geçiş olur. Bebeklerde REM uykusu hem çok daha uzun hem de çok daha hafiftir. Çok kolay uyanıp çok zor uykuya dalmaları bu sebepledir.
Bebeklerde Uyku Eğitimine Ne Zaman Başlanmalı?
Bebeğinin uykusunda belli bir düzen olmayan aileler, günlük hayatlarında zorluk çekmektedir. Çalışan anne ve babalar için bu durum daha olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Bu nedenle de bebeklerde uyku eğitimine daha erken başlanmak istenebilir. Ancak bunu yapmadan önce bebeklerin aylarına göre kaç saat uyuması gerektiğini bilmek, oldukça önemlidir.
- 0-1 ay arasında; 18-20 saat
- 1-3 ay arasında 16-18 saat
- 4-6 ay arasında 15-16 saat
- 6-9 ay arasında 14-16 saat
- 9 ay- 1 yaş arası 13-15 saat
- 1-2 yaş arası ise yaklaşık 13-14 saat, toplamda uyku saati olarak yeterli kabul edilir.
Bebeklerin günlük alması gereken uyku süresi göz önüne alınarak bebeklerde uyku eğitimi verilmesi, hem yavrunuzun bu sürece alışması hem de gelişimini olumlu etkileyebilmesi açısından uygun olacaktır.
Bebeğime ne zaman uyku eğitimine başlamalıyım diyorsanız, 2 aylık bebeklerde uyku düzeni kurmaya çalışmak, çok erken verilmiş bir karar olabilir.
Özellikle çocuk 4-6 aylık olana kadar emzir yatır ve kaldır emzir şeklinde ilerlemek çok daha uygun olacaktır. Ancak 4 ay sonrasında bebeklerin tek başına ve yetişkin düzeninde uyuması amaçlanabilir.
Bebeklerde Uyku Eğitimi Öncesi Uygulanabilecek Uyku Rutinleri
Küçük yavrunuza kendi kendine uyumayı öğretmeden önce bazı küçük ipuçlarını bilmeniz, onun bu eğitimi en rahat şekilde tamamlayabilmesinde yardımcı olur.
Alıştığı düzenin dışında yeni bir şey denemek, örneğin siz onu sallamadan, kucağınıza almadan veya pışpışlamadan kendi yatağında kendi kendine dalmasını beklemek, başlarda iki taraf için de zorlayıcı olabilir.
Bu durumda miniğinizi yatırmadan önce ona uyku vaktinin geldiğini anlamasına yardımcı olacak ve aynı zamanda rahatlatarak uykuya çok daha kolay geçmesini sağlayacak birkaç uyku rutini oluşturmanızın çok büyük yararı olacaktır.
- Bebeğinize yatmadan önce kısa ve ılık bir duş aldırmanız, onu gevşeterek rahatlamasını ve mayışmasını sağlar.
- Bebek yağı ile kısa bir vücut masajı uygulamak yavrunuzu gevşeterek uykusunu getirecektir. Ayrıca bu masaj, yatmadan önce onunla birlikte zaman geçirmeniz ve miniğinizin sizin sıcaklığınızı ve dokunuşunuzu hissetmesi bakımından da oldukça yararlıdır.
- Miniğinize bir uyku arkadaşı edindirmeniz, yani küçük bir oyuncak, bebek veya peluş ile uyumasına izin vermeniz uyku eğitiminde onun daha az zorlanmasını sağlar.
- Masal okumak, hafif bir uyku müziği açmak veya ninni mırıldanmak başlarda zorlanan yavrunuzun yatıştırıcı sesinizle birlikte çok daha kolay dalmasını ve kendini güvende hissetmesini sağlayacaktır.
Bu uygulamalara benzer bir iki aşamadan oluşan bir rutin, bebeğin yatma vaktinin geldiğini anlamasına yardımcı olur. Belli bir süre sonra yavrunuz, duşun veya masajın ardından yatağına yatacağını ve uyuyacağını öğrenecektir.
Uyku eğitimi konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
Uyku Eğitimi Çeşitleri Nelerdir?
Bebeklere tek başına uyumasını öğretmek amacıyla uygulanan farklı yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerin hepsinde amaç, bebeğin kendi kendine dalmasını sağlamak ve uyanırsa dahi tekrar uykuya dönebilmesini öğretmektir.
