Okmeydanı Damar Merkezi Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Cafer Abbasoğlu, “Hamilelerde varis oluşumu bebeğin anne rahminde ana toplar damara basmasıyla artmaktadır ve hamilelik bittikten sonra ve dolayısı ile baskı kalktıktan sonra varis oluşumlarında %75 yakın gerileme mevcuttur “ diyerek merak edilenleri anlatıyor.
Varis nedir? Kimlerde ortaya çıkar?
Varis hastalığı; toplar damar hastalığıdır. Bacaklarda ince kılcal şeklinde mor damar şeklinde veya kıvrım kıvrım makarnaya benzer şişkin bir şekilde görünen toplar damarların genişlemesine bağlı bir hastalıktır. Genellikle fazla ayakta duranlarda, hareketsiz veya az hareket edenlerde alt baldır kasının kasılmamasına bağlı daha fazla varis hastalığı görülür.
Fazla kilolar, kısıtlayıcı giysiler mesela korseler , varis hastalığının oluşumunda bir etkendir. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Çünkü hanımların ciltleri ince olduğu için erkeklere göre damarlar fazla belirginleşir ve şikayet yapar. Hanımlarda daha fazla hormonal kaynaklıdır.
Irklara göre varis hastalığı farklılık göstermektedir.. Yeri gelmişken söyleyeyim Türkiye de %17-22 arasında varis hastalığı görülür ve illere göre değişmektedir.
Filibit denen yüzeysel toplar damarın iltihabı reaksiyonunda veya derin toplar damarın iltihaplanması hastalıklarında ve darlıklarından sonra da varis hastalığı oluşabilmektedir.
Varis hastalığı genetik bir hastalık olup aileden aileye geçebilir. Ancak bu ailemde var bende de olacak demek değildir. Kişi ilk yaşlardan beri korunmasını bilir ve hastalıkla mücadele ederse varis hastalığı ile tanışmaz.
Uzun müddet güneş ve sıcak su banyoları yüzeysel toplar damarlarda sıcaklık enerjisine bağlı olarak genişleme yapacağı için o bölgeye fazla kan dolmasından dolayı fazla basınca maruz kalarak yüzeysel damar genişler ve varis hastalığı oluşur.
Hamilelikte varis nasıl ortaya çıkar bebek, anne, nasıl korunmalı?
Hamilelerde ve çok hamilelik geçirenlerde varis hastalığı daha çok görülür . Bunun nedeni hormonal değişimlerden dolayı bebeğin anne rahminde ana toplar damara basmasına bağlı olarak kanın aşağıdan yukarıya rahat bir şekilde boşalamaması sonucu bacaktaki damarlarda daha fazla birikerek basınç oluşturması yüzeydeki damar kapakçıklarını bozarak damarları genişlemiş hale gelmesini ve varislerin oluşmasını sağlar.
Yeri gelmişken söyleyeyim varis oluşan hastaların muhakkak bir kalp damar cerrahisi kliniğinde, hekim tarafından muayene edildikten sonra bacaklarındaki toplar damarların basıncını cihazlarla ölçtürerek özellikle hamilelere mahsus varis çorapları giymeleri önerilir.
Böylelikle hamileler bacaklarındaki kramplardan, şişmelerden, ağrılardan, yanmalardan ve varis hastalığının oluşturduğu çok şiddetli kan birikmesine bağlı zararlardan bebeğin zarar görmesini önlemiş olurlar.
Bir anne adayında eğer varis varsa anne olmadan önce muhakkak tedavi olması gerekiyor. Çünkü hamilelikte bu genişlemiş damarlar daha da fazla genişleyecektir özellikle güneş banyosu yaptığı zaman veya fazla ayakta durdukları zaman genişlemiş damarların içinde kanın göllenip pıhtılaşması hayati tehlikelere yol açabilir ve bebeğe de önemli zarar verir.
Bir anne adayı eğer daha önce filebit veya derin ventrom bozuğu pıhtılaşması geçirmiş ise hamile kalmadan önce bu hastalıklarıyla ilgili muhakkak tedavi olmalı ve önlem almalıdır.
