Doğum sonrası kanama nelerin habercisi olabilir?
Doğumdan sonra ilk 24 saat içerisinde erken veya 12 hafta içinde gelişebilen geç olabilen, akut olarak vajinal doğum sonrası 500 ml üstü, sezaryen sonrası 1000 ml üzeri miktardaki kanamalar anormal kanama olarak değerlendirilir. Bu miktarlardan az olan kanamalar normal olarak kabul edilir.
Tedavi ve takip gerektirecek doğum sonrası kanamalar neden olur?
- Birden fazla doğum yapmış olma
- Amniyoz sıvısının fazla olması
- İri bebek
Uterusun fazla gerilmesini sağlayan sebepler:
- Uterusu gevşetecek ilaçların kullanılmış olması
- Hızlı veya uzamış doğum eylemi
- Koryoamnoiyonit (gebelik te suların erken gelmesine bağlı enfeksiyon hali)
- Gebelikle beraber olan uterus myomları
- Plesanta anomalileri (plesanta akreata,plesanta previa…)
- Doğum eyleminde uterus kontraksiyonlarının düzensiz ve şiddetli ve de uzun sürmesi
- Doğum eyleminin 3. evresinin yani plesantanın doğmasının uzaması
- Doğum sırasında oluşabilecek servikal veya vajinal yırtıkların ve yaralanmaların olması
- Doğum sonrası uterus içinde plesantal ürünlerin kalması
- Göbek kordonunun erken veya geç klemplenmesi
- Gebelik sırasında gelişen ağır preeklampsi, pıhtılaşma sorunları, fetus ölümü, sepsis, plesantanın erken ayrılması, amnios sıvı embolisi
Ailesel pıhtılaşma faktör eksikliği hikayesi gibi birçok faktörlere bağlı olarak doğum sonrası aşırı kanama olasılığı mevcuttur.
Doğum sonrası kanamalarda önemli olan anormal kanama miktarının olduğu doğumlardır. Doğum sonrası kanama her sosyoekonomik düzeydeki kısaca her gebe için eşit uzaklıktaki bir sorun haline gelebilir bu yüzden önemli olan doğum sonrası anormal kanamaya sebep olan durumları iyi değerlendirmek, gelişen olayları iyi yönetebilmek, gerekli medikal ve cerrahi uygulamalara hakim olmak önemlidir.
Doğum sonrası menstruel kanama ne zaman başlar?
Doğum sonrası ilk menstruel kanama emzirme süresine ve miktarına göre değişiklik gösterir, ilk 1,5 ay sonra da başlayabilir, 1,5 yıl sonra da başlayabilir. İlk menstruel kanama ovulasyon yani yumurtlamanın başladığını da gösterir ama şu bilinmelidir ki; yumurtlama siz adet görmeden başladığından gebelik oluşmasına neden olabilir. Gebelik riski olmaması için 2 aydan itibaren gebelikten korunma yöntemleri açısından bilgilendirme yapmak ve uygun yöntemi seçmek gerekir. Emzirme döneminin koruyuculuğu yoktur, buna inanmamak gerekir, emzirme dönemi sadece ilk adetin başlaması açısından farklılık gösterir.
Doğum sonrası kanamalar da nelere dikkat etmek gerekir?
Anne ölümlerine sebep olabilecek ve önemli olan erken dönem doğum sonrası kanama, sağlık personeli tarafından anormal olarak kabul ediliyorsa, sebebi belirlenerek, medikal veya cerrahi olarak müdahale edilir, geç doğum sonu kanamalarda da doğum sonrası ilk hafta ve 1 ay ve 2. ay kontrollerinin ihmal edilmemesi gerekir. Bu kontrollerde kanama miktarı ve vajinal akıntı, uterus tonusunun değerlendirilmesi, ultrasonografik kontrolü ve varsa dikiş kontrolleri yapılarak, kanamanın değerlendirilmesi gerekir.
Liv Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Gamze Baykan Özgüç
