Çocuklarda Kabus Görmenin Sebepleri Nelerdir?
Bebekli hayatla birlikte kişisel yaşantınızda ve evinizde eskiden beri sahip olduğunuz düzeniniz değişmeye başlar. Uyku, yemek, kendinize özel vakit ayırma gibi durumlardan birkaç sene feragat etmeniz gerekebilir.
Aileler en çok bebeklerin uyku düzenleri konusunda zorluk çekerler.
İlk birkaç sene bebeğinizin gece sık sık uyanması ve gündüz düzensiz uykuya sahip olması yüzünden siz de kaliteli uyku uyuyamayacak hale gelirsiniz. Bir de bunun üstüne korkulu uyku denilen kabus eklenince daha da zor bir hal alır.
Çocuklarda kabus sık görülen bir durumdur; fakat gece terörü denilen uykudan ağlayarak uyanma durumu ile karıştırılmaması gerekir. İkisi arasındaki farklılıkları da bu yazımızda inceleyeceğiz.
Çocuklar Neden Kabus Görürler?
Bebekler, doğdukları günden itibaren inanılmaz bir hızla gelişimlerini tamamlamaya yönelik adımlar atarlar.
Bu, onların hem gün içinde hem de gece uykusunda heyecanlı olmalarına sebep olabilir. İlk kez agulamaya başladıklarında, emeklediklerinde, yürüdüklerinde, yeni bir şeyler öğrendiklerinde gece uykuları düzensizleşmeye başlar.
Bazı bebekler gecenin ortasında heyecanla uyanıp oyun oynamak, yürümek ya da konuşmak ister. Bazı bebekler ise gün içinde onları üzen, kızdıran ya da korkutan olaylar neticesinde gece uykularında korkulu rüya görebilirler.
Genelde aileler bu korkuyla uyanma durumlarında tedirgin olurlar. Bu çocuklar, anne babanın o anki desteği ile sakinleşirler. Gece terörü yaşayan bir çocuk ise kabustan farklı olarak o an ebeveynler ne yaparsa yapsın sakinleşmez. Çocuğun uykudan korkarak uyanması sebebinin gece terörü mü yoksa korkulu rüya mı olduğunu çözmeniz, bir sonraki adımınız için çok önemlidir.
Çocuklar gün içinde sizin kontrol edemeyeceğiniz birçok şey yaşarlar. Arkadaşlarıyla oynarken, okulda ya da kreşte vakit geçirirken, televizyon izlerken ya da dışarıda gezerken onları korkutacak deneyimler yaşayabilirler.
Siz bunların bir kısmını fark ederken bir kısmını da gözünüzden kaçırmış olabilirsiniz. Her yetişkinde olduğu gibi çocukların da uykusu gün içinde yaşadığı bu tecrübeler karşısında düzensizleşebilir.
Gece korkulu rüya görerek uyanan çocuklara sarıldığınızda, onları sakinleştirecek sözler söylediğinizde kendilerini güvende hissederler. Gördükleri rüyanın ne olduğunu net bir şekilde hatırlayan bu çocuklar, gün içindeki yaşadıkları stresi bu şekil dindirmeye çalışırlar.
Çocuklarda kabus, ebeveyn için zor bir durum olabilir; fakat bir yandan yaşadıkları stresli durumun farkına varıp erkenden önlem almak işe yarar.
Kabus Gören Çocuğunuzu Saki̇nleşti̇rmek İçi̇n Neler Yapmalısınız?
Çocuklarda kabus sık görülen bir durumdur ve onları sakinleştirmek, güven ortamı yaratmak ebeveynlerin elindedir.
- Kabus gören çocuğunuzdan mutlaka rüyasını anlatmasını isteyin. Çocuklar 5 yaşına kadar gördükleri kabusların gerçek mi rüya mı olduğunu tam olarak idrak edemezler. Rüyasında gördüklerini küçümsemeden ya da bunlar gerçek değil demeden, onu anladığınızı ve şu an güvende olduğunu ifade ederek telkin edin. Aksi takdirde sizin ona inanmadığınızı düşünen çocuğunuz daha fazla korkmaya başlar.
