Çocuklarda Özenme ve Taklit Etme Sebepleri Nedir? Ne Yapmak Gerekir?
Erken çocukluk döneminde hemen hemen her çocuk kendine ait olmayan bir eşyayı izinsiz bir şekilde almış ve onu evine getirmiş hatta odasında bile sergilemekten çekinmemiştir. Çocukları tarafından, bebeklik döneminde arkadaşlarının evinden, okul öncesi dönemde ise sınıf ortamından eve getirilen birçok eşya ile karşılaşan anne-babalar ilk önce panikler sonra da çok üzülürler.
Çocuklarının böyle bir davranışı gerçekleştirmiş olmasına üzüldükleri gibi utanır ve durumu başkaları ile hatta çocukların öğretmenleri ile bile paylaşmaktan çekinirler.
Ancak bugün birçok uzmana göre, 6-7 yaşına kadar çocukların başkalarının eşyalarını izinsiz olarak alması “çalma” davranışı olarak kabul edilmiyor. Çünkü bu yaşlara kadar sahip olma duygusu çocuklarda tam olarak gelişmediği için çocuk kendi oyuncaklarından daha güzel oyuncakları gördüğünde ya da kendi eşyalarından daha iyi eşyaları gördüğünde izinsiz olarak onları alabilir ve bunu yanlış bir davranış olarak algılamaz.
Bu yazıyı okurken aranızda “benim çocuğumda sahip olma duygusu var, çünkü çocuğum kendi eşyalarına sahip çıkıyor, onları başkalarına vermiyor” diyenleriniz olabilir. Ancak şuna dikkat etmeliyiz ki çocukların çoğu kendi oyuncaklarını başka çocuklara vermek istemez, bunun da altında yatan temel sebep çocukların sahip olma duygusu değil, paylaşma duygusunun henüz gelişmemiş olmasıdır.
Çocuklarda çalma davranışının davranış bozukluğu olarak ortaya çıkması 9-10 yaşlarından sonra olmaktadır. Bu nedenle aileler çocuklarını bu yaşlarda herhangi bir çalma davranışı ile gözlemlerlerse derhal bir uzmandan yardım almalı ve bu duruma uzman danışmanlığında müdahale etmelidirler.
Yapılan araştırma sonuçlarına göre, aile içinde sevgi ve şefkat duyguları doyurulmamış olan çocuklar çalma davranışına diğer çocuklara oranla daha sık başvuruyorlar ve psikolojik doyumsuzluklarını bu alanda gidermeye çalışıyorlar.
Çocuklarda empati geliştirmek için neler yapabiliriz? Konulu makalemizi ziyaret edebilirsiniz. https://www.bebek.com/cocuklarda-empati-gelistirmek-icin-neler-yapabiliriz/
Bu Davranışın Temel Nedenleri Neler Olabilir?
- Anne ve babaların aşırı disiplinli ve katı tutumları, kardeşleriyle veya diğer çocuklarla kıyaslamaları.
- Anne babaların, çocuğun maddi ihtiyaçlarını karşılamayarak onu cezalandırması, paraya aşırı düşkünlüğü veya cimriliği, parayı çocuğa karşı bir tehdit aracı olarak kullanması veya ekonomik güçlükler nedeniyle çocuğun fiziksel ihtiyaçlarını giderememesi gibi davranışlar
- Çocuk kendini değersiz hissediyorsa ve özgüven eksikliği yaşıyorsa, değerli gördüğü eşyaları çalarak kendini değerli hissedebilir.
- Çocuğun kendi arkadaşlarını aşırı derecede kıskanması ve çalma davranışını bir öç alma duygusuna çevirmesi.
Aileler Neler Yapılabilir?
- Çocuğunuzu cezalandırmak yerine ona kendinizden örnekler verin. “ Ben hiç başkasının eşyasını izinsiz alıp, eve getiriyor muyum? gibi…
- Çocuğunuzun herhangi bir eşyayı almış olmasında utanmayın ve onu sahibine geri verin. Böylece çocuğunuz sizin bu konudaki hassasiyetinizi daha iyi anlamış olacaktır.
- Onu başkalarının önünde bu davranışından ötürü utandırmayın ve bu davranışı eğitmenleri ve diğer uzmanlar dışında kimseyle paylaşmamaya özen gösterin.
- Çocuğunuzla ilgilendiğinizi ona hissettirin.
- Çocukla inatlaşmayın, onunla konuşun.
İDİL SEDA AK
