Sezaryen, bebeğin vajinal doğum yerine tıbbi operasyon yapılarak karın boşluğunun ve rahim duvarının kesilmesi ile doğurtulması işlemine denir. Vajinal doğumun bebek ve anne sağlığı için mümkün olmadığı durumlarda sezaryen doğum yöntemine başvurulabilir. Hastaneye normal doğum olarak giden bir anne adayı, herhangi bir problem neticesinde sezaryene alınmak durumunda kalabilir. Kendini normal doğuma şartlayan anne adayı anlık bir kararla tıbbi operasyon geçirecektir. Tıbbi operasyon kelimeleri annelerde sezaryen korkusu yaratabilmektedir. Aslında bu korkuyu yenmek için, normal doğum düşünülüyor olsa dahi sezaryen seçeneği göz ardı edilmemeli ve bu doğum hakkında bilgi edinilmelidir. Peki sezaryen doğum nasıl olur?
Sezaryen Çeşitleri
Sezaryenle doğum yöntemi kendi içinde de bazı dallara ayrılır. Operasyon sırasında uygulanan anestezi yöntemine göre ayrılan dallar şöyledir.
Epidural Anestezi Yöntemi İle Sezaryen:
Epidural anestezi yönteminde annenin bilinci açık olur, etrafında olup bitenden haberdardır. Vücudun bel kısmından iğne yapılarak uyuşturma yapılır. Omurlar arasına doğru yapılan iğne ile ilaç dura adı verilen zarın dışına enjekte edilir. Anestezinin vücudu uyuşturma süresi yaklaşık 20 dakikadır.
Spinal Anestezi Yöntemi İle Sezaryen:
Epidural anestezi ile yöntem aynıdır ancak ilaç dura zarı geçilerek arkasına enjekte edilir. Vücutta uyuşma anında başlar.
Genel Anestezi Yöntemi İle Sezaryen:
Günümüzde tercih edilmeyen bir yöntemdir. Annenin bilinci kapalı olur, anestezinin bebeğe de etki etme riski olduğu için anestezi etki etmeye başladığı anda bebeği doğurtmak gerekir.
Kadın vücudu doğal olarak vajinal doğuma uygun yaratılmıştır. Vajinal doğum en doğal doğum yöntemidir. Herhangi bir tıbbi engel veya sakınca yoksa, anne adayının doğum yöntemini seçme hakkı vardır; fakat herhangi bir sebepten dolayı seçilen yöntem doktor tarafından uygun görülmez ise doğum yöntemine doktor karar verebilir. Bu durumda doktor kararı sezaryen olduğunda anne adayları korku yaşayabilir. Sezaryen doğum korkusu yaşayanlar doğru bilgileri edinerek bu korkunun üstesinden gelebilirler.
Hangi Durumlarda Sezaryen Doğum Tercih Edilir?
- Anne adayı daha önce sezaryen doğum yaptıysa bundan sonraki doğumlarda da sezaryen doğum tercih edilir. Bir kere sezaryen doğum yaptıktan sonra vajinal doğum da mümkündür (SSVD) ancak doktorun bu doğum türüne onay vermesi gerekir.
- Annenin vajinal doğum korkusu varsa sezaryen doğumu kendisi kişisel olarak tercih edebilir. Kanunen ve tıbben bir sakıncası yoktur.
- Bebek veya anne çok kilolu ise vajinal doğum tercih edilmez. Bebeğin büyük olması vajinal bölgede sıkışmasına ve nefessiz kalmasına neden olabilir. Annenin kilolu olması ise dikişlerin tutmamasına ve kanamaların durdurulamamasına neden olabilir.
- Bebeğin anne karnında olması gereken pozisyondan farklı bir pozisyonda durması doğum sırasında bebeğin ters gelmesine neden olabileceğinden bu durumlarda sezaryen doğum tercih edilir.
- Annenin kansızlık ve demir eksikliği gibi sağlık problemleri varsa vajinal doğum tercih edilmez. Sezaryen doğumda kan kaybı kontrol edilebilir veya kan verme gibi ek müdahaleler daha hızlı uygulanabilir. Bu yüzden sezaryen doğum yöntemine başvurulur.
- Annenin vajinal bölgelerinde viral enfeksiyonlar varsa doğum sırasında bu hastalıkların bebeğe bulaşma riski olduğu için sezaryen doğum yöntemine gidilir.
- Çoklu doğumlarda doktor kararı ile sezaryen doğum yöntemine başvurulabilir.
Sezaryen Doğuma Nasıl Hazırlanılmalıdır?
Sezaryen doğumdan önce annenin bazı hazırlıklar yapması gerekir. Bunları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.
- Annenin doğumdan önce sezaryen doğuma uygun olup olmadığı teşhis edilmelidir. Bu yüzden önceden doktor ile görüşülüp gerekli tetkikler yaptırılmalıdır.
- Eğer annede kansızlık veya demir eksikliği varsa öncesinde bunları gerekli düzeylere getirmek için gerekli ilaçlar alınmalıdır.
- Bebek sağlığı düzenli olarak kontrol edilmeli, doğum sırasında oluşabilecek problemler düşünülmeli ve önceden önlem alınmalıdır.
- Sezaryen doğum türüne önceden karar verilmeli, doğum günü tüm hazırlıklar tamamlanmış olmalıdır.
