Hamilelik, büyülü bir zamandır. Bir çok kadın için sadece hamile kalmak bile bir mucizedir. Önce bebeğimiz için, sonra kendimiz için en iyisi olacak şekilde kararlar alırız, bu da anneliğin en önemli bir parçasıdır.
Hamilelik sırasında en zor kararlardan biri, antibiyotik vb. ilaçların hastalıklar için güvenle kullanılıp kullanılamayacağı sorusudur.
Hamileliğin belli zamanlarında vücuda giren bazı kimyasallar bebeğin büyümesine etki edebilir, çeşitli komplikasyonlara ve doğum kusurlarına neden olabilir.
Fakat hamile olan kişi hastalandığında ne olur?
Bu gibi durumlarda doktorlar hem anne adayı hem de bebek için hastalığın oluşturabileceği riskleri göz önünde bulundurarak antibiyotik yazabilir. Çünkü tedavi edilmemiş bir bakteriyel enfeksiyon bazen ciddi komplikasyonlara sebep olabilir.
Antibiyotik Tanımı
Antibiyotikler bakterilere karşı kullanılan geniş bir ilaç sınıfıdır. Bakterileri öldürürler veya büyümelerini hızlı bir şekilde engel olurlar.
Penisilin bulunmadan önce ölümle sonuçlanan bir çok hastalık bugün antibiyotiklerle tamamen tedavi edilebilir. Fakat antibiyotikler, bakterilere etkili, virüslere ise etkisizdir.
Antibiyotikleri, doktorunuzun uygun gördüğü şekilde almak oldukça önemlidir. Ancak antibiyotiklerinde yan etkilerinin olduğunu unutmamak gerekir. Faydalı olan bakterileri de etkileyebilir. Ayrıca, alerjik reaksiyon gibi yan etkilere de sebep olabilir.
Gebelikte ise antibiyotikler, bebeğin gelişimini ve hamileliği de etkileyeceği için çok dikkatli kullanılmalıdır.
Hamilelikte Antibiyotik Kullanımı
Döllenmiş yumurta rahim içine yerleştikten sonra, en büyük endişe bir ilacın plasentadan bebeğin kan dolaşımına geçmesi ve gelişimini engellemesidir.
Bir ilacın neden olabileceği zararın türü ve ciddiyeti, hamileliğin seyrine bağlıdır. En ciddi doğum kusurları, genellikle ilk trimesterde, özellikle ana organlar ve vücut bölümlerinin gelişmesiyle birlikte 2 ile 8 haftalarda ortaya çıkar.
Doktorunuz hamilelik esnasında size bir antibiyotik reçete ederse, bunun nedeni genellikle tedavi etmek istediği enfeksiyonun, ilacı almanın olası yan etkilerinden daha da tehlikeli olmasıdır.
Doktorunuz size bir reçete yazarsa bu genellikle penisilin ve eritromisin grubundan olacaktır.
- Antibiyotikleri doktorunuzun size önerdiği şekilde kullanın.
- Hamile olduğunuzu bilen bir doktorun yazdığı bir antibiyotik kullanılabilir. Aksi taktirde, hamile olduğunuzu veya hamilelik şüphesi taşıdığınızı belirtin.
- Mümkünse probiyotik ve antibiyotiği bir kaç saat arayla almaya çalışın.
- Hamile kalmadan önce reçeteli ilaçlar kullanıyorsanız hamile olduğunuzu öğrenir öğrenmez doktorunuza bu ilaçları kullanmanın güvenliliğini sorun.
- Anne adayları bebeğe zarar verme korkusuyla bir doktorun önerdiği antibiyotiği almaktan vazgeçmemelidir.
- Hamileyken, kendi kendinize ilaç tedavisinden veya antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır.
- Hamileyken sağlığınıza daha çok dikkat etmeli ve hastalanmamakta özen gösterilmelidir.
- Anne adayları, bulaşıcı hastalığı olan insanlarla temastan kaçınmalıdır.
Hamileliğin İlk Döneminde Antibiyotik Kullanımı
Hamileliğin ilk döneminde antibiyotik kullanımı, hamilelikte antibiyotik kullanımının en zararlı olduğu zamanlardan biridir. Hamileliğin ilk evresinin içerisinde, bebek ve plasenta o an için tam anlamı ile bağışıklık sağlayamadığından dolayı bebeğin korunması pek mümkün olmayabilir.
Erken Gebelikte Antibiyotik Kullanılır mı?
Erken gebelikte, hamileliğin ilk üç ayında bebek çok hassastır. Bu süreçte bebeğin organları oluşur. Alkol ve sigara gibi dış etkenler, stres ve antibiyotik gibi ilaçlar bu hassas dönemde bebeğe zarar verebilir.
Yüksek ateşli enfeksiyonlar da bebeğe zarar verebilir veya kişinin düşük yaparak hamileliğin erken sona ermesiyle sonuçlanabilir.
Hamilelik Sırasında Bilinçsizce Antibiyotik Kullanıldığında;
Kadınlar bazen hamile olduklarını bilmeden bazı antibiyotikleri alırlar. Bu genellikle hamileliğin başında ortaya çıkar ve hamile olan kişide çok büyük endişe uyandırabilir, çocuğuma zarar verdim mi? sorusu ilk akla gelendir.
