Hiperlaktasyonun (Fazla Süt) Sebepleri Nelerdir? Ne Yapılmalıdır?

Herkese merhabalar 🙂

Doğumun başlamasıyla beraber süt üretim mekanizmaları devreye girer ve vücudunuz bebeğinizi beslemeye hazır hale gelir. Doğumla beraber sütünüz de yavaş yavaş salgılanmaya başlar. Hatta bazı annelerde doğum başlamadan önce bile süt damla damla da olsa akmaya başlayabiliyor!  Daha sonrasında gün geçtikçe, daha da önemlisi bebeğinizi emzirdikçe sütünüz de gittikçe artıyor.

Bazı annelerde ise bu süt salgısı oldukça fazla oluyor ve bu yoğun süt akışı emzirme sürecini etkileyebiliyor. “Hiperlaktasyon” adını verdiğimiz bu yoğun süt akışının belirtileri nelerdir, ne gibi sıkıntılara sebep olur ve ne gibi yöntemler uygulayabilirsiniz? Tüm bu soruların cevabı yazımızda!

Hiperlaktasyon Nedir?

Hiperlaktasyon, fazla süt üretimine bağlı bu süt üretiminin hızlı ve tazyikli şekilde akmasıdır. Bu durum hem bebeği hem de anneyi oldukça etkiler.

Hiperlaktasyonun Sebepleri Nelerdir?

Hiperlaktasyon birçok farklı nedenden dolayı meydana gelebiliyor. Bunlar bazen anatomik yapı sebebiyle olabileceği gibi bazen de genetik, hormonal ya da emzirme döneminde yapılan bazı uygulamalar sonucu meydana gelebiliyor.

• Anatomik Yapı

Alveoli bezleri olarak adlandırdığımız, süt üretimini sağlayan bezler normal bir göğüste ortalama 100.000 ila 300.000 arasında bulunurken hiperlaktasyon yaşayan kişilerde bu sayı daha fazla olabiliyor. Bu da daha fazla süt üretimi ve daha basınçlı süt akışı demek oluyor.

• Hormon Seviyelerindeki Değişiklikler

Süt üretiminde rol oynayan iki önemli hormon mekanizması prolaktin ve oksitosindir. Prolaktin süt salınımını uyarırken oksitosin sütün akışından sorumludur. Emzirme sürecinin temelini bu iki hormon mekanizması oluşturur. Bu hormonların seviyelerinde meydana gelen anormal değişiklikler hiperlaktasyona sebep olabilir.

• İlaç Kullanımı

Bazı ilaçların kullanım hipofiz bezinden prolaktin ve oksitosin üretimine etki ederek süt salınımını değiştirebilir.

• Çok Fazla Sağım Yapmak

Biz emzirme danışmanları olarak sütünüz kesilmemesi ya da azalmaması, akışının devam olması için sağım yapmanızı öneriyoruz fakat göğsü gereğinden fazla miktarda sağıp, çok sık boşaltmak tekrardan yeni süt üretimini uyaracağı için süt salınımında artışa sebebiyet verecektir.

Göğüs ucunun uyarılması süt salınım reflekslerini harekete geçirerek süt akışını başlatmaktadır. Göğüs ucunun fazla uyarılması, süt salınımı için sürekli bir uyaranın olması demektir ve hiperlaktasyon için bir etmen olabilir.

• Süt Artırmaya Yardımcı Takviyelerden Fazla Kullanmak

Süt artıcı çayların, damlaların ve takviyelerin kontrolsüz kullanımı da hiperlaktasyona sebep olabilir.

Hiperlaktasyonun Belirtileri Nelerdir?

Emzirme esnasında ya da haricinde gözlemler yapıp bazı belirtilere dikkat ederek hiperlaktasyon yaşayıp yaşamadığınızı kolaylıkla anlayabilirsiniz.

Hiperlaktasyonda Bebekteki Belirtiler

• Bebeğinizin emzirme sırasında gelen fazla ve basınçlı süte karşı boğulma, öksürme, hızlı yutkunma gibi emme problemleri yaşaması,
• Emerken şapırdatma sesi çıkarması,
• Emmek istememesi ya da emerken eliyle memeyi itmesi,
• Çok fazla anne sütü aldığı için gaz ve kolik sancıları, reflü, kusma gibi sindirim problemleri yaşaması,
• Devamlı olarak laktoz ve su içeriği yüksek olan ön sütü alıp, yağdan zengin son sütü alamadığı için gelişim yavaşlığı ve kilo kaybı yaşaması hiperlaktasyon işaretlerindendir.

Hiperlaktasyonda Annedeki Belirtiler

• Göğüslerde sürekli ağrı, sızı ve yoğun ağırlık hissi,
• Bir göğüsten emzirirken diğer göğüsten sütün sızması,
• Göğüslerde bölgesel şişlik ve kızarıklıkları, süt kanallarının tıkanması ya da mastit gibi durumlar hiperlaktasyon işaretleri arasındadır.

