Meditasyon Nasıl Yapılır?

Günümüz koşulları düşünüldüğünde hepimizin zihnimizi boşaltmaya, kısa bir süre için bile olsa düşüncelerimizden uzaklaşmaya, kısacası rahatlamaya ihtiyacımız var. Bazen hayatın karmaşasına kapılıp kendimizden uzaklaşabiliyor ve olayları objektif bir gözle değerlendiremiyoruz. Daha sağlıklı kararlar alabilmek, öfke gibi istenmeyen duyguları yok edebilmek ve belki de en önemlisi zihnimizi boşaltabilmek için son dönemlerde oldukça popüler olan meditasyon bize yardımcı olabilir.

Artık genç yaşlı ayırmaksızın herkesin yapmaya çaba gösterdiği ve bunu bir rutine oturtmak istediği meditasyonun çok farklı metotları olduğunu söylemeliyiz. Bu sebeple öncelikle “Meditasyon nedir?”, sonrasında da “Nasıl meditasyon yapılır?” gibi birçok sorunuza cevap bulabileceğiniz bir yazı ile karşınızdayız.  

Meditasyon Nedir?

Meditasyon kelime olarak Latince “meditation” kelimesinden türemiş olup kelime anlamı derin düşünme olarak tanımlanabilir. Peki meditasyon nedir derseniz; genel olarak bilinç ve farkındalık ile birlikte iç huzurun sağlanmasıdır diyebiliriz.

Meditasyon biçimleri ait oldukları inanç sistemine, sosyo-kültürel farklılıklara ve coğrafi bölgelere göre birbirinden ayrılıyor olsa da temelde dinsel düşüncelerden ve ritüellerden ilham alarak ortaya çıkmıştır. Öğretiler Doğu ve Batı kültürlerinde farklı şekillerde yorumlandıkları için kendi kültürlerine göre uyarlamışlardır. 

Meditasyonun amacı ise; kişinin zihnine odaklanarak onu anlamasına ve sonunda da yüksek bir farkındalık seviyesine diğer bir deyişle iç huzura ulaşmasıdır. Meditasyon kişinin iç huzura erişip zihinsel olarak rahatladığı bir uygulama gibi görünse de açık bilinçli, hareketli veya tedavi amaçlı yapılan türleri de vardır. Aynı zamanda meditasyonun eski çağlardan kalma bir uygulama olduğunu söyleyebiliriz.

Her ne kadar eski bir uygulama gibi görünse de günümüzde bilim insanları tarafından hala faydaları keşfedilmeye devam etmektedir. Yapılan çalışmalar sonucu nörologlar, düzenli yapılan meditasyonun beyin ve duyguların kontrolünü kolaylaştırdığını, konsantrasyonu artırdığını, stresin azaltılmasına katkı sağladığını ve diğer insanlarla daha sağlıklı bir bağ kurulmasına yardımcı olduğunu söylemektedir. Bu sebeple içinde bulunduğunuz hal ve durumu göz ardı ederek vakit kaybetmeden size uygun olan tekniklerle meditasyon yapmaya başlayabilmeniz için nelere dikkat etmeniz gerektiğini ve nasıl meditasyon yapıldığını öğrenmek için okumaya devam etmelisiniz. 

Meditasyona Başlamadan Önce Yapılması Gerekenler 

Meditasyon sürekli yapıldığı, bir rutine bağlandığı zaman faydalarını görebileceğiniz bir uygulamadır. Bu sebeple meditasyona başlamadan önce hazırlığınızı iyi yapmalı hem bedenen hem de ruhen buna hazırlanmalısınız. Bunun için meditasyona başlamadan önce yapabileceğiniz hazırlıkları şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Meditasyonu yapacağınız ortam seçimi oldukça önemlidir. Bu seçimi yaparken dikkat etmeniz gereken en önemli şey bulunduğunuz ortamın huzurlu olmasıdır. 
2. Eğer meditasyon yapacağınız ortamda dikkatinizi dağıtacak unsurlar varsa bunlardan kurtulmalısınız. Televizyonu kapatıp sakin ve tekrar eden melodilere sahip bir şarkı ya da doğanın seslerini dinleyebileceğiniz bir bahçeyi seçebilirsiniz. Ayrıca meditasyon yaparken sizi kimsenin rahatsız etmemesine dikkat etmelisiniz. 
3. Meditasyon yaparken tamamen sessiz bir ortama gerek yoktur. Aksine bu seslerin farkına vararak devam etmek meditasyonun önemli bir parçasıdır. 
4. Meditasyon yaparken dikkat dağıtıcı unsurlardan uzak durmak gerektiğini söylemiştik. Buna kıyafetleri de dahil edebiliriz. Hareket etmenizi engelleyecek dar kıyafetler yerine rahat bir şeyler giyebilirsiniz.
5. Meditasyonu ne kadar süre ile hangi zaman diliminde yapacağınıza karar vermeniz rutin oluşturmanıza fayda sağlayacaktır. Yatmadan önce ya da uyanır uyanmaz meditasyon yapabilirsiniz. Burada önemli olan sürekli olması açısından en uygun zaman diliminin seçilmesidir. İsterseniz 5 dakika ile başlayıp ilerleyen dönemlerde süreyi artırabilirsiniz. 
6. Meditasyon yaptığınız süre boyunca oturacağınızı düşünürsek öncesinde esneme hareketleri yapmanız hem zihninizi hem de bedeninizi meditasyon için hazırlayacaktır. Bu sebeple esneme hareketleri öğrenebilir ve öncesinde bunları uygulayabilirsiniz. 
7. Meditasyon yaparken oturacağınız pozisyonun rahat olması oldukça önemlidir. Bu sayede dikkatiniz dağılmaz ve meditasyona devam edebilirsiniz. 
8. Oturuş pozisyonunuzu başlamadan önce belirlemeniz size kolaylık sağlayacaktır. Bağdaş ya da yarım bağdaş kurarak oturabileceğiniz gibi bir sandalye üzerinde oturarak da meditasyon yapabilirsiniz.
9. Ellerinizin pozisyonu da yine başlamadan önce karar vermeniz gereken konulardan biridir. Bilinen meditasyon şekillerinde el yerleşimi yaparken eller kucağa konulur ve avuç içleri yukarıya dönüktür. Bunun yanı sıra ellerinizi dizlerinizin üzerine koyabilir ya da yana sarkıtabilirsiniz. 
10. Meditasyon yaparken gözlerin açık ya da kapalı olması bir tercih meselesidir. Eğer yeni başlıyorsanız ve etrafınızdaki obje ya da kişiler dikkatinizi dağıtıyorsa gözlerinizi kapayabilirsiniz. Gözleriniz kapalıyken uykunuz geliyorsa ya da sizi rahatsız eden görüntüler dikkatinizi dağıtıyorsa meditasyona alıştıktan sonra gözleriniz açık devam edebilirsiniz. 

