Kış aylarında en çok yaşanan sağlık sorunlarının başında burun tıkanıklığı gelir. Yetişkin, çocuk ayırt etmeksizin görülebilen bu sıkıntı, çoğu zaman gündelik hayatı oldukça olumsuz etkiler. Çünkü nefes almada güçlük, uyku ve yeme düzenindeki bozukluklar başta olmak üzere başka sorunları da beraberinde getirir.
Derdini anlatabilen bir birey için bu durumun oldukça basit çözümleri vardır. Ancak bebeklerde burun tıkanıklığı ebeveynler için zor günler ve uykusuz geceler anlamına gelebilir.
Peki bebeklerde burun neden tıkanır? Burun tıkanıklığı tedavisi nasıl olur ve nasıl önlem alınabilir?
Burun Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Bebekler ilk 6 ay sadece burundan solunum yapar. Ağızdan solunum içgüdüsüne sahip olmadıkları için burunda oluşacak olası bir kuruluk bebekleri daha fazla etkiler. Üstelik dertlerini dile getiremiyor olmaları da sorunun geç fark edilmesine yol açarak, tıkanıklığın sebep olduğu sıkıntılara daha fazla maruz kalmalarına neden olabilir. Bu nedenle anne babaların veya bebeğin bakımıyla ilgilenen kişinin tıkanıklık belirtilerini anlayabilmesi oldukça önemlidir.
Bebeğinizde burun tıkanıklığı bulunduğunu anlamanıza yardımcı olacak belirtiler şunlardır;
- Hırıltılı nefes alma
- İştahsızlık
- Uyurken horlama benzeri sesler çıkarma
- Gaz sancısı
- Huzursuzluk
- Ağlama nöbetleri
- Düşük enerji
- Ağızdan nefes almaya çalışma
- Emerken aniden memeyi veya biberonu bırakma
- Uykuya dalmada güçlük
Bebeğinizde bu belirtilerden birkaçı bulunuyorsa mutlaka bir uzmana danışarak tıkanıklığın ana kaynağının tespit edilmesini sağlamalısınız. Ayrıca miniğinizin günlük burun temizliğini yapmayı da ihmâl etmemelisiniz.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Neden Olur?
Burun tıkanıklığına neden olabilen belli başlı etkenler mevcuttur. Genellikle soğuk algınlığı, grip, nezle gibi gribal enfeksiyonlar akla ilk gelen nedenler arasındadır. Fakat bebeklerde durum biraz daha farklıdır ve bu duruma yol açan farklı sebepler olabilir. Sorunun ortadan kaldırılması adına kanallardaki kuruluğun ana kaynağına inilmesi ve buna göre bir tedavi şekli belirlenmesi gerekir.
Bebeklerde tıkalı buruna sebep olan nedenler;
- Mevsim geçişleri
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Düşük nem oranı
- Reflü
- Alerjik durumlar
- Geniz eti
olarak sayılabilir.
Burun Tıkanıklığı Bebeklerde Ne gibi Sorunlara Yol Açar?
Tıkalı bir burun tek başına büyük bir sağlık problemi oluşturmasa da miniklerin günlük hayatı üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. Nefes alırken yaşanan zorluk beraberinde farklı sıkıntıları da doğurur.
- Öncelikle rahat nefes alamayan bir bebek daha huzursuz, keyifsiz ve mutsuz olur. Kısacası yaşam kalitesi düşer.
- Uykuya dalmada güçlük çeker. Gece uykuları daha sık bölünür. Yani uyku düzeni ve kalitesi bozulur.
- Yaşam kalitesi bozulan bebek daha sık ağlama nöbetleri yaşar.
- Burundan nefes alma güçleştiği için emerken veya beslenirken çok zorlanır. Bu durum bebekte iştahsızlık oluşmasına ve beslenme reddine yol açar.
- Yaşanan beslenme ve uyku bozuklukları nedeniyle bebeğin gelişimi olumsuz yönde etkilenir.
- Beslenme ve nefes alma ağızdan aynı anda gerçekleşmek zorunda olduğu için bebek daha fazla hava yutar. Bu durum gaz sancılarını artırır.
- Tıkanmanın sebebi enfeksiyon ise bu sorun ilerleyerek uzun dönemde orta kulak iltihabı başta olmak üzere kulak problemlerine veya zatürre gibi alt solunum yolu enfeksiyonlarına dönüşebilir.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Tedavisi
Anne ve babalar en çok küçük bir burnu açmak için nasıl bir yöntem izleyebilecekleri konusunda sıkıntı yaşar. Bu amaçla kullanılan birçok yöntem var. Genellikle enfeksiyon, alerji ya da mevsim geçişleri sonucu oluşan tıkanmaları açabilmek için doktorunuz, uygun bir burun spreyi veya damla verecektir. Fakat ebeveynler çoğu zaman tıkalı bir burnu kendi yöntemleri ile açmaya çalışırlar.
