Uyuz Salgınından Bebeğinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?

Son zamanlarda çok sık duyduğumuz, hastanelerde sık başvurulan sağlık sorunlarından biri; uyuz salgını. Daha adını duyar duymaz huylanıp kaşınmaya sebep olan bu rahatsızlık; başta kalabalık ortamlarda çalışan yetişkinler, okula ya da okul öncesi eğitim kurumlarına giden çocuklar olmak üzere herkes için ciddi bir tehdit.

Bu can sıkıcı salgından korunmak istiyorsak önce salgına sebep olan canlı organizmayı iyi tanımak, ardından nasıl yayıldığını ve korunma yollarının neler olduğunu bilip gerekli önlemleri almak gerekir. Aksi takdirde sıcacık bir sarılma, masum bir oyuncak ya da kıyafet paylaşımı can sıkıcı bir hâl alabilir.

Uyuz Nedir?

Bir hastalık ile başa çıkmanın en iyi yolu düşmanı iyi tanımaktan geçer. Bu sebeple önce uyuz nedir sorusuna yanıt aramak gerekir.

Uyuz, Sarcoptes Scabiei Von Hominis adlı, 8 bacaklı ve ancak mikroskop yardımıyla görülebilen minik böceklerin sebep olduğu bir cilt rahatsızlığıdır.

Hayvanlarda ve insanlarda görülebilir. Ancak sanılanın aksine insanda hastalık yapan uyuz ile hayvanda hastalık yapan uyuz böceği birbirinden farklıdır. Hayvandan insana bulaşan akarlar insanda hastalığa sebep olmaz.

Dünya çapında çok yaygın görülen uyuzun kuluçka süresi 30 gün kadardır. Vücuda girdikten sonra deri yüzeyinde tüneller açarak ilerler. Bit ve benzeri parazitler gibi kanla beslenmez, ölü deri hücreleri ile beslenir ve çoğalırlar.

Vücutta semptomlara sebep olması için 10 – 15 tane olması bile yeterlidir. Akarların üremesi vücut direnci düşük olan yetişkinler, çocuklar ve bebeklerde çok daha hızlı olacağından bu sayı 1000’leri bulabilir.

Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Hastalık etkeninin vücuda girmesinden, buraya yerleşip beslenmesi, yumurta yapması ve dolayısıyla üreyerek semptomları göstermesine kadar geçen süre kuluçka süresidir.

Uyuzun kuluçka süresi 30 gündür ve bu da vücuda girdikten yaklaşık 1 ay sonra belirtilerini göstermeye başlayacağı anlamına gelir. Aşağıdaki semptomlar ise en sık karşılaşılan belirtileridir.

• Lokal bir bölgede görülen kaşıntı.
• Kaşıntı genellikle bel, koltuk altı, genital bölgeler, parmak araları, bilekler, göğüs uçları, diz kapağı ya da dirsek arkası kıvrımlarında görülür. Yetişkinlerde yüz, avuç içi, ayak tabanı ya da saçlı deride genellikle kaşıntı ve yara görülmezken; bebeklerde ve çocuklarda bu bölgelerde de görülebilir.
• Sıcak bir banyo, sıcak bir ortamda bulunma ya da yatağa girdikten sonra kaşıntıda artış.
• Kaşıntılı bölgede yara, kanama, kabarma ya da kabuklanma görülmesi.
• Uyuz akarının ciltte ilerlemek için açtığı tünellerden kaynaklı cilt yüzeyinde görülen küçük oyuntular.
• Uyuz böceğine bakterilerin de eşlik etmesi sonucunda sulanma, sivilce benzeri iltihap oluşumu.

Yukarıda verilen semptomların bir ya da birden fazlasının görülmesi durumunda derhal hastanelerin dermatoloji yani cildiye bölümüne gidilmelidir. Uzman hekime muayene olduktan sonra hekimin verdiği tedavi aksatmadan uygulanmalıdır.

Uyuz Nasıl Bulaşır?

Uyuz salgını insandan insana kolayca bulaşır. Hastalığa yakalanma sebebi asla kişisel hijyen eksikliği değildir. Sosyoekonomik düzeye bakmaksızın herkeste görülebilir.

Uyuz, sanılanın aksine hayvandan insana bulaşması pek olası bir hastalık değildir. İnsandan insana kolayca bulaşır.

Enfekte kişiyle aynı yatakta yatmak, aynı sırayı paylaşmak, sarılmak, aynı eşyayı paylaşmak, ortak kıyafet kullanmak, cinsel birliktelik gibi yakın temas akarların kolayca bulaşması için yeterlidir.

