14 Aylık Bebek Gelişimi ve Becerileri

Hızla büyüyen miniğiniz 1 yaşını geçeli henüz iki ay oldu. Sizin için onun sağlığının her şeyden önemli olduğunu biliyoruz. Bu yüzden sağlıklı bir gelişimin sadece iyi beslenmek ve hastalanmamak olmadığını; bebeğinizin sadece bedenen değil ruhen ve sosyal yönden de sağlıklı olması gerektiğini bilmeniz gerek. Bunun takibini ise en iyi ebeveynler yapabilir. Öyleyse 14 aylık bebek gelişimi ile ilgili detaylı bilgi sahibi olmanızda ve yavrunuzun bu döneme ait becerilerin ne kadarını gösterdiğini takip etmenizde fayda var.

Gelişim Alanlarına Göre 14 Aylık Bebek Neler Yapabilir?

Bebeğiniz her geçen gün yeni şeyler öğrenecek ve yeni beceriler kazanacak. Peki bu beceriler sağlıklı bir büyüme-gelişme dönemi için yeterli mi? Bebeğinizin gelişiminin beklenen düzeyde olup olmadığını bilmek için; onu iyi gözlemlemeli ve 14 aylık bebek neler yapabilir sorusuna doğru yanıt verebilmelisiniz. Bu sorunun yanıtını ise her gelişim alanı için ayrıdır.

Fiziksel Gelişim, Boy ve Kilo Tablosu

Yavrunuzun 1 ayda ne kadar büyüdüğünü görünce sakın şaşırmayın. Çünkü doğum öncesini saymazsak, insanlarda fiziksel gelişimin en hızlı olduğu dönem bebeklik dönemidir. Bu hızlı büyümenin takibi ebeveynler, aile hekimleri ve çocuk doktorları tarafından düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Uzmanlara göre 14 aylık bebek kilosu, boyu ve baş çevresi yaklaşık olarak aşağıdaki değerler arasında olmalıdır.

Cinsiyet	Boy(cm)	Kilo(kg)	Baş çevresi(cm)
Kız	71,3 cm – 81,4 cm	7,5 kg – 11,9 kg	42, 9 cm – 48 cm
Erkek	73,4 cm- 82,7 cm	8,2 kg – 12,4 kg	44,1 cm – 49 cm

Her gelişim alanında olduğu gibi fiziksel gelişimde de bireysel farklılıklar vardır. Bu nedenle bebeğinizin boy ve kütle artışını asla başka bebeklerle karşılaştırmayın. Büyüme sınır değerler arasında kaldığı sürece gelişiminden endişe etmenize gerek yok. Ancak boy, kütle ve baş çevresinin belirlenen aralığın dışına çıkması; bazı büyüme, gelişme ve beslenme problemlerinin habercisi olabilir. Böyle bir durumda mutlaka uzman bir hekimin görüşü alınmalıdır.

Motor Gelişimi

Motor gelişim bebeğinizin kaslarını kullanarak vücudunu hareket ettirebilme yeteneğidir. Koşmak, yürümek, zıplamak, topu atmak gibi büyük kas gruplarını kullanarak yapılan hareketler kaba motor; kalem tutmak, saç taramak, düğme iliklemek gibi küçük kas gruplarını kullanarak yapılan hareketler ise ince motor becerilerdir. Yavrunuz aşağıdaki kaba ve ince motor becerilerden birkaçını gösteriyorsa motor gelişimi konusunda endişe etmenize gerek yok.

Kaba motor beceriler: 14 aylık bebeklerde gözlemleyeceğiniz kaba motor becerilerin çoğu, yürüme eylemi ile ilişkili olarak ortaya çıkar ve gelişir. Yürümeyi öğrenen bebeğiniz aşağıdaki becerileri de kolaylıkla yapabilecektir.

• Eşyalara tutunarak ya da tutunmadan etrafı gezebilir.
• Kendi kendine oturabilir.
• Elleriyle tutunarak yerden kalkabilir.
• Oyuncak bebek arabasını eliyle iterek ilerleyebilir. Yürüme oyuncakları bu beceriyi destekleyecektir.
• Aynı anda hem oyuncağını taşıyıp hem yürüyebilir.
• Sabit duran topa ayağı ile vurabilir. Fakat henüz dengesini tam olarak sağlayamadığı için tekme attıktan sonra yere düşmesi normaldir. Minik futbolcunuzu desteklemek için top atışları sırasında elini tutarak ona destek olabilirsiniz.

