Teknolojinin ilerlemesi ile modernleşen yaşam, sağlık koşullarını olumsuz olarak da etkilemeye başladı. Telefon, TV, cihazlar ve birçok teknolojik alet ile birlikte yaşamımızda oluşan radyasyon tehlikesi hızla yükseliyor. Alınan besinlerde ile GDO’su bozuk, radyasyon içerebilen ve kanser yapan etkenler mevcut. Modern yaşamı bu olumlu etkileyen fakat insan sağlığını olumsuz şekilde yönlendiren bütün bu etkenler, uzmanlara göre kısır yapıyor. Araştırmalara göre kısırlık vakalarının kadınlarda %40, erkeklerde %60 oranında görüldüğünü söylüyor. Erkek kısırlığı nasıl gelişiyor? Modern yaşam erkek kısırlığını nasıl etkiliyor? Bir bakalım.
Erkeklerde Kısırlığın Nedenleri
Modern yaşam erkek kısırlığını nasıl etkiliyor? Sorusuna geçmeden önce, kısırlığın genel belirtileri hakkında bilgilenmemiz gerekiyor.
Kısırlık hem erkekte hem kadında görülebilen bir sorundur. Üreme organlarında yaşanan sorunların yalnızca testis kısmında değil, üremenin başladığı hipotalamus ve hipofiz bezi gibi bölgelerden kaynaklı oluşan sorunlar da kısırlığa neden olabilir. Fakat genelde çok sık rastlanan durumlar arasında şunlar yer alır:
-
Sağlıklı sperm üretimi
Yumurtaların döllenmesi için sağlıklı spermlerin olması gerekir. Ergenlikte hızla gelişimine devam eden ve çok sayıda sperm barındıran testislerden en az birinin sağlıklı spermler bulundurması gerekiyor. Zayıf spermler, sperm azlığı gibi durumlarda kısırlık görülür.
-
Beyinde başlayan hormon üretimi
Üremenin beyinde başlaması ve hormonların en temel kaynağının yine beyin olması, hormonal faaliyetlerinizi etkiler. Sperm üretimini desteklemek için çalışan testosteron ve diğer hormonlar, çalışmadığı müddetçe erkeklerde kısırlık görülür.
-
Spermlerin kanala taşınması
Spermlerin meniye ulaşması ile döllenme oluşumu sağlanır. Fakat bu kanallara ulaşamayan spermler maalesef kısırlığın sonucudur.
-
Bazı ilaçlar kısırlık yapabilir
Geçmişte kullanılan bazı ilaçlar erkek üreme sistemini etkileyebilir. Kanser ilaçları ve ülser ilaçları gibi ilaçlar doğurganlığı etkileyerek kısırlığa yol açabilir.
-
Kromozom sorunları
Eğer bir X ve bir Y yerine, iki X bir Y kromozomu ile doğduysanız yani klinefelter sendromu ile doğmuş biriyseniz, erkek üreme hormonlarınızda anormal gelişmeler olabilir.
-
İnmemiş testis sorunu
Bebeklik döneminde yaşanan bir sorun olmakla birlikte, testislerin karın ya da kasık bölgesinde bulunması ve yerlerine inmemesi sonucu inmemiş testis sorunu meydana gelir. Küçük yaşta inmemiş testis sorunu yaşadıysanız ve tedavi edilmediyse, çocuk sahibi olmanız zordur.
Boşalma sorunları, tümörler ve enfeksiyonlar gibi durumlarda kısırlığa neden olan etkenlerdir.
Modern Yaşam Erkek Kısırlığını Nasıl Etkiliyor?
Çevresel nedenler olarak da adlandırabileceğimiz modern yaşamın etkileri, sağlığımı ciddi boyutta etkiliyor. Teknolojinin ilerlemesi insanlık açısından büyük gelişmeleri beraberinde getirse de kısırlığa kadar uzanan birçok olumsuzluğa neden oluyor.
Anadolu Sağlık Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Semih Özkan, “Sperm hücreleri hızlı olarak bölünüp, çoğalarak oluşuyor. Bu kadar hızlı çoğalan bir yapı dış faktörlere çok daha duyarlı oluyor. Sperm üretiminde hasar görülebiliyor, şekil bozukluğu, sperm canlılığının bozulması ya da sayının azalmasına da rastlanabiliyor” diyor. Bu kadar hızlı etkilenebilen bir sistemin radyasyon gibi zararlı etkenlerden etkilenmesi kaçınılmaz görünüyor.
-
Cep telefonu ve dizüstü bilgisayarlar
Günlük yaşamımızda artık her işimizi onunla hallettiğimiz cep telefonları, küçük bilgisayarlar yerine geçti. Sürekli kullandığımız ve cebimizde taşıdığımız bu teknoloji mucizesi, ön cepte taşınırsa kısırlığa neden olabiliyor. Kesin olmamakla beraber uzmanlara göre ön cebinizde taşıdığınız cep telefonu radyofrekans dalgalarının ısısı ile birlikte testisler üzerinde olumsuz etkilerde bulunabilir. Dizüstü bilgisayarlar da aynı etkiye sahip.
