Çocuklarda İştahsızlığa Yol Açan 5 Etken

Sağlıklı beslenme, çocukların iyi bir şekilde büyüme ve gelişimiyle orantılıdır. Eğer çocuğunuz iştahsızsa, bu konuda endişelenmeniz gayet normaldir. Ancak genel anlamda, sağlıklı ve keyifli görünüyorsa, büyük olasılıkla geçici bir iştahsızlık yaşıyor olabilir. 

Çocuklarda iştahsızlık belirtisi, net olmamakla beraber genellikle 2 ila 6 yaşlar arasında görülür. Özellikle yeni yürümeye başlayan bebeklerde, karşılaştığı yeni besinlere karşı isteksizlik olabilir. Peki iştah kaybına yol açan etkenler nelerdir? Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vildan Ertekin, hastalıklardan erken doğuma, beslenme alışkanlıklarından, ebeveynlerin çocuklarına olan tavrına kadar iştahsızlığa yol açan en yaygın 5 etkeni sıraladı. Gelin şimdi bu nedenleri sırasıyla görelim.

• Çocuğun Yapısı:

  Prematüre doğmak, konjenital kalp hastalığı, yarık damak ile otizm gibi durumlarda anne babalar, çocuğun sağlığı için daha endişeli oluyor ve bu nedenle, çocuklar açlık belirtileri göstermeden onu yemek yemeye zorlayabiliyor. Ebeveynler için bu, “Ne kadar çok yerse, o kadar çabuk büyür ve gelişir” durumu gibi algılanabiliyor.

 

• Beslenme Geçişleri:

  Bebek, anne sütünden ek gıdalara geçerken, yeni besinlerle tanışmakta zorluk yaşayabiliyor. Anne sütünden biberona suludan katı gıdaya geçişler sırasında eğer zorlanırsa, yemeyi reddedebiliyor. Bu da “Bebeğim iştahsız” düşüncesine yol açıyor. Bu gibi durumların oluşumunun önlenmesi için öncellikle çocuğun ek gıdaya hazır olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Vildan Ertekin, “Öncelikle bebeğin başını tutabilmesi ve tam olarak oturabilmesi şart.

  Ek besinin aylara göre günlük verilme miktarı, kıvamı, zamanı ve sunumu da çok önemli” diyor. Prof. Dr. Vildan Ertekin, beslenme geçişlerinde çocuğun daha kolay uyum sağlayabilmesi için annelere çeşitli tüyolar da veriyor:

  “Besinlerin aşırı tatlı veya tuzlu, ekşi, çok baharatlı ve kötü kokulu olmasından kaçının. Aynı şekilde estetikten yoksun bir şekilde sunmak ve sürekli kuru gıda vermek de iyi değil. Yemek kaşığı, kâse, tabak, biberon ve kap gibi beslenme araçları da çocuğun yaşına uygun olmalı.”

• Mekanik Beslenme:

  Bebek beslenmesinde uygun zaman aralıkları ve miktarların aylara göre değiştiğini ifade eden Prof. Dr. Vildan Ertekin, bebekte acıkma belirtileri olmadan beslenmesinin yanlış olduğunu vurguluyor. Ayrıca duyguları katarak beslemenin önemine değinerek bu yapılmadığında, eylemin ‘mekanik beslenme ’ye dönüştüğünü söylüyor. “Besleyen kişi ile bebek arasında uyumlu ve sevgi dolu bir ilişki olmalı” diyen Prof. Dr. Vildan Ertekin, bebeği besleyen kişinin sabırlı, hoşgörülü, özendirici ve teşvik edici olmasının da gerekliliğine değiniyor.

 

• Organik Nedenler:

  Çocuklar, sık sık hastalanıyor, bazen düşüyor ya da bir yeri ağrıyor. Böyle zamanlarda iştah azalması ya da yeme isteksizliği oluşması gayet normal. Bunu göz ardı edip çocuğa zorla yedirilmeye çalışılması, aslında onu yemekten daha da soğutabiliyor. Yine Prof. Dr. Vildan Ertekin’in dediği gibi; bu durumun geçici olduğunu düşünüp ısrarcı olmamakta fayda var.

 

• Travmatik Nedenler:

  Tüple beslenmek zorunda kalma, fiziksel anlamda zorlanarak beslenme gibi oral bölge ile ilgili travmatik olaylar yaşanmış olması da çocuklarda iştahın azalmasına neden olabiliyor.

