Tatile çıkmak isteyen bebekli ailelere uçak yolculuğu yapmaya çekiniyorlar. Acıbadem Hastanesi Bakırköy Yenidoğan Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Palabıyık, “bazı pratik uygulamalarla, çocuklarla yapılan uçak yolculuğunun hem daha konforlu hem de daha güvenli geçmesini sağlayabilirsiniz.” diyor.
Bebekler kaçıncı aydan itibaren uçabilirler?
Bazen doğumdan hemen sonra bile bebeğin yoğun bakım ünitesi olan bir hastaneye hava yolu ile nakledilmesi gerekebilir. Yani zorunlu durumlarda bebekler doğar doğmaz bile uçabilirler. Ancak uçuş konforu ve risklerin en aza indirilebilmesi için sağlıklı bir bebeğin ilk ayını doldurduktan sonra uçması önerilir.”
Uçak yolculuğu hangi sağlık sorunlarına yol açabilir, bunları nasıl önleyebiliriz?
En önemli sorun kulaklarda olur. Özellikle kalkış ve iniş sırasında kabin içi basıncında olan değişikliklerden dolayı bebekler kulaklarında hissettikleri dolgunluk hissi ve ağrı nedeniyle şiddetli bir şekilde ağlayabilirler. Bunu engellemek için yolculuk öncesinde bebeğin doktoruna da danışılarak genellikle soğuk algınlığı için kullanılan bir ağrı kesici şurubun verilmesi uygun olur. Bu sayede orta kulağın havalanmasını sağlayan östaki borusunun daha kolay açılması sağlanarak dolgunluk hissinin gelişmesi önlenebilir. Kulağı rahatlatacak başka bir önlem de yutkunmayı sağlamaktır. Bebekler de emerek yutkundukları için kalkış sırasında emzirilmeleri kulak ağrısı duymalarını engelleyebilir. Daha büyük çocuklara da sevdikleri içecekler içirilmesi ya da ciklet çiğnetilmesi de aynı etkiyi yapar. Uzun uçak yolculuklarında sürekli olarak huzursuz olan çocuklar uçakta verilen yiyecek ve içecekleri reddederler. Bu nedenle vücudun susuz kalması demek olan dehidratasyon tablosu gelişebilir. Bebeklerin sık sık emzirilmeleri, büyük çocukların da her zaman severek içtikleri içeceklerin yanlarında bulundurulması bu durumu önlemeye yardımcı olur.
Uçakta nerede oturmak gerekir? Bebekler için ayrı bir koltuk almak gerekir mi?
Çocuklar genellikle kapalı ve hareket alanının kısıtlı olduğu ortamlarda kısa sürede huzursuzlanmaya başlarlar. Bu nedenle uçağın en önünde oturmak ve kabine en son girerek en erken çıkmak kabinde kalış süresini en aza indirir. Özellikle havaalanında yolcuların uçağa kabulü başlar başlamaz büyük çoğunluğun çıkış kapısına hücum ederek ayakta bekledikleri görülür. Çocuklar bu durumdan hiç hoşlanmazlar. Bu nedenle sakince beklemek ve çocuğun oyun oynamasına izin vermek, kapıdan geçen en son yolculardan olmak gerekir. Kabine sadece uçuş sırasında gerekecek çantaların alınması ve diğer tüm çantaların bagaja verilmesi havaalanı ve kabindeki hareket yeteneğimizi attırır. Bazı uçak modellerinde iki erişkin koltuğu arasında küçük çocuklar için özel koltuklar bulunur. 2 yaşını geçmiş olan çocukların bu koltuklarda oturması önerilir.
Check-in işlemi sırasında bu koltukları seçmek yolculuğun daha rahat geçmesini sağlar. 2 yaşın altındaki bebekleri kısa mesafeli uçuşlarda kucağımızda taşıyabiliriz ancak mutlaka kabin ekibinden bebekler için özel kemerler istenmelidir. Uzun süreli uçuşlarda ise önünde duvar olan koltuklar seçilmelidir. Bir çok uçak modelinde bu duvarlara monte edilen bebek beşikleri bulunur. Bu koltuklar bilet alırken ve check-in sırasında görevlilerden talep edilebilir. Artık sıklıkla kullanılmaya başlanan on-line check-in ile uçuştan 24 saat önce internet ortamında koltuk seçimi yapılabilmektedir. Eğer sağ ve solda 3 sıra koltukları olan bir uçak modelinde önlerde bir sırada sadece her iki tarafta ikişer koltuk gözüküyorsa aralarında bir bebek koltuğu var demektir. 2 yaş üstü çocuklarla seyahat ederken bu koltukların seçilmesi büyük rahatlık sağlar. Bazı uçaklarda da acil çıkış kapılarının hizasındaki koltuk aralıkları çok geniştir. Check-in sırasında bu koltuklar da talep edilebilir.
