Her geçen gün büyüyen bebeğiniz gelişiminin 16. ayında da değişecek, gelişecek ve yeni becerileri ile sizi mutlu etmeye devam edecek. 1,5 yaşına doğru adım adım giderken 16 aylık bebek gelişimi ile ilgili bilmeniz gereken bazı önemli gelişim özellikleri vardır. Bu özellikleri ne kadar iyi bilirseniz çocuğunuzu o kadar iyi tanırsınız. Bu da size süreci en iyi şekilde destekleme ve dönemsel krizleri akılcı yollarla çözebilme olanağı sağlar.
Gelişim Alanlarına Göre 16 Aylık Bebek Neler Yapabilir?
Bebeklerin gelişimi fiziksel, bedensel, bilişsel, sosyal ve psikolojik olarak çok yönlü takip etmeniz gerekir. Böylece gelişim sürecine yaşanan aksilikleri çok daha kolay tanıyabilir, sebebini tahmin eder ve çözüm için doğru adımları atabilirsiniz. Öyle ise 16 aylık bebek neler yapabilir, ne kadar büyür, nasıl konuşur, ne yer ne içer birlikte bakalım.
Fiziksel Gelişim, Boy ve Kilo Tablosu
Her bebek tek ve özeldir. Bu nedenle çocuğunuzun gelişimini asla komşunuzun ya da eltinizin bebeği ile karşılaştırarak takip etmeye kalkmayın. Bunun yerine onun Türkiye ortalamasına göre hesaplanmış minimum ve maksimum değerler arasında bulunup bulunmadığına bakın. 16 aylık bebek kilosu ve boyu aşağıdaki ortalama değerler arasında ise sıkıntı yok demektir.
- 16 aylık bir bebeğin bir önceki aya nazaran kilosunda; 0,2 – 0,8 kg, boyunda; 0,9 – 1,2 cm artış olması beklenir.
Cinsiyet | Boy(cm) | Kilo(kg) | Baş çevresi(cm) |
Kız | 73,3 cm – 83,9 cm | 7,8 kg – 12,5 kg | 43,3 cm – 48, 5 cm |
Erkek | 75,4 cm- 85,1 cm | 8,5 kg – 12,9 kg | 44,5 cm – 49,5 cm |
Bu değerlerin biraz altında ya da biraz üzerinde bir sonuç çıkması durumunda panik yapmayınız. Komşunuzun uzun boylu, sizin ise ailece ortalama bir boya sahip olmanız durumunda bebeklerinizin de aynı miktarda uzamasını beklemek anlamsız olur.
Çünkü kütle ve boy artışı genetik faktörler, beslenme şekli, uyku düzeni ve salgılanan hormon miktarlarından etkilenerek farklılık gösterir. Ancak 16 aylık bebek kilosu ve boyu değer aralığının çok atlında ya da üzerindeyse uzman bir hekimin görüşünü almanızda fayda var.
Psiko-motor Gelişimi
Zaten önceki aylarda dengeli yürüme becerisi kazanılmış ve bolca pratik yapma şansı olmuştu. Bu arada boyumuz biraz daha uzadı, kilomuz da arttı. O zaman biraz seviye atlama işi koşma, tırmanma ve zıplamaya dökme zamanı gelmiş demektir. Öyleyse 16 aylık bebek neler yapabilir birlikte bakalım.
- Bir önceki aya göre daha dengeli yürür. Arada elini tutup sizinle kısa bir yürüyüş yapması için ondan istekte bulunabilirsiniz.
- Yürümeyi zaten ilerlettiği için artık uzmanlık alanı koşmaktır. Evin içinde sürekli koşturan miniğinizle ufak kazalar yaşamak istemiyorsanız ev içerisinde dikkatli olun. Bir odadan diğerine geçerken koşarak gelen bebeğinizi devirebilirsiniz.
- Yardım ile merdiven inip çıkabilir.
- Özerklik duygusuyla iyice coşan minikleri televizyon üniteleri, koltuk tepeleri, masa üstlerinde yakalama ihtimaliniz yüksek. Bu nedenle onları gözünüzün önünden kısa süreliğine de olsa ayırmamanızda fayda var.
