Çocuklar erken çocukluk dönemlerinde (0-6 yaş) zaman kavramını yetişkinlerin anladığı düzeyde anlayamaz ve bu konuda çeşitli problemler yaşarlar. Bu yaş periyodundaki bir çocuğa 10 dakika içinde hazırlanmalısın dediğimizde ya çok çabuk hazırlanıp “10 dakika hala bitmedi mi” sorusunu sorduğunu ya da yavaş hazırlanıp 10 dakika bittikten sonra bile “10 dakika hala bitmedi ki” dediğini duyarız. Her iki durum da çocukların erken çocukluk dönemlerinde zaman kavramı konusunda ne kadar deneyimsiz olduklarını bizlere gösteriyor.
Peki neden zaman kavramını anlamak çocuklar bu kadar zor? Bunun en önemli sebebi çocuklar 0-6 yaş periyodunda soyut düşünebilme kapasitesine sahip değiller, zaman kavramı onlar için çok soyut kalan bir tanımlama oluyor. Bu nedenle çocukların, zaman kavramını çok çabuk şekilde algılamasını ve anlamasını beklemek yanlış olur.
Anaokulu yılları da erken çocukluk döneminin en önemli parçasıdır. Bu nedenle anaokuluna giden çocuğunuza zaman kavramı hakkında gereken bilgiyi vermek ve gereken deneyimi kazandırmak anne ve babaların görevlerinden bir tanesi.
Neler Yapabilirsiniz?
Çocuğunuza herhangi bir aktivitesi için zaman verirken ona saat üzerinde açıklama yapmaya çalışın. Açıklama yaparken yelkovan ve akrep için “büyük ve küçük” terimlerini kullanın ve açıklamayı mümkün olduğunca somutlaştırın. (Örneğin; küçük 9’un üzerine geldiğinde yatma vakti gelmiş olacak.Eğer sayıları da tanımıyorsa çocuğunuzun elinizle sayıyı da gösterin)
Çocuğunuz için bir kum saati alabilirsiniz. Kum saati ilgisini daha çok çekebilir, bu durum da sizin işinizi daha kolay hale getirir.
Odasına asmak için bir takvim alabilirsiniz (özellikle yaprakları gün gün koparılabilenleri tercih etmeye çalışın, çünkü takvim yapraklarını koparmak çocukların en çok zevk aldıkları şeylerden biri). Takvimden her geçen günü takip etmek onlar için eğlenceli bir aktivite olduğu kadar zaman kavramını öğrenmelerine de oldukça yardımcı olacaktır.
Doğum günleri, yılbaşı, bayramlar gibi özel günleri işaretleyin ve belirli aralıklarla o günlere ne kadar süre kaldığını çocuğunuzla beraber hesaplamaya çalışın. Böyle bir aktivite çocuğunuza sayı sayma pratiği de yaptırmış olacak, unutmayın.
Çocuğunuzun hayatında belirli rutinler oluşturmaya çalışın, bu rutinleri ne kadar iyi takip ederseniz çocuğunuzun zaman kavramını anlamasına o kadar yardımcı olursunuz. (Örneğin; çocuğunuz için 21.30 yatma vakti olarak belirlensin ve bu saatte çocuğunuz mutlaka yatakta olsun)
Çocuğunuzla beraber onun için haftalık plan hazırlayabilirsiniz. Haftalık planı takip etmek onun da ilgisini çekecek ve haftanın günlerini öğrenmesini kolaylaştıracaktır.
Unutmamanız gereken en önemli şey , çocuğunuza plan yaparken ya da ona bir aktivite için zaman verirken mümkün olduğunca süreyi iyi ayarlamaya çalışın, aksi takdirde yaptığınız aktivite çocuğunuz için öğretici olmaktan çıkar ve onu rahatsız etmeye başlar. Ayrıca aktivite esnasında da çocuğunuza gerekli zaman hatırlatmalarını yapın ki çocuğunuz aktivitesini bitirememek gibi bir durumla karşılaşmasın!!!
İDİL SEDA AK
Bebeklerde eğitim ile ilgili içerikler için https://www.bebek.com/cocuk/bebek-tuvalet-egitimi/