Doğuştan kalça çıkığına dikkat! Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Serkan Çağan, “Her yeni doğan yüz bebekten birinde görülmekle birlikte, ailelerinde kalça çıkığı varsa bu oran % 20-30 olmaktadır.” diyerek aileleri uyarıyor.
Doğuştan Kalça Çıkığı Nedir ve Nelere Yol Açar?
Kalça çıkığı erken tanı ile tedavisi kısa ve başarılı olmakta, geciktiğinde ise tedavi uzun sürmekte ve sakatlıklara yol açan bir hastalıktır. Kalça eklemi, uyluk kemiğinin küre şeklindeki başı ve leğen kemiğinin asetabulum denen fincan şeklindeki bölümlerinden oluşur.
Kalça Çıkığı Nasıl Oluşur?
Üç şekilde oluşur:
1- Asetabuler Displazi: Yuva yeterince derin değildir, ancak hiçbir rahatsızlık vermez, yetişkin ve yaşlılıkta artroza (kireçlenme) yol açar.
2- Yarı çıkık: Çocukluk çağında ağrı ve çabuk yorulmaya yol açar.
3- Tam çıkık: Asıl problem olanıdır, yuva küçük olduğu kadar buraya oturan başta da deformite vardır.
Sebepleri Nelerdir?
Nedenleri şu başlıklar altında toplamak mümkün:
1- Aile öyküsü: Her yeni doğan yüz bebekten birinde görülmekle birlikte, ailelerinde kalça çıkığı varsa bu oran % 20-30 olmaktadır.
2- Anne karnında ters duran bebekler.
3- Kız bebekler: Kız bebeklerde, erkeklere göre 6-9 kat daha fazla görülmektedir.
4- Annenin ilk bebeği: Tüm DKÇ vakalarının % 60-70’i ilk doğan bebekte görülmektedir, çünkü anne karnı-rahim henüz dardır, gergindir, bebeğin rahim içi hareketleri kısıtlanır.
5- Çevresel-doğum sonrası sebepler: Ailelerin tek önlem alabileceği ve bilinçli yaklaşabileceği sebeptir.
Alınabilecek Önlemler Var Mıdır?
Sadece yukarıda bahsettiğim beşinci madde için önlem alınabilir. Bunun için:
* Kundak yapmayın, bir günlük uygulama bile kalça çıkığına yol açabilir.
* Bebeği yatarken rahat bırakın, bebek bacaklarını iki yana açacaktır, ortada birleştirmeye çalışmayın.
* Altını değiştirirken ayaklarından tutup kaldırmayın, kalçanın altından destekleyin.
* Rahat ve bacak hareketlerini engellemeyecek giysiler giydirin.
* Kucağınızda taşırken bacaklarını ayırıp belinize oturtun.
Tanı Nasıl Konur?
Özellikle ilk 6 ayda erken tanı ile fark edilen DKÇ hastalarında iyileşme %100 olur. Tanıda doktorun muayenesi çok önemlidir. Ancak muayenede kalça çıkığı tanısı koymak her zaman mümkün olmayabilir, en iyisi 1. ay dolduğunda yapılacak kalça ultrasonografisi ile tanı kesinleşir, 4. aydan sonra kalça ultrasonografisinin değeri azalır, röntgen çektirmek gerekir.
Anneler Kendileri Anlayabilir Mi?
Annelerin dikkat edebileceği noktalar vardır.
* Kalça ve uyluk iç kısımlarındaki deri katlarının şekil ve sayısının eşitsizliği.
* Her iki bacak arasındaki uzunluk farkı.
* Bacaklarını tam yana açamama.
* Geç yürüme.
* Yürüdükten sonra topallama.
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi 3 ayrı zamana göre yapılır, ilk 6 ayda fark edildiğinde aileye önerilecek basit önlemler veya bacak askıları ile düzelme sağlanmaktadır. 6-18 ay arasında anestezi altında çıkığın yerine konması ve alçılama tercih edilir. 18. aydan sonra ise ameliyat önerilir.