- Bir kalemi avuç içiyle kavrayarak çizgiler ve daireler çizerek karalama yapabilir. 3 yaş altı çocukların kolay kavraması için tasarlanmış kalın ve yıkanabilir boya kalemleri ile miniğinizin sanatçı yönünü destekleyebilirsiniz.
- Topu atabilir. Kendisine yakın mesafeden ve yerden yuvarlanarak atılan bir topu tutabilir.
- Boyunun yetiştiği çekmeceleri ve dolap kapaklarını kolayca açıp, içerisini bir güzel boşaltabilir. Aman dikkat siz salonda misafirlerin yanında otururken, o odanızdaki çekmecelerden özel eşyalarınızı çıkarıp herkesin içerisinde sergileyebilir. Bu nedenle özel, tehlikeli, kırılabilir ve kesici eşyaları onların ulaşamayacakları yerlere koymalısınız. Dilerseniz çocukların güvenliği için tasarlanmış dolap kilitlerini kullanabilirsiniz.
“Ömer 16 Aylık | 16 Aylık Bebek Gelişimi” Konulu videomuza aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Dil Gelişimi ve Konuşma Becerisi
Bebeklerde dil gelişiminin temelinde taklit vardır. Bebek önce sesleri duyar daha sonra duyduğu sesleri gördüğü ağız hareketleriyle birlikte koordineli bir şekilde taklit ederek doğru sesleri bulmaya çalışır. Sesleri hecelere, heceleri ise kelimelere dönüştürür. Daha sonra zamanla anlamını bildiği kelimeleri uygun bir şekilde sıralayarak ilk cümlelerini kurarak anlamlı ve etkileşimli bir iletişim kurmaya başlar. Dolayısıyla sağlıklı bir dil gelişimi için sağlıklı bir işitme yetisi ve bol uyaran içeren zengin bir çevre gereklidir.
16 aylık bebek için dil gelişimi ve konuşma becerisinin ne durumda olduğuna birlikte bakalım.
- Çoğu miniğin dil gelişimin morgem aşamasındadır. Yani tek kelimeyle çok şey anlatabilirler. “Attaa” dediğinde “dışarı gitmek istiyorum”, “mama” dediğinde anne acıktım demek istiyordur.
- Bazıları telgrafik konuşma olarak bilinen iki sözcük evresine geçebilir. “Anne gitti” “Baba gel” gibi iki kelimeden oluşan cümleler kurabilirler.
- Kendileri tek ya da iki kelimeden oluşan cümleler kurabilseler de karşısındakilerin kurduğu uzun cümleleri anlayabilirler. Bu yüzden siz de onlar gibi iki kelimeyle derdinizi anlatmaya çalışmak yerine karşınızda bir yetişkin varmış gibi normal cümleler kurmalısınız. Anın doğal akışıyla yavrunuzla konuşmanız onun kelime dağarcığını artırıp konuşma becerisini geliştirecektir.
- Sorulan sorulara “evet” ya da “hayır” diyerek cevap verebilir.
Sosyal ve Duygusal Gelişim
Bebeklerin gelişimi genetik aktarım ve çevresel faktörlerle doğrudan ilişkilidir. Ancak sosyal ve duygusal gelişimde çevresel faktörlerin kalıtımsal aktarımdan çok daha etkili olduğunu söylemek yanlış olmaz. Etkileşim halinde olduğu insanların davranışları, olaylar karşısında gösterdikleri tepkiler, diğer insanlarla iletişim şekli bebeğinizin sosyal ve duygusal gelişimini doğrudan etkileyecektir. Bu nedenle ebeveynler birbirleriyle konuşma şekline ve davranışlarına dikkat etmelidirler.
Birbirleriyle sürekli normal bir ses tonuyla (bağırmadan) konuşan, sakin davranan, mutlu çiftlerin çocukları benzer davranışlar gösterir. Genelde mutlu ve anlayışlıdır. Aksi durumda sinirli, sürekli çığlık atan ve oyuncaklarını karşısındakinin canını acıtacak şekilde fırlatan çocuklarla karşılaşabiliriz.
