Doğum olayı, anne adaylarının üzerinde en çok düşündüğü durumlardan biridir. Doğum anı, doğumun şekli, bebeğinizi kucağınıza alma mutluluğu, sizin yaşayacaklarınız derken hem heyecanlı hem de bir o kadar tedirgin, süreci beklemeye başlarsınız.
Bu bekleyiş esnasında anneler, istedikleri yöntemle miniklerini dünyaya getirme hayali kurarken birtakım araştırmalar yaparak doğuma yönelik bilgi sahibi olmak isterler.
Bu noktada ‘Epidural nedir?’ sorusu en sık araştırılan konuların başında gelir. ‘Ağrısız doğum’ olarak da geçen epidural, günümüzde birçok gebe tarafından tercih edilmektedir.
Peki epiduralli doğum nasıl olur? Epidural kimlere, nasıl uygulanır? Yararları ve dezavantajları nelerdir?
Epidural Anestezi Nedir? Türleri Nelerdir?
Epidural, lokal yani bölgesel anestezi olarak da bilinen bir anestezi türüdür. Sırt bölgesinden omuriliğe enjeksiyon yolu ile anestezik ve ağrı kesici madde enjeksiyonu işlemidir. Doğumlarda en sık kullanılan ağrı kesici yöntemdir.
Epiduralde amaç, omurilikteki sinirleri uyuşturarak ağrı iletimini önlemektir. Ayrıca bölgesel uyuşma sağladığı için hastanın bilinci açık olur, ancak acı veya temas hissetmez.
İki farklı epidural türü bulunur:
Spinal Epidural Anestezi
Belden aşağısında hissizlik oluşturan, temas ve acının hissedilmediği anestezi türüdür. Sezaryen doğumlarda genel anestezi yerine bu anestezi tercih edilebilir.
Saf Epidural Anestezi
Diğer adı ile sürekli epidural infüzyon, dokunmaların hissedildiği ancak acı ve ağrının hissedilmediği anestezi şeklidir. Normal doğumda tercih edilen anestezi türüdür.
Epidural Doğum Nedir?
Anestezi ve doğum söz konusu olduğunda ‘Epidural doğum nedir?’ sorusu kaçınılmaz olacaktır.
Epidural doğum, bölgesel anestezi uygulanarak belden aşağısının uyuşturulması ile gerçekleşen doğumlar için kullanılan bir tanımdır.
- Epiduralli normal doğum
- Epiduralli sezaryen doğum olarak 2 şekilde gerçekleşebilir.
Sezaryen doğumda, bel aşağısı bölge tamamen uyuşturulur. Ağrı kesici ve lokal anestezikler kullanılır. Normal doğumda, lokal anestezik daha az miktarda ağrı kesici maddeler daha yüksek miktarda kullanılır.
Bu nedenle sezaryende anne bacaklarını ve acıyı hissetmez ama bilinci açıktır, normal doğumda ise acıyı hissetmez ama teması hissedebilir.
Epidural Hangi Durumlarda Yapılır?
Hamilelerin merak ettikleri arasında epidural işleminin hangi durumlarda yapıldığı da vardır.
Epidural Anestezi,
- Normal doğumda doğum sancılarının hissini azaltmak ve doğumu kolaylaştırmak,
- Sezaryen ameliyatında anne adayını bilincini açık tutarak doğuma dahil etmek amacıyla yapılır.
Epidural anestezinin normal doğum ve sezaryen ameliyatının dışında uygulandığı farklı alanlar da bulunur.
- Diz, kalça ve ayak ameliyatları
- Bel, boyun ve kasık fıtığı ameliyatları
- Bazı jinekolojik uygulamalar
- Omurilik rahatsızlıklarından kaynaklı ağrıları giderme
- Ameliyat sonrası ağrıları giderme
- Genel anestezi yerine lokal anestezi tercih edilmesi
Epidural Anestezi Nedir? Konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
Epidural Anestezi Nasıl Uygulanır?
İşlem, bir anestezi uzmanı tarafından aşağıdaki sıra ile yapılır.
- Hasta, yan yatma veya oturma pozisyonunda durur.
- Başını göğsüne kadar çekerek sırtın kamburlaşması sağlanır.
- Hasta kambur şekilde hareketsiz olarak kalmalıdır.
- İğne ile giriş yapılacak sırt bölgesi, antiseptik solüsyon yardımıyla temizlenir. Böylelikle enfeksiyon riski azaltılır.
- Solüsyon sonrasında hastaya yeşil bir steril önlük giydirilir.
- Bir iğne yardımıyla uygulama sırasında acı hissedilmemesi için lokal anestezi yapılır.
- Ardından uyuşturulan bölgeye bir epidural iğnesi yerleştirilir.
- Bu iğne ile epidural aralık denilen omuriliğin dış zarı ile omurganın iç yüzeyi arasında bulunan bölgeye bir katater yerleştirilir.
- Katater sabitlenir.
