Dünyaya geldiğimiz andan itibaren taklit yöntemi ile çevremizde olup bitenleri öğrenerek tekrar ederiz. Bebeklerin bu özelliği; yürümenin, motor gelişimlerinin ve konuşma hareketlerinin bir parçasıdır. Duydukları sesleri taklit etme, anne ve baba seslendiğinde refleks olarak o yöne başı çevirme gibi durumlar 6-12 ay arasında oldukça yaygındır. Bebekler bu aylarda ses çıkarmıyor, çıkarılan sese tepki vermiyorsa işitme sorunu söz konusu olabilir.
Doğumdan önceye gidecek olursak, işitme kaybı sorunu anne karnındayken de varlığını kazanmış olabilir. İşitme engelli bebeğe anne karnında tanı konması nasıl gerçekleşir? İşitme kaybı nedenleri nelerdir? Bir bakalım.
İşitme Kaybı Nedir? Bebeklerde İşitme Kaybı Belirtileri Nelerdir?
Doğum kusurları arasında en yaygın olan sorunlardan biri işitme kaybıdır. Doğuştan gelen işitme kaybı sorunu, genellikle iç kulak ya da beyindeki hasarlardan dolayı ortaya çıkar. İşitme problemi; hafif, orta, şiddetli ve derin olarak dörde ayrılır. Hafif duyma seviyesinde; orta dereceli konuşma seslerini duyabilir, kısık frekansları duyamaz. Orta seviyede; normal frekansta sesleri zor seçebilir, şiddetli seviyelerde konuşan kişileri duyamaz, yalnızca çok yüksek sesleri duyabilir. Derin seviyede ise neredeyse hiç duyamaz, oldukça yüksek sesleri zor seçebilir.
Bebeklerde işitme kaybı belirtileri
Doğdukları andan itibaren çevrelerini gözlemleyip taklit etmeye başlayan bebekler, ses çıkarma kabiliyetlerini duydukları şeylere göre belirler. İşitme engelli olunan durumlarda bu kabiliyet azalabilir.
- Çok sık sesler çıkarmıyorsa
- 6-12 arasında motor gelişimi ile birlikte bir nesneyi işaret edip ses çıkarmıyorsa
- Siz seslendiğinizde o yöne bakmıyorsa
- Bazen duyuyormuş gibi görünüp, yakınındaki sese tepki vermiyorsa
- Yüksek seslere karşı irkilmiyorsa
Bütün bu belirtiler bebeklerde işitme kaybı belirtileri arasında yer alıyor. Anne karnında bir teşhis konulmadıysa ve bebeğiniz bu belirtileri taşıyorsa mutlaka doktorunuza başvurmanızı öneririz.
İşitme kaybı türleri
İşitme kaybı türleri kendi içinde 3’e ayrılıyor. Bebeğiniz doğduktan sonra işitme testi yapıldıysa ve teşhis konulduysa bu türlerin isimleri duymanız mümkün.
-
İletken işitme kaybı
Dış veya orta kulakta yaşanan sorunlar sonucu ses dalgalarının iletilmemesi durumunda oluşur. Sıvı ile tıkanan kanal duymayı engeller. Bu durum genelde geçicidir.
-
Sensorinöral işitme kaybı
İç kulaktaki hücreler ve işitsel sinirin çalışmaması sonucu oluşur. Tedavisi olmayan kalıcı işitsel engel sorunudur.
-
İşitsel nöropati spektrum bozukluğu
Beynin sesi algılayamadı duruma denir.
İşitme Kaybına Neden Olan Etkenler
İşitme engelli bebeğe anne karnında tanı konması konusuna geçmeden önce, genel işitme kaybı belirtilerini bilmemizde fayda var.
Doğuştan gelen ve genellikle kalıtsal olan işitme engeli anne karnında başlayarak ilerleyen yaşına kadar devam eder. Bu engele neden olan bazı etkenler şu şekilde olabilir:
-
Genler
En büyük etkenler arasında yer alan genler, aile geçmişinde işitme engeli bulunması ile doğru orantılıdır. Genlerinizde işitme engeli ya da farklı doğumsal kusurlar var ise bebeğinizde işitme engeli görülebilir.
-
Erken doğum veya gelişememek
Normal kilosunun altında doğan bebekler ya da prematüre bebeklerde doğum kusurları meydana gelebilir. Organlarının gelişmemesine bağlı olarak işitme engeli ortaya çıkabilir.
