Bebek sahibi olmak için doğru zamanı beklerken üreme yeteneğini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalmanız durumunda çaresiz değilsiniz. Bir kadının doğurganlığını korumanın en iyi yollarından biri yumurta dondurmadır. Öyleyse yumurtaları dondurmak gibi önemli bir karar almadan önce “Yumurta dondurma nedir?”, “İşlem nasıl gerçekleştirilir?” ve benzeri soruları yanıtlamak sizi rahatlatacaktır.
Yumurta Dondurma Nedir?
Erkekler ergenlik döneminden itibaren ömür boyu sperm hücresi üretebilir. Bu da herhangi bir sağlık problemi olmadığı sürece ömür boyu üreme yeteneğine sahip oldukları anlamına gelir. Ancak kadınlar için durum böyle değildir.
Kadınlar ergenlik dönemi ile birlikte yumurta hücresi üretimine başlar ve ancak menopoz dönemine kadar üreyebilirler. Gelişen Tıp ve teknoloji ile birlikte geliştirilen yumurta dondurma işlemi kadınları üreme konusunda dezavantajlı olmaktan kurtarır. Peki yumurta dondurma işlemi nedir?
Kadının gençken, henüz ovaryumlarında sağlıklı bir şekilde yumurta hücrelerini olgunlaştırılabiliyorken ve yumurtaların en yüksek kalitede olduğu dönemde; yumurtalarının döllenmeden toplanması, dondurulması ve daha sonra çözdürülerek gebe kalma tedavisinde kullanılması amacıyla yapılan işlemler bütününe yumurta dondurma denir. Bu yöntem bir kadının doğurganlığını koruyarak ona gelecekte bir aile kurma olanağı sağlayan, umut dolu bir uygulamadır.
Hangi Durumlarda Yumurta Dondurma İşlemine Başvurabilirsiniz?
Çocuk sahibi olmak için çiftlerin kendini hazır hissettiği, en doğru zamanı seçmek önemlidir. Ancak bazen çiftler gerek sağlık sebeplerinden gerekse duygusal ve psikolojik açıdan hazır olmadıklarından dolayı bebek sahibi olmayı erteleyebilirler. Elbette bunu yaparken ilerleyen zamanlarda diledikleri zaman bir bebek sahibi olmayı da garanti etmek isterler. Bu sebeple aşağıdaki durumlarda yumurtaları dondurmak yapılacak en iyi tercihlerden biri olacaktır.
- Doğurganlığı etkileyecek otoimmün hastalıklardan birine sahipseniz.
- Özellikle kanser tedavilerinde; radyasyon ya da kemoterapi gibi uygulandığında üreme sistemine zarar verecek tıbbi uygulamalara maruz kalmak gerekecekse.
- Henüz çocuk sahibi olmaya hazır değilsiniz ve ileride daha genç ve sağlıklı yumurtalarınızla bir bebek dünyaya getirmek istiyorsanız.
- Henüz bir partneriniz yok ve yaşınızın ilerliyor olmasından tedirginlik duyuyorsanız.
- Tüp bebek tedavisi görüyor olup ilerleyen denemelerde de sağlıklı yumurta bulmayı garanti altına almak istiyorsanız.
- Düşük yumurtalık rezervi tanısı konulmuş ise.
- Yumurtalıkların alınması gibi üreme fonksiyonunu kaybettirecek bir operasyon geçirmeniz gerekiyorsa.
- Ailede erken menopoz geçmişi varsa.
Dilerseniz “Yumurta Dondurma ve Hamilelik Öncesi & Hamilelikteki Testler” Konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
Yumurta Dondurma İşlemi Nasıl Yapılır?
Gelecekte bir çocuk sahibi olmanızı garanti altına almaya çalışan yumurta dondurma işlemi, uygulama esnasında belli bir proses izlenerek gerçekleştirilir. Çok kıymetli olan dişi üreme hücrelerinin bir sperm ile döllenip bir bebek oluşturabilmesi için sürecin her aşaması titizlikle yerine getirilmelidir. İşte adım adım yumurta dondurma işlemi basamakları:
-
Süreçle İlgili Danışmanlık Almak
Başarılı bir yumurta dondurma işlemi için öncelikle alanında uzman bir klinik seçip ardından süreç ile ilgili detaylı bir şekilde bilgilendirilmeniz gerekir. İşlemin ne kadar süreceği, hangi aşamalardan hangi sıra ile geçeceğiniz, dikkat etmeniz gerekenler ve yumurta dondurma maliyeti ile ilgili bütün soruların cevabını öğrenmek için ilgili kurumdan danışmanlık almalısınız.
-
Kan Testi ve Taramalar
Sürecin en iyi şekilde ilerlemesi için doktorunuz işleme başlamadan önce sizden bazı test ve taramalar talep edecektir. Bunlardan biri elbette dişi üreme hücrelerinin miktar ve kalitesini ölçmek için yapılan yumurtalık rezerv testidir. Ovaryumların çalışma fonksiyonlarını anlamak için kan ile bakılan hormon testi ve ultrason taraması da gereklidir.
