Anne adayları diş çürüklerinde ne yapmalı?
Diş çürükleri ve diş eti hastalıkları her zaman olabildiği gibi hamilelik döneminde de görülebilir. Bu hassas dönemde diş sağlığının nasıl korunması gerektiğini ve güvenli tedavileri Diş Hekimi Eser Elemek anlattı.
Vücudumuzun bağışıklık sistemi ile mikroorganizmalar arasında bir denge mevcuttur. Bazen bakteri ya da virüslerin artmasıyla bazen de bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla bu denge bozulur ve hastalık gelişir. Hamilelerde özellikle hormonal değişikliklerden bağışıklık sistemi zayıfladığı için çürük veya diş eti hastalığı çok daha hızlı oluşabilir ve ilerleyebilir.
Diş eti hastalığına bağlı diş eti kanaması, dişlerde sallanma görülebilir. Hamilelikte aynı zamanda kan damarlarındaki genişlemeye bağlı epulis olarak adlandırılan yaygın diş eti büyümeleri de ortaya çıkabilir. Bu durum çoğunlukla doğum sonrası kendiliğinden ortadan kalkar. Ancak oluşmasına etki eden diştaşı gibi bir durum varsa mutlaka ortadan kaldırılmalıdır.
Hamilelik planlıyorsanız önce diş kontrolüne gidin.
Diş kaybı, şiddetli bir travma, ilerleyen diş çürükleri ya da diş eti hastalıkları sebebiyle görülebilir. Çocuk sahibi olmayı düşünen kadınların mutlaka öncesinde diş hekimi kontrollerine gitmeleri gerekir. Hamilelik öncesinde ağrı, hassasiyet, diş eti kanaması ya da dişlerde sallanma gibi durumlar görülmeyebilirken, eğer bu duruma zemin hazırlayacak bir durum varsa hamilelik sırasında ortaya çıkabilir ve bu durum diş kaybı ile sonuçlanabilir. Ancak hamilelik öncesi ve sırasında düzenli ağız bakımını yapan ve diş hekimi kontrollerine gidenlerde diş ve diş etleri sağlıklı olacağı için diş kaybı görülmez.
Diş eti büyümesi görülebilir.
Aslında diş eti çekilmesinden çok hamilelikte diş eti büyümesi özellikle damarsal yapıdaki değişikliklerden ötürü daha çok görülür. Bu durumda diş etinin büyümediği yerler diş eti çekilmesi gibi yanlış yorumlanabilir.
Diş eti çekilmesi diş etinin kan damarları ile yeteri kadar beslenememesi sonucu görülür. Bu durum çok sert diş fırçalama, dişlerin çapraşıklığı, diş sıkma veya gıcırdatma gibi birçok nedenden kaynaklanabilir. Hamilelerde bu durumlardan bir veya birkaçı varsa diş eti çekilmesi gelişebilir.
Diş eti çekilmesini önlemek için öncelikle sebep olan faktör bulunup ortadan kaldırılmalıdır. Bununla birlikte eğer diş eti iltihabı varsa hamilelik döneminde güvenli bir şekilde tedavi edilmelidir. Doğum sonrası diş eti iyileşmesi ve ağız bakımına göre ileri tedavi gereksinimi açısından yeniden değerlendirilmelidir. Bazı durumlarda tedaviye ihtiyaç da duyulmayabilir.
Hamileliğin ilk dönemlerinde bulantı ve buna bağlı kusma görülürse mide asiti çürüğe yatkınlığa sebep olacağından her seferinde mutlaka dişler fırçalanmalı, su ile gargara yapılmalıdır. Xylitol’ün diş çürüklerini önlemedeki etkisi uzun yıllardır yapılan çalışmalarda ortaya konmuştur. Bu sebeple anne adayları xylitol içerikli sakızlar da çiğneyebilirler.
Hamilelik süresince ara öğünler arttığından diş fırçalama ihmal edilirse, diş ve diş etleri üzerinde biriken gıda artıkları birkaç hafta gibi kısa bir sürede bakteri barındıran diş taşlarına dönüşür. Bu da diş eti iltihabı, diş eti kanaması ve ilerleyen dönemlerde diş eti büyümesine sebep olabilir.
Diş çürükleri bebeği etkileyebilir.
Son zamanlarda yapılan çalışmalarda hamilelerde görülen ve diş çürüğüne sebep olan bakterinin yenidoğanda da görüldüğü ve genetik benzerliklerinin %70 olduğu sonucuna varılmıştır. Bir başka deyişle hamilelik öncesinde ve sırasında annede bulunan çürük bakterilerinin henüz süt dişleri ağız ortamına gelmemiş bebeğe geçme ihtimali oldukça fazladır. Ayrıca sezaryen doğumlarda bebekteki bu bakteri varlığının normal doğumlara göre çok daha erken olduğu görülmüştür.
Ayrıca araştırmalara göre hamilelerin en az %30′ unda diş eti hastalığına rastlanmıştır. Hamilelikte diş eti hastalığı sadece ağız sağlığını etkilemez. Diş eti hastalığına sebep olan bakteriler kan damarları yoluyla plasentaya geçebilir.
Ağrı ve apse varsa tedavi gerekir.
Ağrı, diş eti kanaması ya da apse gibi acil durumlar olduğunda hamileliğin her döneminde diş ve diş eti tedavileri yapılabilir. Amerika ve Avrupa Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği) Derneklerinin yaptıkları açıklamalarda da aynı ifadelere yer verilmektedir. Herhangi bir acil durum olmadığında da ikinci trimesterda yine tüm müdahaleler güvenli bir şekilde yapılabilir. FDA (Food and Drug Administration) son raporuna göre herhangi bir alerji yoksa hamilelikte penisilin türevi antibiyotikler, belirli anesteziler güvenli bir şekilde kullanılabilir. Ayrıca kurşun önlüklerle gerekli önlemler alındıktan sonra röntgen çekiminin dahi bebeğe herhangi bir olumsuz etki yaratacak dozda olmadığı da artık bilinmektedir.
Öte yandan hamilelik süresince anneyi ve dolayısıyla bebeği strese sokacak tedavilerden mutlaka kaçınılmalıdır. Diş tedavisi sırasında bebeği besleyen damarlara baskı olmaması için hasta mümkün olduğu kadar dik bir şekilde oturmalıdır. Tedavi süresi uzun olmamalıdır. Annenin konforunu etkileyecek, çiğnemesini güçleştirecek herhangi bir durum olmadığında cerrahi müdahaleler mümkün olduğu kadar doğum sonrasına ertelenmelidir.
Hamilelik konulu yazılarımıza ulaşmak için tıklayın.
