Beta HCG Nedir?
Beta HCG (Human Chorionic Gonadotropin), hamilelik testlerinde kullanılan bir hormon olup, gebelik başladığında plasenta tarafından üretilir. Bu hormon, genellikle gebeliğin erken dönemlerinde kanda ve idrarda bulunur ve gebeliğin varlığını doğrulamak için kullanılan temel testlerden biridir. Hamilelik gerçekleştiğinde, bu hormonun seviyesi hızla artar ve genellikle gebeliğin ilk birkaç haftasında hızla yükselmeye devam eder.
HCG hormonu, sperm ve yumurta döllendikten sonra salgılanmaya başlar. Bu nedenle hamileliği belirler. Bu değerin yüksek çıkmasıyla gebelik saptanabileceği gibi, mol gebelik, dış gebelik ve boş gebelik de ortaya çıkabilir. Bu durumun takibi için yaklaşık 2-3 gün sonra yeniden beta hcg testi yapılmakta ve sonuçlar karşılaştırılmaktadır.
Beta HCG Testi Ne Zaman Yaptırılmalıdır?
Genellikle hamilelik şüphesi , adet gecikmesi varsa doktorlar tarafından kan testi ile yapılır. Adet gecikmesinden önce de yapılabilir, yumurtlamadan 7-12 gün sonra kan testi ile saptanabilir.
Beta HCG Hormonu Nasıl Tespit Edilir?
Beta hCG hormonu, gebelik tespiti için genellikle kan testi veya idrar testi ile ölçülür. Kan testi idrar testine göre daha hassas ve erken sonuç verir.
Eğer hormon değerleri yüksekse test sonucu pozitif çıkacaktır ve mutlu haber, hamilesinizdir. Fakat sağlıklı sonuç elde edebilmek için adet gecikmesinden bir hafta on gün geçtikten sonra kan testi yapılarak Beta HCG hormonun değerleri ile daha net sonuca ulaşabilirsiniz. Kan testi sonucu değerlerin yüksek çıkması gebeliğin işareti olmaktadır.
Yapılan kan veya idrar testi sonrasında Beta HCG hormonunun yüksek çıkması ve yapılan jinekolojik kontrolden sonra hamile olduğunuzu öğrendiyseniz, tebrik ederiz! Artık siz de bir anne adayısınız demektir. Anne adayı dedik, çünkü gebeliğin müjdecisi olan bu hormonun tespit edilmesi kadar takip edilmesi de çok önemlidir.
Hamilelik hormonu da denilen Beta HCG hormonu hamilelik süreci boyunca sürekli artmaktadır. Hormon seviyesi, her iki günde bir öncekinin iki katı kadar bir artış gösterir. Bu hormonun seviyesinde yaşanılan olası bir düşüş, maalesef hamilelik sürecinde bir sıkıntı olduğunu bize haber verir.
Beta HCG Düşüklüğünde Neler Yapılmalıdır?
Beta hCG seviyeleri, gebeliğin sağlıklı ilerleyip ilerlemediğini izlemek için kullanılabilir. Düşük varlığında beta HCG seviyeleri hızla düşer. Çok düşük veya çok yüksek beta HCG seviyeleri, dış gebelik veya diğer gebelikle ilgili komplikasyonları gösterebilir. Beta HCG, ayrıca bazı sağlık durumlarının izlenmesinde de kullanılır. Örneğin, bazı kanser türlerinin teşhisinde ya da gebelikle ilgili komplikasyonların değerlendirilmesinde de rol oynar.
Bazı durumlarda Beta HCG hormonu değeri belirtilen haftalarda olması gereken değerlerden düşük olabilir. Bunun sebebi geç döllenmeden de kaynaklı olabilir.
Peki, böyle bir durumla karşılaştığınızda ne yapmanız gerekir?
- Öncelikle istirahat etmeniz gerekir. Ayaklarınızı uzatıp dinlenmelisiniz; çünkü güzel bir sürecin başlangıcındasınız.
- Stresten uzak durup kendinizi rahatlatmanız bu süreçte çok önemlidir.
- Doktor önerisi ile progesteron hormonunu güçlendirecek ilaçlar kullanabilirsiniz. Çünkü bu hormonun ana görevi, rahmi hamilelik için hazır hale getirmektedir. Bu takviye size yardımcı olabilir.
- İki günde bir Beta HCG değerlerinizin takibini yaptırabilirsiniz. Fakat unutmayın, endişeden ve stresten uzak durmanız gerekiyor.
Haftaya Göre Beta Hcg Değerleri | |
Hafta | Değer |
3. hafta | 5-130 |
4. hafta | 75-2.600 |
5. hafta | 850-20.800 |
6. hafta | 4.000-100.200 |
7/12. hafta | 11.5000-289.000 |
13/16. hafta | 18.300-137.000 |
17/24 hafta | 1.400-53.000 |
25/40 hafta | 940-60.000 |
Dış gebelik veya kimyasal gebelik durumlarında Beta HCG nasıl değişir?
Dış gebelik (ektopik gebelik) durumunda beta hCG seviyeleri, normal bir rahim içi gebelikteki gibi artmaz.
