Merhaba değerli okurlar,
Konu, çocuklar ve kitaplar olunca, işin içine hayal gücü ve yaratıcılık da girince yazmadan duramıyor insan. Yüreği çocuk edebiyatı için çarpan ve bu alanda çok değerli eserlere imza atan özel bir konuğum var bu yazıda. Kendini kitaplara ve çocuklara adayan, iyi kitapların daha çok çocuğa ulaşması için tüm kalbiyle çalışan Abm Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Çağla Acar’a vakit ayırıp sorularımızı yanıtladığı için buradan bir kez daha teşekkür ediyorum
Kitap seçerken nelere dikkat etmeliyiz, yaş guruplarına göre kitap örneklerini, interaktif kitapları ve şiirin çocuklar üzerindeki etkisini hadi gelin bir de Çağla Hanım’dan dinleyelim.
-
Derin bir kitap bağınız var. Bu bağın temelleri ne zaman atıldı?
Çağla Acar: Öncelikle, gazete hışırtılarının, daktilo seslerinin ve koca bir kütüphanesi bulunan bir evde büyüdüm. Babam avukattı, yazıhanesi Gülhane’deydi. Hafta sonları onun yanına gidip babamın işlerini bitirmesini ve beni Cağaloğlu’ndaki kitapevlerine götürmesini beklerdim. Oradan kitaplar seçip satın alırdık.
Benim çocukluğumun ve gençliğimin en özel anlarıydı. Her pazar günü evin kütüphanesine yeni eklenen kitapları dizmek için neredeyse tüm kitapları indirip tozunu alıp yeniden sıralardık. Bazen harflere, bazen boyutuna bazen de temasına göre dizerdik. O zamanlar babamın satın aldığı kitapların içerisine bizlere bırakılmış özel notlar vardı. Bu da babamın kitaplar üzerinden bizimle kurduğu özel bir iletişimdi.
Ben de özel günlerinde babama kitap hediye ederdim. Özenle seçilmiş, paketlenmiş ve içerisine notlar bırakılmış şekilde.
Kısacası kitaplar bana babamdan miras, en özel yanım. Şimdi bu mirası kendi çocuklarıma ve ülkemdeki tüm çocuklara armağan etmek için çalışıyor ve üretiyorum.
-
Anne- babalar çocuklarına kitap seçerken nelere dikkat etmeleri gerekir?
Çağla Acar: Öncelikle kitaplarla çocukları ne kadar erken tanıştırabilirseniz aslında o kadar iyi. Kitaplarla erken tanışan çocuklar kitap kavramını içselleştiriyor, kabul ediyor ve hayatına entegre ediyor. Çocukların gelişim dönemlerine göre 0-1 yaş aralığında kontrastı daha yüksek, gerçek resimlerden oluşmuş dokunsal kitaplar faydalı olurken 1-3 yaşları arasında büyük resimli daha az yazılı hikâye kurguları dikkat çekiyor.
3-6 yaşında ise çocuklar günlük yaşamdan bahseden, iyi resimlenmiş, renkli hikâyelerden hoşlanıyor. 7 yaşından sonra okumayı öğrenen çocukların, kendi kitap zevkleri oluşuyor ve merak ettikleri konular ile ilgili kitap okumaya devam edebiliyorlar. Ama ben ebeveynlere bu zamandan sonra da çocuklarıyla kitap okumayı bırakmamalarını ve o özel paylaşım anlarını sürdürmelerini öneriyorum. Çocuğunuzu kucağınıza alıp kitabı okurken sohbet edilmesini ve iletişim bağını hissetmeyi çok özel buluyorum.
Ayrıca, özellikle 7 yaşından sonra okumayı öğrenen çocuklara resimli kitapları okumayı bırakıp daha fazla yazılı kitaplar sunuyoruz. Ancak çocuklar bu yaşlarda da güzel resimler görmek istiyor. Lütfen çocuklar okumayı öğrendikten sonra da görselliği ve yaratıcılığı besleyen kitapları çocuklarımıza ulaştıralım. Hikâyeyi sadece okumasınlar, görsünler, kurgulasınlar ve hayal etsinler.
