Anne ve babalar için çocuklarının diş sağlığı her zaman ön plandadır. Bu sebeple ebeveynler, bebekleri ilk doğdukları andan itibaren onların ağız ve diş sağlığını korumak üzere yoğun çaba sarf ederler.
Zaman ilerledikçe ve çocukları gelişip büyümeye devam ettikçe de bu hijyen alışkanlıklarını onlara öğreterek, onları bu alışkanlığı sürdürmeye teşvik etmeyi amaçlarlar. Fakat buna rağmen bazen çocuklarda diş bozuklukları meydana gelebilir. Tabi oluşan bu bozuklukların bazı sebepleri vardır. Şimdi bunları sırasıyla inceleyelim.
Biberon Diş Çürüğü
Bebeğe, biberonla içirilen süt, dişlerinde ‘’biberon çürüğü’’ adı verilen probleme yol açar. Çocuğunuz uyumadan hemen önce ve uyku sırasında sütü biberonla içiyorsa, bu ileride çeşitli diş bozukluklarına ve bazı sağlık problemlerine neden olabilir. Kadınlar bazen, sütün içine şeker, bal ya da pekmez gibi tatlandırıcılar eklerler. Bu durum biberon çürüğü probleminin daha da hızlanmasına sebep olur. Biberonla içirilen süt, uyku sırasında dişlerin üzerinde birikim yapar ve asidik bir ortam oluşturur.
Bu asitler de diş minesinin yapısını bozarak, çürük oluşumuna yol açar. Bunun yanı sıra çiğneme zorluğu, ağrı, beslenme bozuklukları, ileride oluşabilecek diş çarpıklığı ve çene gelişiminde sorunlara davetiye çıkarabilir. Biberon çürüğünün önlenebilmesi için yapılacaklar şunlar olmalıdır:
- Bebeklere, 1 yaşından itibaren biberonla uyuması engellenmelidir. Aynı zamanda sütün içine şeker, bal ve pekmez gibi tatlandırıcılar konulmamalıdır.
- Beslenme sonrasında, bebeklerin dişleri, temiz ve nemli bir gazlı bezle temizliği sağlanmalıdır. Bunun için gazlı bez yerine parmak fırçası da kullanılabilir.
- Ara öğün beslenmelerinde, karbonhidrat içeren besinler yerine, lif yönünden zengin meyve sebzeler verilmelidir. Çünkü karbonhidrat içeren besinler, dişlerin üzerine yapışabilir.
- Çocuğunuz için kullandığınız diş fırça ve macunlarını da seçerken dikkat etmelisiniz. Yumuşak başlı diş fırçaları ve diş hekiminizin önereceği diş macunlarını tercih edebilirsiniz.
Dudak ve Baş Parmak Emme
Bebekler, anne memesi veya biberon gibi ihtiyaçlarını gidermek için, parmağını ya da dudağını emme isteği yaşayabilir. İsteklerini tatmin edici emme içgüdüsünden yararlanarak bunları yaparlar ve hatta sevimli görünürler. Fakat, bu durum kötü alışkanlık olarak nitelendirilir. Dişlerin sıralanması, ağız çatısının ve konuşmanın gelişimi gibi önemli sorunlara sebep olabilir. Bunun için yapmanız gereken; bebeğiniz uykuya geçtikten sonra onu takip etmeniz ve parmaklarını ağzından yavaşça ve nazik bir şekilde çıkarmanız olacaktır.
Dil İtme
Dilin üst kısmını dudağa doğru itmek durumuna denir. Bebeklerde baş parmak emilmesinde olduğu gibi bu olayda da dişlere baskı uygulanması söz konusudur. Çocuğunuz dilini ittiğinde, dişlerinin hizalanmasında problem yaratabilir ve bunun sonrasında konuşma geriliğine neden olabilir. Çocuklarda diş bozuklukları yaratan dil itmesi probleminin çözümü için, konusunda uzman bir doktora danışmanız gerekebilir.
Erken Diş Kaybı
Çocuklar hareketli canlılardır. Oyun oynama ya da koşma sırasında yaşanan birtakım yaralanmalar ya da diş çürümesinden kaynaklanan sebeplerden dolayı dişlerini kaybedebilirler. Sürekli kullanılan gerçek dişler çıkmadan, süt dişi kaybı yaşanırsa buna erken diş kaybı adı verilir. Bu da, kalıcı dişlerin çarpık sıralanmasına, yan şekilde büyümesine neden olabilir. Eğer çocuğunuzda erken diş kaybı yaşanırsa mutlaka bir diş hekimiyle görüşmeniz yararlı olacaktır.
Çocuklarda Oluşan Diş Problemleri
-
Diş Çürüğü:
Çocuklar bazen, şeker içeren ürünleri sıklıkla tükettiklerinde, diş yüzeyinde asit içeren plaklar oluşur. Bu asitler diş minesine zarar vererek, dişlerde çürümeye yol açar. Bu durumun önüne geçebilmek için, ebeveynlerin, çocuklarının diş sağlığını kontrol altında tutmaları gerekmektedir. Diş fırçalama anında onlara göz kulak olmaları, yemek istedikleri zararlı besinlerden olabildiğince uzak tutmaları, bu problemin önüne geçme de yardımcı olacaktır.