Yumurta hücresi verecek kadında HIV, Hepatit- B ve Hepatit- C gibi bulaşıcı hastalıkların bulunup bulunmadığına dair de birtakım testler istenir.
-
Yumurtalık Uyarımı
Yapılan test ve taramalar sonucu işleme başlamayı engelleyecek herhangi bir sağlık problemi bulunmadıysa adetin 2. günü itibari ile tedaviye başlanır. Öncelikle hastaya yumurtalık uyarıcı hormon ilaçları verilir. Yaklaşık 10- 12 gün sürecek olan hormon tedavisi ile ovaryumlarda normalden fazla yumurta hücresinin olgunlaşması sağlanır. Ardından düzenli aralıklarla hasta takibi yapılır. Takip sırasında ihtiyaca göre ilaç dozu ve miktarı ayarlanarak hücrelerin istenilen olgunluğa erişmesi sağlanır.
-
Yumurta Toplama
Dişi üreme hücreleri istenilen olgunluğa eriştikten sonra toplama aşamasına geçilebilir.
Vajinadan içeriye bir enjeksiyon ile girilerek ultrason eşliğinde yumurta hücreleri özenle toplanır. Bu işlem anestezi altında ağrısız olarak yapılacaktır. Yaklaşık 15-20 dakika sürer ve hasta aynı gün taburcu olur.
-
Toplanan Yumurta Hücrelerinin İncelenmesi
Hücreler toplandıktan sonra alınan örnekler laboratuvar ortamında, alanında uzman embriyologlar tarafından incelenir ve döllenme için uygun olan en iyi durumdaki hücreler derhal dondurulmak üzere ayrılır.
-
Yumurta Dondurma
Öncelikle yumurtaların içerisine dondurucu bir çözelti konur. Bu çözelti sıcaklık düşüşü sırasında yumurtaları koruyacaktır. Ardından yumurtaları dondurmak için gerekli işlem başlatılır. Hücreler yavaş yavaş ya da ani bir şekilde dondurulur ve sıvı nitrojen tanklarına alınarak, çözdürüleceği güne kadar güvenle muhafaza edilir.
Bir Defada Kaç Tane Yumurta Dondurulur?
İleride gebelik tedavisi için kullanmak amacı ile dondurulan kadın üreme hücrelerinin çözdürüldükten sonra yapısal olarak zarar görme ihtimali vardır. Bu sebeple uzmanlar her defasında mümkün olduğunca fazla sayıda hücre almayı tercih ederler. Ancak yine de bu sayı kadının yaşı, sağlık durumu ve üreme sistemine göre değişiklik gösterebilir.
Yumurta dondurma işlemi için yaklaşık olarak 15 yumurta almak, çözdürme işleminin ardından döllenmeyi gerçekleştirecek kadar sağlıklı kadın üreme hücresi elde etmeye yeter. Ancak yaşı ilerlemiş ve doğuştan ya da sonradan oluşan herhangi bir sağlık probleminden dolayı yumurta rezervi azalmış olan kadınlarda bu sayıya erişilemeyebilir. Böyle bir durumda uzman hekim hastanın durumuna göre alabileceği maksimum sayıdaki hücreyi dondurmayı tercih edecektir.
Dondurulan Yumurtalar Ne Kadar Süre Saklanabilir?
Azot tanklarında yaklaşık -190 °C de saklanan yumurta hücreleri teoride çok uzun yıllar boyunca saklanabilir. Fakat pratikte kurumun verdiği saklama süresi yasal olarak 5 yıldır. 5. yıldan sonra ise ancak bakanlığın izni ile süre uzatılabilir.
Dondurma işlem yaptıran kişinin her yıl ilgili kuruma gidip yumurta hücrelerinin saklanması ya da imha edilmesi ile ilgili onay ve imza vermesi istenir. Böylece alınan örneklerin yok yere bekletilmesi engellenmiş olur.
Elbette genç yaşlarda, üreme sisteminin en iyi çalıştığı 25-35 yaşlar arasında gebe kalmak hem anne adayı hem de bebeğin sağlıklı büyüyüp gelişmesi için en iyisidir. Fakat bazen sağlık sorunları üreme sistemi tehlikeye sokarken bazen de psikolojik ve sosyal sebeplerden dolayı bebek sahibi olmak ertelenebilir. Böyle bir durumda yumurtaları dondurmak doğurganlığı koruyacak en iyi seçenek olabilir. Süreç, uzman hekim ile birlikte iyi değerlendirilmeli ve ona göre gerekli adımlar zaman kaybetmeden atılmalıdır.
“Yumurta Rezervi Azlığında Ne Yapılır?” Konulu yazımızı okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.
Yumurta Rezervi Azlığında Ne Yapılır? : https://www.bebek.com/yumurta-rezervi-azliginda-ne-yapilir/