Bebeklerde gündüz uykuları hakkında her şey! Konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. Yazıya ulaşmak için bağlantıya tıklayın. https://www.bebek.com/bebeklerde-gunduz-uykulari-hakkinda-her-sey/
Kim West Yöntemi
‘Kontrollü Uzaklaşma’ olarak da bilinen bu yöntem, 6 ay ve üzeri bebeklerde bebeğini ağlatmadan uyumayı öğretmek isteyen ebeveynlerin uyguladığı bir uyku eğitimidir.
Diğer yöntemlere kıyasla sabır gerektiren ve biraz daha uzun süren bir eğitim şeklidir.
Eğitime bir gece uykusunda, kısa bir uyku rutinin ardından başlanabilir. Bebek uykulu ve uyanıkken yatağına yatırılır. Ardından ebeveyn, yatağının başında bir sandalyede oturarak bebeğin dalmasını bekler.
Bebek ağladığında kucağa alınır, sakinleştirilir ve ağlaması durur durmaz tekrar yatağa yatırılır. Kucakta uykuya dalmasına izin verilmez. Gerektiğinde yatağın içinde bebeğin sırtı pışpışlanabilir.
Fakat dokunma kontrolü ebeveynde olmalıdır.
Bu yöntem her gece sandalye biraz daha uzaklaştırılarak devam ettirilmelidir. Uzaklaşma eylemi, 4 aşamada yapılabilir. Sandalye ilk gün yatağın başında, ikinci gün yatak ve kapı arasında, sonraki gün kapıya yakın ve eğitimin sonunda ise kapının dışında olacak şekilde konumlandırılmalı, bebek alıştıkça aşama aşama uzaklaşma gerçekleştirilmelidir.
Bu yöntemin süresi yaklaşık 1-2 haftadır.
Tracy Hogg Yöntemi
‘Yatır Kaldır’ olarak bilinen bu yöntem ‘şşş-pat’ olarak uygulanan bir ilk adıma sahiptir. Öncelikle bebek, uyku rutini ardından yatağına yatırılır ve kulağına şşş denirken sırtına pat pat şeklinde hafifçe vurularak okşanır.
Bu aşama faydalı olmadığında yatır-kaldıra geçilir. Bebek her ağladığında hiç konuşulmadan kucağa alınır, sakinleşince hemen yerine yatırılır. Tekrar ağlarsa aynı adımlar tekrar uygulanır. Bu şekilde 5-15 kez sonrasında bebek uyuyacaktır ve her geçen gün kucağa alma sayısında azalma görülecektir.
Bu 3 yöntem için de en ideal sürenin 6 ay ve sonrası olduğu belirtilmektedir. Ancak bebeği daha küçük olan ve uyku eğitimine başlamak isteyen aileler de 4 aylık bebeklerde uyku eğitimi olarak bu yöntemlerden kendilerine ve yavrularına en uygun olanı tercih edip deneyebilirler.
Uykusuz bebekler nasıl uyutulur? Konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. Bağlantıya tıklayın. https://www.bebek.com/uykusuz-bebekler-nasil-uyutulur/
Uyku Eğitimi Verirken Ebeveynlere Tavsiyeler
- Sabırlı ve kararlı olunmalıdır.
- Bebeğin ağlamasına kolay kolay kanmamalı ve onun sizi kandırarak kucağınıza aldırmasına fırsat verilmemelidir.
- Bebeğin diş çıkarma döneminde olmadığı veya bir rahatsızlığının bulunmadığından emin olunmalıdır.
- Yatak, yorgan ve yastık seçimi gözden geçirilerek yavrunuzun uyuyabileceği sağlıklı bir ortam oluşturulmalıdır.
- Yattığında dikkatini dağıtabilecek objeler ve eşyalar, mümkünse eğitim süresince bebekten uzaklaştırılmalıdır.
Her bebeğin uyku eğitimi farklı sürelerde tamamlanabilir veya farklı metotların denenmesi gerekebilir. Bu süre zarfında anne babalar sabırlı olmalı ve bebeklerinin bu geçişe alışması için zaman tanımalıdır.
