Bebeklerin Zihinsel Gelişimini Destekleyecek Oyunlar

İçindekiler

Bebeklerin Zihinsel Gelişimini Destekleyebilecek Oyunlar

Bebeklerin yaşamlarında ilk yıl, fiziksel ve zihinsel gelişimin hızlı gerçekleştiği ve sonraki yıllar için temellerin atıldığı bir dönemdir. Bebeklerin beyin gelişimlerinin %85’i ilk 3 yılda tamamlanır.

Bu nedenle onların gelişimlerine uygun anlama, kavrama, sebep-sonuç ilişkisi kurma ve problem çözme gibi bilişsel becerilerini destekleyen oyunlar oynayabilirsiniz.

O halde bebeklerin zihinsel gelişiminde etkili olan oyunların neler olduğuna birlikte göz atalım.

Bebeklerin Zihinsel Gelişiminde Oyunların Önemi

Bir bebek için beslenme ve uyku anları dışında kalan hemen her şey oyunu ifade eder. Çünkü bebeklerin sosyalleşmesi, yeni gördüğü şeyleri algılayıp sınıflandırması, kendini ve dış dünyayı keşfedebilmesi kurduğu ve oynadığı oyunlar ile mümkündür.

Ayrıca bebeklik çağındaki bir çocuğun zihinsel gelişimi üzerinde uyaranların etkisi oldukça fazladır.

Dokunma, işitme ve görsel etkileşim sayesinde bebeğin beyin nöronları arasındaki bağlantılar kuvvetlenir ve gelişir.

Oyunlar ve oyuncaklar çocuğu bu uyaranlar ile karşılaştırarak etkileşime geçmesine yardımcı olur.

Kısacası uyaran eksikliği zihinsel gelişimi olumsuz etkilemektedir, bebeğin ileri dönemde konuşma, arkadaşlık kurma, kendini ve duygularını ifade edebilme gibi yeteneklerini etkiler. Bu sebeple her bebek için oyun ve seçilen oyunun kalitesi önemli bir faktördür.

Zihinsel Gelişimi Destekleyici Oyunlar

Nerede Oyunu

Bebeğinizin sevdiği bir oyuncağı veya objeyi elinize alıp ona gösterin. Ardından nesneyi bir örtünün altına saklayıp “Nerede?” diye sorun. Sonra örtüyü kaldırıp nesneyi bulun. Onun da aynı şekilde oyuncağı bulmasını sağlamak için tekrar oynayın. Oyuncağı örtünün altına saklayın ve bulmasını bekleyin. Gerek duyduğunuz yerlerde küçük müdahalelerde bulunarak kendisinin bulmasını sağlayın. Böylelikle nerede oyunu ile bebeğin sebep-sonuç ilişkisi kurmasını, kaybolan bir nesnenin geri döndüğünü kavramasını sağlayabilirsiniz.

Kukla Oyunu

Çeşitli karakter ve renklerde parmak kuklaları (hayvan veya insan figürü gibi) temin edin ve bunları parmaklarınıza takın. Bebeğinizin karşısına geçip bu kuklalar yardımıyla konuşun, sohbet edin ve şarkılar söyleyin. Hayvan figürlü kuklalar ile hayvan sesi taklitleri yaparak bebeğin hayvanları tanımasını sağlayın. İnsan figürleri ile masallar anlatın ve onları çeşitli rollere sokun.

Zekâ Kartları Oyunu

Bebeğinizin ayına uygun olan zekâ kartlarından temin edin. Bu kartlar sebze, meyve, hayvan, şekil, eşya, renk ve taşıt gibi zengin bir çeşitliliğe sahip olsun. Ardından bebeğinizin karşısına geçerek elinize bir tane kart alın ve karttaki şeyin ismini vurgulayarak birkaç defa söyleyin. Bu kelimeleri farklı bağlamlarda kullanarak hikayeler oluşturun. Böylece hem kelime dağarcığının artmasına hem de görsel hafızasının güçlenmesine yardımcı olun.

Yapboz Oyunu

Bebeğinizin ayına uygun olacak şekilde farklı sayıda ve büyük parçalardan oluşan çeşitli yapbozlar temin edin. Birlikte yapboz parçasını uygun yere yerleştirmeye çalışın. Çocuğunuzun deneyerek öğrenmesine fırsat verin. Yapbozlar ile problem çözme becerisini geliştirerek dikkatini toplamasını ve her denemede konsantrasyon süresini uzatmasını sağlayın.