Yanımıza mutlaka almamız gereken şeyler nelerdir?
• Öncelikle rahat giysiler ve yedekleri. Ev ortamında giyilen kıyafetlerin giyilmesi çocukların huzursuzlanmalarını önler. Eğer yaramaz bir çocuğunuz varsa havaalanındaki kalabalıkta kaybolmasını önlemek için kolay fark edilen canlı renklerde giysiler giydirilmesi önerilir.
• Uzun yolculuklarda en sevdikleri birkaç oyuncak, boyama kitapları ve kalemleri, masal kitapları
• Uçakta verilen yiyecek ve içecekleri yok sayarak çocukların en sevdikleri içecek ve yiyeceklerden ihtiyacı kadar almak gerekir. Uzun yolculuklarda çocuk menüleri verilmesine rağmen bunları her zaman beğenmeyebilir çocuklar.
• Biberonla beslenen bebekler için kısa süreli uçuşlarda en az 2, uzun süreli uçuşlarda da 3 temiz biberon bulundurmalıyız. Uçakta biberon sterilizatörü bulmak genellikle mümkün olmaz.
• Yeterince alt bezi ve ıslak mendil. Eğer kabin memurlarından yardım istenirse uçağın tuvaletleri bez değişimi için uygun hale getirilir. Koku ve hijyen açısından kabinde alt değiştirmek önerilmez. Tuvaletler kullanılmalıdır.
• Uzun süreli uçuşlarda yolculuk öncesinde ve her 4-6 saatte bir vermek üzere bir soğuk algınlığı şurubunun kullanılması çocukların rahatlamalarını ve sakinleşmelerini sağlar.
Hangi çocukların uçağa binmemesi gerekir?
Aktif enfeksiyonu olan çocuklar hem kendileri için hem de diğer yolculara da enfeksiyonu bulaştırabilcekleri için çok zorunlu olmadıkça iyileşene kadar uçmamalıdır. Eğer bir kulak enfeksiyonu varsa kabin içi basınç değişiklikleri çok şiddetli kulak ağrılarına yol açabilir. Sinüzitli çocuklarda da aynı şekilde şiddetli baş ağrıları oluşur. İshali olan çocuklar uzun süren uçak yolculuklarında aşırı sıvı kaybedebilir, bu nedenle ishal düzelene kadar uçmaları önerilmez. Kronik kalp ve akciğer hastalığı olan çocukların da uçuş öncesi doktor kontrolünden geçmeleri gereklidir.
Günün hangi saatinde uçmalı, hangi uçaklar çocuklar için daha konforludur?
Uçuş saatinin çocuğun günlük uyku saatlerine denk gelmesi yolculuğun daha kolay geçmesini sağlar. Ancak uyku öncesi huzursuzlanmaları en aza indirmek ve uyku sırasında kulaklarda basınç hissetmemeleri için yaşlarına uygun dozlarda soğuk algınlığı için kullanılan şuruplardan vermek çok işe yarar. Eğer mümkün olursa büyük uçaklarda uçmak daha konforludur. Çünkü kabin içi basınç değişikliklerini daha az hissederler ve daha az huzursuzlaşırlar.
Uçuş sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?
Havaalanında bagaj teslimi sırasında herkes aceleyle eşyasını alıp bir an önce çıkmak ister. Bu telaşlı ortamda görevli yük taşıyıcılardan yardım istenmelidir. Uçuş sonrasında da her zaman olduğu gibi bol sıvı tüketilmesi çocukların daha kolay adapte olmalarını sağlar. Özellikle varılan yerde aşırı sıcak hava varsa sıvı tüketimi çok önem kazanır. Giysilerde gidilen yerdeki hava durumuna uygun olarak kısa sürede değiştirilmelidir.
