Hayatımızın her döneminde vücudumuzun vitaminlere ihtiyacı vardır. Özellikle hamilelik ve doğum sonrası gibi önemli dönemlerde bu ihtiyaç daha da artar. Doğum sonrası vitamin alımında annenin beslenmesi oldukça önemli bir role sahiptir. Anneler et, balık, sebze gibi zengin içerikli besinlerle doğru beslendiği sürece vücutlarının bu ihtiyaçlarının hemen hemen hepsini karşılayabilirler.
Doğum Sonrası Hangi Vitamin Grupları Alınmalı?
B grubu vitaminleri, demir, kalsiyum, D vitamini, omega-3 ve folik asit gibi vitaminler gebelikte alınmaya başlayıp özellikle doğum sonrasında da mutlaka alınması gerekenlerin besin içeriklerinin başında gelmektedir.
Doğum Sonrası D Vitamini
Gebelikle birlikte alınmaya başlanması gerekmektedir.
- Bağırsaklardan kalsiyum emilmesini sağlar.
- Ayrıca büyümeyi de uyarır.
En doğal D vitamini kaynağı güneştir. D vitamini eksikliği gebelikte ve doğum sonrasında çok sık görülen bir durumdur. Bu sebepten dolayı gebeliğin başından itibaren günde yaklaşık 1200 IU takviye alınması önerilir.
Doğum Sonrası D Vitamini Eksikliği
Doğum sonrasında annelerde D vitamini eksikliği sık görülen bir durumdur. Ama annedeki bu eksiklik esasen daha çok bebeği etkilemektedir. Bebekte görülebilecek bu etkilerden bazıları şunlardır;
- kalsiyum dengesi bozukluğu
- büyümede gerilik
- kemik dokusu gelişiminde gerilik
- dişlerde enamel hipoplazi
- raşitizm
Doğum Sonrası K Vitamini
Vücudumuzdaki kanın pıhtılaşmasını sağlayan önemli vitaminlerden biridir. Vücudumuzda bulunan faydalı bağırsak bakterileri tarafından besinlerin sentezlenmesi sonucunda üretilir. Yani vücudumuzda doğal olarak bulunur. Normal şartlarda eksikliği çok karşılaşılan bir durum değildir. Fakat doğum sonrası bebeğin de K vitamini ihtiyacını anne karşılayacağı için doğal hâliyle mevcut oran yetersiz kalabilir.
Bebeklerde K vitamini eksikliği neden olur?
Doğum sonrası, bebeklerde K vitamini çok az bir miktarda bulunur, bunun sebebi plasentadan bebeğe çok az miktarda geçişinin olmasıdır.
K vitamini üreten iyi bakteriler henüz bebeğin vücudunda bulunmamaktadır. Anne sütü de bebeğin bu ihtiyacını tek başına karşılamakta zorlanır. Tüm bu sebeplerden dolayı bebeklerde K vitamini eksiklik sık rastlanan bir durumdur. Anne adayının bu vitamini içeren besin içerikleri tüketmesi gerekir. Aksi takdirde ek gıdalar ile beslenmeye ve normal bağırsak bakterileri K vitamini yapmaya başlayana dek bebeklerde K vitamini eksikliği sebebiyle YHH (yenidoğan hemorajik hastalığı) riski meydana çıkar.
Lahana, Brüksel lahanası, brokoli, marul, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler K vitamini açısından en zengin besinlerdir. Bu besinleri tüketerek K vitamini ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
B Vitaminleri
B vitaminleri hücre ve beyin fonksiyonlarının sağlığından sorumlu vitaminlerdir. Tümünün en önemli ortak görevi vücudumuza giren besinleri enerjiye dönüştürmektir. Enerji üretimi dışında her birinin kendine has görevleri de bulunmaktadır.
Hamilelik ve doğum sonrasında B vitaminlerini almak diğer vitaminler gibi hem anne sağlığı hem de bebek sağlığı açısından oldukça önemlidir. Eksikliği ciddi sorunlara yol açabilir.
Karaciğer, tavuk ve kırmızı et; doğal B vitamin kaynaklarıdır. Hemen hemen bütün çeşitleri kırmızı et ve tavuk içerisinde yer almaktadır. Soya sütü gibi soya ürünleri, ton balığı, uskumru gibi balık çeşitleri, barbunya, nohut, fasulye gibi baklagiller B vitamini bakımından zenginlerdir.
A Vitamini
Vücuttaki hücre ve dokuların sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayan önemli bir içeriktir. Vücudumuzu enfeksiyonlara karşı korumada büyük rol oynar. Özellikle göz sağlığı için çok önemlidir. Yumurta, balıkta, sarı-yeşil ve kırmızı sebzelerde bol miktarda bulunur.
C Vitamini
Vücudun bağışıklık sistemi için çok önemlidir. Bebeğin yaşamının ilk zamanlarında bağışıklık anneden bebeğe geçtiği için doğum sonrası vitamin takviyesi açısından C vitamini önem taşımaktadır. Ayrıca, vücuttaki diğer vitaminlerin ve demirin emilimini sağlamaktadır. Biber, maydanoz, domates, portakal, mandalina ve limon gibi besinlerde bol miktarda bulunur.
Vitaminler Dışında Doğum Sonrası Mutlaka Alınması Gereken Önemli Besin İçerikleri
Saydığımız vitaminlerin yanı sıra doğum sonrası bazı mineraller ve yağ asitlerinden yeteri kadar almış olmak anne ve bebek sağlığı için önemlidir.
