Uyku, insanın vazgeçilmezi… Çocuğun gelişimindeki yeri ise haliyle tartışılmaz. Ancak, sadece gece uykusu çocuğun gelişiminde yetersiz kalır. Düzenli gündüz uykularıyla ihtiyacını karşılamasını sağlayın.
Bebeğinizi, dengeli gelişimi için gerekli miktarda uykusunu almasını sağlamak üzere, düzenli gündüz uykularına alıştırmalısınız. Huyu ve doğal ritmi ne zaman ve nasıl uyuyacağı konusunda size ipuçları verecektir. Bazı bebekler kolay alışıp her gün bol bol uyurken, bazıları kısa uykularla yetinir. Belirlenmiş bir saatten daha kısa uyuyor olması mutlaka bir sorun olduğunu göstermez. Bebeğiniz o miktarda uykuyla dinleniyor olabilir.
Bebeğin Gündüz Uyuması Gereken Süre Ne Kadardır?
Yenidoğanlar gündüz ve akşamüzeri iki ila dört saat uyurlar. Bu noktada herhangi bir müdahale gerekmez, çünkü bebeğiniz ihtiyacı olan uyku miktarını kendisi belirleyecektir.
Altıncı ila sekizinci haftalara gelindiğinde uykusu düzene girmeye başlayacaktır. Günde iki ila dört saatlik gündüz uykusuna, hatta fazlasına ihtiyacı olabilir.
Üç-dört aylık olduğunda, uyuyacağı zamanı siz de tahmin etmeye başlarsınız. Bu dönem uyku saatlerinin oluşmaya başlaması için uygundur.
Altı aylık bebeğinizin gündüzleri iki ya da üç kez (sabah, öğlen, öğleden sonra) birer saat uyuması normaldir.
Bebeğiniz dokuzuncu ayından sonra bir yaşına gelene kadar, kesintisiz uykuyu yakalamak için gündüz uykularını sabah ve öğlen birer kez olmak üzere ikiye indirecektir. Yaklaşık 18 aylıkken çocukların çoğunun sabah uykusunu bıraktığı görülür. Ancak bu bir kayıp değildir, çünkü bu şekilde çocuk öğlen uykularını deliksiz uyuma hedefine ulaşır. Öğlen uykusu alışkanlığı üç veya dört yaşına kadar devam eder.
Bu uyku düzeninin her bebek için geçerli olacağı söylenemez. Her bebeğin kendine özel uyku alışkanlığı edinebileceğini unutmayın.
Gündüz Uykusunu Düzenleme
Bebeğiniz üçüncü ya da dördüncü ayını tamamladığında, uyuma ritmiyle uyumlu bir uyku düzeni oluşturmaya başlayabilirsiniz.
Bu Belirtilere Dikkat!
Bebeğiniz uyumak istediğine dair sinyaller verir. Gözlerini ovuşturur, mızmızlanmaya başlar. Bir hafta boyunca bu işaretleri ve uyuduğu saatleri not alırsanız, bebeğinizin ne zaman uyumaya ihtiyacı olduğunu görebilir ve sonraki günlerde uykuya yatırmak için o zamanı bekleyebilirsiniz.
Her sabah saat on gibi uyumaya hazırlandığını ve huysuzlandığını fark etmek işinizi kolaylaştıracaktır. Bu belirtileri göstermesini beklemeden, 15-20 dakika öncesinde yemeğini yedirmiş, altını değiştirmiş, hatta sessiz bir ortam oluşturmuş olun.
Düzeni Sağlamak
Her gün hemen hemen aynı saatlerde bebeğinizi uykuya hazırlamaya başlayın. Eğer kendi bulduğu ritimde uyumaya başlarsa, uyku düzeni kurmakta sıkıntı yaşarsanız. Bebeğinizin uyku saatlerine denk gelen aktivitelerden kaçınmaya çalışın.
Sabırlı Olmak
Evde birden fazla çocuk varsa, bebeğin uyku saatleri boyunca onları sessiz tutmak kolay olmaz ve istediğiniz uyku düzenini kurmanız zorlaşır. Gün boyu karşınıza çıkan engeller yüzünden uyku saati sarkar, hatta iptal olabilir. Ama endişelenmeyin. Kötü tecrübelerinizin ışığında yeni bir düzen kurabileceğinize inandığınız sürece, kolayca düzenli uyku saatlerine geri dönebilirsiniz. Bebeğinize en uygun uyku saatlerini bulmaya çalışın. Bu süreçte yaptığınız denemelerden alacağınız olumsuz sonuçlar doğru kararı vermenizi sağlayacaktır. Bebeğinize tecrübeleriniz doğrultusunda yeni bir düzen kurmalı ve onu alışkanlık haline getirmesini beklemelisiniz.
Uyku Öncesi Hazırlık
Çocuğu uykuya hazırlamak iyi fikirdir. Bebeğinizin sakinleşmesine ve yavaşça uyku haline geçmesine yardımcı olur. Sarılıp yanına yatmanız, ona hikaye okumanız ya da ninni söylemeniz bu süreci daha huzurlu geçirmenizi sağlayacaktır. Uyku öncesi keyfi için ne yapacağınızı bırakın o belirlesin: Çabucak uykuya dalmasından neyi daha çok sevdiğinizi anlayacaksınız.