- Karanlıktan korkma durumu söz konusu ise uykuya dalana kadar minik bir gece lambası işinizi görecektir.
- Çocukları gün içinde kesinlikle kasti olarak korkutmayın.
- Çocuğunuzu, polis, köpek, doktor gibi karakterlerle korkutarak disiplin kurmaya çalışmayın.
Sevgiyle yaklaşarak, açık bir dille gördüğü ve korktuğu her şeyi anlatarak algılamasını sağlayın. Bu sayede çocuğunuz gerçek ile düş arasındaki farkı daha rahat idrak etmeye başlar.
- Eğer kabuslar çok nadir yaşanıyorsa uzmana başvurmanızı gerektirecek bir durum söz konusu olmaz; fakat sizin ve bebeğinizin hayatını sekteye uğratacak kadar uyku bölünmesi yaşanıyorsa, çocuğunuzun tek başına çözemediği bir sorunu olması ihtimaline karşı bu durumu kendiniz çözmek yerine mutlaka bir uzmana başvurmanız gerekir.
Korkulu Rüya mı Gece Terörü mü?
Çocuğunuz, yatırdıktan 2-3 saat sonra yatağında oturmuş, çığlık atıyor ve ne yaparsanız yapın sakinleşmiyor mu? Bakalım çocuğunuz kabus mu görüyor?
- Çocuklarda kabus, psikolojik durumunu yansıtırken gece terörü biyolojiktir.
- Bebeklerdeki uyku evreleri arası geçişler, yetişkinlerde olduğu gibi tam olarak gelişmemiştir. Bu yüzden bebeğiniz gece sık sık uyanıp yeniden onu uykuya daldırmanıza ihtiyaç duyar. Gece terörünün ortaya çıkma sebebi de buna benzerdir.
- Hafif uyku ve derin uyku arasındaki geçişi tam olarak sağlayamayan bebekler, 5 ila 30 dakika sürebilecek ataklar yaşarlar. Rüya gördüğümüz REM evresinde korkulu rüya, non-REM denilen ve derin uykuya geçtiğimiz evrede ise nöbetler yaşanır .Genelde 5-7 yaşları arasında görülen gece terörü, nadir de olsa daha küçük yaşlarda da ortaya çıkabilir. Ergenliğe doğru azalacak olan bu durum aileleri gece panikletebilir.
- Çocuklar, nöbet geçirdiği anlarda tam olarak ayık sayılmazlar. Yatağında oturup çığlık atan çocuk bilinçsizce kendisine ve çevresine zarar verebilir.
- Korkulu rüyalardan farklı olarak sabah kalktıklarında gece ne olduğunu hatırlamazlar. Çığlık içinde uyanan çocuklar daha sonra uykuya kendiliğinden dalarlar.
Uykusuz bebeğiniz için çare arıyorsanız bu yazımıza göz atabilirsiniz: https://www.bebek.com/uykusuz-bebekler-nasil-uyutulur/
Saki̇n Kalarak Çocuğunuza Destek Olmanız Çok Önemli̇!
Anne ve babaların gece terörü yaşayan çocuklarına karşı bazı konularda dikkat etmeleri gerekir. Gün içinde yaşanan korkulardan ziyade bu durum, uyku bozukluğu ile ilgilidir ve bu yüzden mutlaka bir uzman yardımı alınması gerekir. Genetik ve psikolojik faktörlere bağlı olarak da çıkabilen bu problemi aşmak için kendinize ve çocuğunuza zaman tanımanız çok önemlidir.
- Atak anında çocuğunuzu uyandırmaya çalışmak işleri daha da zorlaştırarak, zaten yaşadığı şeyleri hatırlamayan çocuğunuzu daha da kaygılandırabilir. Bu yüzden sabah uyandığında ona gece olanları anlatmamaya özen gösterin.
- Çocuğun yatağının çevresini kendisine zarar verebilecek unsurlardan arındırın. Atak yaşandığı anda eğer zararlı bir davranışta bulunmuyorsa müdahale etmeden yanında durarak atağın geçmesini bekleyin. Önemli olan odasının içinde ve yatağının çevresinde keskin ve delici unsurların olmamasıdır.
