Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için anne adayının gebelik boyunca bir takım tahliller yaptırması ve gerekli muayenelerden geçmesi gerekiyor. Mesa Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Tuncer ve Haznedar Marmara Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Tahibe Dereci konuyla ilgili merak edilenleri anlatıyor.
Her anne, bebeğinin sağlıklı bir birey olarak dünyaya gelmesini ve sorunsuz bir gebelik dönemi geçirmeyi istiyor. Bu açıdan sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için anne adayının gebelik boyunca bir takım tahliller yaptırması ve gerekli muayenelerden geçmesi gerekiyor.
Marmara Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Tahibe Dereci “Ancak asıl önemli olan sağlıklı bir bebek için öncelikle gebelik öncesi dönemde, anne ve babanın genel bir sağlık kontrolünden geçmesidir.” diyerek şunları söylüyor:
“Eğer anne, gebe kalmadan önce doktora başvurmadıysa ilk başvuruda kan grubu tayini yapılmalıdır. Böylece kan grubu uyuşmazlığı olup olmadığı tespit edilir. Smear testi, toksoplazma, rubella (kızamıkçık), açlık kan şekeri (AKŞ), hepatit testleri bakılmalı.
Tam kan sayımı yapılarak kansızlık var mı araştırılmalıdır. Erken dönemde yapılan tam idrar tahlili ve özellikle 12-16 haftalar arasında yapılacak olan idrar kültürü gebelik boyunca gelişebilecek idrar yolu ile ilgili problemlerin çoğu önceden fark edilebilir.”
Sağlıklı Bir Gebelik İçin Yapılması Gereken Testler Nelerdir?
Anne Karnında Yapılan Testler
Hamilelik döneminde gebenin sağlığı kadar bebeğin sağlığı da büyük önem taşıyor. Özellikle gebeliğin 11-14 haftalarında ultrason taramasında ense kalınlığının ölçülmesi ve gerekirse ikili testin yapılması bize down sendromu riskini gösteriyor. Dr. Dereci “Aynı amaca yönelik olarak 15- 20. haftalarda yapılacak üçlü test; down sendromu başta olmak üzere bebekte Nöral Tüp Defekti (NTD) ve Trizomi 18 riski hakkında bize gerekli bilgileri verecektir.
“Ancak unutulmaması gereken bir nokta var ki gerek ikili test gerekse üçlü test bebekteki anomaliyi tespit etmez, sadece anomalili olma riskini saptar.” diyor. Risk yüksek çıkarsa kesin sonuç için amniyosentez yapılması gerekiyor.
Mesa Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Tuncer amniyosentezle ilgili şunları söylüyor: “ Anne karnında fetüsün durumu hakkında bilgi edinmek için yapılan tanısal işlemlerin başında amniosentez gelir. Amniosentez, fetüsün içinde bulunduğu kesenin içinde bulunan amnion sıvısından örnek almayı içeren bir işlemdir.
Günümüzde en sık olarak genetik anormallikleri tanımak için yapılmaktadır. Gebeliğin 16. haftasında (en geç 20. haftaya kadar) ultrason incelemesi altında bir kez kullanılan ince bir iğne ile 20 cc civarında bir sıvı alınır ve genetik laboratuvarında kromozom analizi için ekilir.
Yaklaşık 15 gün içinde bebeğin kromozomları belirlenir. En sık tanı konan patoloji trisomi 21’dir. Bu sendrom Down Sendromu adıyla alınır ve yaklaşık 600 gebelikte bir görülen zeka geriliği ile giden en sık rastlanan fetal anomalidir.
Bunun dışında diğer kromozom anomalileri de bu yöntemle tanınabilir. Bu test 35 yaş üzerindeki annelerde veya daha küçük yaşta olanlarda da üçlü test sonucu belli bir eşik seviyesi üzerinde olanlarda yapılır. Kromozom incelemesi dışında eğer belli bir metabolik hastalık daha önceden teşhis edilmiş ise bu hastalığa yönelik inceleme de yapılabilir.”
Anne karnında yapılabilen bir diğer işlem ise CVS koryon villus örneklemesi. Prof. Dr. Tuncer “Anne karnında yapılan diğer bir invazif işlemdir.” diyerek şunları söylüyor: “Temelde plasentadan alınan bir parçadan genetik inceleme yapılması esasına dayanır. Amniosenteze göre daha erken yapılması nedeniyle bir avantaj sağlar.
11-14 gebelik haftaları sırasında yapılan ikili test sırasında riskli çıkan hastalar veya 35 yaş üzerindeki hastalarda bu işlem kromozom incelemesi için yapılır. Yine bu test de daha önceden ailede belirlenmiş bir metobolik hastalık içinde yapılabilir.”
Gebelik Şekeri Taraması
Anne ve bebek sağlığı açısında büyük önem taşıyan bir diğer test ise 24-28 gebelik haftaları arasında Gestasyonel Diabet (Gebelik Şekeri) taraması. Dr. Dereci testi şöyle anlatıyor: “Bunun için 50 gr glikoz içeren 1 bardak su içirilir. 1 saat sonundaki kan şekerine bakılır. Eğer 1 saatin sonundaki değer, şüpheli bulunursa 100 gr ile OGTT uygulanır.
Diyabet saptanan gebeler gerekli tedavi planına alınarak bebekte gelişebilecek problemler önlenebilir. Ailesinde diyabet hikayesi bulunan daha önceden diyabet problemleri olan veya önceki doğumlarında iri bebek hikayesi bulunan gebelere test daha önce uygulanabilir.”
Bu testleri ihmal etmeyin!
İlk Başvuruda yapılması gereken
Hemogram, TİT, Kan grubu, AKŞ, HbsAg, Anti Hbs, AntiHIV, Smear, Rubella , IgG, IgM, Tokspoplazma IgG, IgM, VDRL veya RPR
11-14 Arası Haftalar
USG taraması- ikili test
12-16 Arası Haftalar
İdrar kültürü
15-20 Arası Haftalar
Üçlü test (Triple Test)
18-23 Arası Haftalar
Ayrıntılı USG
24-28 Arası Haftalar
Diyabet taraması