Bel ağrısının genelde yetişkinlerde görüldüğü düşünülse de çocuklar ve ergenlik çağındakilerde bu ağrılardan şikayetçi olmaktadır. Genel olarak bu ağrılar sadece belde değil tüm sırtta da kendini gösterebilmektedir. Bu sebeple çocuklarda böyle bir durum olduğunda ebeveynlerin dikkatli olması gerekir.
Hal böyle olunca bu durum ebeveynler için endişe yaratan bir hale dönüşebilmektedir. Bizde bu sorunu bildiğimiz için çocuklarda bel ağrısı sebepleri ve çözüm önerileri nelerdir, nelere dikkat edilmesi gerekir gibi konularda size yardımcı olabilmek için bu yazımızı hazırladık. Şimdi gelin hep birlikte bel ağrısı nedir, hangi yaşlarda görülür gibi konularda yazımıza başlayalım.
Çocuklar Görülen Bel Ağrısı ve Sebepleri
Bel ağrısı birçok insanda görülen ve günlük hayatı etkileyen sorunların başında gelir. Düşünülenden daha fazla kişide bel ağrısından şikayetçidir. Önceki dönemlerde bu rahatsızlık sadece yetişkinlerin problemi gibi görülürken bu durum artık çocuklarda çok küçük yaşlara kadar inmektedir. Hatta görülmek sıklığı bakımından incelendiğinde durumun aslında ne kadar önemli olduğunu görülebilir.
Bel ağrısının çocuklarda görülme sıklığı;
- İlk 7 yaşta %1
- 7-10 yaş arası %6
- 10-16 yaş arasında da %18 oranındadır.
Bu oranlar bize aslında çocukluk çağı itibariyle bel ağrısının görülmeye başlandığını göstermektedir. Ayrıca yapılan çalışmalarda kızlarda erkeklere göre daha fazla bel ağrısı görüldüğü bilinmektedir.
Gelelim çocuklarda görülen bel ağrısı sebeplerine. Bu sebepler aslında pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Hatta fiziksel sebeplerin dışında psikolojik etkenlerin de bel ağrısına sebep olduğu uzmanlar tarafından söylenmektedir. Çocuklarda görülen bel ağrısı sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sportif zorlanmalar: Özellikle rekabete dayalı sporları yapan çocuklarda bel ağrısı daha sık görülmektedir.
- Çocuğa uygun olmayan ağır sırt çantaları: Çocukların sürekli bir gelişim içinde olduğu düşünülürse çocuklara uygun olmayan, ağır sırt çantaları çocuklarda hem bel hem de sırt ağrısına sebep olmaktadır.
- Obezite: Daha kilolu olan çocuklarda kiloya bağlı olarak bel ağrısı görülmektedir.
- Uygunsuz pozisyonlarda oturma: Çocukların gün içinde okulda ve evde, herhangi bir sportif faaliyette bulunmadığını düşünürsek, çok fazla oturduklarını söyleyebiliriz. Telefon, bilgisayar ve tablet başında hareketsiz ve uzun süre oturan çocuklarda bel ve sırt ağrıları görülmektedir.
- Duruş bozuklukları: Tıpkı oturuş biçimi olduğu gibi duruş bozuklukları da bu ağrılara sebep olmaktadır. Kambur durma bunun en önemli sebepleri arasında yer almaktadır.
- Okuldaki masa ve sandalyeler: Okullarda genelde tek tip masa ve sandalyeler ya da sıralar kullanılmaktadır. Eğer bu araçların yükseklik ve genişlikleri çocuğunuza uygun değilse bir süre sonra sırt ve bel ağrıları oluşmaya başlayacaktır.
- Teneffüslerde yapılan aktiviteler: Ders boyunca yerinde duramayan çocuklar teneffüse çıktıklarında kendilerini hızlıca bahçeye atmak istemeleri son derece doğal olmakla beraber bazen kaza ya da travmalara da sebep olabilmektedir.
- Hızlı büyüme: Bazı dönemlerde çocukların çok hızlı büyüdüğünü ya da boyunun uzadığını görürüz. Bu durum da bazen çocukların bel ve sırt ağrısı yaşamasına sebep olabilmektedir.
- Genetik: Ailesinde bel rahatsızlığı olan çocuklarda bel ağrısı şikayetleri diğerlerine göre daha sık karşılaşılan bir durumdur.
Tüm bu fiziksel sebeplerin yanı sıra hiçbir sebep yokken çocuğunuz bu ağrılardan şikayetçiyse psikolojik sebeplere bağlı olarak bu sorunları yaşıyor olabilir. Aşırı stres, iletişimde zorluk, yalnız ya da mutsuz hissetme gibi psikolojik sorunlarda bel ve sırt ağrılarına neden olabilmektedir.