Çünkü hamilelik sırasında hormon seviyelerinin yüksek olması nedeniyle anne adaylarının tekrar bacaklarındaki derin damarlarda pıhtılaşma olarak hem anneye hem de bebeğe çok büyük zararlar vermesine sebep olabilir.
Bazen daha önceden damarlarda pıhtılaşma olmasa bile hamilelik sırasında hormonların yüksek seviyede olmasına bağlı veya bebeğin anne rahminde sağ , sol karın içindeki toplar damara basması sureti ile bacakta şişlik, gerginlik, şiddetli ağrı, kızarıklık ve anne adayında huzursuzluk başlar ve toplar damarda pıhtılaşmasına ait bir belirtidir . Bu sorunun hayati önemi var muhakkak bir kalp damar cerrahisi kliniğinde tedavi olması gerekir.
Hamilelerde varis tedavisi ne zaman yapılır ? Doğumdan sonra mı yoksa hamilelik sırasında mı?
Hamilelerde varis oluşumu bebeğin anne rahminde ana toplar damara basmasıyla artmaktadır ve hamilelik bittikten sonra ve dolayısı ile baskı kalktıktan sonra varis oluşumlarında %75 yakın gerileme mevcuttur ancak görüldüğü gibi %25 bir varis başlangıcıyla hamilelikten sonra varis hastalığıyla tanışmaktadırlar. hamilelik sırasında eğer varislerdeki problem şişkinlik, ağrı, kramp şikayetleri varsa medikal tedavi olarak giderilmektedir . bacaklardaki kızarıklık yüzeysel infiksiyon, filebit veya derinven-trombozu veya yüzeysel vent-ronbozları tedavisi hamilelik sırasında tedavi edilecek hastalıklardandır.
Hamilelikteki varisler tedavi edilmezse kalıcı olur mu ?
Evet hamilelik sırasında ve sonrasındaki varisler tedavi edilmezse kalıcı olur ve hatta hamilelikten sonraki ilk üç hafta hormon seviyeleri loğusa döneminde yüksek olmasına bağlı derin ve yüzeysel damarlarda pıhtılaşmaya yüksek derecede eğilimli olması için bu tip hastaların korunmaları ve tedbir almaları gerekiyor.
Hamilelerde varis oluşumunu önlemek için neler yapabilir?
Hamilelik sırasında varis oluşumunu engellemek için yürüyüşler, pasif jimnastik, yüzme, spor özellikle önerilir. Hamilelere mahsus varis çorapları, basıncı doktor tarafından belirlenmek kaydıyla tavsiye edilir. Ayrıca kalp damar hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon, böbrek hastalığı, sistemik hastalıklar var ise çok dikkatli olunmalıdır.
Dr. Abbasoglu son tedavı metodları hakkında neler söylersiniz ?
Bizim varis tedavilerinde 12 türlü tedavi seçeneğimiz vardır.
1-Medikal tedavi,
2-Basınç uygulama tedavileri,
3-Klasik sekleroterapy,
4-Foam (köpüklü) sekleroterapy,
5-Ultrason altında klasik veya foam sekleroterapy uygunlanması,
6-Endoskopik varis tedavisi özellikle diz altında varis yaralarında ki olan en başarılı tedavi sistemi,
7-Flebektomi,
8-light lazer (yüzeyel lazer),
9-Endovenoz lazer uygulamaları ,
10-Radyofrekansı yöntemi ile uygulamalar,
11-Küçük cerrahi seçenekler,
12-Büyük cerrahi seçenekler
Bizler genellikle bir hastada iki veya üç kombine tedavi uygulamaktayız. Her hastada tek tip ve tek basınçlı varis olmadığı için çoğu zaman kombine tedavi gerekmektedir. Mesela lazer, sekleroterapy ve flebektomi kombinasyonları uygulanmaktadır.
Hamilelikte sağlık ile ilgili içerikler için tıklayın! https://www.bebek.com/hamilelikte-saglik/
