Kısırlık Riskini Artıran Gıda ve Maddeler Nelerdir?

Genellikle geçmişte, bugün ya da gelecekte aile kuran çiftlerin en büyük hayali anne baba olmak olmuştur ya da olacaktır. Çiftler ister kız ister bir erkek bebeğin hayalini kursun, ilk kriterleri tabii ki bebeklerinin sağlıklı olmasıdır. Ancak günümüz koşulları, bireylerin alışkanlıkları ve yaşam şekillerinden dolayı bebek sahip olmaları artık her geçen gün zorlaşmaktadır.

Bireylerin bebek sahibi olamamalarında hava, su ve toprak kirliliği başta olmak üzere çevre kirliliği, fazla radyasyona maruz kalma, yoğun çalışma temposunun getirdiği stres gibi etkenler elbette ki etkili olmaktadır. Ancak beslenmenin kısırlık üzerine etkisi bilimsel olarak yadsınamaz düzeydedir.

Bu nedenle anne ve baba olmak isteyen çiftler başta olmak üzere tüm bireyler kısır yapan yiyecekler konusunda bilinçli olmak zorundadır.

Kısırlık Nedir? Erkek ve Kadınlarda Kısırlığın Sebepleri Nelerdir?

Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin %80’inden fazlası yaklaşık 1 ay içerisinde gebe kalmaktadır. Ancak bu oranın yüksek olması 1 ay içerisinde hamile kalamayan bireylerin bebek sahibi olamayacağı anlamına gelmez. Normal koşullarda bir çiftin hiçbir tedbir almadan 1 yıl boyunca gebe kalamaması normal kabul edilir.

Ancak 1 yıla rağmen gebe kalınmaması durumu ise kısırlık olarak ifade edilir. Yani kadında gebeliğin hiç görülmemesi ya da daha önce gebelik görülmüş olsa bile sonradan 1 yıl boyunca gebe kalınamaması durumudur.

Kadınlarda Kısırlık Sebepleri

• Yumurta sayısının az olması. Doğuştan ya da yaşamın herhangi bir döneminde meydana gelen bir rahatsızlıktan dolayı yumurta hücresi rezervinin azalması.
• Yumurtlama zamanı ve yumurtlama sıklığından kaynaklı problemler.
• Yumurta ile spermin birleşip, döllenmenin gerçekleştiği yumurta kanalının tıkalı olması.
• Rahimin yapışık olması.
• Bebeğin tutunup gelişmesini sağlayan rahim içi dokunun, rahim dışında oluşması.
• Sigara, alkol, sağlıksız beslenme gibi çevresel faktörler.

Erkeklerde Kısırlık Sebepleri

• Spermin şeklinde meydana gelen genetik değişiklik erkeklerde kısırlık sebeplerindendir. Sorunun sebebi ise şekli değişik spermin hareket kabiliyetini azalmasıdır.
• Testislerde sperm üretiminin verimsiz olmasından kaynaklı sperm sayısının az olması.
• Spermin testislerden çıkıp sperm kanalına ulaşmasını sağlayan kanalların tıkalı olması.
• Sigara, alkol, sağlıksız beslenme gibi çevresel faktörler.

Kısırlık Tedavisinde Beslenmenin Önemi; Gerçekten de Kısır Yapan Şeyler Var mıdır?

Kadınlarda ve erkeklerde kısırlık sebeplerine bakıldığında, çevresel faktörlerin her iki cinste de ortak sebeplerden kaynaklı olduğu görülmektedir. Bu çevresel faktörlerin başında ise beslenme gelmektedir. Beslenmenin gebe kalma olasılığını artırma ya da bu olasılığı azaltma ile ilişkisi bilimsel olarak da kanıtlanmıştır.

Bu gerçekten yola çıkacak olursak, sağlıklı bir şekilde gebe kalabilmek için beslenmemize, yediğimiz yiyeceklerin kalitesine ve içeriğine dikkat etmemiz gerektiğinin farkında olmalı ve nelerin kısır yapan şeyler olduğunu mutlaka bilmeliyiz.

Doğurganlık ve sağlıklı bir gebelik için bireylerin beslenme diyetlerinde kısır yapan şeyler kesinlikle yer almamalıdır. Yapılan birçok araştırma sağlıklı beslenme ile kısırlığın son bulabileceğini, düşük oranının azaltılabileceği ve sağlıklı bir gebelik döneminin geçirileceğini göstermiştir.

Çünkü gebeliği sağlayan en önemli faktör hormonlardır ve besinler de hormonların çalışmasını sağlayan temel yapıtaşlarıdır. Yediğimiz besinler, nasıl hormonları düzenleyip doğurganlığa yardımcı olabiliyorsa, aksi durumda kısır yapan şeyler ile beslenmek de doğurganlığınıza zarar verebilir.

Erkekte Kısırlık Yapan Yiyecekler

Sağlıksız beslenmenin doğurganlığa engel olduğunu biliyoruz; ancak bazı yiyecekler hem erkek hem kadınlarda doğurganlığı engellediği gibi bazı yiyecekler ise sperm ya da yumurtaya daha çok zarar vererek cinsiyete özgü olarak üreme sistemine daha fazla zarar verebilir. İşte erkeklerin uzak durması gereken ve erkekte kısırlık yapan yiyecekler.

• Kola

Kola içen erkeklerde kısırlık görülme olasılığı içmeyenlere göre çok daha yüksektir. Bunun sebebi ise kola içerisinde bulunan kafein ve yüksek fruktozlu mısır şurubudur. Kafein; sperm sayısını olumsuz etkiler ve sperm şeklini bozarak spermin hareket kabiliyetini azaltır.