Hasarın olup olmadığını ancak doktor bilebilir. Hamilelik sırasında ilacın ne zaman alındığı ve hangi antibiyotiğin kullanıldığını bilmek oldukça önemlidir.
Hamile olan kişide endişe geçmemiş ise jinekolog fetüsün gelişimini yakından izleyerek durumu takibe alır .
Hamilelikte Güvenli Kabul Edilen Antibiyotikler
Bazı antibiyotikler genellikle hamilelikte kullanmak için güvenli kabul edilir.
Bunlar;
- Penisilin
- Klindamisin
- Amoksisilin
- Nitrofurantoin
- Ampisilin
- Eritromisin
- Augmentin
- Cephalexin
Antibiyotikleri kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.
Hamilelikte Güvenli Olmayan Antibiyotikler;
- Tetrasiklin
- Minosiklin
- Doksisiklin
- Trimetoprim sulfametaksazoletkin gibi maddeleri içeren antibiyotikler gebelikte kullanımı sakıncalıdır.
Tetrasiklinler, gelişmekte olan bebeğin dişlerinin rengini değiştirebilir. Hamileliğin 15.haftasından sonra kullanılması önerilmez.
Malformasyon riskini, büyüme bozukluklarını ve hatta düşük riskini arttırdığı bilinmektedir. Antibiyotikte bulunan aktif maddeler, özellikle gelişmekte olan organların metabolizmasını ve kan dolaşımını etkiler.
Beyinde kalıcı hasarlara sebep olarak gelişimsel bozukluklara ve beyin hasarına sebep olabilir.
Çok fazla antibiyotik almak, hatta hamilelik sırasında güvenli kabul edilenler bile, size ve bebeğinize zarar verebilir.
Hamilelikte Antibiyotik Kullanılır mı?
Gebelikte antibiyotik ile tedavi edilebilecek enfeksiyonların bazıları şunlardır;
- Sinüzit
- Soğuk algınlığı (üst solunum yolu enfeksiyonu)
- İdrar yolu enfeksiyonu (Sistit)
- Bronşit
- İshal
- Cilt enfeksiyonları
- Zatürre (Pnömoni)
- Diş ve Diş eti enfeksiyonları gibi sorunlar yaşıyor ise, neyse ki kullanabileceği güvenli antibiyotik alternatifleri de var. Doktor, hamile olan hastayı risk faktörlerini de göz önünde bulundurarak ona en güvenli antibiyotiği reçete ederek enfeksiyondan korunmasını sağlayacaktır. Hamilelikte enfeksiyonların tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Çünkü tedavi edilmemiş bir bakteriyel enfeksiyon bazen ciddi komplikasyonlara sebep olabilir.
Hamilelikte enfeksiyon hastalıkları, bakteriyel, viral veya protozoal denilen birçok nedenden kaynaklanabiliyor. Hamilelikte en sık karşılaşılan enfeksiyon hastalıkları, üst solunum yolu ve idrar yolu enfeksiyonlarıdır.
Üst solunum yolu enfeksiyonunu engellemek için, direkt temastan kaçınmak, riskli ortamlardan uzak durmak gerekir.
Hamilelik idrar yolu enfeksiyonu oluşturmaya elverişli bir süreçtir. İdrar kanallarının hareketini yavaşlatabilmektedir.
Karında büyüyen rahmin idrar kanalları üzerine yaptığı baskı sonucu enfeksiyon riski artmaktadır. Doktorlar, anne adaylarına idrar yolu enfeksiyonundan korunmak için bol su tüketimi önermektedir.
Ancak, buna rağmen kişide kronikleşmiş idrar yolu enfeksiyonu mevcut ise, nedenine bağlı olarak antibiyotik tedavisi başlanabilir.
Kendi Başınıza İlaç Kullanımına Hayır!
Hamilelik süresince annenin geçirmiş olduğu değişimler bazı ilaçlarla metabolik değişimlere yol açabilir. O halde antibiyotik kullanmadan önce bunun vazgeçilmez gereklilik olduğundan, anne ve fetüse yönelik yan etkileri olmadığından ve her durumda risk – fayda ilişkisinin annenin lehine olduğundan emin olunması gerekir.
Bu değerlendirmeler özel bir uzmanlık gerektirir. Kısacası, doktorunuz önermediği sürece her türlü ilacın kullanımından kaçınılmalıdır.
Bitkisel olarak bilinen ve alınan ilaçlarda bu kurallara tabiidir. Çünkü bu ilaçların birçoğunun ne emilimleri, ne metabolizmaya etkileri, ne vücuttan atılım şekilleri, ne de olası yan etkileri iyi bilinmemektedir.
Hafta hafta gebeliğinizi takip etmek ister misiniz? Hafta hafta gebelik sayfamız sayesinde bebeğinizin hiçbir gelişimini kaçırmayacaksınız! Sayfayı incelemek için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.
Hafta hafta gebelik: https://www.bebek.com/hamilelik/hafta-hafta-hamilelik/
