Son dönemlerin popüler konusu gıda takviyelerini kullanırken bazı hususlara dikkat edilmesi şart. Bunların başında dönemin ihtiyaçlarına göre uygun takviyelerin doktor tavsiyesiyle seçimi geliyor. Zira tıpkı diğer ilaç tedavilerinde olduğu gibi, kişiselleştirilmiş destek tedavisinin ön plana çıkarılması giderek önem kazanıyor.
ADÖLESAN YAŞ (12-20)
İlk olarak adolesan yaş dönemine baktığımızda bu dönemde genç kızlarımızda ve erkeklerimizde özellikle büyüme ön planda olduğu ve hormonal değişimlerin ön planda olduğu bir dönem olduğu için bu dönemde uygun vitamin ve başta magnezyum olmak üzere mineral takviyelerinin dönemsel kullanımı büyük önem taşır. Gençlerimizin tam ergenlik dönemine denk geldiği için özellikle ilaç kullanımına uyumsuzluk olduğu da bilindiğinden, sıvı veya çiğnenebilen gummy formlar tercih edilebilir. Uygun besin destekleri de beslenme yoluyla alınmasına gidilebilmektedir. Gençlerde bu dönemden itibaren pestisit ve ağır metal atımını sağlamak için dönemsel hekim kontrolünde atılımı sağlamak için Zeolit ve Bentonit destekleri kullanılmalıdır. Özellikle gençlerde erken ergenlik ve erkek çocuklarda meme gelişimini engellemek için büyük önem taşımaktadır.
Özellikle genç kızlarımızda adet öncesi pre-menstrüel sendrom dediğimiz durum sıklıkla görülür ve çoğu zaman ergenlik ruh haliyle karıştırılır. Bu nedenle ergenlik döneminde B grubu vitaminlerin, çinkonun, D vitamininin kandaki değerlerinin uygun yüksekliklerde olması bu dönemin rahat geçirilmesi için büyük önem taşır.
Yine benzer şekilde özellikle gençlerin beslenmesinin çok iyi olmadığını düşünüyorsak dönemsel olarak farklı şekillerde Omega 3 desteği alınabilir. Özellikle adet sancısı ön planda olan gençler varsa magnezyumla birlikte Omega 3 desteğinin çok önemli olduğu bilinmektedir.
Bu önemli yaş döneminin aynı zamanda gençlerin sınav dönemi olduğu düşünüldüğünde özellikle odaklanma ve bilişsel hafıza için önemli olan sitikolin türevi takviyeler önerilebilir. Bu takviyelerin de özellikle sınav dönemleri öncesinde ya da okul süresince belli aralıklarla kullanabilir. Gençlerin akranlarıyla yoğun olarak vakit geçirdiği ergenlik döneminde bağışıklık sistemlerini destekleyecek ürünlerin özellikle mevsim geçişlerinde kullanılması da önemli.
Çeşitli spor dallarıyla uğraşan gençlerde ise özellikle yüzme ve havuz kullanımı ön plandaysa bu kullanımdan önce C vitamini takviyesinin alınması çok önemlidir. Bu dönemden itibaren barsak sağlığı da önemsenmeli, kabız kalınmaması için mutlaka düzenli beslenme alışkanlığı kazandırılmalıdır. Destek amaçlı olarak magnezyum takviyesi ve yanına dönemsel olarak akasya gamı ve ihtiyaca uygun pre-probiyotik kullanımı eklenmelidir.
ÜREME ÇAĞI (20- 40)
Üreme çağına geldiğimizde özellikle adölesan dönemde yapılmış olan yatırımlar bu dönemin ilerlemesi için büyük önem taşıyor. Bu dönemde yine tıpkı adölesan dönemde olduğu gibi magnezyum takviyesinin haftanın 2 ya da 3 günü belli aralıklarla kullanılması büyük önem taşır. Bu dönemde maalesef sağlıklı da beslensek sebze ve meyvelerden gerekli vitamin ve mineralleri artık alamadığımız düşünüldüğünde, sıvı besin desteklerinin dönemsel kullanımı büyük önem taşır.
Bu yaşlardan itibaren vücudumuzda çok fazla ağır metal ve pestisit birikimleri de görüldüğü için yıllık detoks ürünlerine yönelik olarak Spirulina ve Chlorella gibi yosunları içeren destekler tercih edilebilir. Toksinlerin vücuttan hızla atılımını sağlayacak hardal benzeri içerikleri kapsayan, hekimlerin de uygun gördüğü detoksa yardımcı olacak ürünlerin düzenli kullanımı önem kazanır.
Gebelik planlayan anne adaylarına genellikle Folik asit kullanımı önerilmektedir. Ancak bundan önce mutlaka sağlıklı bir gebelik için ve bebek gelişimi için öncelikle annenin vücudunun arındırılması ve bunun için gerekli olan detoks uygulamalarının yapılıp ardından eksik olan minerallerin ve vitaminlerin yerine konulması büyük önem taşır. Bu sayede anne; bulantı, kusma gibi şikayetleri çok daha az yaşadığından bebeğin gelişimi çok daha sağlıklı olur. Özellikle gebelikte görülebilen gebelik tansiyonu, gebelik şekeri gibi istenmeyen durumların önüne geçilebilir.
Annenin gebeliği boyunca başta magnezyum olmak üzere gerekli pre/pro-biyotik desteğinin sağlanması, aktif folat formu olan folik asit desteğinin ilk 3 ayda kullanılması, EPA ve DHA oranı yüksek olan Omega-3 desteğinin dönemsel olarak kullanılması ve gebeliğe uygun multivitamin desteklerinin kullanılması sağlıklı bir gebeliğin devamı için özellikle önemlidir.
