Hamilelik, ortalama 9 ay 10 gün süren uzun bir süreçtir. Çocuk sahibi olacağınızı öğrendiğiniz ilk andan doğuma kadar olan süre boyunca gebeliğiniz, beraberinde birçok güzellik getireceği gibi bir o kadar da çeşitli sorunlara neden olabilmektedir.
Mide bulantıları, kusmalar, halsizlik, bel ve sırt ağrıları bu dönemde en sık yaşanan şikayetlerin başını çekerken, hamileliğinizin ilerlemesi ile şikayetlerinizin sayısında ve şiddetinde artış görme olasılığınız da yükselecektir.
Her kadının, gebeliğinde aynı sorunları yaşaması gerektiği gibi bir kaide tabii ki yoktur; ancak birçok anne adayı gebelikleri boyunca hemen hemen aynı sıkıntıları yaşamaktadır. Bebeğinizin doğumu yaklaştıkça kilo artışı, kilo alımına bağlı nefes darlıkları ve güçsüz düşme, aşırı yorgunluk hali, idrara çıkma isteğinde artış gibi durumlar oluşabilmektedir.
Hamilelikte ayak şişmesi de, gebeliğin son zamanlarında anneleri zorlayan bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Peki, hamilelikte ayaklar neden şişer, hamilelikte ayak şişmesine ne iyi gelir ve ayakların şişmesi zararlı mıdır?
Hamilelikte Ayak Şişliklerinin Nedenleri
Anne adayları, hem bebeklerinin hem de kendilerinin sağlığı için ve gebeliklerinin daha rahat geçmesi amacı ile her konuda dikkatli olmaya çalışır ve ellerinden gelenin en iyisini yapmak için uğraşırlar. Fakat hamilelikle beraber vücudun kimyası da değişime uğrar ve hormonal düzende farklılıklar görülür.
Hormonların etkisi ve vücut ağırlığının her geçen gün artış göstermesi ile, gebelikte ayak şişmesi durumu kaçınılmaz olabilir. Ayaklarda, ellerde ve bileklerde yoğun şekilde fark edilebilen şişlik ve ödem sorunu, anneleri ‘hamilelikte ayak şişmesi neden olur?’ sorusu ile karşı karşıya getirir.
-
Hormonal değişiklikler
Hamilelikte meydana gelen hormonal değişimler, sizi doğuma hazırlar ve leğen kemiğindeki bağ ve eklemler başta olmak üzere vücudunuzdaki bağ ve eklem dokuyu gevşetmeye başlar. Ayaklarınız da, bu gevşemenin etkisi ile şişmeye başlayabilir.
-
Vücuttaki su miktarı ve kan dolaşımında artış
Karnınızdaki bebeğinizin büyümesi ile birlikte vücudun ihtiyacı olan su miktarı artarken kan dolaşımı da artış gösterir. Bu da, vücudun ödem yapmasına neden olarak ayakların şişmesine sebep olmaktadır.
-
Kilo artışı
Gebelikle birlikte alınan kilolar, vücudunuzun yağlanmasına neden olmaktadır. Ayaklarınızın yağ dokusu kilo alımı nedeniyle artış gösterir ve ayaklar büyüyebilir.
-
Rahmin büyümesi
Özellikle hamileliğin son evresinde rahmin büyümesi, vücudun alt tarafındaki toplar damarlara baskı uygulayarak kanın kalbe geri pompalanmasına engel olabilir. Bu baskı, sıvının bacaklarda birikmesine yol açarak ödeme sebep olur.
-
Tuzlu yiyeceklerin fazla tüketilmesi
Aşırı tuz tüketilmesi bünyede su tutulmasına neden olmaktadır. Tuzlu yiyecekleri fazla tüketmek, ödem oluşumuna sebep olur.
-
Yüksek tansiyon
Yüksek tansiyon, kan dolaşımı bozukluğundan kaynaklanarak vücutta su tutulmasına yol açabilir.
-
Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi)
‘Preeklampsi’ adı verilen hamilelik zehirlenmesi, vücutta ani şişmelere neden olmaktadır.
-
Sıcak hava
Sıcak hava, kan dolaşımını azaltarak ödemi artırır.
-
Kafein içerikli içeceklerin fazla tüketilmesi
Fazla kafein tüketmek, vücuttaki suyu tutarak el, ayak ve bacakların şişmesine neden olabilmektedir.
-
Az hareketlilik
Yürüyüş yapmamak, az hareket etmek ve tüm gün oturmak kan akışının yavaşlamasına ve vücutta sıvı birikmesine neden olmaktadır.
Hamilelikte Ayak Şişmesi Ne Zaman Başlar ve Ne Zaman Geçer?
Ödem, gebeliğin olası şikayetlerinden biridir; ancak hamilelikte ayak şişmesi ne zaman başlar? Bir sabah kalktığınızda ellerinizin, ayaklarınızın hatta yüzünüzün normalden daha büyük göründüğünü ve şiş olduğunu fark edebilirsiniz. Ödem problemi, hamileliğin herhangi bir döneminde aniden meydana gelebilir.
Bazı dönemlerde ise, daha sık karşılaşılabilen bir sorun olarak ortaya çıkar. Genelde gebeliğin 3.trimesteri denilen son üç ayında ödem daha çok görülmektedir. Yani hamileliğinizin 6.ayından itibaren el, ayak ve ayak bileklerinde yoğun bir şekilde ödem yaşayabilirsiniz.