Bilek Çıngırakları Oyunu

Bebeğinizi düz bir zemine sırt üstü yatırın. El ve ayak bileklerine çıngıraklı bileklikleri takın. Ardından onunla yumuşak ve melodik bir ses tonu ile sohbet etmeye ve şarkılar söylemeye başlayın. Dilerseniz eğlenceli bir bebek müziği açın. Müziğin ritmine göre el ve ayaklarını sallamasına destek olun. Bebeğiniz bileklerindeki çıngıraklar sayesinde hareket ettikçe ses çıkarabildiğini anlayacaktır. Bu oyun özellikle 1-2 aylık bebekler için ritim duygusunu geliştirirken neden- sonuç ilişkisi kurmayı teşvik eden zihinsel gelişimi destekleyici bir oyundur.

Duyu Bütünleme Oyunu

Özellikle küçük bebeklerin yumuşak, sert, tırtıklı, düz ve ıslak gibi farklı dokuları hissedip kavramasına yardımcı olan duyu bütünleme oyunu için farklı materyaller kullanın. Islak bir havlu, alüminyum folyo, üzeri tırtıklı bir top gibi nesnelere ek olarak ağzı kilitlenebilen poşetlere konmuş nohut, boncuk makarna veya toz şekerden faydalanın. İster bebeğinizi yüz üstü yatırıp malzemeleri önüne yerleştirin ister bebeğiniz kucağınızdayken seçtiğiniz materyalleri bir masanın üzerine serip dokunmasını sağlayın.
Topları Ayırma Oyunu

Farklı renklerde aynı ebatlı topları bir sepetin içine koyun. Topların rengi ile aynı renklerde kap veya kutuları yan yana dizin. Bebeğinizin sepetten aldığı topu uygun renkli kutuya koymasını isteyin. Bu şekilde topları renklerine sınıflandırmasını sağlayın. Topları ayırma oyunu ile bebeğinizin sınıflandırma becerisini geliştirmesine yardımcı olabilirsiniz.
“Ce-ee!” Oyunu

Bebeğinizin karşısına geçin ve ellerinizle yüzünüzü kapatın. Ardından “Ce-ee!” diyerek ellerinizi açın. Yüzünüzü açarken farklı yüz ifadeleri yaparak çocuğunuzu eğlendirmeyi deneyin. Her yaştan bebeğin en çok sevdiği oyunların başında gelen “Ce-ee!” oyunu ile bebekler eğlenerek keyifli zaman geçirmekle kalmaz aynı zamanda saklan-bul kavramlarını öğrenerek olaylar arasında bağlantı kurmayı öğrenebilir.

Şarkılar ile Sohbet Etme Oyunu

Müziğin ve şarkıların bebeklerin zekâ gelişimi üzerindeki etkisi oldukça fazladır. Bu yüzden bebeğiniz kaç aylık olursa olsun gün içerisinde yaptığınız her şeyi sizin uydurduğunuz farklı melodiler ile şarkı söyler gibi anlatın. Uyandığında yemek yerken banyo yaparken oyun oynarken günlük yaşantısını bebeğinize melodik olarak anlatın.

Ponponları Kurtarma Oyunu

Delikleri bulunan bir sepet alın. Sepetin içine farklı renk ve ebatlarda çeşitli ponponlar koyun. Ponponları koyduktan sonra elinize çok ince olmayan ve kopmayacak bir ip alıp sepetin deliklerinden gelişigüzel geçirin. Sepetin içinde basit bir labirent oluşturun. Ardından sepeti bebeğinizin önüne koyun ve ponponları iplerin arasından çekip çıkarmasını isteyin. Bu oyun ile yavrunuzun ponponları kurtarmak için farklı çözüm yolları bulmasını sağlayabilirsiniz. Dilerseniz aynı oyunu ponpon yerine top kullanarak da oynayabilirsiniz.
Bul-Tak Oyunu

Bebeğinize üzerinde kare, daire, üçgen, yıldız gibi şekillerin olduğu bir küp alın. Bu şekillerden geçebilecek parçaları karışık şekilde bebeğinizin önüne koyun ve uygun parçayı uygun yerden geçirmesini isteyin. Böylece bebeğinizin geometrik şekilleri öğrenmesini sağlarken el- göz koordinasyonu kurmasını da teşvik edin.