Çocuklarda Bel Ağrısına Çözüm Önerileri
Çocuklarda görülen bel ağrılarının sebeplerine bakıldığında bu ağrıların %80’inin özel bir sebebi olmadığı genelde yanlış kullanılan kas ve kemik hareketlerinden kaynaklandığını söyleyebiliriz. Bu sebeple eğer çocuğunuzda bu tarz ağrılar varsa genelde küçük değişikliklerde bu sorunları çözebilirsiniz. Bu çözüm önerilerini şu şekilde özetleyebiliriz:
- Okul çağındaki çocuklarda görülen bel ve sırt ağrılarının en önemli sebebi sırt çantalarıdır. Bu bilgi doğrultusunda ağır sırt çantası kullanımından kaçınılmalıdır. Sırt çantasının ağırlığı çocuğun vücut ağırlığının %15’inden az olmalıdır.
- Sırt çantasının yerleşimi de önemlidir. Çanta içinde düzenleme yapılırken yük eşit olarak dağıtılmalı, ağır materyaller bele ve sırta yakın kısımlara konulmalıdır.
- Ortopedik ve ergonomik, iki geniş destekli askısı ve bel kemeri olan, sırt çantaları tercih edilmelidir.
- Sırt çantasının doğru şekilde kullanımı da oldukça önemlidir. Her iki omuz askısı birden kullanılmalı ve çanta belin 5 cm yukarısında duracak şekilde konumlandırılmalıdır.
- Sırt çantalarına alternatif olarak tekerlekli olan modeller de kullanılabilir.
- Çocukların okulda oturdukları sıra ya da masaların yüksekliği çocuklara uygun olmalıdır. Eğer çocuğunuz bu sıralar için çok küçükse bir destekle ona yardımcı olabilirsiniz.
- Sürekli hareketsiz olan, vaktinin çoğunu bilgisayar başında geçiren bir çocuksa onu zevk alabileceği sportif faaliyetlere dahil edebilir ya da evde onunla birlikte egzersiz yapabilirsiniz.
- Hareketsizlik kadar çok hareketli olması da sorun teşkil eden durumlardan olabilir. Hiperaktif çocuklarda daha çok eklem, bilek gibi yerlerdeki ağrılar daha çok olsa da bel ve sırt ağrıları da oluşabilir. Böyle durumlarda birlikte yapabileceğiniz aktiviteler sayesinde onun dinlenmesine yardımcı olabilirsiniz.
- Ağrı olduğu zaman sıcak su torbası ya da sıcak bir duş ile çocuğunuzu rahatlatabilirsiniz.
- Çocuğunuzun yaşına uygun, düzenli yapabileceği sporlara yönlendirerek mevcut ağrıları hafifletebileceğiniz gibi gelişimine de katkı sağlayabilirsiniz.
- Ağrının olduğu bölgeye yumuşak hareketlerle masaj yapabilirsiniz.
- Eğer çocuğunuzda bir duruş bozukluğu varsa onu uygun dille uyarabilir gerekirse bir doktor ile bu konuyu görüşebilirsiniz. Ufak egzersiz ya da fizik tedavi ile bu sorunu kolayca çözümleyebilirsiniz.
- Obeziteye bağlı olarak gelişen bir sırt ya da bel ağrısı varsa yaşına uygun olacak diyetlerle ona yardımcı olabilirsiniz. Evet anneliğiniz bu konuda baskın gelip onun yemesini engellemek biraz zor olabilir. Bu gibi durumlarda uzman bir doktordan yardım almak bu süreci ikiniz adına da kolaylaştıracaktır.
- Bilgisayar ekranının yanlış pozisyonda durması ve klavyenin yanlış kullanımı da sırt ve ağrılarına sebep olabilir. Hatta uzun süre oturmaya bağlı olarak bu ağrılar artabilir. Bu gibi durumlarda ara verip egzersiz yapmanın yanı sıra ekranın göz hizasında olması ve klavyenin çocuğa göre ayarlanması oldukça önemlidir. Bu sebeple eğer çocuğunuz bilgisayarda fazla vakit geçiriyorsa gerekli düzenlemeleri yaparak ağrıları azaltabilirsiniz.
- Tüm bu çözüm önerilerinin yanı sıra ağrı olduğunda yapılabilecek en iyi şey istirahat etmektir. Bu sebeple eğer çocuğunuzda bel ağrısı şikayeti varsa dinlenmesi için gerekli olan ortamı sağlamalısınız.
Tüm bu istirahatler, ilaçlar, egzersizler sonrasında da geçmeyen ve bu ağrıya eşlik eden, ateş, iştahsızlık, kilo kaybı, el ve ayaklarda uyuşma, gece uykudan uyandırma ya da uyutmama gibi şikayetler varsa zaman kaybetmeden doktorunuzla veya bir çocuk ortopedisti ile görüşmelisiniz. Her ne kadar basit gibi görünse de bazen vücuttaki ağrılar başka hastalıkların habercisi olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun yaşadığı bel ağrısı şikayetlerini doğru gözlemlemeli ve bu doğrultuda hareket etmelisiniz.