-
Baş ve beyin gelişimlerine bağlı olarak
Bebekte kulak çevresi ve baş kısmında gelişimsel kusur varsa kulaklardaki duyma becerisi bu durumdan etkilenebilir. Beyin hücrelerindeki gelişimlere bağlı olarak duyma yetisi gerileyebilir, işitme sorunları meydana gelebilir.
-
Gebelik sürecinde annenin geçirdiği hastalıklar
Annenin gebelik sürecinde geçirdiği hastalıklar ve bunlara bağlı olarak gelişen enfeksiyonlar bebeği büyük oranda etkiler. Bebeğinizin işitsel yetisini etkileyebilen virüs ve enfeksiyonlara yakalanmamak için sağlıklı bir gebelik geçirmeniz şarttır.
İşitme Engelli Bebeğe Anne Karnında Nasıl Tanı Konur?
İşitme engelli bebeğe anne karnında tanı konması teknoloji ilerledikçe oldukça kolay bir hal aldı. Bazı gen testleri sayesinde bebeğin anne karnındayken doğuştan gelen bir hastalığı ya da işitsel kaybı varsa tespit edilebilir.
Amniyosentez işlemi ile amniyotik sıvıdan örnek alınarak işitme testi yapılabilir. Annenin karnına röntgen ile bakılarak bebeğin konu belirlenir. Ardından küçük bir iğne yardımı ile amniyosentez alınarak genetik taramaya verilir.
En erken gebeliğin 9. haftasında yapılan CVS testi iyi bir uzman doktor tarafından yapılmalıdır. Bebekteki plasentadan parça alınarak yapılan bir işlemdir. Bebeğin kromozomlarının incelenmesi ile bu testin sonucunda kalıtsal hastalıklar ve işitme kaybı problemleri saptanabilir.
Anne karnındaki işitme engelli bebeğe müdahale edilebilir mi?
Bu iki yöntem ile bebekteki işitme sorunu belirlenebilir. Doğuştan gelen bir sorun olduğu için maalesef tedavisi mümkün değildir. Doğumdan sonra yardım alınarak işaret dili, duyma yetisi güçlendirme gibi kazanımlarda bulunulabilir.
Gebelikte Bebeğiniz İçin Dikkat Etmeniz Gerekenler
İşitme engelli bebeklerin sorununun tek sebebi genetik faktörler değildir. Anne karnındaki bebeğin sağlığı için annenin rolü oldukça büyük. Yavrunuz için nelere dikkat etmelisiniz bir bakalım.
- Genetiklerin dışında anneden bebeğe geçen iltihap ve virüsler işitme engeline sebep olabiliyor. Enfeksiyon ve iltihaplı bir hastalık geçiriyorsanız mutlaka antibiyotik gibi doktor gözetiminde kullanılan ilaçları tercih etmelisiniz. Bu süreçte sağlığınıza dikkat etmelisiniz.
- Alkol ve sigara gibi ürünleri tüketmemeli, sigara dumanlı ortamlarda bulunmamalısınız.
- Herhangi bir düşme durumunda hemen acile başvurarak bebeğe ve kendinize ilk müdahaleyi yaptırmalısınız.
- İyi bir beslenme ile bebeğin gelişimini desteklemelisiniz. Kafa ve kulak çevresinin gelişmemesi ya da beyindeki gerilikler ile birlikte kulakta işitme sorunu oluşabilir. Mutlaka iyi beslenmeye önem vermelisiniz.
- Doğum öncesi kontrollerinize aksatmadan gitmelisiniz. Doğum için ve bebeğin sağlığı için en önemli adımlardan biri doğum öncesi kontrollerdir. Bu nedenle kontrolleri aksatmadan gitmenizi öneririz.
Anne karnında hastalıkların ve kalıtsal durumların saptanması oldukça zor olsa da tıp alanındaki ilerlemeler ile gerekli testler yapılarak sorunlar tespit edilebilir. İşitme kaybı için anne karnında yapılan CVS testi ile bebeğinizdeki sorunu saptayabilirsiniz. Doğuştan gelen duyma sorunları yalnızca genetik faktörlere bağlı kalmaz. Annenin gebelik sürecindeki sağlığı ve beslenme şekli ile de doğru orantılı ilerler. İşitme engelli bebeğe anne karnında tanı konması erken yapılsa da kalıcı bir durum söz konusu ise tedavi mümkün değildir.
“Bebeğin Anne Karnındaki Hareketleri” Konulu yazımızı okumak için bağlantıya tıklayın: https://www.bebek.com/bebegin-anne-karnindaki-hareketleri/
