Hamilelik, anne adayının sağlığına daha çok özen göstermesini gerektiren bir süreçtir. Çünkü bebek, ihtiyaç duyduğu tüm oksijeni ve besini anneden karşılamaktadır. Bu dönemde beslenme ve uyku düzeni başta olmak üzere günlük aktiviteler ve alışkanlıklar tekrar gözden geçirilmeli ve bebeğin sağlığı göz önüne alınarak düzenlenmelidir. Sigara ve alkol tüketimi de gebelikte dikkat edilmesi gereken noktaların başında gelir. Ancak günümüzde hala hamilelerin %50-70’i bebek beklediğini öğrenmiş olmalarına rağmen sigara kullanmaya devam etmektedir.
O halde gebelikte sigara tüketimi anne ve bebek üzerinde ne gibi sonuçlar doğurur, sigaranın etkileri neler, birlikte inceleyelim.
Sigaranın İçinde Bulunan Zararlı Maddeler ve Etkileri
Sigaranın içerisinde 4.000’nin üzerinde zararlı kimyasal ve toksin madde bulunmaktadır. Bu maddeler sigara dumanı ile birlikte vücudunuza ve çevrenize yayılır. Kısacası sigara dumanı, sadece içen kişiyi değil, bulunduğu ortamı da olumsuz etkilemektedir.
Peki bu maddeler vücudunuz üzerinde nasıl bir rol oynuyor?
Sigarada bulunan başlıca zararlı maddeler;
- Nikotin: Kanın damar içerisindeki dolaşımını bozan uyuşturucu bir maddedir. Organlara yeterli kan akışının gerçekleşmesini engeller. Sindirimi yavaşlatır, kan basıncını yükseltir.
- Karbon monoksit: Kanda bulunan alyuvarlardaki oksijen taşımakla görevli olan hemoglobin maddesini yok eder. Böylece kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltır. Ayrıca karbon monoksite fazla maruz kalındığında mide bulantısı, baş dönmesi, baş ağrısı, görme yetisinde bozukluk, uyku hali gibi belirtiler ortaya çıkar.
- Amonyak: Nikotinin emilim oranını artırır. Temizlik malzemelerinin içerisinde ve yapay gübre üretiminde kullanılmaktadır.
- Arsenik: Kanserojen ve öldürücü bir maddedir. Böcek öldürücü ilaçların ve tekstil boyalarının içerisinde bulunur.
- Benzen: Kanserojen bir maddedir. Boya ve patlayıcılarda kullanılır.
- Bütan: Mutfak ocaklarındaki ve çakmaklardaki gazın içerisinde bulunan zehirli bir maddedir.
- Katran: Kanserojen bir maddedir. Siyah renkli ve yapışkan yapılıdır. İçerisinde yaklaşık 4500 adet zehirli madde bulunur.
- Siyanür: Daha çok madencilikte kullanılan oldukça zehirli ve öldürücü bir maddedir.
- Formaldehit: Temizlik malzemelerinde, oda spreylerinde ve yapıştırıcılarda bulunan zehirli bir maddedir.
- Aseton: Oje çıkarmada kullanılan boya sökücü bir maddedir. Akciğerler için solunması tehlikelidir. Yüksek miktarda toksin içerir.
- Kadmiyum: Pil yapımında kullanılan bir elementtir. DNA’da oluşan hasarların düzeltilmesini engeller.
- Fenol: Dezenfektan olarak kullanılan bir maddedir. Deriyle temas durumunda deriyi yakıp tahriş eden bir zehirdir.
- DDT: Oldukça zehirli bir böcek öldürücüdür. Vücutta çözünerek birikir.
Hamileyken Sigara İçmek Bebeğe Zarar Verir mi?
Sigara içen anne adayları, zehirli dumandan bebeklerinin etkilenmeyeceklerini düşünürler, ancak bu büyük bir yanılgıdır.
Sigaranın içinde bulunan kanserojenler ve toksinler düşünüldüğünde hamileyken sigara içmenin bebeğe zararı kaçınılmazdır. Bebekler anne karnındaki gelişimleri boyunca tüm gereksinimlerini anneden karşılarlar. Sigaradan gelen tüm zehirli maddeler, plasenta aracılığı ile annenin kanından doğrudan bebeğe geçmektedir. Bu nedenle gebelikte sigara içmenin bebekler için zararları ölümcül riskler oluşturabilir.
Gebelikte Sigaranın Olası Zararları
Sigara, insan sağlığı üzerinde birçok olumsuz etki oluşturmaktadır. Üstelik bu etki sadece içmekle değil, içilen ortamda bulunmakla da meydana gelir.
Hamilelikte sigara kullanımı ise hem bebekte hem de anne adayında çeşitli sağlık sorunları oluşturabilir.
