20. Hafta Gebelik

20. hafta hamilelik ile ilgili size harika bir yazı hazırladık. 🙂 Şimdiden tüm anne adaylarına keyifli okumalar diliyoruz.

20 Haftalık Gebelik

Tebrikler, gebeliği resmi olarak yarıladınız. Hamile olduğunuzu öğrendiğiniz gün daha dün gibiyken bir bu kadar daha zaman sonra minik yavrunuzu kucağınıza alacaksınız. Zaman su gibi akıp geçerken bebeğiniz de boş durmuyor ve büyümeye devam ediyor. Zaten karnınızın ne kadar büyüdüğüne baktığınızda bunu anlamak çok da zor olmasa gerek.

Önümüzdeki sürecin nasıl olacağını merak ettiğinizi biliyoruz. Dilerseniz gebeliğin 20. haftası itibariyle sizi ve bebeğinizi neler beklediğine, süreci en iyi şekilde geçirebilmek için neler yapabileceğinize birlikte bakalım.

20 Haftada Bebek

Siz günleri sayarken 20 haftalık bebek boş durmadı; büyümeye, gelişmeye ve yeni beceriler kazanmaya devam etti. Peki geçen 7 günden bu yana neler değişti?

Bebeğim Ne Kadar Büyüdü?

1 haftada ne kadar da büyüdü; bebeğiniz neredeyse bir muz büyüklüğünde.

Geçen haftadan bu yana sadece 20-40 gram arası kütle artışı yapıp, neredeyse sadece 1 cm uzadı. Ancak bu küçük sayısal değerler miniğiniz için çok kıymetli, gelişim sürecinde çok büyük adımlar. 20 haftalık bebeğin kilosu ve boyunun yaklaşık olarak aşağıdaki değerler arasında olması beklenir.

Gebelik Yaşı (Hafta)	Kütle (g)	Uzunluk (cm)
20. hafta	220- 260	14- 16

Ultrason muayenesi sonrası miniğinizin uzunluk ve kütle değerleri ortalama değerler aralığında olmayabilir. Ortalama üzerinde olması bebeğinizin daha iyi geliştiği, altında olması ise gelişim geriliği olduğunu ifade etmez. Değerlerdeki küçük sapmalar muhtemelen döllenmenin gerçekleştiği tarih ile doktorun referans aldığı son adet tarihi arasındaki farktır. Süreç mutlaka hekimiz tarafından takip edilecektir.

Sistemlerinin Gelişimi ve Yeni Kazanılan Beceriler

Döllenmenin gerçekleştiği andan bu yana hızla büyüyen bebek hızla bir yetişkin insanın sahip olduğu anatomik yapıya erişmeye çalışır. Temellerini zaten önceki haftalarda atmış olan 20 haftalık bebeğin organ ve sistem gelişimi yaklaşık olarak aşağıdaki düzeydedir.

• Sinir Sistemi

• Beyin olgunlaşmaya devam ederken bebek de artık uyku ve uyanıklık durumuna geçer. Hatta yavaş yavaş kendi uyku düzenini oluşturacak ve sizin gibi o da belli saatlerde uyuyup belli saatlerde uyanık olup ortalığı birbirine katacak.
• Sinir sisteminin yapı taşı olan nöronların dışında yağ ve protein yapılı miyelin kılıflar bulunur. 20 haftalık bebek deri altında yağ depolarken aynı zamanda nöronların etrafını saran miyelin kılıfları da oluşturur.
• Çevresel sinir sistemini oluşturan nöronların mesaj iletim kapasitesi ile beraber omurilik de hızla gelişmeye devam eder. Bu da sinir sisteminde merkez ile bağlı olduğu sistem ve organlar arasındaki iletişim ağını güçlenir. Böylece bebek kontrolsüz iskelet hareketlerinden kontrollü hareketlere geçebilir. Bu da ilerleyen haftalarda bebeğin bedenini istemli olarak kontrol edebilmesine yardımcı olacaktır. Öyleyse bilinçli bir şekilde gelecek olan taklalara ve tekmelere hazırlıklı olsanız iyi olur.