Hiperlaktasyon Durumunda Neler Yapmalısınız?

Hiperlaktasyonla baş etmek için uygulayabileceğiniz birkaç yöntem bulunmaktadır. İlk olarak kucakta emzirme gibi yatay şekilde emziriyorsanız, emzirme pozisyonunuzu değiştirerek daha dik bir pozisyona geçmenizi öneriyoruz.

Bu sayede yer çekimi, sütün akışına karşı koyduğu için fazla sütün akmasını engelleyebilirsiniz. Futbol tutuşu yani bebeğin ayakları ve gövdesi koltukaltınıza gelecek şekilde tutmanız hiperlaktasyonda kullanılabilecek emzirme pozisyonlarından biridir. Bir diğeri de dik futbol tutuşu, yani bebeğinizin yüzü size bakacak şekilde emzirmeniz de işe yarayabilir.

Hiperlaktasyon da bir diğer önerilen emzirme pozisyonu yan yatarak emzirmedir. Bu pozisyondan bebeğinizin ememediği fazla süt, ağzının kenarından akarak boğulmasını engellemektedir.

Yastıklarla destek yaptıktan sonra arkanıza yaslanarak, çok hafif yatar pozisyonda emzirmeniz de fazla sütün akışını engelleyecektir.

Emzirirken iki parmakla göğüs ucunun etrafındaki kahverengi bölgeye yapılan “makaslama” hareketi sütün akışına engel olur ve normalde önerdiğimiz bir teknik değildir, fakat yoğun süt akışıyla baş edemediğiniz durumlarda ara sıra deneyebilirsiniz.

Eğer süt kanallarının tıkanması, mastit gibi problemler yaşıyorsanız o tıkanıklığı gidermek için biraz sağım yapabilirsiniz fakat bunun dışında göğsünüzü çok sık sağmayın. Eğer elektrikli göğüs pompası kullanıyorsanız en düşük ayarda tutmaya çalışın. Sağdığınız süt miktarını gitgide azaltabilirsiniz. Soğuk kompres de süt akışını yavaşlatacaktır.

Emzirmeye başlamadan önce göğsünüzü biraz sağarsanız hem bebeğinizin rahat emmesini sağlar hem de yağlı olan son sütü almasına yardımcı olursunuz. Fakat çok sağmamaya dikkat edin.

Sağdığınız sütü nasıl sağmanı ve saklamanız gerektiği konusunda daha fazla bilgi için yazımızı ziyaret edebilirsiniz.

Anne Sütünü Sağma Teknikleri – https://www.bebek.com/anne-sutunu-sagma-teknikleri/

Hiperlaktasyonda emzirme düzeni büyük önem taşımaktadır. Bebeğin çok fazla emzirilmesi süt üretimini tetiklemektedir. Çok fazla süt salgılanan hiperlaktasyon sendromunda “blok emzirme yöntemi” önerilmektedir. Peki nedir bu blok emzirme yöntemi? Gelin, inceleyelim!

Blok Emzirme Yöntemi Nedir, Nasıl Uygulanır?

Blok emzirme, normal emzirme düzenine göre farklı bir yöntemdir. Eğer bebeğinizin ayına göre kilosu sağlıklı sınırlar arasında yer alıyorsa, hiperlaktasyonu yavaşlatmak için bu yöntemi uygulayabilirsiniz.

Blok emzirmede emzirme süreci 2-3 saatlik bloklara ayrılmaktadır. Bu 2-3 saatlik bloklarda hep aynı göğüsten emzirilmelidir. Örneğin saat 13.00-16.00 arası sadece sağ göğüs emzirilirken, 16.00-19.00 arası sadece sol göğüs emzirilmelidir. Ya da bu blokları emzirme sayısı olarak da planlayabilirsiniz. Yani 4-5 emzirme sağ göğüsten, sonraki 4-5 emzirme sol göğüsten olacak şekilde düzenleyebilirsiniz. Böylelikle her emzirmede iki göğüs de uyarılmamış olacak ve süt üretimi yavaşlayacaktır.

Hiperlaktasyon genellikle birkaç haftalık, dönemsel olarak görülen bir durum olabilir. Bu yüzden sabırlı olun ve bu süreçte yukarıda bahsettiğimiz yöntemleri uygulayabildiğiniz kadar uygulamaya çalışın. Eğer bu durum çok fazla uzun sürüyor ve emzirme sürecinizi ciddi derecede etkiliyorsa doktorunuza danışmanızda fayda var.

Aklınıza takılan soruları yorum kısmında sorabilirsiniz

Sevgiler.

Seray Tekin

ebebek Beslenme ve Diyet Uzmanı / Emzirme Danışmanı

Instagram: https://www.instagram.com/dytseraytekin/