-
Sigaranın kısırlığa etkisi
Modern dönemde alışkanlığının erken başlaması ve erkeklerdeki kısırlığı tetiklemesi ile sigara gibi nikotin barındıran şeylerin kısırlık yaptığı söyleniyor. Birçok hastalığa davetiye çıkaran sigara, ergenlik döneminde; spermlerin en aktif ve çoğaldığı dönemde kullanıldığında ilerleyen yaşlara daha fazla etki bırakabiliyor.
-
Modern dönemde besinler
Fast Food anlayışının yaygınlaştığı dönemde, sebzelerde bulunan GDO gibi yapıları değiştiren katkıların olması sağlıksız beslenmenin en temel başlangıcı arasında yer alıyor. Son iki senedir insanların biraz daha doğal yaşama dönmesi ile bu oranlarda bir miktar düşüş olsa da yeni nesil beslenme kısırlığa neden oluyor.
Doç. Dr. Semih Özkan, “Bu gıdalar vücutta oksidatif türevlerin fazla üretilmesine neden oluyor. Vücutta oksijen iyi yakılmazsa peroksit denilen, yaşlanmaya da etki eden atık maddeler daha fazla ortaya çıkıyor. Bu maddeler belli bir oranda kaldığında sperm kalitesini arttırırken, fazlalığı halinde kaliteyi bozuyor ve DNA üzerinde kırılmaya neden oluyor.” Bu gibi kırılmalar kısırlığa neden olurken aynı şekilde kahve tüketiminin fazla olması da kısırlığa yol açan etkenler arasında yer alıyor.
-
Modern dönemin ağır sporları
Modern çağda vücut gelişmenin ilerlemesi ile birlikte ağır spor aktiviteleri de artmış durumda. Hızlı şekilde kas yapmak isteyen kişilerin kullandığı tozlar, sentetik androjenik maddelerin fazla alınmasında; beyinde testisi uyaran bölgelere sinyal vererek testosteron salınımını engelliyor. Bunun sonucunda düzensiz testosteron salınımı ve zamanında salınmaması ile birlikte kısırlık etkisi görülüyor.
Kısırlık Belirtileri Nelerdir?
Erkeklerde kısırlık belirtileri kendini belli eden belirtiler değildir. Korunmasız ilişkiye giriyor ve çocuk sahibi olamıyorsanız en büyük belirti budur. Bununla birlikte erkeklerde kısırlık belirtileri şu şekilde görülebilir:
- Sperm zayıflığı ve düşük sperm sayısı
- Hormonal ve kromozomal bozukluklar
- Testiste kist
- Testiste acı ile birlikte şişmeler
- Cinsel fonksiyonlarda bozukluklar
- Ameliyat sonrası yaşanan testis sorunları
Bu gibi durumlarda kısırlık görülebilir. Eğer baskın bir belirti görüyor ve korunmasız şekilde cinsel ilişki yaşadığınız halde çocuk sahibi olamıyorsanız mutlaka doktora gitmenizi öneririz.
Tedavi Sürecine Girmeden Önce Uygulanan Testler
Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte tedavi süreçleri de kolay ve başarılı sonuçlar verecek şekilde gelişmeye devam ediyor. İğne tedavileri ya da ilaç gibi tedaviler sayesinde ileri derece kısırlık yaşamayan kişilerde kısırlık tedavisi mümkün görünüyor. Bu süreçlerden önce doktorunuzun uyguladığı adımlar şu şekilde olabilir.
- Cinsel yaşamınıza ve genetik geçmişinize dair sorular sorulması
- Meni analizinde bulunularak spermlerin durumu, sperm düşüklükleri, kanala inişleri ve enfeksiyon gibi durumların tespit edilmesi
- Gerekli ultrason görüntülerinin incelenmesi
- Hormon testleri
- İdrar tahlili
- Biyopsi
- Genetik testler
Modern dönemde sağlığımızı tehdit eden teknolojik gelişmeler, yapılan aktiviteler ve alınan besinlerin kısırlık için ne kadar önemli etkenler olduğunu vurgulamak isteriz. Modern yaşam erkek kısırlığını nasıl etkiliyor? Sorusunu sizin için yanıtladık. Teknoloji aletlerin kullanımı ve sağlıklı yaşamın erkek kısırlığı üzerinde ne kadar etkili olduğunu öğrendik. Kısırlık ile ilgili şüpheleriniz varsa mutlaka bir doktora gitmeniz, yoksa da modern yaşamın bize sunduklarını bilinçli kullanmanız ve tüketmeniz gerektiğini unutmayın.
Kısırlık Riskini Artıran Gıda ve Maddeler Nelerdir?: https://www.bebek.com/kisirlik-riskini-artiran-gida-ve-maddeler-nelerdir/