• Dolaşım Sistemi

Bebeğinizin dolaşım sistemi muazzam bir mekanizma ile çalışıyor. Damarlarda akan kan hacmi artmaya devam ediyor. Kalp damarlardaki kanı atardamarlar aracılığıyla tüm vücuda pompalayıp toplardamarlar ile yeniden kalbe gelmesini sağlıyor. Bütün bunları yapmak için dakikada yaklaşık 140- 150 defa atarak bir yetişkin kalbinden çok daha hızlı çalışıyor.

Artan kan hacmine paralel olarak genişleyen ve kalınlaşan damarlar cilt üzerinde belirginleşir.

• Sindirim Sistemi

Bebek içerisinde bulunduğu amniyotik sıvıyı yutuyor ve sıvı içerisinde yer alan protein, üre, asit ve benzeri maddeleri midesine göndererek ilk sindirim pratiklerini yapıyor. Öyle ki bağırsaklarda sindirim atıkları bile biriktiriyor. Bu atıklar henüz anüsten dışarı atılmıyor, yani şimdilik dışkılama söz konusu değil. Doğumdan hemen sonra atılmak üzere koyu renkli, macun kıvamda bir madde şeklinde bağırsakta birikiyor. Mekonyum adı verilen bu madde ile bebeğinizin ilk kakası olarak tanışacaksınız.

• Solunum Sistemi

Yavrunuzun en son gelişimini tamamlayacağı sistem, solunum sistemidir. Ancak yine de bebeğin solunum kanalları oluşmuştur ve 20 haftalık bebek tıpkı bir yetişkin gibi soluk alıp-verme mekanizmasını çalıştırıyor. Tabi küçük bir farkla; hava yerine amniyotik sıvıyı alıp veriyor. Solunum kanalları henüz ilkel yapıdadır ve doğumdan sonra yardımsız solunum yapabilmesi için biraz daha gelişmesi gerekiyor.

• Destek ve Hareket Sistemi

Bebeğiniz bundan sonra daha hızlı uzayacak ve daha hızlı kilo alacak. Çünkü kemikler hızla uzamaya, kalınlaşmaya devam ederken kıkırdak yapılar mineral birikimini hızlandırarak kemikleşir.

Kaslar güçlenir. Bunun sonucunda bebek ellerini ve kollarını kolayca hareket ettirirken parmaklarını çok daha rahat bir şekilde açıp kapatabilir.

Yüz kasları gelişmiştir. Bebeğiniz size anne karnındayken gülücük atabilir, kaşlarını çatabilir hatta şaşkın şaşkın bakabilir.

Damakların altından ilk diş seti gelişmeye başlamıştır. Bu diş kökleri doğumdan sonra bebeğinizin ilk dişleri olarak kendini gösterecektir.

• Boşaltım Sistemi

20 haftalık bebeğin böbrekleri tam olarak olgunlaşmamış olsa da süzme birimleri gelişmeye başlamıştır.  Yutma refleksi her hafta daha da gelişen bebek içerisinde büyüdüğü amniyotik sıvıyı içer ve içtiği sıvı ile idrar oluşturur. İdrarını amniyotik sıvı içerisine yapar ve sonra sıvıyı tekrar yutarak yeniden idrar oluşturur.

• Üreme Sistemi

Önceki haftalarda kız bebeklerde uterus, vajina ve fallop tüpleri gibi dişi üreme sistemi organları oluşmuştu, gebeliğin 20. haftası ise şekillenmeye, büyümeye ve olgunlaşmaya devam eder. Her birinde 1 milyondan fazla olgunlaşmamış yumurta hücresi bulunan ovaryumlar (yumurtalıklar) gelişmeye başlar.

Erkek bebeklerde erkek üreme sistemi organları gelişmişti. Bu hafta şekillenmeye, büyümeye ve olgunlaşmaya devam eder. Testisler şimdiye kadar testis torbasına inmediyse bu hafta inebilir.

20 Haftalık Bebek Cinsiyeti Belli Olur mu?

Kızlarda ve erkeklerde üreme sistemi ile birlikte dış üreme organları da gelişti. Bu nedenle şimdiye kadar bebeğin cinsiyetini öğrenmediyseniz hazır olun. Çünkü muhtemelen ilk ultrason muayenede doktorunuz size bebeğin kız mı yoksa erkek mi olacağını söyleyecektir.