İnce motor beceriler: Daha detaylı kas becerileri gerektiren davranışlardır.

• Kağıtları iki elin parmakları ile iki ayrı yöne çekerek yırtıp buruşturabilir. Bol bol gazete kağıdı kesip buruşturma aktiviteleri yapabilirsiniz.
• Lambanın anahtarını, çekmeceyi ya da kapıyı açıp kapatmak gibi tekrar eden davranışları hiç sıkılmadan defalarca gerçekleştirir.
• Avucu ile kavrayabileceği boyuttaki oyuncakları elleri ile toplayıp oyuncak kutusuna koyabilir. Çocuğunuzun bu özelliğinden faydalanarak ona daha bebek yaşta oyuncaklarını toplama alışkanlığı kazandırabilirsiniz. Her oyun sonrası “Hadi şimdi bunları oyuncak kutusuna koyalım” diyerek onu oyuncaklarını toplaması için teşvik edebilirsiniz.

Dil Gelişimi ve Konuşma Becerisi

• Bu dönemde minikler sadece davranışları değil sesleri de taklit ederek öğrenirler. Siz konuşurken onun gözü sizin ağzınızda olur. Dudaklarınıza bakarak çıkardığınız sesleri taklit etmeye çalışırlar.
• Konuşabildikleri kelime sayısı hızla artar. Yaklaşık 4-8 kelime konuşabilir. Net bir şekilde anne ve baba diyebilir. Konuşabildiğinden çok daha fazlasını anlar.
• Artık nesneleri tanıyor ve isimlerini biliyor. Yani sorulan nesneleri adını söyleyemese bile işaret parmağı ile gösterebilir. Perdeyi göstererek “Bu ne?” diye sorduğunuzda size “perde” cevabını veremez ama “Perde nerede?” dediğinizde parmağı ile perdeyi gösterir. Evdeki eşyalarla ilgili sorular sorarak pratik yapmak hem dil hem de sosyal becerileri geliştirecektir.
• Sözel ifadelere karşı uygun davranışlar geliştirmeye başlar. “Hadi parka gidelim.” ya da “Hadi markete gidelim.” dediğiniz saman artık gideceğiniz yeri kafasında canlandırabilir. Hatta sevdiği bir yer ise oraya gitmek için hemen kapıya yönelir. Bu nedenle markete gideceğiniz zaman, oranın “market” olduğunu daha gitmeden birkaç kez pekiştirin. Markete ulaştığınızda ise “Markete geldik.”, “Hadi markette alışveriş yapalım.”, “Marketten ekmek alalım.” şeklinde cümleler kurmanız onun marketi tanıması ve orada neler yapılabileceği hakkında fikir sahibi olmasına yardımcı olur.
• Tanıdığı, sevdiği ilgisini çeken kişi ve nesnelere isim vermeye başlar. Verdiği ismi hatırlar ve artık o kişi ya da nesne ile o ismi özdeşleştirir. En sevdiği ayıcığa “Lulu” bakıcısına “Bade” diyebilir, üstelik gerçek isimler bu kelimelere çok uzak olduğu halde.
• Artık söyleyebildiği kelime sayısı arttığına ve kısa cümleler kurabildiğine göre şarkı söylemesi için de hiçbir engel yok. Miniğiniz sürekli tekrar eden kısa nakaratları neşe ile söyleyebilir. “Fış fış kayıkçı … fış fış kayıkçı …” belki bazıları daha uzun olan “Mini mini bir kuş donmuştu … Mini mini bir kuş donmuştu …” kısımlarını yorulmadan defalarca ve her defasında aynı coşku ile tekrar edebilir. Hele bir de söylerken siz de ona eşlik ederseniz neşesi daha da artar.

Kelime dağarcığını geliştirmek ve dil gelişimini desteklemek için bu dönemde bebeğiniz ile sık sık konuşmalısınız. Konuşmalar diyalog şeklinde gerçekleşmek zorunda değil, monolog şeklinde de ilerleyebilir. Her yaptığınız eylemle ilgili hatta pantolonunu giyerken bile “Hadi şimdi pantolonunu giyelim. İşte bu birinci bacak, bu da ikinci bacak. Şimdi de yukarı çekelim. Giyindik!” gibi açıklamalarda bulunun.