Yeni doğan döneminden itibaren bebeklerde en sık rastlanan hastalıklar ve bu hastalıklara karşı alınabilecek önlemleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Anıl Yeşildağ anlatıyor;
Gaz Sancıları ve Kusmalar
Yenidoğan bir bebeğin ailesini, ilk 1-2 ay, bazen de ne yazık ki 3-4 ay süreyle en çok üzen ve yoran sorun nedir derseniz, benim ilk aklıma gelen gaz sancıları olmaktadır. O yüzden bu konuyu biraz daha ayrıntılı olarak irdelemek istiyorum.
Bebeklerin mide kapağı ilk 2-3 ay çok iyi çalışmaz. Bu nedenle beslenme sonrası hemen yatırılması, hele de yatırılıp kaldırılması, altını değiştirmek veya giydirmek-soymak amacıyla evrilip çevrilmesi bebeğin midesinin bulanmasına, sütün köpürerek daha çok gaz yapmasına, daha da önemlisi sütün, kapağı açık bir şişeden döküldüğü gibi geri gelmesine neden olur. Bebeğinizin 2-3 dakikada sesli gaz çıkarmasına aldanmayınız. Bu yüzden “beslenme sonrası bebeğinizi lütfen 15-20 dakika süreyle dik ve hareketsiz bir pozisyonda tutunuz”
Tüm bu önlemlere rağmen bebeğinizde ayaklarını karnına çekme, devamlı ağlama, ıkınma-kızarma-huzursuzluk gibi şikayetler oluyorsa, bunlar genellikle gaz sancılarıdır. Bu durumda doktorunuzun önereceği bir ağrı kesici fitil ve gaz damlası gibi ilaçları kullanmanız faydalı olabilir. Ağrı kesici fitiller ileride ateş ve aşı reaksiyonlarında da işinize yarayacak ilaçlardır.
Gaz sancıları olduktan sonra bebeği kandıracak bazı önlemler:
1. Karına sıcak havlu koymak ve masaj yapmak
2. Ilık duş aldırmak
3. Araba ile gezmeye çıkarmak(en iyi yöntemlerden biri)
4. Bu imkanınız yoksa, evde elektrik süpürgesi-saç kurutma makinesi veya aspiratör gibi gürültü çıkaran motorlu bir aleti bebeğinizin yanında çalıştırmak dikkatini dağıtarak rahatlamasını sağlayabilir.
Ancak tüm bunlara rağmen bu ağlamalar artık hayatınızı kabusa çeviren bir hal alıyorsa, doktorunuzun önereceği bazı basit tahlillerin yapılması gerekebilir. Çünkü gaz sancısı sanılan bu durum bazen bazı rahatsızlıkların da habercisi olabilir.
Yalancı Kabızlık
İlk 1-2 aydan sonra bebeklerin çoğunda bu sorunu görüyoruz. Aslında kaka sert değil halen sulu ancak bebek biriktirip 3-6 günde bir toptan bu kakayı zorlanarak çıkarır. Nedeni bebeğin küçük güçsüz, bir de yatarak kaka yapmak zorunda oluşudur. Karın kasları zayıf, bu zorlanmalar ondan oluyor.
Sonuç olarak aslında bu bir sorun da değil, çoğu zaman geçici bir durum genelde 5-6 ayda bebeğin daha büyüyüp güçlenmesi ve hareketlenmesiyle, özellikle de ek gıdalara başlamayla geçer. O yüzden zaten sulu olan bu kaka için, dışkı kıvamını yumuşatıcı şuruplar vermek çok anlamsız ve gereksiz. Bazen barsak hareketlerini düzenleyici şuruplardan yardım alınabilir.
Kremle kayganlaştırılmış bir kulak temizleme çubuğu ile makata uyarı vermek , kaka yapacağını hissettiğiniz zaman bebeği ense-omuzlardan destekleyerek yarı oturur pozisyona getirip masaj yapmanız genellikle yeter. 5-6 günden önce fitile başvurmayın. Hele de sonunda yaptığı kaka sulu ise hiç endişelenmeyin.
Kafa Derisi Kabuklanması (Konak-Seboreik Dermatit)
Kafa derisi kabukları bebeklerde sık görülen bir durumdur. Kuru beyaz ya da sarı pullar kafa derisi üzerinde bir kabuk oluşturur. Kafatası üzerinde küçük bir alanı etkileyen kabuk şeklinde görülebilir ya da daha büyük bir alanda kabuklanma şeklinde de ortaya çıkabilir.