Nasıl Meditasyon Yapılır?

• Meditasyon yapmaya başlamadan önce oturuş pozisyonunuz rahat ve omurganız dik olmalıdır. 
• Nefes alıp verme şekliniz de meditasyon yaparken oldukça önemlidir. Nefesi burnunuzdan alıp ağzınızdan vermelisiniz. 
• Tüm meditasyon tekniklerinin en temeli ve evrensel olanı nefes meditasyonudur. Başlangıç için harika bir egzersiz olan nefes meditasyonunu yaparken nefes alışverişinize odaklanarak işe başlayabilirsiniz. Bunun için sanki göbek deliğinizin üzerinde bir nesne varmış gibi düşünebilirsiniz. Böylece nefes alıp verirken kolayca karnınızın yükselip indiğinin farkına varabilirsiniz. 
• Sadece nefesinize odaklanmalısınız. Başlangıçta zihninizden birçok fikir ve imge geçebilir. Bunlar başlangıç seviyesinde normal karşılanır. Zamanla zihniniz bu düşüncelerden arınacak böyle nefesinizin farkına vararak meditasyonunu yapabilirsiniz. 
• Zihninizi boşaltmak için tek bir düşünce, kelime ya da imgeye odaklanmalısınız. Mantra meditasyonu ismi de verilen bu teknikle bir kelime, ses veya cümle tekrar edilir. Meditasyon yaparken çıkarılan “om” sesi her zaman her yerde var olan bilinci tekrar eder ve meditasyon yaparken sıklıkla kullanılır. Bunun gibi “varoluş, bilinç, mutluluk” anlamına gelen “sat, chit, ananda” sözcüklerini de kullanabilirsiniz. 
• Zihniniz farklı bir düşünceye dalıp giderse endişeye kapılmadan, sakince nefesinize odaklanarak mantranızı tekrar etmelisiniz. Zamanla derin bir farkındalık ve bilinç seviyesine ulaşacaksınız. Bu aşamadan sonra mantranızı tekrar etmeye gerek yoktur. 
• Gözleriniz açıkken mantranızı tekrar etmek yerine bir objeye odaklanabilirsiniz. Objeyi göz hizasına koyarak, çevresel görüşünüz belirsizleşmeye başlayana kadar devam etmelisiniz. Böylece derin bir dinginlik hissedebilirsiniz. 
• Yaygın olan bir diğer meditasyon türü ise zihinde canlandırmadır. Bu yöntemde zihninizde sizin için huzurlu olan bir ortam yaratıp tamamen sakin hissettiğiniz bir evreye kadar orayı keşfedersiniz. Aslında gerçekte böyle bir yer yoktur, tamamen sizin zihninizde şekillenir. 
• Bu yöntemlerin dışında vücudunuzun her bir noktasını hissetmeye ve bilinçli olarak bu noktaları rahatlatmaya çalıştığınız vücut tarama meditasyonu da yapabilirsiniz. Gözlerinizi kapatıp ayak parmaklarınızdan başlayarak kademe kademe tüm kaslarını ve gerginliği fark edip bunları zihninizde çaba sarf ederek rahatlatmaya çalışabilirsiniz. Tüm vücudunuza bu yöntemi uyguladıktan sonra vücudunuzun tamamının ne kadar dingin ve hafif olduğunun farkına varıp meditasyonunuzun keyfini çıkarabilirsiniz. 
• Bu yöntemleri deneyerek meditasyon yapmaya başlayabilirsiniz. Başlangıç aşamasında 10-15 dakikalık süreler yeterli olacaktır. Zamanla bu süreyi 1 saate kadar çıkarabilir ve farklı meditasyon yöntemlerini deneyebilirsiniz. 

Meditasyonun faydalarını görebilmeniz için bunun günlük bir düzen, rutin içinde olması gerekir. Bu sebeple bir gün yapıp daha sonra yapmadığınızda herhangi bir faydası olmayacaktır. Sadece anlık bir rahatlama yaşayabilirsiniz. Faydalarını görmeniz günler sürebilir bu yüzden cesaretinizi kırmadan devam etmelisiniz. 

Budistler meditasyona başlamadan önce daha iyi konsantre olabilmek için yeşil çay içerlermiş. Sizde daha iyi konsantre olabilmek için öncesinde rahatlatıcı etkisi bulunan yeşil çay içmeyi deneyebilir ya da ortamı hafif bir müzik, mum ya da tütsü gibi objelerle meditasyona hazırlayabilirsiniz.