Çocuğun karakterini şekillendiriyor mu?
Çocuklar seçtikleri ve oynadıkları oyuncaklar ile aslında ebeveynlerine mesajlar verirler. Oyuncak seçimleri yapılırken çocuğun zeka gelişimini destekleyici, öğretici tercihler yapılmalıdır. Eğitici oyuncaklar eğlenceli oldukları kadar çocukların kendilerini ve çevrelerini tanımalarına da yardımcı olmaktadır. Bu oyuncaklar çocukların yaşlarına ve becerilerine uygun olarak seçildiklerinde çocukların gelişimleri üzerindeki etkileri de net bir biçimde görülmektedir.
Oyuncaklar çocuklara cinsiyet sınıflandırması yapıyor mu?
Oyuncak seçimi yaparken kız erkek ayrımı yapmadan çocuklarınızın her çeşit oyuncaklarla oynaması ve sevdikleri insanların rollerini bu oyuncaklarla taklit etmesine izin verin.
Özellikle ebeveynler erkek çocukların kız çocuklarının tercih ettiği oyuncaklarla oynaması konusunda endişeliler. Diğer taraftan kız çocukların erkek çocuklarının tercih ettiği oyuncaklarla oynamaları konusunda o kadar endişeli davranmayabiliyor. Oysa erkek çocukların kız çocuklarının tercih ettiği oyuncaklarla oynamalarının yasaklanması problem yaratabilir.
Kız çocuklarının da erkek çocuklarının da hayatında evcilik oyuncakları yer almalıdır çünkü çocukların hayatında hem anne hem baba yani hem erkekler hem de kadınlar vardır. Bir erkek çocuğun annesini taklit ederek oyuncak tencerelerle yemek yapmaya çalışması kadar doğal bir şey yoktur. Fakat anne baba olarak çocuğa, “sen erkek çocuksun kız oyuncaklarla oynama” denirse çocuğun kızların tercih ettiği oyuncaklara oynamaya olan ilgisi yokken artabilir. Bu nedenle küçük çocukların her türlü oyuncaklarla oynamasına izin verilmelidir. Özellikle de erkek çocukların oyuncak tercihlerinde yargılayıcı bir yaklaşım sergilememek gerekir.
Oynadığı oyuncaklar çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimini nasıl etkiliyor?
Oyuncakların çocukların duygusal ve fiziksel gelişiminde ciddi faktörleri vardır.
Fiziksel ve motor gelişim çocukların ulaşmayı, emeklemeyi, tırmanmayı ve dengede durmayı öğrenmeleriyle gelişir. İnce motor gelişim ise küçük oyuncakların tutulmasıyla gelişir. İnce motor gelişimi küçük kasların koordinasyonunu içermektedir (eldeki, ayaktaki, bilekteki kaslar vb…) İnce motor becerileri ellerdeki kasların kullanımını ve dikkat için de göz kaslarının kullanımını gerektirir. Aktivite masaları, yürüteçler, bloklar, legolar, atma ve çekme gerektiren oyuncaklar motor gelişimini destekler. Çocuk yaşamının ilk senesinde hareketlerini daha koordineli hale getirerek basit bir takım hareketleri sonucunda neler yapabileceğinin farkına varır.
Duygusal gelişime etki eden oyuncaklar sayesinde çocuklar arzularını, istediklerini ortaya koyarlar ve korkuları ile kötü deneyimlerinin üstesinden gelebilirler. Oyunla birlikte çocuğun çevresi üzerindeki etkinliği ve farkındalığı artar. Çocuk oyun oynarken kendisini güvende hissettiğinde olumlu duygusal gelişimine de katkısı olmaktadır. Ayrıca, çocuğun oyunlarına ebeveynleri de dahil olduğunda bu eğitici oyuncaklar çocuk ve ebeveyn arasında güçlü bağlar oluşmasına yardımcı olurlar. Çocuklar oyun oynarken sahip olma duyguları da gelişmektedir. Önceleri çocuğunuz bir oyuncağı yalnızca kendisi için isterken oyunla birlikte kendini kontrol etmeyi de öğrenecektir. Bu şekilde çocuğunuz sosyal kuralları da oyuncaklar yoluyla öğrenmektedir.
Hangi oyuncak, hangi yönde etkili oluyor?
Öncelikle seçilecek oyuncağın çocuğun yaşına ve gelişim seviyesine uygun olması gerekir. Oyuncakların çocuğun gelişimini olumlu yönde etkilediği ve mutlaka oynaması gerektiği düşünülür ve bu doğru bir düşüncedir. Yaşı ve cinsiyeti ne olursa olsun her çocuk oyunla ve oyuncakla büyümelidir. Ancak doğru oyuncak seçimi ciddi bir önem taşır. Bu açıdan gelişimini destekleyecek oyuncaklar seçtiğini zannederek yanlış seçimlerde bulunan aileler olduğu da bir gerçektir. Maalesef birçok ebeveyn bu yanlışa düşmektedir.
Örneğin elektronik oyuncaklar bu tip oyuncaklardır. Genellikle çocuğun tek başına oynamasına imkan verdiği için hem sosyalleşmesi açısından sıkıntılara yol açar hem de çocuğu kısıtlı bir mekanda hapseder. Bu tür oyuncaklarda çocuğun yaratıcılığını geliştireceği hiçbir özellik yoktur.
Savaş oyunları ve silahlar da çocuğun çevresine karşı saldırgan bir tutum geliştirmesine yol açabilir. Sosyal hayata uyum konusunda sorunlar yaşamasına neden olabilir. Bir canlıyı yok etmek üzere kurulmuş savaş oyunları bir süre sonra çocukta bunun normal bir şey olduğu duygusunun yerleşmesine kadar varabilen olumsuzluklara sebep olabilir.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Bebek gelişimi ile ilgili içerikler için https://www.bebek.com/bebek-gelisimi/ 👶[/box]