Bebeğe Etkileri
Sigara dumanının bebek sağlığı üzerindeki olumsuz sonuçları;
-
Erken doğum riski
Sigara kullananlarda hamileliğin 38-40. haftalardan çok daha önce sonlandığı görülmektedir. Sigara, erken doğum eylemini başlatır. Ayrıca erken membran rüptürü adı verilen su kesesinin doğum eyleminden ve bebek gelişimini tamamlamadan çok önce açılması riski de oldukça yüksektir.
-
Düşük tehlikesi
Özellikle gebeliğin ilk trimesterında yani bebeğin rahme tutunmaya çalıştığı, organlarının yeni yeni oluştuğu ve kan hacminin artış gösterdiği dönemde sigara düşük tehlikesini artırır. Ayrıca kanama ihtimalini de artırarak erken bebek kayıplarına yol açabilir.
-
Gebelik zehirlenmesi
Gebelik zehirlenmesi, diğer adı ile preeklampsi, idrarda protein çıkması, yüksek tansiyon, bulanık görme ve vücutta aşırı ödem oluşması gibi belirtilerle ortaya çıkan oldukça tehlikeli bir durumdur.
Preeklampsi varlığında rahimdeki ince damarlar daralarak plasentanın bebeği beslemesini önler ve bu duruma bağlı olarak bebeğin kaybı tehlikesi meydana gelir. Sigara kullanan gebelerde nikotin başta olmak üzere zararlı kimyasallar bu durumun oluşmasına neden olabilir.
-
Düşük bebek kilosu
Sigara, anne karnındaki bebeğin yeterli beslenememesine yol açar. Çünkü kan yolu ile taşınan besin maddelerini azaltır. Buna bağlı olarak düşük kilolu bebek doğumu olasılığı artar.
-
Anne karnında ani ölüm
Sigara kullanan anne adaylarında ani bebek ölümleri görülebilir.
-
Çeşitli solunum yolu hastalıkları
Sigara kullanan hamilelerin bebeklerinde astım, nefes darlığı, solunum yolu enfeksiyonları riski artış gösterir. Bu bebeklerde alerjik sorunlar da daha sık görülür.
-
Bebekte zekâ geriliği
Sigara kullanan gebelerin bebeklerinde zekâ geriliği, otizm gibi gelişim bozuklukları ve hiperaktivite gibi davranışsal bozukluklar daha sık görülür.
-
Akciğerlerin gelişmemesi
Hamilelikte sigara kullanımına bağlı olarak anne karnındaki bebeğin akciğerleri yeteri kadar gelişemez.
-
Çeşitli doğum anomalileri
Sigarada bulunan zararlı kimyasallar, bebekte doğumsal anomalilerin oluşma riskini artırır.
Anneye Etkileri
- Anne sütü üzerinde olumsuz etki oluşturur. Anne sütünün besleyici özelliğini azaltır ve C vitamini değerini düşürür.
- Lohusalıkta süt miktarının azalmasına sebep olur.
- Nikotin, damar daraltıcı etkisi nedeniyle gebelikte yüksek tansiyon oluşma riskini artırır.
- Astım, kronik bronşit gibi çeşitli solunum yolu rahatsızlıklarının oluşmasına yol açar.
- Katarakt, körlük gibi çeşitli görme bozukluklarının oluşmasına neden olur.
- Damar tıkanıklığı ihtimalini artırarak kalp krizi riskini yükseltir.
- Mide, yemek borusu, rahim, gırtlak ve akciğer kanseri riskini artırır.
- Ciltte erken yaşlılık belirtilerinin oluşmasına yol açar.
- Tat alma ve koku alma duyularını olumsuz etkiler.
- Erken menopoz riskini artırır.
- Diş ve diş eti hastalıklarının oluşmasına neden olur.
Görüldüğü üzere sigaranın hem bebeğe hem de anne adayına olası zararları oldukça fazladır. Gebelik, doğum anı ve doğum sonrası üzerinde oldukça riskli etkileri bulunan sigaradan hamilelik boyunca uzak durmak gerekir. Az içmek veya light sigara kullanmak, bu etkileri hafifletmemektedir. Sağlıklı bir hamilelik geçirmek ve bebeğinizi sağlıkla kucağınıza alabilmek için sigara kullanmamalı, kullanıyorsanız en kısa sürede bırakmalı, ayrıca sigara içilen ortamlardan da uzak durmalısınız. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1987 yılından bu yana her yıl ‘Dünya Sigarayı Bırakma Günü’ olarak kutlanmakta olan 9 Şubat tarihini kendinize dönüm noktası olarak kabul edip sigarayı bırakmak için ilk adımı atabilirsiniz. Unutmayın, her şeyden önemlisi, bebeğinizin sağlığı!
HAMİLELİKTE SİGARANIN ZARARLARI VE BIRAKMA YÖNTEMLERİ konulu makalemize aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
HAMİLELİKTE SİGARANIN ZARARLARI VE BIRAKMA YÖNTEMLERİ: https://www.bebek.com/hamileyken-sigara-icmenin-zararlari/