-
Dişlerde Oluşabilecek Hassasiyetler:
Çocuklarda diş bozuklukları sorununun oluşmasında, hassasiyet büyük önem taşır. Buna neden olabilecek belirtiler; diş gıcırdatma, asit oluşumu, yeni çıkan kalıcı dişler, dolgularda eksiklik ve çatlaklar gibi problemlerdir. Dişlerde hassasiyet meydana geldiğinde, eğer çocuğunuz ağrı hissediyorsa ya da çürümüş dişi var ise bir diş hekimine danışmanız gerekir. Oluşan hassasiyete karşı önlem alınmazsa, bu durum çocuğunuzun günlük hayatına yansıyarak, odaklanmasını engeller.
-
Diş Problemiyle İlgili Acil Durumlar:
Bu durumlar her an olabilecek kazalardır. Örneğin; çocukların bisiklet sürerken beklenmedik bir şekilde düşmesi ya da herhangi bir sporla ilgilenirken o anda yaşanan bir kazayla dişlerde meydana gelen çatlama veya kırılma gibi olaylar gelişebilir. Eğer kaza anında kalıcı olarak diş düşmesi olursa, çocuğunuzu hemen diş hekimine götürmelisiniz. Düşen dişi de temiz ve korunaklı bir şekilde yanınıza almalısınız. Temiz bir solüsyon ya da steril bir su içerisinde muhafaza etmelisiniz. Diş hekimi kaza anında çıkan kalıcı dişi tekrar yerine yerleştirebilir. Böylesi ani kazalardan korunmak için, çocuğunuza bir ağızlık düşünebilirsiniz. Spor aktivitelerinde kullanılan ağızlıklar, diş sağlığını ve güvenliğini koruma da iyi bir seçenektir.
-
Diş Eti Hastalıkları:
Diş eti iltihapları çocuklarda da ortaya çıkabilen, oldukça yaygın görülebilen bir hastalıktır. Diş eti iltihabı, dişlerde oluşabilecek diğer hastalıkların da habercisidir. Diş etlerinde oluşan ağrılar, şişlikler ve kızarıklıklar genellikle iltihabın belirtileridir. Bazı durumlarda kanamalar da görülebilir. Diş eti iltihabının önlenmesi için, ebeveynlere büyük görev düşmektedir. Bunun için çocuklarınızın ağız ve diş sağlığını yakından takip etmeniz ve diş hijyenini sağlamanız büyük önem taşımaktadır.
-
Ortodontik Nedenler:
Oluşabilecek bu sorunlar genelde genetikten gelen problemlerdir. Çenesinin şekli ve boyutu, dişlerin sıralanmasında oluşan açıklıklar ya da aşırı kapanmalar, dişlerde kalabalıklık, çatlaklık gibi görülebilecek şeylerdir. Eğer çocuğunuzun dişlerinde bu gibi bozukluklar gözlemliyorsanız, onu altı ya da yedi yaş civarına geldiğinde, bir ortodonti uzmanına gösterebilirsiniz.
-
Diş Hekimliği Fobisi:
Çocukların dişçi koltuğuna oturmaktan ve diş hekiminden korkması şaşırtıcı bir durum değildir. Çünkü yetişkinlerde en az çocuklar kadar diş hekimliği fobisi yaşamaktadır. Çocuklarda bu fobiyi azaltmak ve korkularını yenmelerini sağlamak amacıyla, öncelikle diş hekimi seçimine dikkat etmelisiniz. Bu konuda korku yaşamış çocuklarla ilgilenmiş olan, deneyimli, güler yüzlü ve eğlenceli bir diş hekimi seçebilirsiniz. Böylelikle korkularını da en aza indirerek, doktoruyla arasındaki güven bağını sağlamış olursunuz.
Bununla beraber, çocuğunuzla birlikte diş fırçalayarak ve beraber diş ipi kullanarak ona örnek bir kişi olabilir, diş bakımının ne kadar önemli olduğunu da aşılayabilirsiniz. Diş hekiminizle ortak bir uyum içerisinde, çocuklarınızın dişlerinde oluşabilecek problemleri önleyebilirsiniz.
Ağız ve diş sağlığı bakımı her yaşta önem arz eder. Çocuklarda diş bozuklukları problemlerinin önüne geçebilmek için, bebeklik döneminden itibaren ebeveynlerin bazı önlemler alması gerekebilir. Bebeklerde emzik ve biberon kullanımının belli bir yaşa geldiğinde bırakılması, anne ve babaların da düzenli olarak ağız ve diş sağlığına özen göstererek, çocuğa iyi bir rol model olmaları çok önemlidir. Aynı zamanda, çocukları, çürük oluşumunu hızlandıran şekerli atıştırmalıklardan uzak tutulmalı, besin değeri yüksek sağlıklı gıdalar yenilmesine teşvik edilmelidir.
Dişlerin güçlenmesini sağlayan bu gıdalara da örnek verecek olursak; peynir, yoğurt, kivi, elma, kuru yemişler, portakal, kuru üzüm, çilek ve kereviz gibi besin değeri yüksek gıdalardır.
Dilerseniz “Diş Çıkarma Dönemi Hakkında Merak Edilenler” Konulu yazımıza göz atabilirsiniz.
Diş Çıkarma Dönemi Hakkında Merak Edilenler: https://www.bebek.com/bebeklerde-dis-cikarma/