Sezaryen Doğumun Çocuğa Zararı Var Mıdır?
Vajinal doğumda olası görülen bir tehlike varsa, bu tehlikeleri yok etmek için doktor tarafından sezaryen kararı alınabilir. Sezaryen doğum, vajinal doğumun güvenli olmadığı veya vajinal doğumun kadın tarafından tercih edilmediği durumlarda uygulanır. Her iki doğumda da oluşabilecek tehlikeli durumlar vardır. Bu sebeple daha güvenli doğum yöntemine doktor karar vermelidir. Sezaryen korkusunun bir sebebi de bebeğe zarar geleceğinin düşünülmesidir. Doğru doğum yöntemi ve hekim kararı ile bebeğinize bir zarar gelmeyecektir.
- Sezaryenden korkuyorum diyen annelerin asıl endişesi tıbbı operasyonların ne derece güvenli ve sağlıklı olduğudur. Teknoloji ve beraberinde tıbbın ilerleme hızı bugün bu tür operasyonları artık daha kolay ve güvenli kılmaktadır.
- Sezaryen korkusunu yenmek için asıl odak noktanız geçireceğiniz operasyon değil doğacak bebeğiniz olmalıdır. Yolunda gitmeyecek her şey için doktorlar zaten tüm önlemleri almaktadır. Bebeğinizin sağlığı da yerinde ise operasyona değil yavrunuzun dünyaya gözlerini açacağı o ana odaklanın.
- Eşinizle birlikte zaman geçirin ve bu konuyu konuşarak rahatlamaya çalışın. Eşinizin de doğum sırasında yanınızda olmasını isteyebilirsiniz. Eşinizin yanınızda olması size güven verecek ve korkularınızı azaltacaktır. Sezaryen korkusu yalnızlıkla birleşince daha da zorlaşabilir.
Sezaryen Doğumun Yan Etkileri
Sezaryen doğum, doğru anestezi yöntemiyle ve iyi hekimler tarafından yaptırıldığında güvenlidir; ancak anestezinin geçici yan etkileri olabilir. Bunlar bulantı, baş ağrısı ve tansiyon düşmesi gibi yan etkilerdir. Sık görülmemekle birlikte anesteziye bağlı komplikasyonlar da oluşabilir.
Doğumdan sonra doktorlar gerekli ilaçları vermekte ve bu etkileri minimize etmektedir. Ancak bu tür durumlarda en iyi yöntem bol bol su içmektir. Doğum sırasında kaybedilen kan ve sıvıyı yerine bir an önce getirmek gerektiği için su içmek en iyi tedavi yöntemidir. Yürüyüş yapmak da iyi gelecektir.
Bunlar dışında dikiş yerinde enfeksiyon, dikiş izi ve dikiş yeri kanaması gibi problemler ile de karşılaşılabilir. Bu durumlarda ise derhal doktora danışılmalı ve gerekli tedaviye başlanmalıdır.
Sezaryen Doğumdan Sonra Ne Zaman Normal Hayata Dönülür?
Kadınların sezaryen doğum korkusu yaşamalarının bir sebebi de doğumdan sonra normal hayata dönüşün ne kadar süreceğinin bilinmemesidir. Başarılı bir operasyon geçirilmişse 2-3 gün içerisinde taburcu olunabilir. Ameliyat teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte dikiş yaralarının kapanma süresi kısalmıştır; ancak tedbirli olunmazsa dikişlerin açılması, enfeksiyon ve rahim içinde pıhtılaşma gibi beklenmeyen durumlar oluşabilir. Doktorunuzun belirttiği tüm kurallara harfiyen uymanız gerekir.
Normal hayata dönmekten kastımız elbette ki annenin eski sağlığına kavuşmasıdır. Cerrahi bir operasyon geçirildiği göz önünde bulundurulduğunda, annenin tamamen iyileşme süresi biraz vakit alacaktır. Bu süre içerisinde yaşanacak ağrılar olacaktır. Tamamen iyileşme süresi vajinal doğuma göre daha uzun sürer; ancak artık yaşamlarında bir kişiye daha yer verecekleri için eski yaşamlarından daha güzel günler anneleri ve babaları beklemektedir. Sezaryen korkusu yaşanıyorsa bu gibi mutlu anlar hayal edilerek bu korku bastırılabilir.
Eğer bu konuda daha önce araştırma yaptıysanız muhtemelen forum sitelerinde “Sezaryen doğumdan korkuyorum, ne yapmalıyım?” gibi sorularla karşılaşmışsınızdır. Uzman doktorlar tarafından da yanıtlanan bu sorulara verilen cevaplar da gösteriyor ki, en önemli adım kendinize güvenmektir.
Doğum, sizin ve bebeğinizin bir araya gelmesi için tek yoldur. Bu doğumun nasıl olacağına doktorunuzla birlikte karar vermeniz gerekir. Eğer şartlar sezaryen doğumu gerektiriyorsa ve başaracağınıza inanıyorsanız sezaryen korkusu yaşamanız için bir sebep yoktur. Unutmamanız gereken bir nokta daha var; siz endişelendiğiniz ve korktuğunuz zaman bebeğiniz de bu durumdan etkilenebilir, korkabilir ve huzursuz olabilir. Onun da keyfini kaçırmamak ve iyi bir doğum süreci geçirmek için kendinize güvenmeniz gerekir.