Çocuğunuzun iştahsızlığıyla başa çıkmak için bazı yararlı ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Öncelikle, böyle bir duruma karşı, her zaman için sakinliğinizi koruyarak sabırlı olun.
• Çocuğunuzu hiçbir şekilde yemek yemesi için zorlamayın.
• Çocuğunuzun yemek ten hoşlandığı bazı besinleri tüketmesine izin verin.
• Ona sunacağınız yeni besinler, tanıdığı ve sevdiği besinlerle birlikte sunun.
• Çocuğunuz yemek yiyeceği zaman mutlaka bir sandalyede otursun ve yemeği yerken küçük çatal ve kaşık kullanmasını sağlayın. 
• Yemek saatinde, televizyonu kapalı tutmanız ve yemek esnasında onun ilgi duyabileceği bir konuyla ilgili sohbet etmeniz faydalı olacaktır.
• Sunacağınız yemeğin porsiyonunun küçük olmasına dikkat edin.
• Eğer çocuğunuz yemek istemiyorsa, masadan kalkmadan önce çocuğunuzun birkaç dakika sessiz bir şekilde, masada oturmasına izin verin.
• Ebeveynler olarak sağlıklı ve düzenli beslenmeye özen gösterin. Çocuğunuza rol model olun. 
• Ailece bir masa etrafında, birlikte yemek yemenin keyfini çıkarın.
• Meyve suyu ya da asitli içecekler sunmayın. Onu su içmeye teşvik edin.
• Öğün aralarında sağlıklı atıştırmalıklar tüketmesini sağlayın. Örneğin, çocuğa abur cubur ve sandviç yerine kavrulmuş fıstık veya kurabiye yerine pişmiş sebzeler verebilirsiniz.
• Basit yemekler hazırlarken, bu sürece onu da davet edin ve birlikte yemek yapmanın keyfini çıkarın.
• Endişelenmeden bazı yiyecek reddini kabul edin.
• Fıstık iştahı artırabilen ve protein oluşumuna yardımcı bir kuruyemiştir, bu nedenle çocuğunuzun yemeklerine ekleyebilir ya da öğün aralarında bu besini ona sunabilirsiniz.
• Çocuğunuz süt içmekten hoşlanmıyorsa, beslenmesine süzme peynir, yoğurt, krema ve lor şeklinde kalsiyum ekleyebilirsiniz. 
• Çocuğunuzun iştahında azalma varsa, kendi kendine yeme isteği olana kadar, daha küçük parçalı yiyecekler sunabilirsiniz. Küçük parçalı ya da az miktarlı besinler, metabolizmayı artırır ve iştahının açılmasına yardımcı olur.
• Çocuğunuzun yemeyi sevdiği besleyici yiyeceklerin bir listesini yapın ve yemekleri onun damak zevkine göre yapmaya özen gösterin. 
• Zencefil, kırmızı biber gibi bazı otlar ve baharatlar iştah açıcı olarak işe yarayabilir. Bu baharatları yemeklerinizde, gerekli ölçülerde kullanabilirsiniz.
• Limon suyu, zencefil ve sirkenin iştah açıcı olduğu bilinmektedir.

Çocuğunuzu Hangi Durumlarda Doktora Götürmelisiniz?

Çocuklarda yemek yeme isteksizliği yaygın görülebilen bir sorundur. Bu soruna, genellikle yürümeye başlanılan yıllarda rastlanılması muhtemeldir. Bu, ebeveynler için endişe verici bir neden olabilir, ancak genellikle normal ve geçici bir durumdur. Çocuğun yemek seçmesi ya da iştahındaki artış veya azalışlar, sorunun temeli gibi görünse de çoğunlukla tek nedeni bu değildir. Bu, iştahsızlığın ne kadar sürdüğüne ve çocuğun diğer gösterdiği belirtilere bağlı olarak, aslında ele alınması gereken başka bir problemden kaynaklanabilir. İştahsızlığı olumlu bir şekilde yönetebilmenin metotlarını bulmak, sorunu çözmeye yardımcı olabilir ve daha mutlu yemek zamanlarına yol açabilir, ancak bunun da ötesinde başka sorunlardan şüpheleniyorsanız, bu konuda uzman bir doktordan yardım almanız yararlı olacaktır.

İştahsızlık problemi, çocuğun büyümesini ve gelişimini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, çocuğunuzun olması gerekenden daha az yemek yediğini düşünüyorsanız, önce onun yemek yeme alışkanlıklarını gözlemleyin. Bununla beraber, çocuğunuzun boyunu ve kilosunu düzenli aralıklarla ölçün. Yanlış beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan iştahsızlığı düzeltmek için adımlar atın.

Unutmayın ki, çocuklardaki iştahsızlık sorunu yaygın bir durumdur. Çocuğunuz sağlıklıysa, keyifliyse ve iyi bir uyku evresi geçiriyorsa endişelenmeyin. Ancak uzun süreli iştah kaybı varsa, bu konuda uzman bir hekime danışmanız faydalı olacaktır.

”Bebeklerde Beslenme” ile ilgili içerikleri incelemek için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.

Bebeklerde Beslenme: https://www.bebek.com/bebek-beslenmesi-icin-organik-gida-kullanmanin-onemi/