Bunun en güçlü sebebi de, ağırlığın artması ile rahimin vücudunuzun alt bölgesine uyguladığı baskının artış göstermesi ve bu bölgede su tutumuna neden olmasıdır.
Gebelikte ayaklarda aşırı bir büyüme meydana gelmişse, buna bağlı olarak ayak yapınız değişime uğrayabilir ve ayaklarınız doğum sonrasında tamamen eski haline dönemeyebilir. Bunun dışında ayaklarınızın şişliği ve ödem, doğumdan sonra kendiliğinden yavaş yavaş inmeye başlayacaktır. Bu süre, 6 ayı bulabilmektedir.
Hangi Durumlarda Ödem Tehlikeli Olabilir?
Hamilelik zehirlenmesi adı verilen, preeklampsi durumunda görülen ödem ve vücutta şişme, anne ve bebek sağlığı açısından tehlikeli olabilmektedir. Ancak her ödem, preeklampsi olduğu anlamına gelmemektedir. Ödemin yanı sıra; kusma, şiddetli baş ağrısı, bulanık görme, kaburgaların alt kısmında ağrı gibi şikayetler de mevcutsa preeklampsiden şüphelenilebilir ve en kısa sürede bir doktora başvurulması gerekmektedir.
Gebelikte Ayak Şişmesini Önlemek için Neler Yapılmalı?
Anne adayları için hamilelik süreci, alışması ve atlatılması zorlu bir dönemdir. Bu dönemde ayakların şişerek büyümesi, annenin hareket imkanını kısıtlayarak yürümesine engel olabilir ve günlük yaşantısını olumsuz etkileyebilir. Ayakkabılarınız ayağınıza sığmaz ve bu durum sizi rahatsız etmeye başlar. Peki, hamilelikte ayak şişmesine ne iyi gelir?
- Her gün en az 2 litre su içmeye özen gösterin. Sıvı tüketimini arttırmanız, ödem oluşmasına sebep olan zararlı maddeleri vücudunuzdan uzaklaştırmaya yardımcı olur.
- Rahat ve sıkmayan ayakkabılar tercih edin. Çok sıkı ve bağcıklı ayakkabılar, ayaklarınızı sıkarak şişmesine neden olacaktır.
- Kısa yürüyüşler yapmaya, gün içerisinde sizi yormayan basit egzersizler uygulamaya ve imkânınız varsa yüzmeye çalışın.
- Dar kıyafetler giymekten kaçının. Dar pantolonlar, naylon çoraplar ve sıkı kıyafetler dolaşımınızı olumsuz etkileyecektir.
- Aşırı tuzlu yiyeceklerden uzak durun, ancak tuzu tamamen kesmeyin.
- Geceleri uyurken yan tarafınıza yatmaya özen gösterin. Sol tarafınıza yatarak ana toplar damar üzerindeki baskıyı azaltabilirsiniz.
- Soğuk su uygulaması yaparak ayaklarınızın rahatlamasını ve şişliklerin inmesini sağlayabilirsiniz.
- Bacak bacak üstüne atarak oturmaktan kaçının. Böylelikle basıncı azaltmış olursunuz.
- Çok sıcak ve nemli ortamlarda bulunmamaya çalışın.
- Ayak ve bacaklardaki şişlikleri gidermek için, bir yere uzanıp ayaklarınızın altına yastık koyarak dinlenmeye çalışın.
- Sirkeli su veya tuzlu su içerisinde ayaklarınızı 15-20 dakika bekletin.
- Ayaklarınıza masaj yaparak kan dolaşımını hızlandırıp rahatlamasını sağlayabilirsiniz.
- Uzun süre ayakta durmaktan veya uzun süre hareketsiz oturmaktan kaçının.
- Sivri burunlu, topuklu ayakkabılar yerine ortopedik ve sentetik malzeme kullanılmamış ayakkabıları tercih edin.
Gebelikte Şişlikler için Uygulayabileceğiniz Ayak Egzersizleri
Ayak şişliklerinden kurtulabilmenin yolu, vücuttaki kan dolaşımını arttırmak olacaktır. Bu amaçla, otururken veya ayaktayken uygulayabileceğiniz basit hareketler sayesinde vücut dolaşımınızı destekleyebilirsiniz.
- Ayaklarınızı bileklerden hareket ettirerek daire şeklinde 10 kez saat yönünde, 10 kez saat yönünün tersine döndürün. Bu hareketi, diğer ayağınız için de aynı şekilde uygulayın.
- Ayaklarınızı ayak bileklerinizden bükerek aşağı ve yukarı şekilde 30 kez hareket ettirin. Bu hareketi, diğer ayağınız için de aynı şekilde uygulayın.
Bu hareketleri uygularken, tek başına egzersiz yapmanın ödem atımı için yeterli olmayacağını unutmamalısınız. Egzersizlerinizi, dikkat etmeniz gereken diğer noktaları desteklemek amacıyla uygulamanız, hamilelikte ayak şişmesi sorununu önlemeniz için daha yararlı olacaktır.
Dilerseniz aşağıdaki bağlantıya tıklayarak “Hamilelikte Egzersiz Hareketleri” Konulu yazımıza ulaşabilirsiniz!
Hamilelikte Egzersiz Hareketleri: https://www.bebek.com/hamilelikte-egzersiz-hareketleri/