Bebeklerde ve çocuklarda genel muayene sırasında tırnakların incelenmesi önemlidir. Tırnak bulguları bazen bir sendromun veya cilt hastalığının habercisi olabilmektedir. Fakat çoğunlukla çocuklarda ve bebeklerde tırnak bozuklukları; normal sayılabilecek fizyolojik değişiklikler olarak ortaya çıkar, kendiliğinden gerileyebilir. Bu durumlarda ileri araştırma veya tedavi gerekmediği bilinmeli, aileler bu konuda bilgilendirilmelidir.
Anne karnında dokuzuncu haftada tırnak gelişimi başlar ve beşinci aya dek sürer. Çocuklarda tırnak hastalıkları doğuştan genetik kökenli (konjenital) veya sonradan kazanılmış şekilde ortaya çıkabilir. Doğuştan genetik kökenli hastalıklarda tırnak bulguları bebek doğduğunda henüz ilk muayenesinde de fark edilebilir. Sendromik bir durumun veya organ sistemlerini tutan bir hastalığın göstergesi olabilir.
Sonradan kazanılmış tırnak hastalıkları ise erişkinlere benzemekle birlikte bazı farklılıklar söz konusudur. Örneğin halk arasında tırnak mantarı denilen onikomikoz ve tırnak tümörleri çocuklarda çok az görülmektedir.
Çocuklarda Sık Görülen Tırnak Sorunları
Beau çizgiler
Yenidoğan bebeklerin çoğunda ilk ay içinde görülebilen normal fizyolojik bir durumdur. Tırnak plağı yüzeyinde gelişen enlemesine çizgi ve hafif oluklanma görülebilir. 3.-4. aylarda tırnak uzadıkça kendiliğinden kaybolur. Daha büyük çocuklarda ise örneğin oyun esnasında tırnağa gelen travmalar nedeniyle, ateşli hastalıklarda, el ayak ağız hastalığında veya kemoterapi alan çocuklarda da dönemsel beau çizgileri oluşabilir.
Kaşık tırnak (Koilonişi)
Tırnak yüzeyinde incelme, yumuşama, düzleşme vardır. Yenidoğanlarda tırnak yumuşaktır. Bu sebeple yenidoğan dönemi koilonişi görülmesi geçici ve olağandır. Yaşla beraber tırnak kalınlaşır ve bu durum düzelir. Fakat Süt çocuklarında ve daha büyük çocuklarda görülen kaşık tırnak demir eksikliği anemisi şeklinde bir kansızlığın işareti olabilir.
Tırnak ucunun tabakalar halinde yarıklanması (Onikoşizi)
Genelde el ve ayak başparmaklarında görülür. Çocuğun başparmağını emmesi tetikleyici sebep olabilir. Bazı yayınlardaysa ayrıca nemli ortamların tırnak ayrışmasını tetkiklediği savunulsa da tam olarak nedeni bilinmemektedir.
Periungual siğil
Altı yaş altı çocuklarda el tırnaklarında human papilloma virüsün tetiklediği siğiller çok sık olmaktadır. Siğiller tırnak çevresinde gelişmektedir. Tırnak yeme alışkanlığı ile hastalık tetiklenmektedir. Hastaların üçte birinde hastalık kendiliğinden gerilemektedir. Yine de lezyonun yayılımını ve ağrı oluşumunu engellemek için tırnağa sürülebilen keratolitik vasıfta ilaçlarla tedavi yapılması gerekmektedir.
Tırnak mantarı (Onikomikoz)
Tırnak plağının mantar enfeksiyonları 18 yaş altında özellikle de ergenlik dönemi çocuklarda görülmektedir. Hava almayan dar ayakkabılar içinde ayağın terli ve nemli ortamda kalması, yüzme havuzları ve diğer kötü hijen koşulları başlıca nedenlerdir.
Ayrıca bağışıklık sistemine yönelik hastalığı olan çocuklarda da sık olarak tırnak mantar enfeksiyonları görülebilir. Tırnak plağının sarı renk değişimi, tırnak ucuna doğru kalınlaşma ve tırnak dokusunda ayrılma ve tabakalanmalar görülür. İlk tercih edilen tedavi şekli tırnağa uygulanan mantar önleyici cila ve kremlerdir. Tedavi uzun sürelidir.
Tırnak etrafı enfeksiyonu (Akut Paronişi)
Küçük çocuklarda, genelde parmak emmenin tetiklediği, tırnaK etrafındaki yumuşak dokuda, genelde bakterilerden kaynaklanan enfeksiyon bulunur. Enfeksiyon nedeni ile o bölgede kızarıklık, ağrı ve şişlik bulunur. Apse gelişimi çocukluk yaş grubunda nadir olmaktadır. Fakat dokuda apse geliştiği zaman genelde drene edilip boşaltılması gerekmektedir.
Tırnak yeme (Onikofaji)
Kronik tırnak yeme alışkanlığı 7-10 yaş civarı çocukların %30 kadarında vardır. Çocuklarda stres yaratan anksiyete bozuklukları ve obsesif-kompulsif bozukluklarla ilişkili olabilir. Tırnak yeme sonrasında tırnaklarda kalıcı kısalma ve doku hasarlanması sonucu enfeksiyon gelişimi görülebilir.
Tırnak yeme alışkanlığının tedavisi zordur. Çocuklarda etken stres faktörleri ortadan kaldırılmalıdır. Tırnak düzgün kesilip bakımı iyi yapılmalıdır. Şüpheli durumlarda, eğer obsesif -kompulsif bozukluk tespit edilmişse farklı tedaviler gerekebilir.
Batan ayak tırnağı (Onikokriptozis)
Tırnak dokusunun yan tarafları derinin içine doğru gömük vaziyettedir. Bebek ve süt çocuklarında fizyolojik bir durum olup genelde tedavi ve müdahale gerekmemektedir. Daha büyük çocuklarda; tırnakların yanlış kesimi, sıkı ayakkabılar, aşırı terleyen ayaklar batan ayak tırnağına neden olabilir. Tedavi seçimi batmanın derecesine bağlı olarak ilaç tedavisi veya cerrahi tedavi olarak yapılabilir.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice BULUT
“Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı” Konulu yazımız okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.
Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı: https://www.bebek.com/cocuklarda-tirnak-yeme-aliskanligi/