Benzer şekilde bu dönemde emzirmeye bağlı vitamin ve mineral kaybı olacağı için başta kemik sağlığını korumak ve diş kaybının önüne geçmek için D vitamini, kalsiyum ve magnezyum takviyeleri olmak üzere saç ve cilt kalitesi kaybını engellemek için uygun multivitamin desteğinin Omega-3 kullanımı, ayrıca kansızlığı engellemek için demir desteğinin kullanımı çok önemlidir.
Annenin sahip olduğu barsak mikrobiyatası bebeğe direkt aktarıldığı için dönemsel prebiyotik kullanımı çok faydalı olur.
Bir diğer önemli konu ise yardımcı üreme teknikleri dediğimiz tüp bebek tedavisiyle gebe kalmayı planlayan anne adayları ile yumurta dondurmayı planlayan genç kadınlarımız bu işlemlerden önce mümkünse Zeolit, Bentonit, Chlorella, Spirulina gibi ürünlerle doktor kontrolünde detokslarını yapmalı ardından üreme sağlığı için de önemli olan selenyum, çinko gibi destekleri mutlaka almalıdır.
Yine bu dönemde tiroid ve hormon sağlığı için dönemsel olarak selenyum ve iyot kullanımının çok önemli olduğu bilinmelidir. Çünkü kullandığımız iyotlu tuzlarda bile yeterli seviyelerde bu mineralin olmadığını biliyoruz. Eğer evinizde arıtma su kullanıyorsanız minerallerden başta magnezyum, kalsiyum, potasyum gibi takviyelerin alınmasının çok kıymetli olduğunu biliyoruz.
Bu dönemde hormon sağlığımız ve üreme organlarının sağlığı için dönemsel olarak çinkonun picolinate formunun kullanılması çok değerli. Bu yaş aralığında beslenmemizde yeteri kadar Omega 3 alamıyorsak hayvansal ya da bitkisel Omega 3 desteğinin kullanılması da gerekli.
Kadınların aktif iş yaşantısının olduğu bir dönem olduğu için de NADH gibi mitokondri sağlığımızı destekleyecek ürünlerin kullanımı, damar sağlığımız için çok kıymetli olan ve metabolizmanın düzenini sağlayacak olan aktif folat ve metil içeren ilaçların kullanımı da önem taşır.
Bu yaşlarda ruhsal dengemizin sağlanması için B6 vitaminleri ve Passiflora tarzı doğal bitkisel takviyeler tercih edilebilir. Böylelikle hem gün içinde maruz kaldığımız aşırı uyaranlara karşı kendimizi koruyabilmek hem de günün sonunda rahat uyuyabilmek için dönemsel kullanımı büyük önem taşır.
MENOPOZ ÖNCESİ DÖNEM (40- 50)
Bu dönem; son yıllarda öne çıkan ve uzun sağlıklı yaş alma anlamına gelen ‘’Longevity’’ kavramına yatırım yapmak için çok önemli bir yaş aralığıdır. Menopoz öncesi dönemde yaptığımız yatırım, özellikle menopozdaki sağlığımızı belirler ve tüm vücudumuzda olabilecek değişikliklerin önüne geçilmesini sağlar. Bu dönemde yıkım, yapımın önüne geçtiğinden bu süreci dengelemek için uygun kollajen formlarının seçilmesi gerekir. Özellikle Glisin içeren kollajenlerin aktif hastalıkta olmadığımız dönemlerde kullanımı, yine mümkünse kollajeni temiz içerikli kemik sularıyla almamız büyük önem taşır.
Bağ dokumuzu ve cilt bariyerini desteklemek için de dönemsel olarak özellikle yaz aylarında cildin yıpranmasını engellemek için Ceramid içeren ürünlerin kullanımı çok etkilidir. Kollajen cildi ve bağ dokusunu destekler. Yine erken dönemde başta idrar kesemiz olmak üzere, idrar kaçırmaya sebep olan çeşitli sarkmaların ve tüm bağ doku içeren organların sarkmasının da önüne geçilebilir.
Bu yaş döneminde oldukça sık görülen idrar yolu enfeksiyonlarını azaltmak için de özellikle yaz dönemlerinde Cranberry tarzı ürün desteklerinin kullanımını öneriyorum.
Kalp sağlığının da önem kazandığı bu yaşlarda yapacağımız yatırımların başında, magnezyum ve resveratrol kullanımı gelmelidir. D vitaminini özellikle K vitamini ile birlikte kullandığımızda kemiklerimizde yeterli kalsiyum geçişini sağlayarak kemik erimesine yatkınlığı ortadan kaldırır. Uygun miktarda magnezyum alımında da kemik ve damar sağlığımız için büyük oranda koruyuculuk sağlamış oluruz.
Bu dönemde özellikle vücudumuzda oksidasyon reaksiyonları çok yoğun olduğu için E vitamininin ara dönemsel olarak kullanımı büyük önem taşır. Göz sağlığımız için Lutein içeren ürünlerin ve özellikle anti-enflamatuar özelliği olan mikro besin desteklerini kullanılması ve metabolik denge için önemli olan dengeleyici ürünlerin ara dönemler halinde kullanılması çok önemlidir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Pınar Yalçın Bahat
Bu yazımıza da göz atmayı unutmayın!
Hamilelikte Vitamin Kullanımı Gerekli Mi? – https://www.bebek.com/hamilelikte-vitamin-kullanimi-gerekli-mi/