Dilerseniz “Bebeğin Cinsiyetini Nasıl Belirleyebilirsiniz?” Konulu yazımıza göz atabilirsiniz:

https://www.bebek.com/bebegin-cinsiyetini-nasil-belirleyebilirsiniz/

• Bağışıklık Sistemi

Bebeğin gebeliğin 20 haftası aktif bir bağışıklık sistemi yoktur. Sadece cildi saran ve verniks kazeoza denen kremsi tabaka ile cildini amniyotik sıvıda bulunan ve enfeksiyon oluşturabilecek maddelerden korur.

20 Haftalık Bebek Hareketleri

Minik yavrunuzun kemikleri büyüdükçe, kasları güçlendikçe hareketleri de daha çok hissedilir. Artık 20 haftalık bebek hareketleri hissedilebilecek düzeye ulaşmıştır. Fakat ilk kez anne olacak kadınların bu hareketleri hissetmesi pek kolay olmaz. Çünkü hareketler bariz bir tekme ya da dönme şeklinde değil küçük kıpırtılar şeklinde hissedilir. Anne adayı bu kıpırtıları gaz hareketliliği sanabilir.

20 Haftalık Bebekte Duyu Organları Gelişimi

Duyu organlarının her biri beyin üzerindeki farklı noktalar üzerinde kontrol edilir. Sinir sistemi hızla gelişen 20 haftalık bebeğin duyu organları da buna paralel olarak gelişim gösterecektir.

• Göz ve Görme Duyusu

Gözler nihayet baş üzerinde olması gereken yerine ulaştı. Görme reseptörleri sayısını ve işlevini arttırıyor. Göz kapakları henüz kapalı olsa da gözler, gelişen göz kasları sayesinde yuvalarında hareket edebiliyor.

• Kulak ve İşitme Duyusu

Kulaklar henüz baş üzerinde olması gereken yerde değiller. Yanlara doğru ilerlemeye devam ediyor. Kulak kepçesi dışa doğru belirginleşiyor. Henüz etrafındaki sesleri duyamıyor ancak işitme reseptörleri bir yetişkinin işitme aralığı dışındaki bazı frekansları işitebiliyor.

• Deri ve Dokunma Duyusu

• Deri yüzeyinde dokunmaya özelleşmiş almaçların miktarı artar. Bu da bebeğin vücudunda birçok bölgede sıcaklık, basınç, sertlik benzeri uyarıları algılayabilmesine olanak tanır.
• Deri tabakası yağ depolamaya devam eder. Depolanan yağ miktarı arttıkça miniğinizin buruşuk yerleri dolacak ve zamanla tombul bebek kolları ve bacakları oluşacaktır.
• Deri yağ depoladıkça şeffaflığını kaybetmeye başlar.
• Deride henüz ısı yalıtımı yapacak kadar yağ birikmemiştir. Bu nedenle yalıtım yapmak amacıyla çıkan lanugo tüyleri miktarında artış olur.
• Bebeğin cildiniz amniyotik sıvının olumsuz etkilerinden korumak için cilt yüzeyinde birikmeye başlayan verniks kazeoza adlı kremsi tabaka kalınlaşmaya devam eder.
• Saç derisi üzerinde saçın çıkacağı kanallar önceki haftalarda oluşmaya başlamıştı. Gebeliğin 20 haftası saçlar, kaşlar ve kirpikler uzamaya devam eder.

 

• Dil ve Tatma Duyusu

Tatma duyusu önceki haftalarda gelişmeye başlamıştı, şimdilerde gurme olma yolunda ilerliyor. Amniyotik sıvı aracılığı ile sizin yediğiniz yemeklerin tadına şimdiden aşina.

• Burun ve Koklama Duyusu

Tat alma duyusuna paralel olarak koklama duyusu da gelişir. Evet hava yoluyla koku alamaz ancak koku almaçları ile burnundan giren amniyotik sıvıdaki maddelerin kokusunu algılar.

20 Haftalık Bebek Kaç Aylıktır?

Hamilelik süreci uzman hekiminiz tarafından hafta baz alınarak takip edilir ancak bizler gebeliği hafta değil ayla ifade etmeyi severiz. Birine 20 haftalık hamileyim dediğinizde bazen duymak istediği cevap havada kalır. Aslında merak edilen “20 haftalık gebelik kaç aylıktır?” sorusunun yanıtıdır. Öyleyse bu soruyu birlikte yanıtlayalım.

