Laktoz İntoleransı Nedir?
Bu içeriğimizde adını çok sık duymasak da birçok anne ve bebeğin beslenmesini doğrudan etkileyen bir durumdan bahsedeceğiz. Laktoz intoleransı nedir? Neden olur? Beslenme nasıl olmalıdır? Gelin, inceleyelim.
Öncelikle laktozu tanımlayalım. Laktoz, sütün içerisinde bulunan doğal bir şekerdir. Sütün kendi şekeri de denebilir. Laktoz intoleransı ise vücutta laktozu sindirecek olan laktaz adı verilen enziminin eksikliğinden ya da az salgılanmasından kaynaklanan hastalıktır. Bu hastalığa sahip kişiler, laktoz bileşenini içeren besinleri sindirmekte güçlük yaşarlar.
Laktoz İntoleransı Neden Olur?
Laktoz intoleransının 3 nedeni vardır.
1. Laktaz enziminin doğuştan hiç olmaması ya da miktarının çok yetersiz olması.
2. İnce bağırsak emilim yüzeyinin bir nedene (ameliyat vb.) bağlı azalması sonucu ya da bağırsak yüzeyinin hasarlanması.
3. Uzun süre süt ve süt ürünlerinden yoksun beslenme.
Laktoz İntoleransı Belirtileri Nelerdir?
Anne sütünün içerisinde laktozun sindirimine yardımcı olan laktaz enzimi bulunduğu için semptomlar hemen ortaya çıkmayabilir. Ancak durum enzimin eksiklik derecesine ve beslenmeye bağlı olarak değişir.
Laktoz alımından 30 dakika-2 saat sonra;
• şişkinlik,
• bağırsakta gaz oluşumu
• karın ağrısı
• sulu, köpüklü dışkı
Semptomların ortaya çıkmasında; alınan laktoz miktarı, diğer yiyeceklerin de beraberinde alınıp alınmaması, mide boşalma hızı, bağırsak geçiş süresi ve bireysel faktörler etkilidir.
Laktoz İntoleransı Tanısı Nasıl Konur?
• İnce bağırsak biyopsisi (En iyi tanı yöntemidir ancak uygulanması zordur.)
• Laktoz tolerans testi
• Laktoz nefes testi
• Genetik testler
Laktoz İntoleransında Hangi Besinler Risklidir?
- Süt (inek, keçi, koyun…)
- Kefir, ayran
- Yoğurt
- Peynir
- Dondurma
- Sütlü çorbalar
- Bisküvi
- Sütlü çikolata
- Kaymak-krema
- Sütlü soslar ve püreler
Laktoz İntoleransında Nasıl Beslenmeli?
Emzirme döneminde annenin tükettiği tüm besinler %1 gibi düşük bir oranda da olsa anne sütüne geçerek bebeğini doğrudan etkilemektedir.
Bebeğiniz ilk 6 ayda sadece anne sütü alsa bile sizin tükettiğiniz tüm besinler bebeğinizde laktoz intoleransı sonucu oluşan tepkilerin gözlemlenmesine sebep olabilir.
Laktoz intoleransının tedavisinde; laktoz intoleransı sebebine göre değişmekle beraber süt ve süt ürünlerinin tamamen diyetten çıkarılması yanlış bir yaklaşımdır. Beslenme açısından bazı dezavantajları beraberinde getirmektedir. Diyetten süt ve süt ürünlerini çıkarmak, en önemli kalsiyum, fosfor, B2 kaynaklarından uzak kalmak demektir.
Bu sebeple süt ürünlerini diyetten tamamen çıkarmak yerine laktozsuz olanları tercih edebilirsiniz. Laktozsuz süt ve süt ürünlerini tüketemiyorsanız bitkisel sütlerden faydalanabilirsiniz. Bitkisel sütlere örnek verecek olursak; soya sütü, badem sütü, hindistan cevizi sütü, yulaf sütü, fındık sütü…
Süt ve süt ürünleri tüketilmediğinde kalsiyum yetersizliği görülmemesi için, bamya, balkabağı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıl ürünleri, pekmez, zenginleştirilmiş bazı yiyecekler, badem gibi sert kabuklu ve yağlı tohumlar ve kuru baklagiller tüketilebilir.
Laktoz intoleransı olan bireyler paketli gıdalarda etiket okumaya özen göstermelidir. İçeriğinde ‘’laktoz içerir’’ ibaresi olan besinler tüketilmemelidir. Aynı zamanda marketlerde satılan hazır paketli ürünlerin içerisinde süt tozu ve krema bulunmamasına da dikkat edilmelidir.
Sonuç olarak doktorun önerdiği enzim tedavisi ve diyetisyenin hazırlamış olduğu bebeğe uygun beslenme planı ile semptomlar azaltılabilir.
Diyetisyen Esmanur Alemdar
Instagram: https://www.instagram.com/dytesmanuralemdar/