Peki dış gebelikte durum nasıldır?
- Dış gebelikte kimyasal gebeliğin aksine yumurta döllenmiş ve rahim içine yerleşmiştir. Burada yaşanılan sorun, çeşitli nedenlerden dolayı döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmadan olduğu yere tutunması ve orada gelişmeye çalışmasıdır.
- Bebek rahme ulaşmadan rahim boynuna, yumurtalığa, karın kesisine veya sezaryen kesisine tutunur. Bebeğin tutunduğu yer, büyüyüp gelişmesini sağlayamadığı için hamilelik normal bir biçimde ilerleyememektedir.
- Eğer dış gebelik fark edilmez ve bebeğin gelişimi ait olmadığı yerde gerçekleşirse, kadınlık tüplerinde ciddi hasarlar meydana gelebilir.
- Oluşan hasarlar nedeni ile aşırı karın ağrısı ve kanama meydana gelir. Hatta bu hasar, anne adayını ölüme bile götürebilir.
Beta HCG hormonu bize hamileliğimizin müjdesini verdiği gibi, takip değerleri ile sağlıklı bir gebelik yaşayıp yaşamadığımızı göstermektedir. Beta HCG düşüklüğü ise bazen geç döllenmeden kaynaklandığı gibi sağlıksız gebeliğin habercisi de olabilir. Bu nedenle gebelikte hamilelik hormonu takibi iyi bir şekilde yapılmalı, gerekli önlemler alınarak ihmal edilmemelidir.
Sessiz gebelik olarak da bilinen kimyasal gebelik; döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmeden atılmasıdır. Bu durumda gebelik kesesi oluşmadan hamilelik sona erer.
Peki kimyasal gebelik nedir ve neden olur?
- Bu durum kanda yapılan Beta HCG hormon testi ile tespit edilebilir.
- Gebeliğinizi yaptırmış olduğunuz kan testi veya gebelik testi ile öğrenmiş ve henüz klinik aşamasına gelmeden kanama yaşamışsanız bilin ki kimyasal gebelik yaşıyorsunuzdur.
- Bunun sebebi ise bebekteki kromozomal bozukluktan kaynaklanmaktadır. Kromozomal bozukluk sebebi ile döllenmiş yumurta rahime tutunmadan dışarı atılmaktadır. Yani, sağlıksız bir bebek dünyaya getirmeyi önlemektedir.
- Kimyasal gebelik birçok kadın tarafından anlaşılamayabilir. Bunun sebebi, gebeliğin anlaşılmayıp kanamanın adet gecikmesi olarak düşünülmesidir. Adet gününden sonra yaşanılan parçalı kanama kimyasal gebelikten kaynaklanıyor olabilir.
Kimyasal gebelikte beta hCG değerleri az miktarda yükselir sonrasında hızla düşer.
İkiz veya çoğul gebeliklerde beta HCG seviyesi nasıl farklılık gösterir?
Çoğul gebelikte beta hCG seviyeleri daha hızlı artış gösterir.
Tüp Bebekte HCG Testi
Tüp bebek tedavisinin son aşaması, embriyonun rahim içine transferidir. Bu transferden bir süre sonra, gebelik testi yapılıp tedavinin sonucu gözlemlenir. Aileler için uzun ve heyecanlı süren bir bekleyişin ardından, yumurta geliştirme ve ilaç tedavileri sonrası sonuç bu test ile belli olacaktır.
Tüp bebekte gebelik testi, embriyonun rahmin içine transferinden 12 gün sonra yapılır. 12 günden önce yapılan testler güvenilir ve net bilgiler vermeyecektir. Sonrasında yapılan kan testlerinde beta hcg hormonunda bir artış beklenir. Bu artış hamileliğin habercisidir. 🙂
Beta Hcg değerleri tahmini gebelik haftasına karar vermekte sizlere yol gösterecektir. Fakat ikiz veya üçüz gebelik olup olmadığı veya kesin gebelik durumunu merak ettiğiniz konularda kadın doğum doktorunuz tarafından yapılacak ultrason muayenesi çok daha önemlidir. Ultrason tahlili sonrası gebelik hakkında çok daha detaylı bilgi alınabilmektedir.
Düşük tehdidinde Beta HCG seviyesi nasıl takip edilir?
Düşük tehdidi saptanan gebeliklerde beta hCG seviyeleri doktorlar tarafından yakın takip edilerek gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediği hakkında bilgi verir.
Mol gebelik veya bazı kanser türlerinde Beta HCG neden yükselir?
Mol gebelikte, yumurtanın döllenmesi sırasında kromozomal bir hata meydana gelir. Plasentadan kaynaklanan sorunlar nedeniyle plasenta hızla çoğalmaya başlar, aşırı yüksek düzeyde beta hCG üretir. Beta hCG, erkeklerde de üretilebilir, seviyelerinin anormal yükselmesi, bazı testis kanserleri gibi durumlarla ilişkilendirilebilir.
Op. Dr. Aslıhan Öztürk
İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı