Güneşin zararlı ışınlarının etkisiyle artış gösteren benlerdeki değişimler ciddi bir sağlık sorununun da habercisi olabilir. Bu nedenle de anne ve babaların çocuktaki benleri sıkı takip etmelerinde ve gerekli önlemleri almalarında fayda var!
Anne ve babalar bilinçli davranıp gerekli önlemleri alırlarsa, çocuklarının geleceğini de korumuş olurlar. Bu önlemlerin başında da çocuğun güneşten doğru yararlanmasını sağlamak geliyor. Örneğin; ilk adımı, çocuğunuz altı aylık olduktan itibaren yüksek faktörlü koruyucu kremler kullanarak ve öğle saatlerinde güneşe çıkartmayarak atabilirsiniz!
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Gökhan Okan; çocuklardaki ben oluşumuna dikkat edilmesi ve çocukların özellikle güneşten korunması gerektiğini belirterek ailelere uyarılarda bulundu:
Güneş Işınları Artık Masum Değil
• Yaz mevsiminin gelip sıcakların artmasıyla beraber güneşin zararlı olan UV ışınlarının yeryüzüne ulaşma yoğunluğu da artıyor. Ozondaki delinme, güneşin cildimize vermiş olduğu zararlı etkileri arttırıyor. Cilt lekeleri, ciltteki çizgilenmeler, mevcut benlerdeki değişiklikler, yeni ben oluşumu ve cilt kanseri gelişimine zemin hazırlama gibi sonuçların hepsi güneşin vermiş olduğu tahribatlardır.
Benler İlk 20 Yılın Eseri
• Benler; melanosit denilen renk hücrelerinin oluşturduğu yapılardır. Çoğu kişide sayıları 1 ila 40 arasında değişmektedir. Vücudun her yerinde gözlenebilirler. Bir kısmı doğuştan, bir kısmı ise sonradan ortaya çıkarlar. Ciltle aynı hizada olabilecekleri gibi deriden kabarık, üstünde kıl gelişen formlarda bulunabilirler. Kişide ben gelişeceği doğumdan önce planlanmıştır, çoğu da ilk 20 sene içinde gelişir.
Güneş ışınları ben oluşumuna neden olur mu?
• Güneş ışınları benler üzerinde önemli etkiye sahiptir. Mevcut benlerin değişimine neden olabileceği gibi, yeni ben çıkmasına da neden olabilir. Hayat boyu alınacak UV dozunun yüzde 80’i yaşamın ilk 18 yılı içinde alınmaktadır. Bu nedenle bebek, çocuk ve gençlerin güneşten korunmaları hayati açıdan önem taşır.
Cilt Kanserinin Habercisi Olabilir
• Sonradan gelişen benler içinde displastik ya da atipik dediğimiz ben çeşidi, diğer benlerden farklıdır. Atipik benler; genellikle düzensiz şekilli, asimetrik görünümlü, farklı renkler içerip, büyüktürler. Ergenlik çağında görülmeye başlayıp, en sık sırt ve bacaklarda bulunurlar. Atipik ben mevcudiyeti, malign melanom dediğimiz cilt kanseri riskini arttırmaktadır. Tek bir atipik ben bulunması durumunda melanom riski az olmasına karşın, birden fazla atipik bende melanom riski artmaktadır. Melanom cilt kanserleri içerisinde en tehlikelisidir ve tüm dünyada görülme sıklığı artmaktadır.
Açık Tenliler Daha Dikkatli Olsun
• Melanom gelişmesinde kalıtımın da etkisi vardır. Açık tenli olmak, vücutta 50’den fazla bene sahip olmak, çocukluk çağında ciddi güneş yanıkları geçirmek, atipik benlere sahip olmak ve ailede melanom olan bireylerin bulunması melanom açısından risk oluşturur.
• Melanom; erkeklerde en sık sırtta, kadınlarda ise bacaklarda yerleşir. Melanom,yüzde 30 mevcut benden, yüzde 70 normal ciltten gelişir. Benler arasında doğumsal büyük benler ve atipik benlerin melanoma dönüşme riski diğer ben çeşitlerine göre daha fazladır.
Şekilsiz ve Büyük Benlere Dikkat!
• Benlerin incelenmesinde klinik muayenenin yanı sıra benin büyütülerek görünmesini sağlayan dermatoskop isimli cihazdan da faydalanılır. Muayene ve dermatoskopik inceleme sonrasında şüpheli ben saptanırsa cerrahi olarak o ben uzaklaştırılır ve patolojik incelemeye gönderilir. Benlerin uzaklaştırılması, ben açısından risk teşkil etmez. Hasta, bende bulunan riske göre, 3 ila 12 ay arasındaki periyotlarla takip edilir.
“Çocuğunuzdaki benler büyürse, kanarsa
ve şekil değiştirirse derhal doktora gitmelisiniz.”
• Güneş koruyucuyu önemseyin: Çocuğun sağlığı için öncelikli olarak güneş koruyucunun önemi vurgulanmalıdır. En az 30 faktörlü güneş koruyucular, dışarı çıkılmadan 20 dakika önce sürülmeli ve her 2 saatte bir tekrarlanmalıdır.
• 6 aylıkken güneş koruyucu kreme başlayın: Özellikle çocuklarda güneş koruyucu kullanımına önem verilmelidir. 6 aylıktan itibaren koruyucu kullanmasına başlanmalıdır.
• Kremleri kulağına ve ayağına da sürün: Güneş koruyucu kullanırken kulaklar, ayak sırtı ve enseye sürmeye dikkat edilmelidir.
• Şapkasız ve gözlüksüz çıkarmayın: Geniş şapka ve güneş gözlüğü kullanımına önem verilmelidir. Güneşin yoğun olduğu 10.00 ila 16.00 saatleri arasında zorunlu olmadıkça dışarıda bulunmamaya özen gösterilmelidir.
• Güneş yanığı geçirdiyse benleri takibe alın: Çocukluk çağında ciddi güneş yanığı geçirilmesinin çok sayıda atipik ve normal ben gelişimine neden olduğu ispatladığından dolayı, güneş koruyucunun önemi bir kat daha artmaktadır.
• Benler büyürse ve kanarsa derhal doktora götürün: Mevcut benlerinin şekillerinde değişiklik, büyüme, kanama ve sertlik hissettiğiniz zaman vakit kaybetmeden bir cilt hastalıkları uzmanına başvurun.
Yenidoğan bebeğinizdeki cilt lekelerinin nedenlerini merak ediyorsanız makalemizi okuyabilirsiniz: https://www.bebek.com/dogum-lekeleri-ve-yenidogan-deri-bozukluklari/