Demir
Demir; oksijenin taşınmasında, DNA sentezi, nörotransmitter sentezi,
enerji metabolizması, hücre büyümesi, farklılaştırmasında ve pek çok metabolik süreçte kilit rol oynadığı için insan sağlığında oldukça önemli ve gerekli bir mineraldir.
Demir eksikliği durumunda daha az kırmızı kan hücresi üretilir. Kırmızı kan hücrelerinin az üretilmesi sonucu kansızlık (anemi) oluşur. Gebelikte en çok görülen anemi, demir eksikliği anemisidir.
Özellikle doğum sonrası vitamin kullanımı açısından demir oldukça önemlidir. Doğum sonrasında oluşan vajinal akıntı beraberinde kansızlığı getirebilir. Böyle durumlarda anne mutlaka demir takviyesi almalıdır.
Anneler, vücutlarındaki demir miktarını arttırmak için özellikle kırmızı et tüketimini sıklaştırmalıdır. Bunun yanı sıra proteince zengin besinler ve sebze tüketimini arttırmak da demir takviyesine fayda sağlayacaklardır.
Omega-3
Vücudumuz için gerekli olan yağ asitlerinin bazıları vücut içinde üretilmez. Bu yağ asitlerine örnek olarak omega-3 ve omega-6 yağ asitlerini verebiliriz. Özellikle hamilelikte ve doğum sonrasında omega-3 tüketimi bebeğin beyin gelişimi için önemlidir. Omega-3 besinler yoluyla vücudumuza alabileceğimiz bir besin içeriğidir. Omega-3 yönünden en zengin besin kaynağı balıktır. Balık tüketimi yapılırken cıva miktarı en düşük balıkları tercih etmeye dikkat edilmelidir.
Kalsiyum
İnsan vücudunda en çok bulunan mineral kalsiyumdur. Kalsiyum kemik ve diş sağlığını destekler. Bunun yanında;
- Kasların kasılması ve gevşemesine yardımcı olur.
- Sinir sistemi fonksiyonlarını düzenler.
- Bağışıklık sisteminin güçlendirir.
- Kanın pıhtılaşması ve kan basıncının düzenlenmesinde görev alır.
Hem hamilelik döneminde hem de doğum sonrasında kalsiyum, anneler için çok önemli bir besin kaynağıdır. Özellikle emzirme döneminde kalsiyumun süt üretimi üzerinde ciddi bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir.
Emzirme döneminde bebekler kalsiyum ihtiyacını anneden aldığı süt aracılığıyla giderir. Bu durumda anne yeteri kadar kalsiyum almamışsa kendi rezervlerini tüketir.
Anneler kalsiyum ihtiyacını süt ve süt ürünlerinden, yeşil yapraklı sebzelerden ve balıktan karşılayabilirler.
Folik Asit
Folik asit, hücre bölünmesinde, bazı kanser türlerinin ve Alzheimer hastalığının önlenmesinde önemli bir rol oynar. Aynı zamanda folik asit, anne karnındaki bebeğin omurga ve omuriliğinde herhangi bir sorun oluşmasını önler. Herhangi bir hastalık sebebiyle bu sorunların oluştuğu durumlarda ise sorunun tekrar oluşmasının önüne geçer.
Bu nedenle gebelik ve doğum sonrası dönemde folik asit alımına dikkat edilmeli ve folik asit içeren besinler tüketilmeye özen gösterilmelidir. Folik asit içeren bazı besinler şunlardır;
- yeşil sebzeler
- karaciğer
- böbrek
- yumurta
- kabuklu tahıllar
- ceviz, badem, fındık, fıstık
- mercimek, baklagiller
- taze sıkılmış portakal suyu
Magnezyum
Çoğu zaman doğum sonrası magnezyum takviyesi gerekmez. Fakat bazı durumlarda doktor tavsiyesi eşliğinde magnezyum desteği alabilirsiniz.
Doğum Sonrası Vitamin Eksikliği
Doğum sonrası vitamin eksikliğinin oluşmasına bazı sebepler öncülük eder. Bu sebeplerden bazıları şunlardır;
- Yetersiz beslenme
- Sigara/alkol kullanımı
- Diyet kısıtlamaları
- Çoğul gebelikler
- Kötü beslenme
- Genetik mutasyonlar
Tüm bu sebepler doğum sonrasında annelerin bazı takviyelere ihtiyacı olduğunu ifade etmektedir. Doğum sonrası multivitamin alımı anlattığımız gibi oldukça önemlidir. Anne-bebek arasında olan besin geçişi için doğum sonrası vitamin alımı dikkat edilmesi gereken durumlardandır.
Bu ek takviyelerin mümkün olduğunca doğal yollarla ve organik besinler aracılığıyla alınması gerekir. İlaç takviyesi olarak almayı düşündüğünüz vitaminleri mutlaka doktorunuza danışarak almanızı tavsiye ederiz. Tüm bunların dışında bebeğinizin sağlığı için bol sıvı tüketimi de olmazsa olmazlardan biridir.
BEBEĞİNİZ İÇİN VİTAMİN VE MİNERAL DEPOSU OLAN BESİNLER: https://www.bebek.com/bebeginiz-icin-vitamin-ve-mineral-deposu-olan-besinler/