Bebeklerde böyle bir uygulamanın riskli bir davranış olmadığı bilinmelidir. Özellikle bir enfeksiyondan kaynaklı tıkanıklarda tedavi burnu rahatlatmakla birlikte nedeni ortadan kaldırmak olmalıdır. Yani enfeksiyon tedavi edilmediği müddetçe burun tıkanıklığı devam edecek veya tekrarlayacaktır. Ayrıca her ürün ve uygulama her bebeğe uygun olmayabilir. Bu sebeple doktora danışmadan bebeklerde burun tıkanıklığı tedavisi uygulanmamalıdır.
Burun Tıkanıklığını Gidermek için Kullanılabilecek Yöntemler
Bebeklerde burun açmak amacıyla kullanılabilecek teknikler şunlardır;
-
Serum fizyolojik
Serum fizyolojik, steril su ve tuzun birleşiminden oluşan ve izotonik sodyum klorür çözeltisi olarak bilinen bir karışımdır. Damla, sprey veya solüsyon şeklinde tek dozluk olarak da satılabilen serum fizyolojik, her iki buruna ikişer damla şeklinde sıkılarak burnu açmaya yardımcı olur. Özellikle yenidoğanlarda ve küçük bebeklerde güvenle kullanılabilen bu yöntem doktorunuzun da onayıyla günde 4-5 kere kullanılabilmektedir.
-
Deniz suyu spreyi
Bebekler için özel olarak formüle edilmiş deniz suyu spreyleri, burun spreyi olarak da sıkça kullanılır. Burnu tıkayan salgıları temizlemeye yardımcı olan bu sprey özel başlığı sayesinde 0-3 yaş arası tüm bebeklerde güvenle kullanılabilir.
-
Nazal burun aspiratörü
Burnu rahatlatmayı sağlayan bir diğer yöntem ise bebek burun aspiratörleridir. Nefesle çalışan veya pompa şeklinde olan farklı türleri bulunur. Bu aspiratörler bebeğin burnundaki salgıları çekerek temizlemeye yardımcı olur.
“Bebekler de Burun Tıkanıklığını Gidermek İçin Ne Yapmalıyız” Konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığına Karşı Alınabilecek Önlemler
Bir ebeveynin en son isteyeceği şey kuşkusuz yavrusunun o minik burnunun tıkanmasıdır. Anne baba olarak bebeklerin o minik burunları tıkanmadan önce birtakım önlemler almak mümkün. Bu püf noktalar burun kanallarının kapanmasını engellemeye fayda sağlarken tıkanık burunların rahatlamasına da yardımcı olacaktır.
- Bebeğin bulunduğu ortamın sıcaklığına dikkat edilmeli. Miniklerin burun kanalları dardır ve ortam sıcaklığı arttıkça burun tıkanıklıkları daha sık yaşanır. Bu sebeple odanın ideal sıcaklıkta kalmasına (22-23 derece) özen gösterilmelidir.
- Bebeğin bulunduğu odanın nem oranına da dikkat edilmelidir (%40-55). Kışın kalorifer yazın da klima kullanımı havayı gereğinden fazla kurutabilir.
- Gerekiyorsa bebeğinizin odasındaki nem ve ısı dengesini sağlayabilmek için bir nem-ısı ölçer kullanılabilir. Böylelikle ideal sıcaklığı ve nem dengesini sağlamak çok daha kolay olacaktır.
- Bebeğin bulunduğu ortam sık sık havalandırılmalı ve temiz hava girişi sağlanmalı.
- Geceleri yatmadan önce bebeğe ılık bir banyo yaptırılarak buhar ile burun kanallarının yumuşaması sağlanabilir.
- Günlük sıvı alımına dikkat edilmeli. Bu süreçte bol bol emzirmek ya da sıvı tüketimini artırmak bebeği rahatlatacaktır.
- Sıkıntılı dönemlerde geceleri uyurken bebeğin yastığı biraz daha dik konuma getirilerek daha rahat nefes alması sağlanmalıdır.
Bu uygulamaları tedavi amaçlı değil, tedaviye destek veya önlem amaçlı kullanabilirsiniz. Gerekli önlemleri aldığınızda bebeklerde burun tıkanıklığı sorununu önemli ölçüde azaltabilirsiniz.