- Çocuğunuza karanlıktaki bazı şekiller ve gölgeler daha korkutucu gelebilir. Bu yüzden gece terörü yaşadığı anda ışıkları açarak daha fazla korkmasını engelleyebilirsiniz.
- Unutmayın, çocuğunuz atak bitince uykuya kendi kendine dalacaktır. Bu süreçte sizin davranışınız ne kadar ılımlı ve destekleyici olursa çocuğunuz da bu durumu daha kolay atlatacaktır. Onu sakinleştirmek, yanında olduğunuzu hissettirmek bu noktada çok önemlidir. Eğer fiziksel yakınlık istemiyorsa zorlamayın. Ses tonunuzu yükselterek ve bebeğinizi kucakta sıkıştırarak müdahale etmek atağın verdiği stres seviyesini daha da artırır.
- Eğer gece çocuğunuza sizden başka birileri bakacaksa önceden bu durumu bildirmeniz ve ne yapması gerektiğini anlatmanızda yarar vardır.
Gece Terörü Ataklarını Azaltmak İçi̇n Neler Yapabi̇li̇rsi̇ni̇z?
Bebeğinizle ilgili her durumda olduğu gibi bu stresli ataklar için de uzman bir doktordan yardım almanız en doğru yoldur. Bunun dışında eğer yaşadığının nöbet olduğuna eminseniz, azaltmak için uygulayacağınız bir yöntem vardır.
Bu nöbetler gecede bir kez ve aynı saatte ortaya çıkar. Gece uykuya dalması ile atak arasındaki zamanı birkaç gece bebeğinizi takip ederek belirleyin. Daha sonra atak geçirmeden 15 dk önce bebeğinizi uyandırarak ve bunu birkaç gece üst üste uygulayarak bu durumu azaltabilirsiniz.
Uykusuzluğun verdiği yorgunluğa bir de çocuklarda kabus ve gece terörü eklendiği zaman ebeveynler daha stresli bir hayat yaşayabilirler.
Bebeklerin rahat uyuması için bazı öneriler: https://www.bebek.com/bebeklere-rahat-uyku-onerileri/
Iyi geceler. Oglum 6 yasinda ve hafta da 2 veya 3 kez kabus gorerek uyaniyor. Fakat kalktiktan sonra bile kabus devam ediyor. Cigliklar atiyor bana ve esime sariliyor bizi alicaklarmis falan diye bagiriyor. Hareketlerine engel olamiyorum zor sakinlestiriyorum. Sariliyorum beni itiyo birak diye. Ne yapicam inanin bilmiyorum cok zor
Ramazan Bey ben de 5.5 yaşında kızımla aynı durumu yaşıyorum. O da arı gördüğünü söylüyor bazen de söyleyemem anne sen çok daha fazla korkarsın diyor ve anlatmıyor ne gördüğünü. Gözleri açık bilinci açık olduğu halde gördüğü şey neyse görmeye devam ediyor ve bu zaman zaman çok korkutucu oluyor. Benim kızım daha çok gün içerisinde fazla yorulduysa bunu yaşıyor. Saatleri ve gün içerisinde izlediği, yaptığı aktiviteler gibi bilgileri not edeceğim belirli bir dönem. Done elde ettikten sonra ya sebep olan durumu ben tespit edeceğim ya da uzmana götüreceğim. Size de öneririm.
6 yaşında oğlumla aynı sorunu yaşamaya başladım. Yeşim hanımın tarif ettiği durumu yaşıyorum 5 gündür. Pazar gece ateşlendi ve ateslilik haliyle başlayan durum 5 gecedir şiddeti farklı da olsa tekrarlıyor. Çok tedirginim. Bı kere kuzeniyle oynadığı oyuncak hayvandan bahsetti. Bı keresinde beni yere bırak havada tutma dedi. Bu esnada terliyor biraz titriyor ve korku dolu bakıyor. Çok tedirginim