Akarlar vücut dışında yani eşyalar üzerinde 48-72 saat arası hayatta kalabilir. Bu nedenle hasta kişinin kullanmış olduğu bir eşya üzerinde uyuz böceği günlerce hayatta kalabilir. Bu da ortak eşya kullanımı sonucu günler sonra bile vücudunuza hastalığın bulaşabileceği anlamına gelir.

Uyuz kaşıntısının genital bölgede başlaması hastalığın cinsel temasla bulaşma olasılığını arttırır. Cinsel temasla bulaşma olasılığı durumlarında mutlaka cinsel yollarla bulaşan diğer hastalıkların olup olmadığının da detaylıca araştırılması tavsiye edilir. Çünkü cinsel yolla bulaşan herhangi bir hastalığın varlığı başka hastalıkların da kolayca bulaşması için bir fırsattır.

Uyuz Tedavisi ile İlgili Bilinmesi Gerekenler

Hastanın yaşına, bağışıklık sistemine ya da hastalığın düzeyine göre uyuz tedavisinin süresi ve yöntemi de değişkenlik gösterir. İlaç veya krem seçimi kesin olmamakla birlikte genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılır.

• Kükürtlü pomatlar, uyuz kremi, merhemi veya solüsyonu ile tedavi edilir.
• Permetrinli ilaç ya da kremler kullanılır. İlaç hastanın durumuna, yaşına göre lokal ya da tüm vücuda uygulanır. Sürüldükten yaklaşık 8 saat sonra banyo yapmak gerekir. Uygulama bölgesi, miktarı ve kullanma süresini ancak uzman doktor belirleyebilir.
• Krem ve solüsyonlarla iyileşemeyen hastaların hap ile tedavi olması gerekebilir.
• Kremin 8 saatlik uygulaması sonucunda genellikle hastalığa sebep olan akarların tamamı ölür. Ancak tedbir amaçlı yaklaşık 10 sonra ikinci bir uygulama istenebilir.
• Uyuz böceğinin kuluçka döneminin yaklaşık 1 ay olması ailedeki diğer üyelere bulaşıp bulaşmadığı konusunda şüphe yaratır. Yani diğer üyelerin kaşınmıyor olması akarın bulaşmadığı anlamına gelmez. Bu sebeple hasta birey ile birlikte tüm aile üyelerinin tedaviye katılması istenir.
• Tedavi süresince başta hastanın olmak üzerin ailenin tüm bireylerinin eşyaları dezenfekte edilmelidir. Kıyafetler, havlular, nevresimlere yıkanabilir diğer eşyalar yüksek ısıda yıkanmalı, ev detaylıca köşe bucak temizlenmelidir.

Bebeğinizi Uyuz Salgınından Korumanın Yolları

Kalabalık yerlerde çalışan her yetişkin uyuz salgını tehdidi ile karşı karşıyadır. Ancak çocuklar için durum biraz daha hassastır. Çünkü bağışıklık sistemleri yetişkinlere nazaran daha düşüktür.

Bunun yanında okul ve okul öncesi eğitimlerinden dolayı uzun süre kalabalık ortamda bulunuyor, arkadaşları ile sürekli yakın temasta ve eşya paylaşımını çok seviyorlar. Bu sebeple bebeğinizi uyuz salgınından korumak adına gerekli tüm önlemleri almak önemlidir:

1. Havlu, terlik, tarak ve benzeri eşyalar kişiye özel olmalı, ortak kullanılmamalıdır.
2. Çocukların enfekte kişilerle yakın temasından kaçınılmalıdır. Enfekte kişi ile aynı yatağı paylaşmamalı, aynı eşyaları kullanmamalıdır.
3. Ailede uyuz birinin bulunması durumunda, hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasını beklemeden, diğer üyelerin de uyuz tedavisi sürecine katılması sağlanmalı.
4. Enfekte kişinin çamaşırları ayrı yıkanmalı.
5. Hastane, okul, kapalı oyun alanları gibi kalabalık; otel gibi sizden önce başka insanların kalmış olduğu yerlerde başta yataklar olmak üzere kullanılan eşyaların temizliği konusunda hassas olunmalı.

Son yıllarda hastanelere uyuz salgını ile ilgili gelen vaka sayısında ciddi bir artış yaşanıyor. Bu artış soruna yönelik önlemler konusunda daha dikkatli olunması gerektiğini gösteren bir uyarı niteliğindedir.

Hastalıkla uğraşmak istemiyorsanız, henüz uyuz kapmadan hem çocuklar hem de ailenin diğer üyeleri için gerekli önlemleri almış olduğunuza emin olmalısınız.

Bebeklerde görülen besin alerjileri konulu yazımızı aşağıdaki linkten inceleyebilirsiniz.

Bebeklerde görülen besin alerjileri: https://www.bebek.com/bebeklerde-gorulen-besin-alerjisi-hakkinda-tum-detaylar/