Hamileyken X-ray Cihazından Geçmek Zararlı mı?

Hamileyken X-ray Cihazından Geçmek Zararlı mı?

Gebelik hormonlarının da etkisiyle birlikte bu süreçte yediğiniz ve içtiğiniz her şey, yaptığınız her hareket çok daha büyük bir öneme sahip olur. Hamileliğinizin iyi geçmesi ve bebeğinizin sağlıklı olması adına her konuda dikkatli olmaya çalışmanız da bundandır.

Normal yaşantınızda sorun olma ihtimalini aklınızdan dahi geçirmediğiniz konular, gebeliğiniz boyunca ‘acaba bebeğime bir zararı dokunur mu?’ sorusunun aklınıza takılmasına neden olur ve sizi huzursuz etmeye başlar.

Tatile çıkmak, saç boyatmak, bitki çayı içmek gibi konular zaman zaman ikilemde kalmanıza yol açar. ‘Hamileler X-ray cihazından geçebilir mi?’ sorusu da, anne adaylarının hamileyken merak ettikleri konulardan biridir.

Peki X-ray cihazlarının hamilelere etkisi nedir, bu cihazlar bebeğin sağlığı üzerinde olumsuz bir etki yaratır mı?

X-ray Cihazları ve X Işınları

Anne adaylarının hamilelikte X-ray cihazlarına yönelik endişelerine geçmeden önce, bu cihazları ve çalışma sistemlerini biraz tanımak gerekiyor.

• Daha çok alışveriş merkezleri ve havaalanları gibi kalabalığın çok olduğu yerlerdeki güvenlik kontrol noktalarında karşılaştığımız bu cihazlar, görüntüleme veya uyarı sistemleri sayesinde güvenlik kontrolü yapılmasını sağlamaktadır.
• Aynı şekilde kişinin üzerindeki metal cisimlerin veya tehdit oluşturucu eşyaların tespitinde de metal dedektörler kullanılmaktadır. Bu dedektörler, düşük manyetik alan oluşturur ve ikaz sistemi vasıtasıyla üzerinizdeki metal eşyaların tespit edilebilmesi amacıyla kullanılır.
• Mikrodalga fırın, cep telefonu, bilgisayar, ultrason gibi cihazlarda da bulunan x ışınlarının X-ray cihazı ve metal dedektörler gibi güvenlik amaçlı kullanılan cihazlarda kullanılması, sağlık üzerinde olumsuz bir etki yaratmamaktadır.

Cihazların x ışınlarını iletme şekilleri ve bu cihazlarda alınan önlemler nedeniyle, uzmanlar bu cihazların insan sağlığını bozacak kadar yüksek bir etkiye sahip olmadığını belirtmektedir.

Peki x ışınlarının zararları bu cihazlarda nasıl absorbe edilmektedir?

X-ray Cihazlarının Çalışma Mekanizması Nasıldır?

X-Raylerin çalışma sistemleri şu şekildedir;

• X-ray cihazı, elektrikten aldığı akım sayesinde x ışını üretir.
• Ürettiği bu x ışınını çanta, bavul gibi eşyalar kabine gönderildiğinde içlerinden geçirerek bir enerji oluşturur.
• Bu enerjiyi jeneratöre yansıtarak veri elde eder.
• Elde edilen veriler ise, X-ray cihazının görüntü ekranına aktarılır.

Üretilmiş x ışınının kabin dışını etkilememesi için de, eşyaların koyulduğu kabinin içi kurşun bir alaşım ile kaplanmıştır ve kabinden x ışını kaçağı olup olmadığını kontrol etmek için düzenli aralıklarla x ışın doz ölçümü yapılmaktadır.

Alışveriş Merkezlerindeki X-rayler Anne Karnındaki Bebeği Etkiler Mi?

Hamilelikte anne adaylarının gün geçtikçe vücutlarının ağırlaşması ve hareketlerinin kısıtlanması nedeniyle, yapabilecekleri etkinlikler de azalır.

Kendinizi yormadan hem ufak yürüyüş yapabilmek hem de biraz mağaza gezip vakit geçirebilmek adına alışveriş merkezleri oldukça iyi bir seçenek haline dönüşür.

Ayrıca bebeğiniz için almanız gerekenler ve bebek odası için yapılacak alışverişler de, bu süreç içerisinde tamamlanması gereken konulardır.

Doğum öncesi ihtiyaç listesi: https://www.bebek.com/dogum-oncesi-ihtiyac-listesi/

Üstelik, gebeliğiniz soğuk kış aylarına denk gelmişse, alışveriş merkezleri tek çözüm yolunuz olabilir.

Tabii bir de o girişlerde bulunan X-ray cihazları olmasa!

Radyasyon, hamileler ve bebekleri için oldukça zararlı.

Öyle ki, iyonlaşan radyasyonun düşük riskini arttırma ve kusurlu doğuma neden olma gibi ciddi sonuçları olabiliyor.