Genellikle pH değeri ayarlı bebekler için özel hazırlanmış şampuanlar kullanmak konak oluşumunu önlediği gibi olduktan sonra da düzelmesine yardımcı olur. Bununla birlikte yıkama öncesi başa zeytinyağı ve karbonat ile hazırlanmış doktorunuzun önereceği bir karışım da sürülebilir. Bunu 5-10 dakika beklettikten sonra, yumuşak bir tarakla bu kabuklar özenle kaldırılır ve arakadan yıkanır. Bu işlemi haftada 2-3 kez tekrarlamak genellikle yeterli olacaktır.
Diş Çıkarma
Çoğu bebek 6-7 aylık olduğunda ilk dişini çıkarmaya başlar. Nadiren de olsa bazı bebekler dişle doğar, bazıları 3-5 aylık erken, bazıları ise 9 ayda ilk dişini çıkarır Nadiren bir yaşına geldiğinde bile dişini çıkarmayan bebekler de olabilir. Her bebekte değişik durumlar gözlenir, bazı bebeklerde diş çıkarırken çok fazla güçlük yaşanırken, bazıları da problemsiz diş çıkarır.
Bir bebek diş çıkarırken, diş etleri kızarabilir, şişebilir, acıyabilir ve bebek normalden fazla salya akıtır. Acıyan diş etine gelebilecek bir etki bebeğin ağlamasına neden olur. Bu dönemde bebek annesini tekrar daha sık emmek isteyebilir ve katı gıdaları reddedebilir.
Böyle durumlarda birkaç gün sık emzirmek ve bebeği katı gıdalar için zorlamamak en uygun davranış olacaktır. Ancak her salya akması ve diş kaşıntısı olan bebek kısa zaman içinde dişini çıkamayabilir ve bu belirtiler birkaç ay öncesinden başlayabilir.
Diş çıkarma sık sık soğuk algınlığı, ishal, ateş ve pek çok rahatsızlığın sebebi olmakla suçlanır. Ancak bu belirtiler diş çıkarma ile birlikte ise genellikle hastalık denemeyecek kadar hafiftir. Fakat diş çıkarma normal bir süreçtir ve kendi başına bir hastalık değildir, bundan dolayı diğer belirtiler görüldüğünde hele de şiddetli ise “sadece diş çıkarma” olarak düşünüp ihmal edilmemelidir. Özellikle 38’i, hele de 39’u geçen bir ateş kesinlikle diş çıkarılmasına bağlanmamalıdır. Bu durumda çocuk doktora götürülmeli ve ateşin sebebi araştırılmalıdır.
Diş çıkarma bir hastalık değildir. Eğer bebeğiniz de ishal, ateş ve kusma varsa doktorunuzla görüşün.
“Bebeklerde Diş Çıkarma Belirtileri Nelerdir?” Konulu yazımızı okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın!
https://www.bebek.com/bebeklerde-dis-cikarma-belirtileri-nelerdir/
Diş Çıkarma Sırasında Bebeğinize Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz?
Ona ısırması için plastik bir halka verin. Buz dolabında soğuttuğunuz, su ve jel içeren diş çıkarma halkaları faydalı olabilir. Yalnız bu tür malzemelerin temizliğine dikkat etmek de çok önemlidir. Eğer yaşı uygunsa çiğnemesi için ekmek kabukları ve gevrekler elma ve armut parçaları verilebilir. Ancak bunların boğazına kaçmaması için mümkün olduğunca büyük boyda olmasına dikkat edilmelidir.
Eğer bebek hala çok acı çekiyorsa, acıyı dindirmek için çocuk doktorunuzdan diş çıkarma jeli isteyin. Ağrı kesiciler de faydalı olabilir. Jel ya da ilaçların hangi miktarda ve sıklıkta verilmesi gerektiği konusunda doktorunuzun talimatlarını dikkatle izleyin. Bebeğiniz çok miktarda salya akıtırsa çene altı ve ağız çevresi kızarabilir ve yara olabilir. Çocuk doktorunuzdan cildi yumuşatıcı ve koruyucu bir krem isteyin .
Dilerseniz “Çocuklarda Görülen Kulak Burun Boğaz Hastalıkları” Konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