-
Peki siz bir anne olarak çocuklarınıza kitap okumayı nasıl sevdirdiniz?
Çağla Acar: Oğlum şu an 5.5 yaşında. Merak ettiği, öğrenmek istediği şeylerin kaynağını kitaplarda arıyor. Çünkü bununla büyüdü. İlk 6 ay ona 5 dakikalık kısa hikayeler okurdum ve beni dinlerdi. Ya da ben dinlediğine inanırdım. Hep aynı hikâyeyi okurdum. 😊 Bir yere gideceğimiz zaman yanımıza oyuncaklardan önce kitapları alırdık. Banyoda bile su geçirmez kitapları vardı. Bebek arabasında asılı küçük dokunsal kitapları vardı. Kitapların materyalini ve dokusunu tanıdı, sevdi, kabul etti.
Aynı zamanda ilgi alanlarına hitap eden, yeni keşfettiklerine paralel kitapları hayatımıza dahil ediyordum. Hayatı keşif sürecini kitaplarla desteklediği için çok sevdi. Şimdi aynı süreci küçük oğlum ile de yapmaya devam ediyoruz.
-
Son dönemde interaktif kitaplara ilgi oldukça arttı. Bize biraz interaktif kitaplardan bahseder misiniz? Çocuklara nasıl katkıları interaktif kitapların?
Çağla Acar: Çocuklarla etkileşim halinde okunan kitaplar çocukların yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini destekler. İnteraktif kitaplar da keyifli bir okumanın yanı sıra canlandırma, hikâye oluşturma gibi çocuğun yaratıcılığını ve hayal gücünü kullanmasını sağlar. Ayrıca çocukların anlatım becerilerini geliştirir, çocukların merak duygusunu tetikler. İnteraktif kitaplarda esas olan yaratıcılık ve hayal gücüdür.
Ayrıca benim çok sevdiğim ve çocukların birden fazla gelişim alanını destekleyen çok kıymetli interaktif kitaplar var. Örneğin; Alkış alkış, mutfaktaki dans, bu ses de ne? Rengârenk Düğmeler’i ebeveynlere gönül rahatlığı ile önerebilirim.
-
Bir yerde okumuştum. “Şiir, sözcüklerle sohbet etmek gibi. Bir çocuk bile sözcüklerle sohbet etmeyi öğrenecekse, o bir çocuk için şiir kitapları yayınlamaya değer “demişsiniz. Şiirin çocukların gelişimine katkısı nedir? Bize örnekler verebilir misiniz?
Çağla Acar: Şiirler bence açık uçlu, didaktik olmayan yapısı, derin anlamlı sözcükleri ve her okunduğunda hissettirdiği farklı duygularıyla çok özel bir edebiyat türü. Benim de kişisel olarak şiirlere özel bir ilgim var. Çocuk edebiyatında da yerini sağlamlaştırıp yaygınlaşmasını çok isteyenlerdenim. Çünkü çocuklara farklı bakış açıları kazandırdığını, sözcük dağarcıklarını geliştirdiklerini ve hissettiklerini tanımlamaya yarar sağladığına inanıyorum.
Çocuk edebiyatında şiir, çocukların dil becerilerini geliştirmelerinde, sözcüklerin büyüsünü ve dilin matematiğini kavramalarında önemli bir araçtır. Şiir vasıtasıyla dilin gücünden yararlanabilen çocuk, yaratıcı düşüncesini de geliştirir diye düşünüyorum.
Kader Varlık.
Dilerseniz “Ebeveyn Kitap Önerileri” Konulu yazımızı okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.
Ebeveyn Kitap Önerileri: https://www.bebek.com/ebeveyn-kitap-onerileri/
Çocuklara kitapları sevdirmenin ve onların dünyasına ne zaman ve be şekilde girmesi gerektiğini ele almanız çok iyi olmuş. Bende bir eğitimci olarak, çocukların kitaplarla ne kadar erken tanışırlarsa o kadar iyi olacağını düşünüyorum. Bu güzel röportaj için çok teşekkür ederiz.. Yenilerini heyecanla bekliyorum.