Ancak X-ray cihazlarında iyonlaşmayan radyasyon kullanılıyor olması, bu cihazlardan yayılan radyasyon miktarının azımsanabilecek kadar düşük miktarda olduğunu göstermektedir.

Anne adaylarının gebelikleri boyunca alabileceği maksimum radyasyon miktarı, 0.5 REM; yani 5 RAD olarak belirtilmektedir. Hamileliğiniz boyunca alışveriş merkezlerinde bulunan X-ray cihazlarından ne sıklıkla geçerseniz geçin, maksimum radyasyon seviyesine ulaşmanız mümkün değildir.

Ancak içinizin rahat etmesini istiyor ve tedbirli davranmayı tercih ediyorsanız, vücuttaki radyasyon miktarını ölçmeye yarayan yaka kartlarından kullanabilir, maruz kaldığınız radyasyon miktarını kendi gözlerinizle görebilirsiniz.

Havaalanlarında X-rayden Geçmek Bebek için Zararlı Mı?

Alışveriş merkezlerinden sonra X-ray cihazlarıyla karşılaşabileceğiniz bir diğer yer ise, havaalanlarıdır. Hamilelikte çok sık seyahat edilmesi genelde doktorlar tarafından pek tavsiye edilmez. Fakat seyahat etmenizin gerektiği bazı mecburi durumlar oluşabilir ve uçağa binmeniz gerekebilir.

Bu sebeple, hamileyken havaalanında X-ray cihazından geçmek sizi endişelendirebilir.

Havaalanlarındaki kontrol noktalarında, geri saçılmalı sisteme sahip X-ray cihazları kullanılmaktadır. Bu cihazlar, aynı zamanda bazı alışveriş merkezlerinde de kullanılmaktadır ve insan sağlığı üzerindeki etkisi aynıdır.

Üzerinizde bulunan, güvenlik tehdidi oluşturabilecek eşyaları belirleyen havaalanı X-rayleri, hamileler için bir zarar oluşturmaz.

Ancak bagajlarınızın kontrolünün yapıldığı tünellerde radyasyon miktarı daha yüksek olabilmektedir. Bagaj kontrolü sırasında bu tünellerden uzak durmak, gebeler için faydalı olacaktır.

X-ray Cihazı Hamileler için Ne Zaman Risk Oluşturabilir?

Uzmanların belirttiği üzere, hamileler için X-ray cihazlarının bir sakıncası bulunmamaktadır. Çok düşük miktarda maruz kalınan x ışınları ise bebeğinizi olumsuz yönde etkileyebilecek bir sonuca neden olmamaktadır. Ancak bazı durumlar sizin için fazladan risk oluşturabilir;

• Alışveriş merkezlerinde x-ray cihazlarına yakın bir ortamda çalışan hamileler, diğer hamilelere göre daha fazla x ışını etkisi altında kalabilir.
• Havaalanlarında çalışan hamileler, bagajların geçtiği tünellere yakın bir ortamda çalışıyorlarsa fazladan radyasyona maruz kalabilirler.
• Sık seyahat etmek zorunda olan anne adayları, normalden daha fazla radyasyona maruz kalabilirler.

Burada önemli olan, gebelik süresince maruz kalınan toplam radyasyon miktarıdır. Üst sınır olan 0,5 REM miktarına ulaşmadığınız müddetçe bebeğiniz ve sizin için bir sakınca olmayacaktır.

Ancak özellikle gebeliğin ilk aylarında, mümkün olduğu kadar bu tür cihazlardan uzak durulmasında fayda vardır.

Hamileler X-ray Cihazlarının Etkilerinden Nasıl Korunabilir?

• Mecbur kalmadığınız sürece uçakla seyahat etmemeye çalışın veya hamileyken uçak yolculuğu sayınızı en aza indirmeye özen gösterin. Bu konuya gebeliğin ilk trimester döneminde daha çok dikkat etmek, bebeğinizin gelişimi ve anne karnında tutunabilmesi için yararınıza olacaktır.
• Alışveriş merkezlerindeki X-raylerden geçerken kadın güvenlik memurlarından üzerinizi el ile aramalarını rica edebilirsiniz.
• Havaalanı bagaj kontrolü alanlarından uzak durmaya dikkat ederek kendinizi koruyabilirsiniz.

‘Hamileler X-ray cihazından geçebilir mi?’ sorusu hala bazı anne adaylarının endişeye kapıldığı bir soru olsa da, uzmanların gerekli önlemler alındığı ve gereken kontrollerin yapıldığı müddetçe, bu cihazlardan hamilelerin geçmesinde bir sakınca olmadığını belirttiklerini unutmamak gerekir. Kendinizi fazla kaygılandırmadan hamileliğiniz tadını çıkarmalı ve bebeğiniz için elinizden geleni yaptığınızı kendinize hatırlatmalısınız.