- Sabitleme işlemi sonrasında iğne yavaşça çıkarılır ve sürekli olarak veya belli aralıklarla analjezik ilaç verilir.
İşlemin tamamı 10-15 dakika kadar sürmektedir.
Epiduralin Avantajları
Epidural anestezinin hastaya sağladığı birtakım avantajlar vardır.
- Genel anesteziye kıyasla çok daha az risk taşır.
- Epidural ile hastanın kendine gelmesi daha hızlı ve kolaydır. Çünkü tam anlamıyla bir bilinç kaybı yaşanmaz.
- Doğum sancılarının hissedilmesini engellediği için anne adaylarına doğuma aktif katılabilme imkânı sağlar.
- Sancılar hissedilmediği için anne adayları daha korkusuz ve acısız bir doğum deneyimi yaşar.
- Epidural ile sezaryen olan kadınlar, bebeklerinin doğum anına şahit olabilme şansına sahip olurlar.
- Sezaryen sonrası ağrılarının daha az hissedilmesini sağlar.
- Uzun süren normal doğumlarda annenin dinlenmesine olanak verir.
- Normal doğumun seyrini hızlandırır.
- Genel anestezinin taşıdığı kanama ve pıhtı oluşumu riskleri, çok daha düşüktür.
- Acil durumlarda normal doğumdan sezaryene geçişi kolaylaştırır.
- Genel anestezide, anestezik maddeler plasenta yolu ile veya sütten bebeğe geçebilirken epidural ile bu ihtimal neredeyse yoktur.
Epidural Doğumun Taşıdığı Riskler ve Yan Etkileri
Her anestezi uygulamasında olduğu gibi epidural ve çeşitleri için de benzer riskler bulunmaktadır. Ancak epidural diğer uygulamalara kıyasla daha düşük risk oranlarına sahiptir ve bu durum, işlemi çok daha popüler hale getirmektedir.
- Ani kan basıncı düşmelerine sebep olabilir. Bu durum düşük ihtimal de olsa, bebekte kalp atımının yavaşlamasına yol açabilir.
- Anne adayında baş dönmesi, kaşıntı, tansiyon düşmesi, baş ağrısı, mide bulantısı ve sırt ağrısı gibi şikâyetlerin oluşmasına neden olabilir. Bu yan etkilerin görülme olasılığı oldukça düşüktür.
- Bacaklarda geçici bir güçsüzlük durumu yaşanabilir.
- Nadiren de olsa ıkınma hissini ortadan kaldırarak doğumu yavaşlatabilir.
- İşlem sonrası devamlı aynı pozisyonda yatmak, doğumun gidişatını yavaşlatabilir. Bu nedenle bol bol hareket etmek gerekir.
- Kataterin yerleştirilmesi esnasında geçici sinir hasarı oluşabilir. Bu durum, anestezi uzmanının işini başarılı yapması ile doğrudan bağlantılıdır.
- Çok düşük bir ihtimalle enfeksiyon riski bulunur. Uygun antiseptik çözelti kullanımı ile bu risk ortadan kaldırılır.
Epidural Anestezi Kimlere Uygulanmaz?
Bazı özel durumlarda epidural anestezinin yapılması uygun olmayabilir. Özellikle kronik hastalığı bulunanların işlem için uygun olup olmadıkları, doktorları tarafından detaylı olarak incelenmeli, gerekli kontrollerin yapılmasının ardından anestezi uygulanmalıdır.
Şu durumlarda epidural tercih edilmez:
- Hasta kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsa,
- Hastada birtakım kanama ve pıhtılaşma sorunları varsa,
- Kanı pıhtılaştıracak hücrelerde yani trombosit sayısında düşüklük söz konusuysa,
- İşlemin yapılacağı bölgede enfeksiyon varsa,
- Hastanın tansiyonu aşırı düşükse,
- Aşırı kanama mevcutsa,
- Yüksek tansiyon uygulamaya izin vermiyorsa,
- Nörolojik bir rahatsızlık varsa,
- Kafa içi basıncı artıracak tümör varlığında,
- Epidural anestezi ilaçlarına yönelik alerjik bir durum varsa, epidural işleminden kaçınılmalıdır.
Hamileler, epiduralin yararlarını ve dezavantajlarını birlikte değerlendirmeli ve anesteziden korkmamalıdır. Epidural nedir, ne değildir konusunu iyi araştırarak hem normal doğumda hem sezaryen ameliyatında bu uygulamadan yararlanabilir, doğum korkusunu daha kolay atlatarak miniğinize sağlıkla kavuşabilirsiniz.
Sezeryan doğum hakkında bilmeniz gereken her şey! konulu yazımızı aşağıdaki bağlantıya tıklayarak öğrenebirsiniz:
Sezeryan doğum hakkında bilmeniz gereken her şey! Sezaryen Doğum Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!
Aklınıza takılan soruları yorum olarak bırakabilirsiniz.