20 hafta= 20×7 gün = 140 günlük

140/30= 4 ay 20 günlük

Öyleyse 20 haftalık bebek klinik olarak artık 4 buçuk aylıktan biraz fazladır.

20 Haftalık Gebelikte Anne

Evet bebeğiniz 7 günde bile değişti. Peki ya siz? O bu kadar hızlı değişim gösterirken bedeninizin de sürece uyum sağlamak adına birtakım tepkiler göstermesi çok doğal değil mi? 20 haftalık hamilelikte anne adayını neler beklediğini isterseniz birlikte inceleyelim.

Reflü:

Anne adayında en sık karşılaşılan değişimlerin başında gelir. Genişleyen rahim, ağırlaşan bebek kendisine yer açmak adına mideye baskı yapmaya başlar. Bunun yanına gebelik hormonlarının kasları gevşetmesi eklenince, gevşeyen mide kapakçığı kası, bebeğin de baskısıyla açılır ve sindirilmekte olan yemekler mideden yemek borusuna doğru yukarı çıkar.

Soluk alıp vermede zorlanma:

Bebek büyüdükçe diğer iç organları olduğu gibi akciğerleri de sıkıştırmaya başlar. Bunun sonucunda 20 haftalık anne nefes almakta zorlanabilir.

Sık idrara çıkma:

Büyüyen ve ağırlaşan rahim mesaneye baskı yaparak azıcık idrar birikimde bile tuvalete gitme ihtiyacı duymaya sebep olur.

İdrar yolu enfeksiyonları:

Bebeğin mesane üzerine yaptığı baskı idrar kanallarını tıkayabilir. Tıkanan idrar kanalında biriken idrar ise enfeksiyon oluşturarak idrar yolları problemlerine yol açabilir. 

Ciltte lekelenme:

Hamilelikte en sık görülen problemlerden biri olan cilt lekelenmesi 20 haftadan itibaren daha da belirginleşir. Kalıcı olmayan bu lekelerin doğumdan sonra geçmesi beklenir.

Çatlaklar:

Gebelikte 20 hafta boyunca bebek büyüdükçe karın bölgesi, anne kilo aldıkça ise göğüs, kalça ve bacaklar başta olmak üzere cildin belli bölgelerinde genişlemeler olur. Cilt bu hızlı genişlemeye yetişemediğinde yüzeyde yırtılmalar ve çatlaklar oluşur.

Bel ve sırt ağrıları:

Gebeliği yarıladığınız bu zamanlarda kilo artışına uyum sağlamaya çalışan iskelet sisteminiz zorlanabilir. Bedenin alışık olmadığı bu fazla kilolar ağırlık merkezini bozarak bel ve sırt ağrılarına sebep olabilir.

Hemoroit:

Siz ve bebeğiniz kilo aldıkça rahime uygulanan baskı artar ve bağırsakların anüsten dışarı doğru çıkmaya başlaması hemoroide sebep olabilir.

Kabızlık:

Gebelik hormonları kasların yavaşlamasına sebep olur. Bu etki bağırsak kaslarını da etkileyerek sindirimin yavaşlamasına bunun sonucunda da kabızlığa sebep olur. Kabızlık hemoroidi de tetikleyen olumsuz bir faktördür.

Daha Rahat Bir Hamilelik Süreci için Dikkat Etmeniz Gerekenler!

Gebeliğin 20. haftası sizi rahatsız eden belirtilerde bir azalma olsa da hâlâ bazı sorunlar yaşam standardınızı olumsuz etkileyebilir. Basit önlemlerle bu süreci daha rahat atlatmak mümkün.