Sorunsuz Uyku İçin Pratik Çözümler
• Pijama zorunluluğundan vazgeçin. Önemli olan çocuğun giyeceği kıyafetler içinde rahat olması; ne çok ince ne de çok kalın.
• Uyku vakti sessizliğini sağlamadan hemen önceki süreyi oyuna ayırabilirsiniz. Ancak yüksek ses çıkarmaktan, çocuğu harekete geçirip uykusunu açacak oyunlar oynamaktan kaçının. Amacın onu sakinleştirip uykuya dalmasını kolaylaştırmak olduğunu unutmayın.
• Geceleri uyuduğu yatağa yatırırsanız, o anı gece ile bağdaştıracak ve uyuma vakti geldiğini hissedecektir.
• Dışarı çıkıyorsanız, uyku vakti yolda olacağınızı biliyorsanız, yanınıza kitap veya çocuğunuzun uyuma ile bağdaştırdığı herhangi bir şey alın. Böylece hem ona nerede olursanız olun uyuyabileceğini göstermiş hem de uyku düzenini bozmamış olursunuz.
• Çocuğunuz doğru düzgün uyumuyorsa, onu eğitemediniz hissine kapılıp kendinizi suçlamayın. Bazı anneler çocuğun yatıp uyuması için yorulması gerektiğini düşünür, hâlbuki daha da canlanma olasılıkları vardır. Öncelikle bu düşünceyi kafanızdan atmalı, sonra günde üç saat uyumaya alıştırmak için çeşitli yollar denemeye başlamalısınız.
• Uykusu çabuk bölünen bir bebeğiniz varsa, ilk seferde bir saatten az uyuması çok normal. Üstelik çok yorulmamışsa ve uyanık kaldığı saatlerde enerjisini tüketmemişse uyku ihtiyacı fazla olmayacak ve kısa sürede gerek duyduğu kadar uykusunu alacaktır.
Annelerin Başarı Öyküleri
“Büyük bir mücadelenin sonunda dört aylık bebeğim uyumaya başladı. Gün içinde aynı saati tutturmak her zaman mümkün olmuyordu. Anne baba için bu zamanı ayarlamak bazı günlerde imkânsız. Odasına götürüyordum ve ninni söyleyerek birkaç dakika sallıyordum. Gece yatarken de aynı şey yaptığım için uyku zamanının geldiğini anlayabiliyordu.”
Nagihan Subaşı, 31 yaşında
“Uyku kâbusu dört aylıkken sona erdi. Kendi yatağıma oturuyor ve uyutmak için emzirmeye çalışıyordum. Kıpırdamadan durduğumda uykuya dalıyordu. Yavaş yavaş kendi yatağına yatırıyordum. Beşiğinin altında bir vibratör var; yatağı sallıyor, bir yanda da müzik çalıyor. Bizim ufaklık buna bayılıyor ve günde iki üç saat gündüz uykusu uyuyor.”
Şennur Kavakçı, 29 yaşında
“On haftalık bebeğim düzenli olarak gündüz uykularını uyuyor. Farklı bir yöntemle bunu başardım. Henüz yorulmamışken yatağına yatırıyordum. Yorulup ağlamaya başlayana kadar bekliyordum. Ağladığı anda kucağıma alıp evin içinde biraz yürümek, biraz sallamak onu susturuyor ve mutlu ediyordu. Ayrılmaz bir ikili olduğu emziği de her zaman ağzındaydı. Bu şekilde fazla beklemeden uyuduğunu gördüm.”
Banu Yıldırım, 27 yaşında
“Yaklaşık üç aylık çocuğunuz 30-45 dakika sonra uyanıyorsa, bu onun gündüz uykusunu aldığı anlamına gelmez… Uyku evresinin birinci bölümünden sonra ihtiyaç duyulan uykuyu nasıl alacağı konusunda ona yardımcı olmalı, onu rahatlatmalıydım. İkinci bölüm biraz daha uzundu. Bazı zamanlar yaklaşık yarım saat yanında oturuyor uykuya dalması için sırtını sıvazlıyordum. Bazen de birkaç dakika ağlamasını dinlemek zorunda kalıyordum. Ağladığını duymak beni üzüyordu elbette, ancak işe yaradı. Şimdi beş aylık ve ara ara uyansa da kendiliğinden uykuya dalabiliyor.”
Merve Uzun, 33 yaşında
“Dört aylık kızım yanında ben olmadan uyumazdı. Kolum ağrıyana kadar kucağımda tutar, uyumasını beklerdim. Bir gün buna son vermem gerektiğini düşündüm ve onu yatağına yatırdım. Evet, ağladı. On dakika sonra tekrar kucağıma alıp gazı varsa çıkardım. Yine yatağına yatırıp bekledim. Bu kez ağladığında emziğini verdim. Böyle böyle kendi yatağında uyumaya alıştı. Şimdi nerede olursa olsun kendiliğinden üç saate kadar uyuyor.”
Halide Şenoğlu, 31 yaşında