- Özerklik onun için önemlidir. Bu nedenle ayakkabı giymeye bezini bağlamaya ya da şapkasını takmaya şiddetle direnebilir.
- Her konuda sizinle inatlaşabilirler. Karda montsuz çıkmayacak şekilde koşullar el verdiğince isteklerini yerine getirmeye çalışarak bağımsızlık duygusunu pekiştirebilirsiniz.
- Başta anne olmak üzere ebeveynlerine çok düşkündürler. Ebeveynlerinden uzak kaldıklarında ayrılık kaygısı yaşarlar.
- Duygularını tanımaya çalışır, sizin de bu konuda ona yardımcı olmanız gerekir. Babası işe gittiği için hüzünlenip ağladı mı? Hemen olayı unutturmak için dikkatini dağıtmak yerine hüzün ve üzüntü duygusunu tanımasına izin verin. Onunla konuşun neden üzüldüğünü bildiğinizi ve onu anladığınızı kendisine ifade edin. Sonra da ona sarılın.
- Tanımadığı kişilere gitmek istemezler.
- Sosyalleşmeyi pek istemezler, yalnız oynamayı tercih ederler.
- Oyuncaklarını başkalarıyla paylaşmazlar.
- Duygularını gizleyemez ve açıkça belli ederler. Sinirli mi mutlu mu olduğunu kolayca anlayabilirsiniz.
Bilişsel Gelişim
Bu dönem ona çılgın kaşif diyerek durumu özetleyebiliriz. Çünkü bu dönem bağımsızlık duygusunun merak ile harmanlayan minikler artık sebep sonuç ilişkisi kurmaya başlar ve bu amaç uğruna yeni şeyler denemekten çekinmezler. Çoğu davranışı bilinçli yapar ve o davranışın sonuçlarını gözlemlemek için heyecanlanırlar.
- Bir önceki ayda olduğu gibi gördüklerini taklit etmeye devam eder.
- Yeni öğrendiği bir şeyi hiç bıkmadan tekrar tekrar yapabilir.
- Önceden tesadüfen yaptığı davranışları artık bilinçli olarak yapar.
- Elindeki 1 bardak suyu birden köfte tabağına boşaltabilir. Bu davranışı yapma sebebi ortalığı dağıtmak ya da sizi sinir etmek değil, bu davranışın sonucunda neler olacağına dair duyduğu meraktır.
- Renkleri ayırt edebilir. Farklı renkli cisimler arasından kımızı, mavi ya da yeşili sorduğunuzda size doğru cismi gösterebilir.
- Oyuncağının düğmelerine bilinçli olarak basar.
- Hayvan seslerini taklit eder.
- Bir çiftlik resmi üzerinde “Hani köpek? Kedi nerede?” gibi sorular sorduğunuzda hayvanları tek tek gösterebilir.
- Vücudunun uzuvlarını ve yüzündeki organları tanır, sorulduğunda gösterebilir.
- Eline ters şekilde verilen bir kitabı düzeltebilir.
- Eşyaları amacına uygun bir şekilde kullanabilirler. Telefonu kulağına götürür, tarağı görünce saçını tarar, kumandayı televizyona doğru uzatır.
- Basit oyunların kurallarını öğrenebilir.
Yemek Yeme Alışkanlığı
Her dönemde olduğu gibi 16 aylık bebek gelişimi için de beslenme çok önemlidir. Sağlıklı bir beslenme şekli benimsediğiniz sürece siz ne yiyorsanız bebeğinize de onu verebilirsiniz. Yeme alışkanlığı ve damak tadının küçük yaşlarda oluştuğunu unutmayın.
Siz brokoli sevmiyorsunuz diye bebeğinizi bu tattan mahrum bırakmayın. Brokoliyle şimdi tanışırsa ileride tadına bayılmasa da yine de yiyecektir. Mevsim sebze ve meyvelerinden azar azar ve sık sık yemesini sağlayın. Hala anne sütü alıyorsa gün içerisinde mutlaka ara öğün olarak anne sütü de almasını sağlayın.