1. Gebelikte sizi rahatsız eden semptomların birçoğu kilo almanızdan kaynaklanır. Bu nedenle 20 haftalık gebelikte beslenme konusunda dikkatli olun. İki canlıyım diye iki kişilik yemeyin.
2. 3 ana, 3 ara öğün şeklinde ve normal porsiyonlarda beslenmek hem siz hem de bebeğiniz için yeterli olacak, aynı zamanda gereksiz kilo almanızı engelleyecektir. Durum kontrolden çıktığında mutlaka uzman bir diyetisyenden yardım alın.
3. Fırsat buldukça dinlenin ve gereksiz yere ayakta kalarak kendinizi yormayın.
4. Konforlu bir uyku için yatmadan önce sıvı tüketmemeye çalışın, bel ve bacaklarınızı yastıklarla destekleyerek uyuyun.
5. Bel ve sırt ağrılarını azaltmak için kalsiyum bakımından zengin besinler tüketin.
6. Kabızlık ve hemoroit problemlerinde semptomların ağırlaşmasını engellemek adına lifli yiyecekler tüketin ve egzersiz yapmayı ihmal etmeyin.
7. Ciltte oluşan koyu lekelerin kalıcı olmasını istemiyorsanız lekeli cildi güneş kremi kullanmadan güneşe maruz bırakmamaya dikkat edin.
8. Bu haftalarda artma ihtimali yüksek olan çatlakların önüne geçebilmek için kontrollü kilo almaya dikkat etmelisiniz. Cilde esneklik kazandırmak ve cildi nemli tutmak için çatlak kremi ya da doktorunuzun önereceği bitkisel yağları kullanmak da çatlak oluşumunu azaltacaktır.

Kaç Kilo Almalısın?

Kaba bir hesapla 20 haftanın gebeliğin tam yarısına denk geldiğini düşünerek alacağınız toplam kilonun yarısını şimdi almayı beklemek çok yanlış olur. Çünkü kiloyu daha çok gebeliğin son haftaları almanız beklenir. Peki 20 haftalık gebelikte kaç kilo alınır derseniz; yaklaşık olarak 4- 6 kilo almanız beklenir. Bu aralığın üzerine çıkmanız durumunda kontrolü kaybetmeden ele alın. Doktorunuzla konuyu çok geç kalmadan görüşmeli ve gerekiyorsa bir diyetisyenden yardım almalısınız.

Bazı kadınlar mide bulantısı, iştahsızlık ve reflü gibi problemlerin yoğun yaşandığı gebeliğin ilk yarısında kilo almak yerine kilo kaybedebilir. Muhtemelen ilerleyen haftalarda bu semptomların ortadan kalkmasıyla birlikte kilonuz artış göstermeye başlayacaktır.

 Gebelikte Yapabileceğiniz Egzersizler

Toplumumuzda egzersizin sadece kilo vermek ya da formda kalmak için yapıldığı yönünde bir yanlış algı var. Oysa sistemlerimizin sağlığı için sağlıklı beslenme kadar hareketli bir yaşam da önemlidir, üstelik hamileyken bile. Peki 20 haftalık gebelikte egzersiz seçeneklerinin neler olduğunu biliyor musunuz?

• Hafif tempolu yürüyüş
• Omurga başta olmak üzere kemikleri güçlendirecek esneme hareketleri
• Grup egzersizleri
• Pilates
• Yüzme
• Yoga
• Meditasyon

Gebelikte hangi egzersizi, ne yoğunlukta yapacağınıza mutlaka kadın doğum uzmanı ile birlikte karar vermelisiniz. Çünkü bazı gebeliklerde egzersiz size ya da bebeğinize zarar verebilir.

20 Haftalık Gebelikte Kontrol Listesi

1. 20 haftalık gebelik, bebekte genetik anomaliye sahip olma olasılığını ölçmek için amniyosentez ve 4’lü tarama testi yaptırabileceğiniz bir dönem.
2. Doktorunuz bu hafta ayrıntılı ultrason taraması yapabilir. Bu tarama ile bebeğinizde fiziksel ya da genetik anomali olma ihtimali değerlendirilecektir.
3. Kitap okumak, gebelik süreci ve bebek bakımı hakkında bilgi birikimi yapmak için güzel bir dönem.
4. Bebeğin cinsiyetini henüz öğrenmeyenler bu hafta artık kız mı erkek mi olacağı konusunda merakını giderebilir. Artık isim araştırması yapabilirsiniz.
5. Cinsiyeti öğrendiğinize göre miniğiniz için alışveriş yapmaya başlayabilirsiniz.
6. Henüz ağırlaşmadığınız bu dönem arkadaşlarınızla dışarı çıkmak, bir araya gelmek ve gebelik heyecanını sevdiklerinizle paylaşmak için mükemmel bir fırsat.

Gebelik, süreç hakkında yeterli bilgi ve desteğe sahip olduğunuz sürece oldukça keyifli geçirebileceğiniz eşsiz bir dönem. Bu nedenle gebeliğin 20. haftası seni ve bebeğini neler beklediğini bilmek sizi rahatlatacaktır.