Çocukların sağlıklı büyümemesi durumunda, sonraki yıllarda hangi sorunlar ortaya çıkabiliyor?
İlk iki yılda çocuğun beslenmesi, büyümesi açısından çok önem taşıyor. Çocuğun herhangi bir beslenme sorunu yaşaması onun nihayi boyuna ulaşmasına ve sağlığına etki edebiliyor. Bu noktaya dikkat edilmediğinde çocuklarda beslenme eksiklikleri ortaya çıkabildiği gibi, fazla karbonhidrat alımından dolayı da çocuk şişmanlayabiliyor. Ayrıca büyüme geriliğine yol açabilecek muhtemel sorunlar arasında önemli kalp veya akciğer hastalıkları gibi kanın oksijenlenmesini bozan durumlar, bağışıklık sistemi ile ilgili sorunlar (çok sık ve şiddetli enfeksiyonlar), sindirim sisteminden besinlerin emilimini olumsuz etkileyen hastalıklar sayılabiliyor. Bademcikleri kronik enfeksiyon odağı haline gelmiş, yıl içinde geçirdiği enfeksiyonlar nedeniyle çok sık antibiyotik almak zorunda kalan çocukların da büyümeleri geriliyor. Farkında olunmayan böbrek yetersizliği durumlarında da çocuklarda büyüme geriliğine rastlanıyor. Unutulmaması gereken önemli bir başka sorun ise diş çürükleridir. Bazen çok hafife alınan diş çürükleri de büyüme açısından dikkat edilmesi gereken noktalar arasında bulunuyor.
Büyüme bozukluklarının ne kadarı ve hangileri genetiktir?
Her hastalığın ve bedensel özelliğin genetik bir nedeni bulunuyor. Çocuğun boy ve kilosunda anne ve babasından gelen genetik altyapı etkili oluyor. Boyca büyüme düşünüldüğü zaman iki önemli faktörden söz ediliyor.
Bu faktörlerden ilkinin anne ve babadan kalıtılmış olan genlere bağlı olarak çocuğun boy uzama potansiyeli olduğu düşünülüyor. Büyümeyi etkileyen ikinci faktör ise, çevresel etkenler oluyor. Örneğin çok uzun boylu anne ve babanın çocuğu başlangıçta beklenen büyüme persantilinde büyürken, beslenme sorunu ya da geçirdiği bazı hastalıklar onun genetik potansiyelindeki büyüme hızına ulaşamamasına neden oluyor. Öte yandan, yaşıyla uyumlu spor yapan, sağlıklı beslenen çocukların yine bu genlerden gelen potansiyeli kullanabilmeleri daha olası oluyor. Büyümeyi ciddi bir şekilde etkileyen genetik bozukluklar arasında ise kromozom bozuklukları (Örn: Turner Sendromu), tiroid bezinin az çalışmasına ve büyüme hormonu eksikliğine bağlı durumlar bulunuyor. Bu gibi durumlarda çocuğun bir genetik uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekiyor.
Aileler Dikkat!
o Çocuk hekimlerinden büyüme ile ilgili bilgi vermelerini isteyin.
o Çocukların büyüme sürecinde bir sorun gözlüyorsanız, bunun nedenlerini ve
o çözümlerini hekiminizle tartışın.
o Çocuklarınızın ayakkabı, pantolon gibi boyla değişen giysilerini ne kadar zamanda
o değiştirdiğinize dikkat edin. Örneğin bir çocuk iki yıl boyunca aynı pantolonu
o giyiyorsa, büyümesinde bir sorun olabileceğini unutmayın.
o Normalin çok geniş bir dağılımı olduğu unutulmadan, çocuklarınızı başka çocuklarla
o kıyaslamayın. Ama belirgin farklar varsa hekiminize danışmaktan çekinmeyin.
Büyüme Kartları Nedir?
Genel olarak vücudun normal şartlar altında sağlıklı büyümesi, boy ve ağırlığın birbirine paralel olarak ilerlemesi anlamına geliyor. Bu oranlar büyüme kartları üzerinde karşılaştırılıyor. Aynı yaş ve cins için persantil olarak %5 – 95 arasındaki büyüme genetik potansiyelle de uyumluysa, normal olarak değerlendiriliyor. Örneğin dört yaşındaki bir erkek çocuk boy olarak 50. persantildeyse; kendi yaş grubundaki çocukların ortalama boyunda yer almış oluyor. Aynı yaştaki başka bir çocuğun boyunun beşinci persantilde olması, aynı yaş grubundaki çocukların %95’inin bu çocuktan daha uzun olduğu anlamına geliyor. Yani çocuk aynı yaş grubundaki çocukların en kısa %5’lik diliminde yer alıyor.
Büyüme kartları ASM’de de aktif olarak kullanılıyor. Muayene edilen her çocuk için büyüme sorun olsun ya da olmasın, büyüme kartları doldurularak ailelere bilgi veriliyor.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Bebek sağlığı ile ilgili içerikler için tıklayın! https://www.bebek.com/bebek-sagligi/ 👶[/box]