16 aylık bebek uygun koşullar sağlandığı takdirde kendi yemeğini kendisi yiyebilir. Mama sandalyesine oturtup, yiyeceklerini önüne koyarak ona seçme ve dilediği gibi yeme şansı vermeniz güven ve başarı duygusunu geliştirecektir.
Miniğiniz kendi yemeğini yiyebiliyorsa pekala ellerini yıkayabilir hatta dişlerini bile fırçalayabilir. Yumuşak kıllı ya da silikon bir fırça dişlerini fırçalamasına izin verin. Etkili bir diş temizliği yapmayacaktır ama özgüveninin tavan yapacağından emin olabilirsiniz.
Günde Kaç Saat Uyumalı?
Bebeklerin büyüme ve gelişmesinde uyku çok önemlidir. Çünkü hipofiz bezinde üretilen büyüme hormonu en çok uyku esnasında salgılanır. Bebeğinizin yeteri kadar uyuması hem boyunun uzaması, kilosunun artması hem de psiko-sosyal ve duygusal gelişimi için gereklidir.
Yavrunuz artık koşturup tırmanmalara başlayacak kadar büyümüş olsa da hala günün yarısından fazlasını uyuyarak geçirmeye ihtiyacı vardır. Bu dönemde miniklerin en az 11, en fazla 14 saat uyuması gerekir. 14 saatten referans alırsak bunun 11 saati gece uykusu kalan 3 saati de gündüz uykusu olmalıdır. 3 saatlik gündüz uykusunun 2 defada alınması daha uygundur. Elbette ki uyku saatinde de bireysel farklılıklar vardır. Kimi çocuk gündüz 4 saat uyurken kimiyse 30 dakika uyuyabilir.
16 Aylık Bebek İçin Oyun Önerileri
Bir bebeğin çok yönlü gelişimini sağlayan en etkili yöntem oyundur. Oynadığınız oyunun eğitici ve öğretici olması için öncelikle bebeğinizin yaşına uygun olması gerekir. 16 aylık yavrunuzla aşağıdaki oyunları güvenle oynayabilirsiniz.
-
Top Atma-Yakalama
Güvenli bir zemine birbirinize çok uzak olmayacak bir mesafede oturun. Topu yavaşça bebeğinize doğru yuvarlayın. Ona yuvarlanan topun tutması ve size geri atması için gerekli yönergeleri verin ve eğlencenin tadını çıkarın. Bu oyun bebeğinizin El göz koordinasyonu sağlamasını ve nesneleri takip etme becerisini geliştirir.
-
Kağıt yırtma
Miniklerin en sevdiği oyunlardan biri kağıt yırtmak ve buruşturmaktır. Yırtılan kağıttan çıkan ses, avuç içinde sıktıkça aldığı şekil onları eğlendirirken el ve parmak kaslarını da güçlendirecektir.
-
Saklambaç
Miniğinizin sizi kolayca bulabileceği güvenli bir alanda saklanın. Ardından bebeğinize seslenin. Sesinizi takip ederek sizi bulması için gerekli yönergeleri verin. Sizi bulduğunda onu alkışlayıp takdir edin. Bu oyun eğlenceli vakit geçirmenizin yanında bebeğinizin ses-yer koordinasyonu kurmasını sağlar, işitme becerilerini geliştirir.
-
Mutfak orkestrası
Her yaşta olduğu gibi 16 aylık bebek gelişimi için de sanat değerlidir. Mutfak eşyalarıyla oynayarak çocuğunuzla müzik yapabilirsiniz. Çekmece ve dolapları açıp farklı büyüklüklerde plastik kaplar bulup ters çevirin. Daha sonra bebeğinizle birlikte kaplara vurarak sesler çıkarın. Dilerseniz şarkı yaptığınız müziğe uygun bir şarkı söyleyerek sanatınızı geliştirebilirsiniz.
ebebek Oyun Rehberi Konulu makalemizi okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz;
ebebek Oyun Rehberi: https://www.bebek.com/ebebek-oyun-rehberi/
Yazılanları okudukca kendımı ı ve cocugumu gordum gercekten cok faydalı bır makale olmus
Bilgilendiren güzel bir makale olmuş… oyunlar içinde fikir verdi