Önce karakter nedir ona bakalım. Karakter, kişiyi diğer kişilerden ayıran özellikler bütünüdür. Çocuğunuzun çabuk sinirlenmesi, güler yüzlü olması, sosyal olması karakteristik özelliklerindendir. Her çocuk aynı karakteristik özellikleri taşımaz. Aynı ailede büyüyen iki kardeşin birçok farklı karakteristik özelliği vardır. Tek yumurta ikizleri bile birbirlerinin tıpa tıp aynıları değildir.
Karakter oluşumunun temel etkenleri
Genetik karakterin oluşumunda anne ve babanın etkisi olsa da psikolojik karakterin oluşumunda anne doğrudan etkilidir. Uzm. Dr. Kenan Taştan “Psikolojik karakter, annenin sevinçleri, öfkesi ve üzüntülerine bağlı olarak genetik karakterin üzerine inşa edilen ikinci bir karakterdir.” der.
Anne karnındaki embriyonun anne aracılığı ile yaşadığı psikolojiye embriyo psikolojisi denir. Hamilelik döneminde bir anne hangi psikoloji içerisindeyse karnındaki embriyonun da psikolojisi aynıdır. Bilindiği üzere anne karnındaki bebek, anne üzüldüğünde, mutlu olduğunda hisseder. Çünkü anne her seferinde içinde bulunduğu duygunun hormonunu salgılar ve bebeği de bunu hisseder.
Çocuğunuzun karakteristik özelliklerinin oluşmasında tek etken genetik veya psikolojik karakter değildir. Karakter gelişimi anne karnında başlar; ama 6 yaşında tamamlanmış olur. Bu süreye kadar yeni davranışlar eklenebileceği gibi bazı davranışlar da terkedilebilir.
Çocuklar neden yanlış davranışta bulunur?
Çocuklar yanlış davranışı doğru mu yanlış mı olduğunu bilmeden yapar. Çocuklar yanlış bir şey yaptıklarını bilmezler; ama yaparlar. Bazen de sırf arkadaşları istedi diye kötü davranışlarda bulunurlar. Çocukların hangisinin doğru davranış hangisinin yanlış davranış olduğunu bilmedikleri, istediğini yaptırma, sinirlenme gibi bazı durumların etkisi ve dürtüsel etkenlerle yanlış davranışlarda bulunurlar.
Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Ekşi, “İnsan doğasında var olan birtakım ‘iyi niteliklerin’ çocuklarda ortaya çıkması, gelişmesi için çaba sarf edilmeli. Ancak şu unutulmamalıdır ki çocuklarımızın doğuştan getirdikleri özelliklerin iyiye yönlendirilmesi ve ahlaki değerlerin oluşturulması zaman ister. Çocuklara öncelikle dürüstlük, başkalarına saygı ve sorumluluk gibi temel değerler verilmelidir. Büyüdükçe sabır, adalet ve ölçülü olmak üzerine yoğunlaşılmalıdır.” diyor.
Ailelere birkaç minik öneri
• Çocuğunuzla iletişim kurarken gülerek aynı seviyede göz teması kurun.
• Çocuğunuzla tensel temas kurun. Çocuğunuzu kucaklayın, öpün.
• Eşit sevgi verin. Anne sevgisi yoğun, baba sevgisi az ya da tam tersi bir durum olmasın.
• Çocuğunuza sorumluluk kazandırmak istiyorsanız minik görevler verip yapmasını isteyin.
• Çocuğunuzun özgüveni oluşması için düşüncelerini rahatça ifade edebileceği bir ortam yaratın.
• Çocuğunuzun modeli olun. Evde iyi davranışlar sergileyin.
• Aile etkinlikleri planlayın. Bu planlama sürecinde çocuğunuzun fikirlerine de değer verin.
• Çocuğunuzun yanında kötü alışkanlıklarınızı sergilemeyin.
• Çocuğunuzla birlikte çeşitli sosyal sorumluluk etkinliklerine katılın. Çocuğunuzun yardıma muhtaç kişilerin olduğunu, onlara yardım edilmesi gerektiğini öğretin.
• Evde kitap okuma saatleri oluşturun. Kitaptaki karakterlerin davranışlarını tartışın.
• Hayatınızda değer verdiğiniz kişileri, hangi özellikleri nedeniyle değer verdiğinizi çocuğunuza anlatın. Daha sonra çocuğunuzun da kendi kahramanlarını anlatmasına izin verin.
• Çocuğunuzun günlük sorunları tek başına çözmesine izin verin. Cesaret aşılayın.
Derleyen: Ege EBCİN
e.ebcin@ebebek.com
e.ebcin@ebebek.com
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]Bebek gelişimi ile ilgili içerikler için https://www.bebek.com/bebek-gelisimi/ 👶[/box]
