Çocukların aile ortamında büyümesinin önemli sıklıkla vurgulansa da; çatışmanın çok olduğu, anne ve babanın ilişkilerinde mutsuz oldukları bir evliliği sürdürmeleri çocukların sağlıklı bir şekilde büyümesine engel olabilmektedir. Böyle durumlarda da boşanma zaman zaman kaçınılmaz olmaktadır.
Boşanma; çocuklar için oldukça zorlayıcı bir yaşam olayıdır. Çocuğun doğduğu, büyüdüğü, belirli düzeninin olduğu, güvende hissettiği ev ortamında yaşanılacak değişimler ve ebeveynlerinin ilişkilerinin bozulması ve değişmesi çocuğu olumsuz etkilemektedir. Boşanma; çocukta suçluluk, üzüntü, kaygı, öfke gibi zorlayıcı duygulara neden olabileceği gibi; doğru yönetilemeyen boşanma süreci çocuklarda travma da yaratabilmektedir.
BOŞANMA ÇOCUĞA NASIL SÖYLENMELİDİR
- Boşanma çocuğa açıklanmadan önce eşler boşanma konusunda net karar vermiş olmalıdırlar.
- Boşanma kararı çocuğun kendini güvende hissettiği bir yerde tercihen her iki ebeveyn tarafından söylenmelidir. Fakat zaman zaman boşanma sürecinde eşler iletişim kurmakta zorlanabilmektedir. Ebeveynler arasında iletişim yok ise boşanma açıklaması ebeveynler tarafından ayrı ayrı ama benzer içerikle farklı zamanlarda yapılabilir.
- Boşanma durumu çocuğun yaşına uygun, kısa ve net ifadelerle çocukla paylaşılmalıdır.
- Yapılan açıklamalarda çocuğun annesi ve babası olmaya devam edecekleri, ihtiyaç duyduğunda anne ve babasının yanında olacağı ve gerekli desteği sağlayacakları vurgulanmalıdır.
- 0-6 yaş döneminde ben merkezci yapıya sahip olan çocuklar boşanmadan kendşlerini sorumlu tutup suçluluk duygusu yaşayabilirler. Bu nedenle boşanma kararının yetişkinlerle ilgili olduğu, çocukla ilgili olmadığı mutlaka vurgulanmalıdır.
- Konuşma içeriğinde çocuğun kimle yaşayacağı, ebeveynleriyle hangi sıklıkta görüşeceği, diğer ebeveynin nerede yaşayacağı gibi yeni düzenle ilgili de bilgi verilmelidir.
- Açıklamalar yapılırken her ebeveyn eşit miktarda söz hakkı almalıdır ve bu kararın ortak olarak alındığı mutlaka vurgulanmalıdır. Konuşmayı bir ebeveyn yürütürken diğer ebeveyn sessiz kaldığında; çocuk iç dünyasında daha çok konuşan ebeveynin boşanma isteğinde olduğunu, sessiz kalan ebeveynin boşanma konusunda isteksiz olduğunu düşünebilir.
BOŞANMA SÜRECİNDE VE SONRASINDA DİKKAT EDİLECEK ÖNEMLİ KONULAR
- Ayrı evlerde yaşayan ebeveynler kurallar konusunda ortak şekilde ilerlemelidirler. Her iki evde de aynı kurallar çocuk için geçerli olmalıdır.
- Var olan şartlar içerisinde mümkün olduğu kadar çocuğun rutinleri devam ettirilmeye çalışılmalıdır. Çünkü rutinler çocukları güvende hissettirir.
- Çocuğun her iki ebeveynle de vakit geçirmesine olanak sağlayan planlar yapılmalıdır.
- Ebeveynler evlilik içerisinde yaşanılan problemleri, boşanma nedenlerini ya da boşanma sürecinde yaşanılan olayları çocuğa anlatmamalı ve yansıtmamalıdır.
- Ebeveynler ve çocukla iletişim kuran aile üyeleri; çocuğun anne ve babasına yönelik olumsuz,suçlayıcı söylemlerde bulunmamalıdır.
- Çocuklarla bu süreç içerisinde yakın temasta olmak, bol bol oyun oynamak, sarılmak, sevdiğinizi söylemek ve şefkat göstermek çocuğun kendini güvende hissetmesini, sevildiğini hissetmesini sağlar ve bu şekilde çocuğun suçluluk duygusu hissetmesinin önüne geçilebilir.
- Boşanmanın ardından çocuklar yeni düzenlerine alışmakta zorlanabilirler. Onlara alışmaları için zaman ve alan tanımak; ihtiyaç duyduklarında onlara duygusal destek vermek oldukça önemlidir.
- Okula devam eden çocukların öğretmenleri ile iletişim halinde olunarak; çocuğun duygu ve davranış takibinin yapılması, değişen durumlar var ise okul-aile iş birliğinin sağlanması ve bir uzmana başvurularak profesyonel destek alınmalı ve sürecin doğru şekilde yönetilmesi sağlanmalıdır.
- Boşanma süreci çocuklar kadar eşler için de oldukça zorlu bir süreçtir. Boşanma ve sonraki süreçlerde zorluk yaşayan ebeveynlerin de uzman desteği alması oldukça önemlidir. Çocuklara bakabilmek, doğru yaklaşabilmek ve şefkat verebilmek için anne ve babanın da iyi olması çok önemlidir.
- Boşanma sürecinde ya da sonrasında çocuklarda davranışlarda değişiklikler, uyku ve yeme problemleri, içe kapanma, ağlama ya da öfke krizleri gözleniyora mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.
Psikolojik Danışman
Özgür Aydın
Bu yazımıza da göz atmayı unutmayın!
Boşanma Sürecinin Çocuk Üzerindeki Etkileri – https://www.bebek.com/bosanma-surecinin-cocuk-uzerindeki-etkileri/