Yüksek fruktozlu mısır şurubu ise iki yönlü olumsuz etkiye sahiptir. Koladaki yüksek fruktoz, yani şeker; insülin direncini artırır ve insülin direnci de doğurganlığı azaltır. Koladaki mısır şurubunun üretiminde kullanılan atrazin denen madde ise, sperm sayısını azaltmaktadır.

• Yapay tatlandırıcı olan “aspartam”

Yapay tatlandırıcılar ya da diyet kola gibi yapay tatlandırıcı kullanılan yiyecek ve içeceklerin sperm sayısını azalttığı ve spermin DNA yapısını bozduğu kanıtlanmıştır.

• Soya, soya içerikli yiyecek ve içecekler

Farklı soya bazlı içecekler ve bebek sahibi olmak isteyen erkekler üzerinde yapılan araştırmalar, bu yiyeceklerin östrojen seviyesini artırarak erkeklerin üreme olasılığını azaltmaktadır.

• PBA, yani Bisfenol A’ ya maruz kalan yiyecekler

Su şişeleri, plastik konserve kutuları mikrodalgada kullanım özelliği olan gıda paketleri ve alüminyum konserve kutularının iç yüzey kaplamaları BPA içerdiğinden, bu kapların içerisinde bulunan yiyeceklere de BPA nüfuz etmektedir. BPA’ya maruz kalan yiyecekler ise erkeklerde sperm DNA’sı hasarına sebep olmaktadır.

• Trans yağ asitleri içeren yiyecekler

Patlamış mısır, cips, patates kızartması, börek, donmuş yiyecekler, hazır soslar, çikolata, dondurma, fast food ve hayvansal yağlar gibi yüksek oranda trans yağ asitleri içeren besinler erkekte kısırlık yapan yiyecekler denince ilk akla gelen yiyecek çeşitlerindendir. Çünkü trans yağ asitleri sperm üretimini azaltan bir etkiye sahiptir.

• Omega-3 bakımından eksik beslenme

Beslenmesinde balık, yani omega-3’e yeteri kadar yer vermeyen erkeklerde kısırlık oranı daha yüksektir.

• GDO’lu besinler

Doğurganlığı azaltan ve erkekte kısırlık yapan yiyecekler denince akla ilk gelen etmenlerden biri GDO’lu yani genetiği değiştirilmiş yiyeceklerdir.

Kadında Kısırlık Yapan Yiyecekler

Erkeklerde kısırlığa sebep olan besinler, erkeklere etki ettiği kadar yoğun olmasa da elbette ki kadınlar için de olumsuz etkilerde bulunmaktadır. Ancak bunların dışında bilimsel olarak kanıtlanmış kadında kısırlık yapan yiyecekler aşağıdaki gibidir:

• Yağı azaltılmış yiyecekler

Fazla düşük yağlı süt ve süt ürünleri kadında kısırlık yapan yiyecekler listesinin başında gelmektedir. Bakıldığında yarım yağlı süt, yağı azaltılmış yoğurt gibi ürünler ilk etapta sağlıklıymış gibi görünse de doğurganlığı olumsuz etkilemektedir. Uzmanlar ürünlerin doğal yağ oranıyla tüketilmesini, azaltılıp artırılması gibi dışarıdan müdahale edilmemesi gerektiğini söylemektedirler.

• Günlük süt tüketiminin az olması

Günde en az 1 defa tam yağlı süt tüketen kadınlarda kısırlık görülme olasılığı daha azdır. Yarım yağlı süt yerine tam yağlı süt tüketen kadınlarda gebeliği sağlayan hormonların çalışması çok daha etkili gerçekleşmektedir. Çünkü doğal yağ asitleri hormonların yapı taşlarını oluşturmaktadır.

• Vejetaryen Beslenme

Katı bir vejetaryen diyet yapan kadınlarda kısırlık görülme olasılığı; normal, yani hem hayvansal hem bitkisel ürünler tüketen kadınlara göre çok daha yüksektir. Çünkü hayvansal besin tüketmeyen kadınların çinko, demir, B12, folik asit, demir gibi vitamin ve minerallerin eksik olması üreme sistemini olumsuz etkilemektedir.

• Alkollü içecekler

Erkekleri de olumsuz etkileyen alkollü içecekler, kadınların üreme sistemi üzerinde çok daha fazla olumsuz etkiye sahiptir. Alkol, kadınlarda yumurtlamayı, hormonların çalışma miktarını olumsuz etkileyerek kısırlığa sebep olmaktadır.

• Omega-3 yağ asitleri bakımından eksik beslenme

Balık, keten tohumu, fındık, fıstık, ceviz, ıspanak, kabak, yeşil biber gibi omega-3 yağ asidi bakımından zengin yiyeceklerin yeteri kadar tüketilmemesi kadınlarda kısırlık olasılığını büyük miktarda artırmaktadır.

Çiftlerin bebek sahibi olabilmesi ve gebelik dönemlerini sağlıklı bir şekilde geçirebilmeleri için kısır yapan yiyecekler ile aralarına mesafe koymaları gerekmektedir. Çiftlerin bu besinlerden uzak durmanın yanında sigara gibi bağımlılık yapan maddeler, stres, GDO’lu besinler ve işlenmiş gıdalardan uzak durmaları gerekmektedir. Organik beslenmeli, zararlı kimyasallara ve ilaçlara maruz kalmamalıdır.

Beslenme başta olmak üzere, çevresel faktörlerde olumlu anlamda değişikliklere gidildiği takdirde çiftlerin bebek sahibi olma olasılıklarında ciddi bir artış olması kaçınılmazdır.

 

“Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?” Konulu yazımızı okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.

Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?: https://www.bebek.com/kisirlik-testi-nasil-yapilir/